W kierunku Przemysłu 4.0 Warszawa, 23.05.2017

Czym jest Przemysł 4.0? Historia czterech rewolucji przemysłowych Koniec XVIII wieku Przełom XIX/XX wieku Lata 70. XX wieku Początek XXI wieku Wykorzystanie energii wody, pary wodnej i mechanizacja produkcji. Wynalazki takie jak mechaniczne krosno tkackie i maszyna parowa. Wykorzystanie energii elektrycznej, produkcja masowa i standaryzacja. Wynalazki takie jak linia produkcyjna i przenośniki. Automatyzacja produkcji zastępująca pracę człowieka. Wynalazki takie jak systemy teleinformatyczne, układy scalone i roboty. Cyfrowa integracja łańcuchów wartości i autonomiczne podejmowanie decyzji przez maszyny. Koncepcja Przemysłu 4.0 Produktywność pracy

Przemysł 4.0 Zintegrowane wykorzystanie najnowszych technologii Nowe modele biznesowe Nowe podejście do zarządzania Przemysł 4.0 Koncepcja czwartej rewolucji przemysłowej odnosi się do dynamicznych przemian w procesach produkcji oraz jej organizacji. Stanowi to konsekwencję wykorzystania najnowszych technologii teleinformatycznych, takich jak analizy Big Data, Internet Rzeczy, Cloud Computing, Machine Learning, czy daleko idąca cyfrowa integracja baz danych firm. Skuteczna implementacja tych rozwiązań nie jest możliwa bez nowego podejścia do zarządzania przedsiębiorstwem (agile management). Wszystko to powinno pozwolić firmie na wytworzenie nowego, elastycznego i innowacyjnego modelu biznesowego.

Uniknięcie pułapek rozwojowych Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju SOR będący średniookresową strategią rozwoju identyfikuje pięć głównych pułapek, które zagrażają rozwojowi Polski. Dzięki wejściu w czwartą rewolucję przemysłową możliwe jest: 1. Uniknięcie pułapki średniego dochodu poprzez przejście na gospodarkę opartą na wiedzy i tym samym stymulacja wyższych wynagrodzeń. 2. Uniknięcie pułapki przeciętnego produktu poprzez produkcję dóbr tworzących wyższą wartość dodaną oraz wzrost polskiej innowacyjności. 3. Niwelacja skutków pułapki demograficznej (zob. nast. slajd) Przemysł 4.0 jako remedium na pułapki rozwojowe: Średniego dochodu Braku równowagi Przeciętnego produktu Słabości instytucjonalnej Demograficzna

Dlaczego należy podjąć działania? Szansa przyspieszonego wzrostu Gospodarki pracochłonne Gospodarki kapitałochłonne Gospodarki oparte na wiedzy i danych Przemysł 4.0 a gospodarka oparta na wiedzy i danych Państwa najwyżej rozwinięte, które jako pierwsze przechodziły proces rozwoju, dokonały tego sekwencyjnie. Jedną z zalet państw zapóźnionych, takich jak Polska, jest możliwość dokonania szybkiego skoku. Przez wiele lat nasza gospodarka opierała się na licznych i tanich zasobach pracy. Nakierowanie rozwoju na gospodarkę opartą na wiedzy jest szansą na dokonanie przyspieszonej konwergencji i dołączenie do grona gospodarek najbardziej rozwiniętych. Przemysł 4.0 jest przykładem działalności opartej na wiedzy, w której dane stanowią strategiczny czynnik produkcji przedsiębiorstw. Polska z jej dobrze wykształconymi obywatelami, lecz niewielkimi zasobami kapitałowymi powinna w naturalny sposób widzieć w Przemyśle 4.0 szansę na dokonanie skoku rozwojowego. Jednak wykorzystanie kapitału ludzkiego uzależnione jest od budowy organizacji zdolnych tworzyć i absorbować wiedzę.

