Sprawozdanie banku i SKOK-u Kyrylo Dvornikov Katarzyna Markowska Alicja Porczyńska

Plan Sprawozdania Banku 1. Pojęcie i klasyfikacja aktywów banku. (Aktywa banku – pojęcie, klasyfikacja i wycena) 2. Rezerwy banku: pojęcie, rodzaje i znaczenie. 3. Koszty banku i ich klasyfikacja. (Charakterystyka kosztów banku ) 4. Przychody banku i ich klasyfikacja. (Charakterystyka przychodów banku ) 5. Analiza rentowności banku. 6. Analiza płynności banku. 7.Analiza wypłacalności banku. 8. Sprawozdanie finansowe banku i jego charakterystyka.  (Charakterystyka rocznego sprawozdania banku ) 9. Fundusze własne banku a regulacje ostrożnościowe. 10. Międzynarodowa standaryzacja sprawozdawczości finansowej banków 

1. Pojęcie i klasyfikacja aktywów banku. Aktywa banku to zasoby majątkowe: kontrolowane przez bank (ale nie muszą być jego własnością), o wiarygodnie określonej wartości, powstałe na skutek przeszłych zdarzeń, generujące w przyszłości korzyści ekonomiczne. Klasyfikację aktywów można przeprowadzić biorąc pod uwagę ich wpływ na przychody i koszty banku. I tak są to: 1.Aktywa przychodowe Ze względu na ryzyko utraty zdolności do przynoszenia przychodów lub zmniejszenia wartości tych aktywów dzielimy je na :  Aktywa pracujące  Aktywa niepracujące 2.Aktywa nieprzychodowe

Pojęcie i klasyfikacja aktywów banku cd. W aktywach banku znacząca grupę stanowią ekspozycje kredytowe. Są one klasyfikowane przez bank z punktu widzenia ponoszonego ryzyka ustalonego przy zastosowaniu określonych dwóch kryteriów:  Terminowość spłaty kapitału i odsetek;   Sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika(bez Skarbu Państwa i kredytów detalicznych). Na tej podstawie wyróżnia się następujące ekspozycje kredytowe: 1.normalne 2.pod obserwacją 3.poniżej standardu 4.wątpliwe 5.stracone

Bilans instytucji finansowych Specyfika bilansu instytucji finansowych w porównaniu z bilansami innych podmiotów gospodarczych (np. przedsiębiorstw produkcyjnych, usługowych) polega na: odwrotnym umiejscowieniu depozytów i kredytów w stosunku do standardowych przedsiębiorstw (np. w przypadku banku udzielone kredyty są aktywami, ponieważ bank uzyskuje z ich tytułu przypływ gotówki ze spłacanych rat kredytowych; z kolei przyjęte lokaty są zobowiązaniami, gdyż spowodują one w przyszłości odpływ gotówki), zestawieniu aktywów według stopnia płynności, tj. od najbardziej płynnych (np. gotówki) do najmniej płynnych (np. elementów majątku trwałego), zestawieniu pasywów według poziomu stabilności, niewielkim udziale majątku trwałego w całości sumy bilansowej.

Wzór bilansu banku, z przykładami pozycji po stronie aktywów i pasywów

2. Rezerwy banku: pojęcie, rodzaje i znaczenie. Rezerwy to zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne. Rodzaje:  1. rezerwy celowe - tworzone w ciężar kosztów na ekspozycje kredytowe i uwzględniane przy wycenie pozycji bilansowych oraz pozabilansowych, których dotyczą, a dotyczą: ekspozycji normalnych z tytułu udzielania kredytów i pożyczek detalicznych oraz ekspozycji pod obserwacją – rezerwa nie może być niższa niż 1,5 %kwoty ekspozycji; ekspozycja poniżej standardu – rezerwa w wysokości min. 20% kwoty ekspozycji; ekspozycji wątpliwych – rezerwa w wysokości min. 50% kwoty ekspozycji; ekspozycji straconych – rezerwa w wysokości 100% kwoty ekspozycji;

Rezerwy banku: pojęcie, rodzaje i znaczenie CD. 2. rezerwy na ryzyko ogólne – rezerwy tworzone corocznie w ciężar kosztów w wysokości nie przekraczającej 1,5% średniej kwoty nie spłacanych kredytów i pożyczek, ustalonej na koniec poszczególnych kwartałów roku obrotowego, pomniejszonych o kwotę kredytów i pożyczek, na którą bank utworzył rezerwę celową w wysokości 100% ich wartości. Odpis ten ma istotne znaczenie z punktu widzenia realności wyniku finansowego. 3. rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego- rezerwa tworzona w związku z występującymi różnicami między przepisami prawa bilansowego i podatkowego, w wyniku których powstają dodatnie różnice przejściowe między wartością bilansowa a podatkową aktywów i pasywów; oznacza to powstanie kwot do opodatkowania w przyszłych okresach, gdy wartość bilansowa poszczególnych składników aktywów i pasywów zostanie zrealizowana lub rozliczona.

