Partnerstwo publiczno-prywatne jako instrument zwiększania efektywności i skuteczności w sektorze publicznym Krystian Jaszczyk

Co to jest partnerstwo publiczno-prywatne? Partnerstwo publiczno-prywatne - to współpraca podmiotu publicznego i partnera prywatnego, polegająca na wspólnym realizowaniu przedsięwzięcia opartego na podziale zadań i ryzyk pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym. Partnerstwo publiczno-prywatne w Polsce reguluje ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (tekst jednolity Dz. U. z 2018r., poz. 1693)

Elementy partnerstwa publiczno-prywatnego Elementami partnerstwa publiczno-prywatnego są: Podmioty PPP: podmiot publiczny i podmiot prywatny Przedmiot PPP: wspólne realizowanie przedsięwzięcia Podział zadań Podział ryzyka

Podmiot publiczny: a) jednostkę sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, b) inną, niż określona w lit. a, osobę prawną, utworzoną w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, niedziałającą w zwykłych warunkach rynkowych, której celem nie jest wypracowanie zysku oraz nieponoszącą strat wynikających z prowadzenia działalności, jeżeli podmioty, o których mowa w tym przepisie oraz w lit. a, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot: – finansują ją w ponad 50% lub – posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub – sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub – mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego, c) związki podmiotów, o których mowa w lit. a i b;

Partner prywatny: Przedsiębiorca - jest to osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Przedsiębiorca zagraniczny - jest to osoba zagraniczna, czyli osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego, osoba prawna z siedzibą za granica lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną posiadająca zdolność prawną, z siedzibą za granicą, wykonująca działalność gospodarczą za granicą. Partnerem prywatnym nie może być spółka cywilna. Powodem tego jest brak zdolności prawnej, czyli zdolności do nabywania praw i obowiązków. Zdolność taką posiadają wspólnicy spółki cywilnej i to oni, mający zgodnie z art. 4 ust. 2 u.s.d.g., status przedsiębiorcy, mogą być partnerami prywatnymi.

Przedsięwzięcie: budowę lub remont obiektu budowlanego, świadczenie usług, wykonanie dzieła, w szczególności wyposażenie składnika majątkowego w urządzenia podwyższające jego wartość lub użyteczność, lub inne świadczenie – połączone z utrzymaniem lub zarządzaniem składnikiem majątkowym, który jest wykorzystywany do realizacji przedsięwzięcia publiczno-prywatnego lub jest z nim związany;

Ryzyka Kolejnym elementem partnerstwa publiczno-prywatnego jest dokonanie podziału ryzyka pomiędzy podmiotem publicznym a partnerem prywatnym. Brak jest definicji legalnej pojęcia ryzyka, zatem należy posłużyć się definicją językową tego pojęcia Ryzyko to prawdopodobieństwo, możliwość, że coś się nie uda, nie osiągnie się zakładanych efektów lub wystąpi okoliczność utrudniająca realizację tego celu. Ustawa nie wskazuje, jakie są rodzaje ryzyk.

PPP pozwala osiągnąć m.in. takie korzyści, jak: - zaangażowanie kapitału prywatnego pozwala na realizację wielu inwestycji, które nie mogłyby być zrealizowane w sytuacji znacznych ograniczeń budżetowych, szczególnie w warunkach kryzysowych oraz konieczności działań zmierzających do zmniejszenia wydatków i deficytu publicznego, - wprowadzenie konkurencyjności na rynkach dotychczas zmonopolizowanych, - aktywizacja sektora prywatnego na nowych obszarach rynku, - pełniejsze wykorzystanie know-how podmiotów prywatnych w zakresie realizacji niektórych zadań publicznych, w tym przede wszystkim metod nowoczesnego zarządzania, - wykonywanie zadań publicznych podlega warunkom rynkowym, co zwiększa ich efektywność oraz jakość, - większa efektywność w wykorzystaniu zasobów i generowanie wartości handlowej z aktywów sektora publicznego, - ograniczenie ryzyka realizacji przedsięwzięć poprzez jego odpowiednią alokację.

Sektory zadań publicznych, których PPP jest wykorzystywane Sport i turystyka Infrastruktura transportowa Efektywność energetyczna Gospodarka wodno-kanalizacyjna Ochrona zdrowia Usługi transportowe Telekomunikacja Energetyka Edukacja Gospodarka odpadami Mieszkalnictwo Budynki publiczne Kultura Rewitalizacja

Przykłady projektów PPP realizowanych w Polsce: Roboty budowlane polegające na zaprojektowaniu, wykonaniu i wyposażeniu w niezbędne instalacje obiektu szpitalnego przy SP ZOZ Szpitalu Wielospecjalistycznym w Jaworznie z przeznaczeniem na stację dializ wraz z poradnią nefrologiczną, Koncesja na prowadzenie działalności zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków na terenie gminy Kiszkowo. Świadczenie odpłatnych usług bezprzewodowego, szerokopasmowego dostępu do sieci Internet na częstotliwości obejmującej cztery dupleksowe kanały radiowe, każdy o szerokości 3,5 MHz (łącznie 6 umów dla każdego zakresu częstotliwości). Kompleksowa termomodernizacja budynków oświatowych: Gimnazjum im. Ojca Ludwika Wrodarczyka, Zespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych, Liceum Ogólnokształcące, Szkoła Podstawowa Nr 2 i Przedszkole Nr 3 stanowiących budynki użyteczności publicznej Gminy Radzionków. Budowa parkingu podziemnego wraz z niezbędną infrastrukturą pod placem Nowy Targ we Wrocławiu oraz z nawierzchnią placu i jej zagospodarowaniem. Obsługa przewozów w transporcie zbiorowym na terenie Gminy Łazy. Skład, druk, kolportaż wydania papierowego oraz przygotowanie wydania internetowego, jak również sprzedaż i obsługa sprzedaży prenumeraty wersji papierowej i abonamentu wydania internetowego dwumiesięcznika Biuletyn Skarbowy Ministerstwa Finansów. Budowa Szpitala Powiatowego w Żywcu - przedmiotem przedsięwzięcia publiczno-prywatnego jest zaprojektowanie, budowa i wyposażenie wraz z finansowaniem Szpitala Powiatowego w Żywcu połączone z jego utrzymaniem i zarządzaniem oraz świadczeniem usług zdrowotnych w tym Szpitalu.

Bariery w PPP Największe bariery w stosowaniu PPP: a) skomplikowane, niezrozumiałe przepisy i procedury, b) złe przepisy i procedury, c) brak wykwalifikowanych pracowników w sektorze publicznym, d) brak zainteresowania sektora prywatnego, e) podejrzenia o korupcję, f) silny opór społeczny, g) wysokie koszty analiz wstępnych, h) brak specjalistów i doradców w zakresie PPP