Funkcjonowanie rad rodziców w szkole z perspektywy nadzoru pedagogicznego Warszawa, 27 października 2016r.

Ewaluacja zewnętrzna a rady rodziców Tematyka zgłaszanych spraw Polityka informacyjna szkoły w kontekście działalności rady rodziców

Ewaluacja to proces: gromadzenia, analizowania i komunikowania informacji na temat wartości działań podejmowanych przez szkołę lub placówkę; wyniki ewaluacji są wykorzystywane w procesie podejmowania decyzji skierowanych na zapewnienie wysokiej jakości organizacji procesów kształcenia, wychowania i opieki oraz ich efektów w szkole lub placówce;

Ewaluacje zewnętrzne w 2015 r. w statystyce 6 506 dyrektorów szkół i placówek oświatowych; 100 tysięcy nauczycieli i specjalistów realizujących statutowe zadania szkół i placówek; 336 tysięcy uczniów; 340 tysięcy rodziców; 23 tysiące obserwacji zajęć edukacyjnych; ponad 6 500 wywiadów grupowych z uczniami; tyle samo z partnerami zewnętrznymi szkoły, przedstawicielami organów prowadzących i jednostek samorządu terytorialnego, rodzicami i nauczycielami, w tym nauczycielami pracującymi w jednym oddziale. 4

Rodzice są partnerami szkoły lub placówki Wymaganie 9 Rodzice są partnerami szkoły lub placówki   5

RODZICE SĄ PARTNERAMI SZKOŁY LUB PLACÓWKI WYMAGANIE RODZICE SĄ PARTNERAMI SZKOŁY LUB PLACÓWKI POZIOM PODSTAWOWY OBSZAR 1 Szkoła lub placówka wykorzystuje opinie rodziców na temat swojej pracy OBSZAR 2 W szkole lub placówce współpracuje się z rodzicami na rzecz rozwoju dzieci OBSZAR 3 Rodzice współdecydują w sprawach szkoły lub placówki i uczestniczą w podejmowanych działaniach POZIOM WYSOKI W szkole lub placówce są realizowane inicjatywy rodziców na rzecz rozwoju uczniów oraz szkoły 6

Kryteria ewaluacyjne: Systemowość rozwiązań zapewniających zbieranie i uwzględnianie opinii rodziców w procesie podejmowania decyzji; Adekwatność współpracy szkoły z rodzicami do potrzeb rozwojowych uczniów; Partycypacja rodziców w procesach decyzyjnych i realizowanych działaniach; Użyteczność realizowanych inicjatyw rodziców na rzecz rozwoju uczniów oraz szkoły. Skuteczność działań podejmowanych przez szkołę w zachęcaniu rodziców do zgłaszania inicjatyw.

Wybrane wyniki i wnioski: Niespełna połowa (42,5%) rodziców uczniów wszystkich typów szkół (za wyjątkiem rodziców uczniów zasadniczych szkół zawodowych, którzy nie odpowiadali na to pytanie w ankiecie) zadeklarowała, że zgłaszała propozycje działań dotyczących uczniów i szkoły. W największym stopniu byli to rodzice uczniów techników, najrzadziej – gimnazjalistów. Dyrektorzy szkół zachęcali rodziców do wychodzenia z inicjatywami na rzecz uczniów i szkoły, najczęściej poprzez rozmowy, indywidualne spotkania z wychowawcami i podczas zebrań. Najbardziej aktywni byli dyrektorzy szkół podstawowych i gimnazjów. 8

Inne obszary aktywności rodziców to m.in.: Pomysły rodziców: Najczęściej - rozszerzenie oferty edukacyjnej (dodatkowych zajęć, wzbogacenia procesu nauczania). Inne obszary aktywności rodziców to m.in.: organizacja uroczystości i imprez szkolnych i klasowych, wycieczek, wyjazdów, współdecydowanie o organizacji pracy szkoły, w tym dbanie o poprawę bezpieczeństwa, finansowanie różnych przedsięwzięć, doposażanie szkoły, świadczenie usług (np. remontowych), organizacja akcji charytatywnych. 9

