Podstawy prawne przyjmowania do szkół uczniów cudzoziemskich

Podstawa prawna dot. sytuacji cudzoziemców - Konwencja dotycząca statusu uchodźców, sporządzona w Genewie 28 lipca 1951r. (Dz.U. z 1991r., nr 119, poz. 515 i 517) - Konwencja o Prawach Dziecka z dnia 20 listopada 1989r. (Dz.U. z 1991r., nr 120, poz.526) - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz.U. nr78, poz. 483 z późn. zm.) - dyrektywa Rady UE 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000r. wprowadzająca w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne -ustawa z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz.U. z 2018r.,poz. 609) -ustawa z dnia 6 stycznia 2005r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym (Dz.U. z 2017r., poz. 823)

Podstawa prawna dot. podejmowania nauki przez cudzoziemców w polskich szkołach - ustawa z dnia 14 grudnia 2016r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2018r., poz. 996 z późn. zm.) - art. 165 i 166. - ustawa z dnia 14 grudnia 2016r. – Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (Dz.U z 2017r., poz. 60) – art. 363 - rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 sierpnia 2017r. w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw (Dz.U. 2017r., poz. 1655) - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 23 sierpnia 2017r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw (Dz.U. z 2017r., poz. 1634) – w odniesieniu do gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, do czasu zakończenia kształcenia w tych szkołach

Kształcenie osób przybywających z zagranicy Art. 165 – Prawo oświatowe (przedszkola i szkoły podstawowe) Osoby niebędące obywatelami polskimi korzystają z nauki i opieki w publicznych przedszkolach lub publicznych innych formach wychowania przedszkolnego, a także w niepublicznych przedszkolach, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, oddziałach przedszkolnych w niepublicznych szkołach podstawowych, o których mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, i niepublicznych innych formach wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, a podlegających obowiązkowi szkolnemu, korzystają z nauki i opieki w publicznych szkołach podstawowych, publicznych szkołach artystycznych, w tym placówkach artystycznych, na warunkach dotyczących obywateli polskich.

(publiczne szkoły ponadpodstawowe) Osoby niebędące obywatelami polskimi, podlegające obowiązkowi nauki, korzystają z nauki i opieki w publicznych szkołach ponadpodstawowych na warunkach dotyczących obywateli polskich do ukończenia 18 lat lub ukończenia szkoły ponadpodstawowej.

(publiczne szkoły dla dorosłych, publiczne szkoły policealne, publiczne szkoły artystyczne, publiczne placówki, publiczne kolegia pracowników służb społecznych, kształcenie ustawiczne w formie kwalifikacyjnych kursów zawodowych) Na warunkach dotyczących obywateli polskich z ww. form korzystają:

1) obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia o Wolnym Handlu (EFTA)- strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, a także członkowie ich rodzin; 2) osoby pochodzenia polskiego w rozumieniu przepisów o repatriacji (ustawa z dnia 9.11.2000r. o repatriacji); 3) osoby, którym udzielono zezwolenia na pobyt stały na terenie Rzeczypospolitej Polskiej; 4) osoby posiadające ważną Kartę Polaka; 5) osoby, dla których uprawnienie takie wynika z umów międzynarodowych; 6) osoby, którym nadano status uchodźcy oraz członkowie ich rodzin; 7) osoby posiadające zgodę na pobyt tolerowany; 8) osoby, którym udzielono zgody na pobyt ze względów humanitarnych oraz członkowie ich rodzin;

9) osoby, którym udzielono ochrony uzupełniającej oraz członkowie ich rodzin; 10) osoby korzystające z ochrony czasowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 11) osoby, którym na terytorium Rzeczypospolitej udzielono zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej; 12) osoby, którym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udzielono zezwolenia na pobyt czasowy w związku z okolicznością, o której mowa w art. 127,159 ust. 1, 176, 186ust.1 pkt 3 lub 4 ustawy o cudzoziemcach; 13) osoby, które ubiegają się o udzielenia ochrony międzynarodowej oraz członkowie ich rodzin; 14) osoby, które posiadają kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”, wizę Schengen lub wizę krajowa wydaną w celu wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Osoby niebędące obywatelami polskimi, niewymienione w poprzednich dwóch slajdach mogą korzystać z nauki w publicznych szkołach dla dorosłych, publicznych szkołach policealnych, publicznych szkołach artystycznych, publicznych placówkach, publicznych kolegiach pracowników służb społecznych, kształceniu ustawicznym w formie kwalifikacyjnych kursów zawodowych : 1) jako stypendyści otrzymujący stypendium przyznane przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, 2) jako stypendyści otrzymujący stypendium przyznane przez organ prowadzący szkołę lub placówkę, przez dyrektora szkoły lub placówki’ 3) na warunkach odpłatności

Warunki odpłatności za korzystanie z nauki w publicznych szkołach, placówkach i kolegiach oraz kształcenie ustawiczne, o których była mowa wyżej, oraz sposób ich wnoszenia ustala organ prowadzący, uwzględniając przewidywane koszty kształcenia lub koszty udzielanych świadczeń oraz możliwość całkowitego lub częściowego zwolnienia z tej odpłatności.