3. Koszty banku i ich klasyfikacja. Koszty to uprawdopodobnione zmniejszenie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych o wiarygodnie oszacowanej kwocie w formie zmniejszenia wartości aktywów, które spowodują zmiany w kapitale własnym w inny sposób niż wycofanie wkładów przez udziałowców lub akcjonariuszy. W banku koszty dzielimy na: Koszty odsetek Koszty prowizji  Pozostałe koszty operacyjne Koszty działania banku Amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Odpisy na rezerwy i aktualizacja wartości  Straty nadzwyczajne

4. Przychody banku i ich klasyfikacja. Przychody to uprawdopodobnione zwiększenie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych o wiarygodnie oszacowanej kwocie w formie zwiększenia wartości aktywów lub zmniejszenia zobowiązań i rezerw, które spowodują zmiany w kapitale własnym w inny sposób niż poprzez dopłaty przez udziałowców lub akcjonariuszy. Klasyfikacja przychodów banku:  Przychody z tytułu odsetek  Przychody z tytułu prowizji  Przychody z udziałów i akcji i innych papierów wartościowych i instrumentów finansowych  Dodatni wynik z pozycji wymiany  Pozostałe przychody operacyjne  Rozwiązane rezerwy i aktualizacja wartości  Zyski nadzwyczajne

5. Analiza płynności banku Płynność, czyli zdolność do terminowego regulowania wypłat na rzecz deponentów i innych zobowiązań, a w ujęciu szerszym – także zdolność do sfinansowania potrzeb wiarygodnych klientów banku. Utrzymanie płynności jest obowiązkiem banku wynikających z przepisów prawa a jednocześnie warunkiem niezbędnym do prowadzenia działalności. Analiza płynności opiera się zarówno na pozycjach bilansowych, jak i pozycjach rachunku przepływów pieniężnych. 

6. Analiza wypłacalności banku Wypłacalność oznacza długoterminową zdolność banku do regulowania zobowiązań, nawet w przypadku wystąpienia strat. Gwarancją wypłacalności jest odpowiednia wielkość funduszów własnych .Wypłacalność jest elementem oceny banku w aspekcie bezpieczeństwa jego działania. Odzwierciedla efekty zarządzania ryzykiem banku. Analiza wypłacalności bazuje na współczynniku wypłacalności, uzupełniającą rolę pełni tu analiza wielkość funduszów własnych oraz struktury majątkowo – kapitałowej banku. Współczynnik wypłacalności jest to wyrażona w procentach relacja funduszy własnych banku po powiększeniu kapitał krótkoterminowy i po pomniejszeniu o kwotę przekroczenia progu koncentracji kapitałowej do całkowitego wymogu kapitałowego z tytułu ryzyk działalności banku pomnożonego przez 12,5 (sposób wyliczenia współczynnika określają uchwały KNB).Współczynniki wypłacalności jest miarą adekwatności kapitałowej banku. Minimalny poziom współczynnika wypłacalności wynosi 8%.

7. Sprawozdanie finansowe banku i jego charakterystyka Banki w Polsce maja obowiązek sporządzania: - Rocznych sprawozdań finansowych unormowanych Ustawą o rachunkowości oraz Rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków. - Dziennych, dekadowych, miesięcznych i kwartalnych sprawozdań finansowych określanych mianem sprawozdań okresowych regulowanych uchwałą Zarządu NBP w sprawie szczegółowych zasad przekazywania przez banki do NBP danych do ustalania polityki pieniężnej Roczne sprawozdanie finansowe banku obejmuje:  Bilans  Rachunek zysków i strat  Rachunek przepływów pieniężnych  Zestawienie zmian w kapitale własnym  Informacja dodatkowa Uzupełniającym elementem rocznego sprawozdania finansowego banku jest sprawozdanie z działalności banku, które powinno zawierać istotne informacje o jego sytuacji majątkowej i finansowej, ocenę uzyskanych wyników oraz wskazanie czynników ryzyka i opis zagrożeń.