W stosunku do lat ubiegłych wzrosła aktywność rodziców we wszystkich typach szkół w zakresie realizacji zadań związanych z procesem uczenia się, a dodatkowo w szkołach podstawowych i gimnazjach – w zakresie poszerzenia działań wychowawczych i profilaktycznych. Dyrektorzy szkół podstawowych częściej niż inni wyróżniali rodziców angażujących się w działalność szkoły, skutecznie motywując do podejmowania inicjatyw. Dyrektorzy wszystkich typów szkół starają się tworzyć życzliwą, otwartą atmosferę sprzyjającą zgłaszaniu inicjatyw. W najmniejszym stopniu dotyczy to gimnazjów. 10

Rekomendacje: Wskazane jest dbanie o lepszą współpracę z rodzicami poprzez konsekwentne przekonywanie, że wszelkie uwagi, propozycje, oczekiwania są poważnie traktowane przez dyrektora, wychowawców i nauczycieli. Świadomość rodziców, że ich głos jest wysłuchany, uwzględniany w działaniach szkoły, sprawi, że będą się czuli partnerami w szkole. Dobrze jest stwarzać klimat zachęcający do współpracy i zaangażowania się w sprawy szkoły poprzez utrzymywanie życzliwych, przyjaznych stosunków pomiędzy szkołą, w szczególności dyrektorem, a rodzicami. 11

Istnieje potrzeba poszerzania udziału rodziców we współdecydowaniu o sprawach mających istotne znaczenie dla jakości procesu edukacyjnego. Na podstawie uzyskanych danych można stwierdzić, że potrzebne jest znalezienie satysfakcjonujących form doceniania zaangażowania rodziców. Przydatne może być korzystanie z doświadczeń innych szkół, opisanych w postaci dobrych praktyk oraz w literaturze. 12

Opracowano na podstawie: Jakość edukacji – dane i wnioski z ewaluacji zewnętrznych przeprowadzonych w 2015r., pod red. A. Gocłowskiej, A. Jasińskiego, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2016r. http://www.npseo.pl/data/documents/4/383/383.pdf 13

Tematyka zgłaszanych spraw przez rady rodziców dotyczy obszarów działalności szkoły: Bezpieczeństwo uczniów Kompetencje rady rodziców Rozstrzyganie sporów pomiędzy organami szkoły

Strona internetowa szkoły Polityka informacyjna szkoły a rada rodziców Strona internetowa szkoły Odrębna zakładka Inne rozwiązania Wskazanie tzw. strefy rodzica

„Standardowa” zawartość zakładki „Rada rodziców” Polityka informacyjna szkoły a rada rodziców „Standardowa” zawartość zakładki „Rada rodziców” konto bankowe, wysokość składki kontakt skład rady rodziców

Też można dowiedzieć się ze strony internetowej rady rodziców… Polityka informacyjna szkoły a rada rodziców Też można dowiedzieć się ze strony internetowej rady rodziców… Sprawozdania finansowe, rozliczenia Regulamin rady rodziców Uchwały rady rodziców Terminarz spotkań

Polityka informacyjna szkoły a rada rodziców Udało się odszukać… Dotychczasowe działania wynikające z finansowania Podziękowania dla rodziców Dotychczasowe działania pozafinansowe Informacje o przydatnych dla rodziców szkoleniach, wartej przeczytania literaturze Informacje o niecodziennych inicjatywach

Działania rady rodziców w roku 2015/2016 (przykład ze strony www)

Uzupełnienie kalendarza imprez szkolnych o bieg (uczniów , rodziców, nauczycieli) z okazji Święta 3 Maja Skrócenie dzwonków do 4 sekund Zamieszczanie i tworzenie ogłoszeń w szatni Umieszczanie informacji szkolnych na stronie www oraz na Facebooku Dbanie o równouprawnienie etyki i religią w szkole (plany zajęć itp.) Popularyzacja Dziennika Elektronicznego

Ustalenie jasnych reguł odbierania dzieci z klas 1 na parterze Projekt ułatwienia odbierania dzieci (będzie telefon na korytarzu) Ułatwienie komunikacji trójek klasowych - wymiana poglądów i problemów Kontakt z p. pedagog i przekazywanie informacji o działaniach wychowawczych przez nią podejmowanych Przeprowadzenie mediacji pomiędzy rodzicami w związku ze zgłoszonymi problemami Ustanowienie miejsca na rzeczy zgubione

Dziękuję za uwagę