Dlaczego należy podjąć działania? Ryzyko dywergencji Wejście Europy, Azji N-S, USA i Chin w czwartą rewolucję przemysłową wyczerpanie się modelu rozwoju opartego o tanią siłę roboczą Ryzyko procesu dywergencji w Europie Wschodniej Proces dywergencji nie jest zjawiskiem nowym w gospodarce światowej. Dotknął on już wiele państw będących na szybkiej ścieżce wzrostu, np. kraje Ameryki Łacińskiej. Widząc ryzyko dywergencji państwa słabiej rozwinięte nie powinny być jedynie obojętnymi obserwatorami zachodzących zmian, ale powinny się aktywnie zaangażować w proces transformacji gospodarczej. Czechy oraz Węgry przygotowały już strategie na rzecz wdrażania Przemysłu 4.0.

Czym jest Przemysł 4.0? Kluczowe technologie Cloud Analityka Big Data Internet Rzeczy Analityka predyktywna (predictive maintenance) Druk 3D ERP MES Technologie kojarzone z koncepcją Przemysłu 4.0 Systemy cyber-fizyczne CRM M2M Machine learning Roboty wspierające pracę ludzi AI HMI Aby przedsiębiorstwo zaimplementowało koncepcję Przemysłu 4.0, kluczowe jest zintegrowane wdrożenie powiązanych z nią technologii. Tylko wówczas powstają Inteligentne Fabryki, których poszczególne elementy komunikują się ze sobą. Proces produkcji staje się elastyczny, co w połączeniu z automatyzacją umożliwia masową personalizację produkcji.

Czym jest Przemysł 4.0? Zarządzanie Stan obecny w Polsce Wymagania Przemysłu 4.0 Myślenie strategiczne Brak strategii albo strategie statyczne Decyzje w oparciu o dynamiczną analitykę danych i modelowanie biznesowe Model biznesowy Wypracowane, rutynowe schematy działania Agile management – elastyczne dostosowywanie organizacji i technik produkcji Interakcje z innymi podmiotami Model konkurencji, postrzeganie innych podmiotów jako rywali, indywidualizm Model koopetycji, postrzeganie innych podmiotów jako potencjalnych kooperantów, dążenie do efektu synergii Zarządzanie kadrami Pracownik w pracy wykorzystuje nabyte wcześniej kompetencje Pracownik podlega ciągłym szkoleniom Zarządzanie zasobami Praca, kapitał, surowiec jako podstawowe zasoby Dane, wiedza i organizacja jako podstawowe zasoby

Czy spółki Skarbu Państwa są gotowe na Przemysł 4 Czy spółki Skarbu Państwa są gotowe na Przemysł 4.0? Innowacyjność + inteligentny popyt Stan obecny w Polsce Wymagania Przemysłu 4.0 Źródło pozyskania wiedzy Zewnętrzne - innowacje oparte o transfer dojrzałych technologii Wewnętrzne – rozwój rozwiązań własnych lub partnerskich Model zakupowy Model zakupowy oparty o reputowanych dostawców, nieufność wobec polskich rozwiązań Oferowanie szansy polskim dostawcom i wspólne rozwijanie produktu Zarządzanie strategiczne i operacyjne Konserwatywne modele biznesowe - uczenie się doskonałości operacyjnej Nowe sposoby dostarczania wartości - wdrażanie cyfrowych narzędzi zarządzania Pozycja w łańcuchach wartości Pozycjonowanie w dolnych partiach łańcucha wartości – działalność silnie powiązana z wykorzystaniem surowców Pozycjonowanie w górnych partiach łańcucha wartości Zdolność absorpcyjna Operowanie dojrzałymi technologiami Otwarta innowacyjność – nieustanne uczenie się i doskonalenie technologiczne