Uprawnienia/udogodnienia dla osób niebędących obywatelami polskimi, a podlegającymi obowiązkowi nauki, obowiązkowi szkolnemu , nieznających języka polskiego lub znających go na poziomie niewystarczającym 1) dodatkowa bezpłatna nauka języka polskiego przez okres nie dłuższy niż 12 miesięcy, 2) pomoc osoby władającej językiem kraju pochodzenia, zatrudnionej w charakterze pomocy nauczyciela przez okres nie dłuższy niż 12 miesięcy, 3) dodatkowe zajęcia wyrównawcze w zakresie przedmiotów nauczania przez okres nie dłuższy niż 12 miesięcy, 4) zorganizowanie w szkole nauki języka kraju pochodzenia (w porozumieniu z dyrektorem szkoły i za zgoda organu prowadzącego). Szkoła udostępnia pomieszczenia w szkole i pomoce dydaktyczne.

Ponadto organ prowadzący szkołę publiczną może zorganizować oddział przygotowawczy w szkole. W oddziale przygotowawczym zajęcia prowadzą nauczyciele poszczególnych zajęć edukacyjnych. Mogą być wspomagani przez osobę władającą językiem kraju pochodzenia ucznia.

Przyjmowanie dzieci przybywających z zagranicy do przedszkola Dziecko przybywające z zagranicy przyjmowane jest do przedszkola, oddziału przedszkolnego, w publicznej szkole podstawowej lub publicznej innej formy wychowania przedszkolnego na warunkach i w trybie postepowania rekrutacyjnego dotyczącego obywateli polskich. Natomiast o przyjęciu w ciągu roku szkolnego decyduje dyrektor przedszkola lub szkoły

Przyjmowanie uczniów do publicznej szkoły podstawowej 1) do klasy I, której ustalono obwód, właściwej ze względu na miejsce zamieszkania ucznia – z urzędu; 2) do klasy I innej niż właściwa ze wzglądu na miejsce zamieszkania ucznia – jeżeli szkoła dysponuje wolnymi miejscami; 3) do klasy I oddziału międzynarodowego – na podstawie pozytywnego wyniku egzaminu predyspozycji językowych, jeżeli szkoła dysponuje wolnymi miejscami; 4) do klasy VII oddziału dwujęzycznego - na podstawie dokumentów oraz pozytywnego wyniku sprawdzianu predyspozycji językowych, jeśli szkoła dysponuje wolnymi miejscami; 5) do klasy I publicznej szkoły podstawowej sportowej, mistrzostwa sportowego lub oddziału – po spełnieniu warunków (bardzo dobre zdrowie, zgoda rodziców, pozytywny wynik prób sprawności fizycznej), jeśli szkoła dysponuje wolnymi miejscami.

Kwalifikowanie uczniów do odpowiedniej klasy oraz przyjmowanie do szkoły podstawowej 1) klas II- VII szkoły z ustalonym obwodem ze względu na miejsce zamieszkania ucznia- z urzędu, na podstawie dokumentów; 2) klas II – VII innej niż właściwa ze wzglądu na miejsce zamieszkania – na podstawie dokumentów jeśli szkoła dysponuje miejscami; 3) klas II – VII oddziału międzynarodowego, na podstawie dokumentów i pozytywnego wyniku sprawdzianu predyspozycji językowych, jeśli szkoła dysponuje miejscami; 4) klasy VII oddziału dwujęzycznego – na podstawie dokumentów i pozytywnego wyniku sprawdzianu predyspozycji językowych, jeśli dysponuje miejscami 5) klas II – VII szkoły sportowej, mistrzostwa sportowego lub oddziału- po spełnieniu warunków, jeżeli dysponuje wolnymi miejscami.

