Ewaluacja on-going Strategii Rozwoju Województwa Lubuskiego 2020 Raport końcowy   Autorzy: Prof. UW dr hab. Wojciech Dziemianowicz Magdalena Cybulska

Założenia ewaluacji Luty 2017 roku – Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR) Prace nad 9 strategiami horyzontalnymi Decyzja Zarządu Województwa o ocenie zbieżności SRWL 2020 z SOR Dwa kryteria ewaluacyjne: Trafności/adekwatności i Skuteczności Cele ewaluacji: ocena poziomu aktualności zapisów w SRWL 2020 (wyzwania, wizja, cele), w kontekście zgodności z celami oraz kierunkami interwencji wskazanymi w SOR. analiza projektów strategicznych i flagowych wskazanych w SOR pod kątem możliwości ich realizacji w województwie lubuskim. ocena efektywności wdrażania SRWL 2020 w latach 2012-2017, w odniesieniu do osiągniętych rezultatów oraz postępu w realizacji celów (na podstawie wskaźników SRWL 2020). ocena realizacji wymiaru terytorialnego oraz aktualności wyznaczonych Obszarów Strategicznej Interwencji sformułowanie rekomendacji dotyczących aktualizacji SRWL 2020.

Pytania badawcze i metody Czy zapisane w SRWL 2020 wyzwania rozwojowe i cele są aktualne, również w kontekście przyjętej Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju? Które projekty strategiczne i flagowe SOR mogą mieć wpływ na rozwój województwa lubuskiego? W których obszarach strategicznych zachodzi największe zagrożenie niepowodzenia w realizacji, a które realizowane są z sukcesem? Czy wyznaczone cele strategiczne i operacyjne są realizowane? czy instrumenty i rozwiązania w zakresie realizacji wymiaru terytorialnego są zgodne z zapisami SOR? Analiza desk research Metoda macierzy Analiza krytyczna

Wizja rozwoju województwa lubuskiego wydaje się wciąż aktualna SRWL 2020 a SOR – wnioski SRWL 2020 jest dokumentem, który wytrzymuje „próbę czasu” zarówno w sferze konstrukcji, jak i zakresu planowanej ścieżki rozwoju Wizja rozwoju województwa lubuskiego wydaje się wciąż aktualna Cel główny SRWL 2020 jest sformułowany właściwie, jest spójny z celem głównym SOR, a ponadto logicznie spaja pozostałe cele strategiczne Cele strategiczne SRWL 2020 są zbieżne z celami szczegółowymi SOR, jak i obszarami, zatem z punktu widzenia zapisów SOR w tym zakresie SRWL 2020 nie wymaga modyfikacji

Projekty strategiczne i flagowe SOR a województwo lubuskie – wnioski Zapisy SRWL 2020 zachowują spójność i zbieżność z warstwą projektową SOR Zidentyfikowane w SOR w celu szczegółowym II obszary są zbieżne z potrzebami i wyzwaniami przed jakimi stoi województwo lubuskie Poza kilkoma wyjątkami projekty terytorialne wymienione w SOR (w celu szczegółowym II) mają charakter „ogólnopolski”, co powinno wywołać swego rodzaju konkurencję między zainteresowanymi realizacją na ich terenie województwami Projekty strategiczne i flagowe określone w SOR są szansą realizacji celów województwa lubuskiego, w szczególności celu Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka regionalna oraz celu Społeczna i terytorialna spójność regionu Realizacja SOR powinna być traktowana w wymiarze szans regionu, które odpowiednia polityka rozwoju powinna zdecydowanie wykorzystać Część projektów horyzontalnych oraz przypisanych wszystkim regionom w Polsce może przyczynić się do realizacji celów strategicznych województwa lubuskiego pod warunkiem korzystnych dla regionów rozstrzygnięć na poziomie systemowym i operacyjnym

Wskaźniki celu głównego Liczba pracujących w wieku 15-64 w % ogólnej liczby ludności w tym wieku PKB per capita (Polska = 100) PKB (w PPS) per capita (UE28 = 100)

Wskaźniki celu głównego Przeciętne dalsze trwanie życia mężczyzn Przeciętne dalsze trwanie życia kobiet

Wskaźniki celu 1: Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka Absolwenci szkół wyższych na kierunkach matematycznych, przyrodniczych i technicznych (% absolwentów szkół wyższych ogółem) Wartość dodana brutto na jednego pracującego (zł, ceny bieżące) Nakłady na działalność B+R w relacji do PKB (%)

Wskaźniki celu 1: Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka Odsetek pracujących w przemyśle w rolnictwie w usługach

Wskaźniki celu 1: Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka Stopień wykorzystania miejsc noclegowych w obiektach zakwaterowania zbiorowego (%) Udział produkcji energii elektrycznej z OZE w produkcji energii ogółem (%)

Wskaźniki celu 2: Wysoka dostępność transportowa i teleinformatyczna Liczba mieszkańców w strefie dostępności drogowej Liczba mieszkańców w strefie dostępności kolejowej Zielona Góra Gorzów Wlkp. Zielona Góra Gorzów Wlkp.

