Zaburzenia stanu zdrowia i rozwoju związanie z nieprawidłowym odżywianiem- jak rozpoznać chorobę i gdzie szukać pomocy?
Piramida zdrowego żywienia
Produkty zbożowe
Dzienne zapotrzebowanie na kalorie dla dzieci i młodzieży – od 1 do 20 roku życia Wartości średnie WIEK KCAL DZIECI 1-3 LAT 1300 DZIECI 4-6 LAT 1700 DZIECI 7-9 LAT 2100 CHŁOPCY 10-12 LAT 2600 DZIEWCZĘTA 10-12 LAT 2300 MŁODZIEŻ MĘSKA 13-15 LAT 3000-3300 MŁODZIEŻ MĘSKA 16-20 LAT 3200-3700 MŁODZIEŻ ŻEŃSKA 13-15 LAT 2600-2800 MŁODZIEŻ ŻEŃSKA 16-20 LAT 2500-2700
Skutki niejedzenie I i II śniadania Brak koncentracji Rozdrażnienie Ból głowy, brzucha, nudności Poczucie zimna Senność Niechęć do ćwiczeń Złe wyniki w nauce
Wartość kaloryczna przykładowych produktów spożywczych KEBAB 100g na zdjęciu (450 g) Energia 195 kcal l878 kcal PIZZA 100g na zdjęciu (150 g) Energia 243 kcal 365 kcal
Duża pizza Capricciosa (sos pomidorowy, ser, szynka, pieczarki) o średnicy 40cm waży 1200g. 100g na zdjęciu (1200 g) Energia 243 kcal 2916 kcal 100g na zdjęciu (405 g) Energia 214 kcal 867 kcal Zapiekanka z pieczarkami i żółtym serem waży 405 g.
Drożdżówka z serem waży 105g 100g na zdjęciu (105 g) Energia 292 kcal 307 kcal . Kanapka z wędlina drobiową na zdjęciu (60 g) Energia 211 kcal 127 kcal
Ile kalorii w ulubionych batonikach? Baton Snickers ----1 baton - 50 g 242,50 kcal Wafelek Prince Polo XXL Mleczne 1 wafelek - 52 g -273,00 kcal
Kaloryczność napoi Coca Cola Objętość: 2l ile cukru - cała butelka 212g ( ok 42 łyżeczki) ile cukru - w szklance: 26,5g (ok.5 łyżeczek) kalorie - cała butelka 840 kcal kalorie - w szklance 105 kcal 1 łyżeczka zawiera 5 gram cukru Szklanka gazowanego napoju o smaku pomarańczowym Fanta waży 240 g. w 100 g na zdjęciu (240 g) Energia 37 kcal 89 kcal
Pepsi Objętość: 2l ile cukru - cała butelka: 220g( 44 łyżeczki) ile cukru - w szklance: 27,5g kalorie - cała butelka 840 kcal kalorie - w szklance 105kcal Woda Wartość energetyczna w 100 ml: 0,00 kcal
Choroby spowodowane złym odżywianiem się. W rezultacie nieodpowiedniego odżywiania się, ludzie doświadczają różnych dolegliwości ze strony układu pokarmowego lub objawów o nich świadczących typu: odbijanie nudności, wzdęcia, bóle brzucha, zaparcia. Zawsze w przypadku długotrwałego występowania dolegliwości należy skontaktować się z lekarzem w celu ustalenia przyczyny i sposobu leczenia.
Obliczanie wskaźnika BMI. Wskaźnik masy ciała Masa musi być podana w kilogramach, a wzrost w metrach (nie w centymetrach)
Zakresy wartości BMI dla osób dorosłych wartość BMI wskazuje na: a) wg podstawowej klasyfikacji: < 18,5 – niedowagę 18,5–24,99 – wartość prawidłową ≥ 25,0 – nadwagę b) wg poszerzonej klasyfikacji: < 16,0 – wygłodzenie 16,0–16,99 – wychudzenie (spowodowane często przez ciężką chorobę lub anoreksję) 17,0–18,49 – niedowagę 25,0–29,99 – nadwagę 30,0–34,99 – I stopień otyłości 35,0–39,99 – II stopień otyłości (otyłość kliniczna) ≥ 40,0 – III stopień otyłości (otyłość skrajna) W praktyce klinicznej nie jest zalecane stosowanie wskaźnika BMI do oznaczania prawidłowej masy ciała dla dzieci do ok. 14 roku życia, służą do tego tabele centylowe i odpowiednia interpretacja danych dot. masy ciała i wzrostu - głównie bierze się pod uwagę jaka jest różnica w tzw. kanałach centylowych wzrostu i masy ciała dla danego dziecka.