Kwalifikowanie do odpowiedniej klasy lub na odpowiedni semestr do publicznej szkoły ponadpodstawowej i policealnej Przyjmowanie – jeżeli szkoła dysponuje wolnymi miejscami 1) do liceum ogólnokształcącego- na podstawie dokumentów; 2) ponadpodstawowej prowadzącej kształcenie zawodowe – na podstawie dokumentów i zaświadczeniu lekarskim; 3) ponadpodstawowej, w której program nauczania wymaga od kandydatów szczególnych indywidualnych predyspozycji – na podstawie dokumentów i wyniku uzyskanego ze sprawdzinu uzdolnień kierunkowych;

4) klasy wstępnej w publicznej szkole ponadpodstawowej dwujęzycznej lub z oddziałami dwujęzycznymi – na podstawie dokumentów i pozytywnego wyniku sprawdzianu predyspozycji językowych; 5) do szkoły ponadpodstawowej dwujęzycznej , oddziału – na podstawie dokumentów i pozytywnego wyniku sprawdzianu kompetencji językowych; 6) szkoły sportowej mistrzostwa sportowego lub oddziału na podstawie dokumentów i po spełnieniu warunków w art. 137ust. 1 pkt 1-3 ustawy (zdrowie, pisemna zgoda rodziców i sprawność fizyczna);

7) szkoły policealnej – na podstawie wyniku sprawdzianu uzdolnień lub predyspozycji przydatnych w danym zawodzie, jeżeli jest taki sprawdzian przeprowadzany w szkole, zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do podjęcia praktycznej nauki zawodu oraz: - świadectwa lub innego dokumentu wydanego za granicą potwierdzających w Rzeczypospolitej Polskiej wykształcenie średnie na podstawie art. 93 ust. 1 lub 2 ustawy o systemie oświaty, albo - świadectwa lub innego dokumentu wydanego za granicą uznanych za dokumenty potwierdzające w Rzeczypospolitej Polskiej wykształcenie średnie lub średnie branżowe na podstawie art. 93 ust. 3 ustawy o systemie oświaty, albo - ostatecznej decyzji administracyjnej w sprawie potwierdzenia w Rzeczypospolitej Polskiej wykształcenia średniego branżowego, wydanego na podstawie art. 93a ustawy o systemie oświaty, albo

- świadectwa lub innego dokumentu wydanych za granicą uznanych w drodze nostryfikacji do dnia 31.03.2015r. za równorzędne ze świadectwem dojrzałości, świadectwem ukończenia liceum, świadectwem ukończenia liceum profilowanego, lub świadectwem ukończenia technikum

Kwalifikowanie do publicznej szkoły dla dorosłych z wyjątkiem szkoły policealnej na podstawie dokumentów, jeżeli szkoła dysponuje wolnymi miejscami. 

Publiczne szkoły artystyczne Do klasy I publicznej szkoły artystycznej lub na I semestr w placówce artystycznej uczeń przybywający z zagranicy jest przyjmowany na podstawie dokumentów oraz na warunkach i w trybie postepowania rekrutacyjnego dotyczącego obywateli polskich określonych w art. 142 ustawy. Do klasy programowo wyższej – na podstawie dokumentów oraz przepisów wydanych przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w sprawie szczegółowych warunków przyjmowania do poszczególnych typów szkół artystycznych.

Dokumenty Należy przez to rozumieć: 1) świadectwo, zaświadczenie lub inny dokument stwierdzające ukończenie szkoły lub kolejnego etapu edukacji za granicą lub 2) świadectwo, zaświadczenie lub inny dokument wydane przez szkołę za granicą, potwierdzające uczęszczanie przybywającego z zagranicy do szkoły za granicą i wskazujące klasę lub etap edukacji, który uczeń ukończył za granicą, oraz dokument potwierdzający sumę lat nauki szkolnej ucznia lub pisemne oświadczenie dotyczące sumy lat nauki szkolnej ucznia, złożone przez rodzica ucznia lub pełnoletniego ucznia , jeżeli ustalenie sumy lat nauki nie jest możliwe na podstawie świadectwa , zaświadczenia lub innego dokumentu.

Jeżeli uczeń przybywający z zagranicy nie może przedłożyć dokumentów, zostaje zakwalifikowany do odpowiedniej klasy lub na odpowiedni semestr lub rok kształcenia oraz przyjęty do publicznej szkoły lub publicznej placówki artystycznej na podstawie rozmowy kwalifikacyjnej.

Tryb odwoławczy od odmowy przyjęcia W terminie 7 dni od odmowy przyjęcia przez dyrektora – rodzic lub pełnoletni uczeń może wystąpić z wnioskiem o uzasadnienie odmowy przyjęcia. Uzasadnienie sporządza się w terminie 5 dni od złożenia wniosku o uzasadnienie i zawiera wyjaśnienie przyczyn odmowy przyjęcia. Odwołanie składa się w terminie 7 dni od otrzymania uzasadnienia. Dyrektor publicznej szkoły lub placówki powołuje komisję odwoławczą. Skład komisji- 3 przedstawicieli rady pedagogicznej szkoły lub placówki. Nie może w skład wchodzić dyrektor. Rozpatrzenie odwołania – w terminie 7 dni. Na orzeczenie komisji odwoławczej – skarga do sądu administracyjnego.

Dziękuję za uwagę Danuta Jachimska Radca prawny Kuratorium Oświaty w Poznaniu Tel. 780 386 084