Wskaźniki celu 2: Wysoka dostępność transportowa i teleinformatyczna Odsetek gospodarstw domowych posiadających komputer (z dostępem do Internetu) (%) Odsetek podmiotów gospodarczych posiadających dostęp do Internetu szerokopasmowego (%)

Wskaźniki celu 3: Społeczna i terytorialna spójność regionu Wskaźnik zagrożenia ubóstwem relatywnym (%) Stopa bezrobocia wg BAEL (%) Liczba dzieci w wieku 3-5 lat w przedszkolach w % ogółu dzieci w tej grupie wiekowej

Wskaźniki celu 3: Społeczna i terytorialna spójność regionu Ludność obsługiwana przez oczyszczalnie ścieków (%) Urodzenia żywe na 1 tys. mieszkańców

Wskaźniki celu 4: Region efektywnie zarządzany Udział wydatków inwestycyjnych w relacji do budżetów gmin (%) Odsetek powierzchni województwa objętej obowiązującymi mpzp (%) Odsetek osób korzystających z Internetu w kontaktach z administracją publiczną (%)

Realizacja wskaźników – synteza Realizacja wartości docelowej znacznie utrudniona (8) Realizacja wartości docelowej możliwa, ale utrudniona (2) Realizacja wartości docelowej realna (8) Realizacja wartości docelowej realna (wskaźnik przekroczył wartość docelową, ale ulega wahaniom) (2) Wartość docelowa wyraźnie przekroczona (5)

Realizacja wskaźników – wnioski Cel główny jest realizowany, choć na pewno w niewystarczającym tempie Istnieją obszary, które rozwijają się w zadowalającym lub szybszym niż założono tempie Widoczne słabości regionu są nieliczne, choć poprawa sytuacji nie jest zależna tylko od polityki władz samorządowych województwa Ocena wartości bazowych i docelowych skłania do rozważenia weryfikacji części wskaźników zarówno pod kątem ich oczekiwanych wartości, jak i pod kątem trafności danego wskaźnika do opisu konkretnego celu Analiza wskaźników pozwala również stwierdzić pewne problemy strukturalne regionu

Obszary Strategicznej Interwencji – wnioski SOR jest dokumentem utrzymanym w tradycyjnym podejściu do kwestii terytorialnej z jednej strony, z drugiej zaś nie operuje na poziomie celów i kierunków interwencji pojęciem „obszar strategicznej interwencji” SOR nie wskazuje kierunków interwencji dedykowanych wyłącznie województwu lubuskiemu, ale jego ogólnopolski charakter będzie promował zarządy województw charakteryzujące się wysoką sprawnością instytucjonalną w zabieganiu o interwencję z poziomu krajowego w regionach Planowanie przestrzenne „zamknięte” w granicach województwa jest ograniczeniem PZPWL, szczególnie w rozwiniętej części MOF OW Gorzowa Wlkp. i MOF OW Zielonej Góry daje podstawę do uszczegółowienia zapisów aktualizowanej SRWL 2020 w zakresie OSI

Rekomendacje strategiczne Podjęcie prac nad aktualizacją SRWL Przyjęcie roku 2030 jako horyzontu czasowego aktualizowanej SRWL Przyjęcie partycypacyjnego modelu aktualizacji Strategii Ciągłe monitorowanie prac nad aktualizacją KSRR oraz pozostałych strategii horyzontalnych

Rekomendacje szczegółowe Utrzymanie dotychczasowych wyzwań rozwoju i weryfikacja ich rozwinięcia pod kątem inteligentnych specjalizacji Utrzymanie dotychczasowej struktury SRWL 2020 z jedną modyfikacją dotyczącą miejsca wizji rozwoju województwa Utrzymanie dotychczasowych zapisów celu głównego Cel strategiczny 3 powinien zostać poddany dyskusji w kontekście zmodyfikowania podejścia terytorialnego Cel strategiczny 4 powinien zostać utrzymany i ew. wzmocniony w zakresie instrumentów służących terytorializacji polityki rozwoju Strategiczne przedsięwzięcia określone w SRWL 2020 powinny zostać zaktualizowane, a ich opis pozostawiony w załączniku, jak jest obecnie System wskaźników realizacji celów wymaga rzeczowej dyskusji metodycznej i modyfikacji, zgodnie z zasadą elastycznego podejścia do Strategii OSI powinny zostać dopracowane, uwzględniając: zaktualizowaną KSRR, najnowsze dane statystyczne oraz efekty rozstrzygnięć dyskusji nad terytorialnym wymiarem SRWL 2020

Dziękuję za uwagę.