8. Fundusze własne banku a regulacje ostrożnościowe Fundusze własne banku obejmują:  Fundusze podstawowe  Fundusze uzupełniające  Pozycje pomniejszające fundusze własne banku: Ustaw Prawo Bankowe określa minimalną wartość funduszy własnych banku w wysokości równowartości 5 min EUR (wkłady niepieniężne nie mogą przekraczać 15% funduszy zasadniczych banku(bank spółka akcyjna) . Suma wierzytelności banku udzielonych jednemu lub grupie podmiotów powiązanych kapitałowo i organizacyjnie nie może przekraczać:  20% funduszy własnych banku przy powiązaniu kapitałowym z bankiem,  25%funduszy własnych w odniesieniu do pozostałych podmiotów. 

9. Międzynarodowa standaryzacja sprawozdawczości finansowej banków Pozycję III-V aktywów bilansu stanowią należności od podmiotów finansowych, niefinansowych oraz podmiotów sektora budżetowego w podziale na należności w rachunku bieżącym i należności terminowe. Należności te są wyceniane dla celów bilansowych wg wartości netto (po pomniejszeniu o utworzone rezerwy). Podmioty każdego z wyróżnionych sektorów klasyfikuje się w podziale na rezydentów i nierezydentów. III – należności od sektora finansowego – obejmują one środki na rachunkach bieżących w innych bankach (nostro), służące do dokonywania rozliczeń, oraz lokaty terminowe, kredyty i pożyczki. Znaczna część należności w tej grupie to lokaty na rynku międzynarodowym, wśród których dominują lokaty krótkoterminowe. W tej grupie mogą też występować przejęte od instytucji finansowych wierzytelności./ IV- należności od sektora niefinansowego – to zazwyczaj najbardziej znacząca pozycja w aktywach banku. Zawiera ona należności z tytułu wszystkich kredytów (konsumpcyjnych i gospodarczych, obrotowych i inwestycyjnych, krótko- i długoterminowych). Obejmuje ona również pożyczki, skupione wierzytelności, zrealizowane gwarancje i poręczenia. / V- należności od sektora budżetowego – stanowią zaciągnięte kredyty przez budżet państwa, budżety samorządowe oraz fundusze ubezpieczeń społecznych (ZUS, KRUS, NFZ). Wielkość zadłużenia sektora budżetowego regulują przepisy prawa dotyczące długu publicznego. / VI – należności z tytułu zakupu pap. wartościowych z przeznaczeniem odkupu – transakcje z przeznaczeniem odkupu w określonym terminie nabytych pap. wart. Mogą być zawierane przez banki z BC, podmiotami finansowymi i niefinansowymi.

Sprawozdanie finansowe NBP (pdf) str.7

10. SKOK SKOK = Spółdzielcza kasa oszczędnościowo- kredytowa. Jest to spółdzielcza instytucja parabankowa , zaliczana do szerokiej kategorii instytucji finansowych, zrzeszona w Krajowej Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo- Kredytowej.

11. Główne różnice między SKOK-iem a bankiem Różnice między SKOK-iem a bankiem spółdzielczym to: status prawny banku - SKOK-i są określane mianem instytucji niebankowych, quasi-bankowych, a niekiedy także parabanków, stanowiąc odpowiednik zagranicznych unii kredytowych, czyli działalności gospodarczych tworzonych na rzecz swoich członków; bank spółdzielczy ma charakter spółdzielni otwartej - nie wymaga od swoich członków spełnienia np. wymogu powiązania zawodowego/organizacyjnego, a swoje usługi oferuje także osobom spoza stowarzyszenia; Co odróżnia SKOK od banku komercyjnego: przede wszystkim charakter działalności. Banki skupiają się przede wszystkim na osiąganiu zysków dla swoich wierzycieli, udzielając pożyczek oraz kredytów podmiotom zewnętrznym. Kasy oszczędnościowo-kredytowe powinny działać w celach niezarobkowych, udzielając wsparcia swoim członkom forma prawna: SKOK-i są spółdzielniami, więc z ich usług mogą korzystać tylko zrzeszeni członkowie, którzy wnoszą obowiązkowe wpłaty na rzecz kasy. Banki to spółki akcyjne, których nie trzeba być akcjonariuszem, by móc korzystać ze świadczonych przez nią usług.

Sprawozdanie skok