Nadwaga i otyłość
Nadwaga Gdy jemy za dużo, nadmiar energii odkłada się w postaci tkanki tłuszczowej. Od nadwagi prosta droga do otyłości, groźnej dla zdrowia fizycznego i psychicznego dziecka. Nadmiar tkanki tłuszczowej zwiększa ryzyko chorób serca i układu krążenia, astmy czy cukrzycy, powoduje też problemy ze snem. Dziecko, ważące zbyt dużo, jest ociężałe – nie zawsze może dorównać innym w zabawach wymagających sprawności fizycznej.
Lepiej zapobiegać: idź do lekarza. Być może nadmierny apetyt jest skutkiem zaburzeń zdrowotnych. Konieczne będzie wówczas wykonanie badań (m.in. poziomu cukru we krwi) spróbuj dociec, dlaczego tak dużo jesz? Może jedzenie jest sposobem na nudę, stres, albo np. złą atmosferę w domu, czy brak akceptacji rówieśników? W takim przypadku prawdopodobnie nie obejdzie się bez wizyty u psychologa. wyeliminuj z jadłospisu białe pieczywo (zastąp je razowym), słodkie płatki śniadaniowe (mniej tuczące są płatki kukurydziane) i słodkie napoje gazowane ustal stałe pory posiłków, by przyzwyczaić się do jedzenia o konkretnych godzinach unikaj słodyczy.
jeśli przegryzasz między posiłkami, zamiast chipsów i czekolady czy ciasteczek wprowadź zdrowe przekąski – surową marchewkę, owoce, warzywa, orzechy pij wodę mineralną. Soki zawierają bardzo dużo cukru zmień nawyki zamiast siedzieć przed telewizorem albo komputerem, wybierzcie się na spacer, basen, zacznij jeździć na rowerze, graj w piłkę codziennie bądź aktywny fizycznie jeśli ważysz kilkanaście kilogramów za dużo i czujesz, że ten problem cię przerasta, spróbuj znaleźć w swojej okolicy poradnię leczenia otyłości, lekarza pediatrę specjalizującego się w gastrologii dziecięcej, albo dietetyka dziecięcego, który przedyskutuje z tobą nawyki żywieniowe i ustali optymalną
Otyłość
Choroby psychosomatyczne - anoreksja, bulimia. Zaburzenia łaknienia nie są spowodowane tylko nieodpowiednim odżywianiem się, ale rozwija się wtedy, gdy jedzenie i waga stają się obsesyjnym centrum niezaspokojonych potrzeb psychicznych takich jak miłość, akceptacja. Problem zaburzeń łaknienia może dotyczyć zarówno kobiet jak i mężczyzn. Osoba, która cierpi na anoreksję: nie przybiera na wadze lub chudnie bardzo boi się utyć, choć waży za mało w związku z tym obsesyjnie troszczy się o to, by nie zjeść za dużo), uważa się za grubą (mimo że jest wychudzona). Kobieta chorująca na anoreksję przestaje miesiączkować.
Osoba, która cierpi na bulimię: w sposób niekontrolowany w krótkim czasie je bardzo duże ilości pożywienia ( najczęściej są to potrawy słodkie, wysokokaloryczne), nie czuje sytości (mimo że zjadła bardzo dużo), systematycznie przeczyszcza organizm (czyli używa środków przeczyszczających lub wywołuje wymioty), objada się i przeczyszcza co najmniej dwa razy w tygodniu przez okres trzech miesięcy, przesadnie troszczy się o wagę i wymiary ciała (podobnie jak anorektyk)
Jak rozpoznać chorobę i gdzie szukać pomocy? Anoreksja i bulimia jest poważną chorobą, która w skrajnych przypadkach może doprowadzić nawet do śmierci. Jeśli więc w naszym najbliższym otoczeniu zauważymy symptomy tego zaburzenia, powinniśmy zareagować w odpowiedni sposób. Kryteria diagnostyczne anoreksji: Utrata wagi lub brak przybierania na wadze w okresie wzrostu Silny lęk przed przybraniem na wadze Zaburzenia wizerunku własnego ciała Brak trzech kolejnych miesiączek Co powinieneś zrobić, by pomóc? • poświęć czas i uwagę, rozmawiaj • delikatnie wyrażaj swoje zaniepokojenie • daj choremu do zrozumienia, że jesteś po to, by go wysłuchać i wspierać; • spraw, by chory czuł się akceptowany jako osoba; • spróbuj delikatnie nakłonić go do skorzystania z pomocy specjalisty; • zaangażuj innych członków rodziny w pomoc i wsparcie;