Parlament Europejski

Początki parlamentu Geneza współczesnego Parlamentu Europejskiego sięga roku 1952. W wyniku zawarcia tzw. Traktatu Paryskiego doszło do utworzenia Zgromadzenia Ogólnego Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. Nazwa - Parlament Europejski została już oficjalnie przyjęta i zaakceptowana w nazewnictwie Wspólnot Europejskich, a także uzyskała ona potwierdzenie we wszystkich zapisach traktatowych. Początkowo zgromadzenie Europejskiej Wspólnot Węgla i Stali składało się z 78 deputowanych. Po połączeniu - zgromadzenie liczyło już 142 deputowanych. Następnie wraz z procesem poszerzenia Wspólnot oraz w związku z zjednoczeniem Niemiec nastąpił wzrost liczby deputowanych do 626. Kolejna zmiana nastąpiła w wyniku Traktatu Amsterdamskiego - maksymalna liczba posłów wynosiła ma 700, natomiast Traktat Nicejski określił, że maksymalna liczba deputowanych wynosić będzie 732.

Pierwsze wybory do parlamentu. Parlament Europejski jest największym, wielonarodowym parlamentem na świecie i jedynym organem Unii Europejskiej, którego członkowie są wybierani bezpośrednio przez obywateli UE. Po raz pierwszy bezpośrednie wybory do PE odbyły się w czerwcu 1979 roku. Kadencja Parlamentu trwa pięć lat. Obecnie Parlament liczy 736 europosłów, ale Traktat Lizboński przewiduje zwiększenie ich liczby do 751 (w tym 51 posłów z Polski). Traktat Lizboński jest kolejnym unijnym traktatem, który wzmacnia kompetencje Parlamentu Europejskiego. W obrębie procedury współdecydowania, w której PE dzieli władzą z Radą Unii Europejskiej, znalazło się 40 nowych obszarów, m.in. rolnictwo, polityka energetyczna, imigracja i unijne fundusze.

Siedziby parlamentu. Strasburg jest siedzibą Parlamentu Europejskiego od 1952 roku, ale wielu deputowanych pracuje także w Brukseli oraz Luksemburgu - tam znajduje się sekretariat Parlamentu. Taki układ ma swoją genezę przede wszystkim w historii. Europejska Wspólnota Węgla i Stali EWWiS powołana została w Luksemburgu w 1952 roku zaś Europejska Wspólnota Energii Atomowej - EURATOM oraz Europejska Wspólnota Gospodarcza - EWG - w 1958 roku w Brukseli. Strasburg symbolizuje natomiast francusko- niemieckie pojednanie. Początkowo miasto to było siedzibą Rady Europy,

Parlament w Polsce. 23 stycznia 2004 roku uchwalona została polska ordynacja wyborcza do Europejskiego Parlamentu. Zawiera ona zapis na mocy, którego można kandydować do Parlamentu po skończeniu 21 roku życia. Poszczególni kandydaci mogą być zgłaszani przez koalicję partii, samą partie polityczną a także przez wyborców. Jeśli chodzi o wybór deputowanych z Polski to 50 posłów jest wybieranych - wyjątkiem były pierwsze wybory w 2004 roku, kiedy wybrano 54 posłów. Było to efektem uzyskania przez Polskę dodatkowych miejsc, które miały należeć do Rumunii i Bułgarii. Państwa jednak te nie zostały objęte procesem rozszerzenia Unii w 2004 roku.

Jak przebiegają obrady? Bardzo istotne jest to, że obrady parlamentu nie odbywają się w jednym języku, tylko równocześnie we wszystkich narodowych językach Unii. Oznacza to, iż poszczególni posłowie mówią w swoich rodzimych językach, a ich mowy tłumaczone są na bieżąco na wszystkie pozostałe języki. Ponadto, obrady parlamentu obecnie są tłumaczone na języki państw, które mają status państw - stowarzyszonych. Wynika to z zagwarantowanego im prawa - biernego uczestnictwa przedstawicieli parlamentów tych państw w każdych obradach.

Skład przewodniczących. Konferencja Przewodniczących Parlamentu Europejskiego to ciało wykonawcze Parlamentu. Składa się ona z: - szefa parlamentu - przewodniczących parlamentarnych politycznych frakcji Na konferencji przewodniczący parlamentu decydują między innymi w zakresie: - organizacji parlamentarnych prac - legislacyjnego planowania - składu i zadaniach poszczególnych międzyparlamentarnych delegacji - proponuje komisyjne członkostwo - rozdziela kompetencje pomiędzy dane komisje.

O czym eurodeputowani mogą decydować podczas posiedzeń? Podczas posiedzeń plenarnych deputowani mogą: - debatować i dyskutować na temat przedstawionych przez odpowiednich sprawozdawców raportów. - zadawać pytania Radzie oraz Komisji. wysłuchiwać wystąpień poszczególnych przedstawicieli Radzie i Komisji Unii Europejskiej. W ciągu miesiąca panuje taki porządek: - tydzień odbywają się posiedzenia poszczególnych parlamentarnych klubów - ma to miejsce w Brukseli. - tydzień odbywa się tzw. Sesja plenarna Parlamentu Europejskiego Brukseli. - tydzień trwają posiedzenia jednej z parlamentarnych komisji w Brukseli. - ostatni tydzień miesiąca prawie całkowicie poświęcony jest na spotkania z wyborcami.

Kontrola jaką ma parlament. Początkowo Parlament Europejski kontrolował tylko działania komisji, potem zaś funkcja ta została poszerzona na inne organy jak: Radę Ministrów, Radę Europejską, lub wszystkie ciała, które odpowiedzialne są za prowadzenie polityki zagranicznej i zajmują się sprawami bezpieczeństwa. Ponadto, Komisja taka jak Rada Unii Europejskiej jest zobowiązana do udzielania w formie ustnej lub pisemnej - odpowiedzi na wszystkie pytania jakie zadane zostały przez Parlament lub jego Deputowanych. Parlament Europejski to jedyna instytucja Wspólnot, która posiada w pełni demokratyczną legitymizację. Działalność jaka mogłaby w przyszłości być traktowana jako pewne „lekarstwo” na tzw. „deficyt demokracji”, a tym samym pełnić funkcję bariery przed wszechwładzą istniejącej eurobiurokracji.

Najbliższe wybory. W niedzielę 25 maja 2014 roku w Polsce po raz trzeci zostaną przeprowadzone wybory do Parlamentu Europejskiego - jedynej instytucji Unii Europejskiej, której skład wybierany jest co 5 lat w bezpośrednich wyborach powszechnych.

Dziękuję za uwagę! Prezentacja przygotowana w ramach ogólnopolskiego projektu CEO „Młodzi Głosują” realizowanego przez uczniów Liceum Ogólnokształcącego im. F. Nansena w Piastowie. Sylwia Laskowska