Polska pod zaborami Zajęcia nr 8 – 18.04.2018

Zabór rosyjski Noc paskiewiczowska (1832-1857) - wprowadzenie stanu wojennego (1833) wprowadzenie rubla jako waluty KK (1841) przekształcenie województw w gubernie (1837) 2. Próby reform A. Wielopolskiego (1862) 3. Powstanie styczniowe (1863-1864) 4. Pełna rusyfikacja ziem polskich likwidacja SGH i powołanie Szkoły Rosyjskiej (1869) ustanowienie języka rosyjskiego językiem urzędowym i zamknięcie polskich szkół powiatowych (1869) wprowadzenie stanowiska generał-gubernatora w miejsce namiestnika (1874) zniesienie polskiej procedury sądowej (1875) likwidacja kościoła unickiego (1875) zniesienie Banku Polskiego i powołanie Kantoru (1885)

Wielkie Księstwo Poznańskie (1815-1848) Großherzogtum Posen Umowa prusko-rosyjska z 1815 r. w sprawie Wielkopolski Król Prus jako Wielki Książe Poznański Urząd Księcia Namiestnika (Antoni Henryk Radziwiłł) – funkcje reprezentacyjne i honorowe; Sejm WKP (1824-1845) o charakterze doradczym – 22 posłów dóbr ziemskich + 16 posłów dóbr miejskich + 8 mieszkańców gmin wiejskich; Podział na dwie rejencje – poznańską i bydgoską, 26 powiatów (władzę administracyjną sprawowali landraci) Ograniczenie swobód po powstaniu listopadowym i likwidacja urzędu namiestnika Likwidacja WKP przez Frankfurckie Zgromadzenie Narodowe w 1848 r. i powołanie Prowincji Poznańskiej (niem. Provinz Posen)

Wolne Miasto Kraków (1815-1846) Wolne Miasto Kraków jako państwo pod kontrolę trzech zaborców – republika konstytucyjna z gwarancją autonomii wew. Konstytucje z 1815 i 1833 r. Władza wykonawcza: 12-osobowy Senat Rządzący (od 1828 Komitet Epuracyjny), władza ustawodawcza: Zgromadzenie Reprezentantów. Czasowe przywrócenie autonomii (1831) Wolne Miasto Kraków jako terytorium tranzytowe broni oraz spiskowców polskich powstań narodowych Powstanie krakowskie i likwidacja (1846 r.)

Galicja (1815-1918) Pochodzenie nazwy Galicji i Lodomerii i początki istnienia Sejm Krajowy we Lwowie jako organ przedstawicielski (1861-1918): kompetencje ustawodawcze określone przez patent lutowy (sprawy „kultury krajowej” – ekonomiczne, sądownicze, administracyjne, szkolnictwa, kościelne) zwoływany co roku (z wyjątkami), jawny, obrady po polsku i ukraińsku powoływał sześcioosobowy Wydział Krajowy, który był faktycznym zarządcą w sprawach administracyjnych i organizacyjnych z inicjatywą ustawodawczą i prawem kontrolnym samorządów. - system wyborów do Sejmu Krajowego: cztery kurie (wielkiej własności ziemskiej, izb przemysłowo-handlowych, większych miast, mniejszych miast i gmin wiejskich) oraz lista wirylistów (czterech biskupów rzymskokatolickich, trzech biskupów greckokatolickich i jeden biskup ormiański, rektorzy UJ, UJK, PL, AU w Krakowie).