Czy Polska jest gotowa na IV rewolucję przemysłową Czy Polska jest gotowa na IV rewolucję przemysłową? Analiza zewnętrznych barier rozwoju I rewolucja przemysłowa II rewolucja przemysłowa III rewolucja przemysłowa IV rewolucja przemysłowa Globalny rynek: po raz pierwszy od dawna Polska może uczestniczyć w rewolucji technologicznej w czasie rzeczywistym. Polska pod zaborami. Brak spójnej strategii, pogłębianie się różnic technologicznych na terenach byłej RP. Dotkliwe skutki dwóch wojen światowych. Brak elektryfikacji wśród priorytetów odbudowy Państwa Polskiego. . PRL: krajowa industrializacja ukierunkowana na przemysł ciężki. Produktywność pracy Kraje zachodnie Polska

wspieranie gromadzenia i dyfuzji wiedzy likwidacja barier rozwojowych Dlaczego należy podjąć działania? Aktywne państwo likwidujące bariery rozwojowe Najważniejsze wyzwania w obliczu IV. rewolucji przemysłowej to: wspieranie gromadzenia i dyfuzji wiedzy likwidacja barier rozwojowych Wspieranie rozwoju gospodarczego jest powszechnie traktowane jako jeden z obszarów aktywnej polityki państwa. Podobnie jest w przypadku czwartej rewolucji przemysłowej. Z wyjątkiem wąskich działań branżowych, W zasadzie inicjatywy na rzecz Przemysłu 4.0 w Europie odbywają się przy współudziale sektora publicznego państw.

Czy Polska jest gotowa na IV rewolucję przemysłową Czy Polska jest gotowa na IV rewolucję przemysłową? Rola przemysłu w Polsce Zmiana wytwarzanej wartości dodanej przez przetwórstwo przemysłowe Pomiędzy 2007 a 2014 rokiem Struktura wartości dodanej w Polsce Rok 2015 Źródło: Eurostat Źródło: GUS Wysoki udział przemysłu w strukturze wartości dodanej gospodarki wskazuje na jego istotną rolę. Ponadto, okres recesji nie zakłócił jego rosnącego znaczenia. Na tle pozostałych krajów Unii, dla polskiej gospodarki przemysł ma strategiczne znaczenie. Bierność wobec IV. rewolucji przemysłowej może spowodować marginalizację polskiej gospodarki. Miałoby to dotkliwe konsekwencje dla dobrobytu obywateli. W ogólnym interesie jest odpowiednie przygotowanie się do nadchodzących zmian.

Czy Polska jest gotowa na IV rewolucję przemysłową? Innowacyjność Udział firm innowacyjnych w populacji firm przemysłowych w wybranych krajach UE w 2012 r. W Polsce na innowacje wydaje się jedynie 1% PKB. To trzykrotnie mniej, niż w najbardziej rozwiniętych krajach europejskich. Przekłada się to na bardzo niski odsetek firm innowacyjnych w sektorze przemysłu. Koreański Samsung wydaje na B+R aż 3-krotnie więcej, niż wszystkie polskie firmy przemysłowe razem. Aby osiągnąć poziom Przemysłu 4.0, polskie przedsiębiorstwa muszą zwiększyć innowacyjność, poprzez zrozumienie jak buduje ona ich zdolność do tworzenia wartości. Udział wydatków na B+R w PKB w wybranych krajach w 2015 r. Źródło: Eurostat

Czy Polska jest gotowa na IV rewolucję przemysłową Czy Polska jest gotowa na IV rewolucję przemysłową? Cyfryzacja gospodarki i społeczeństwa Wskaźnik cyfryzacji gospodarki i społeczeństwa DESI, 2017 Polska zajmuje 23 miejsce w rankingu cyfryzacji krajów Unii Europejskiej Aby kraj był gotowy na Przemysł 4.0: przedsiębiorstwa muszą budować cyfrową infrastrukturę wewnętrzną przedsiębiorstwa muszą rozumieć, że cały cykl życia produktu będzie cyfrowy przedsiębiorstwa muszą dostosować modele biznesowe (PaS) Zmiany wskaźnika cyfryzacji na przestrzeni lat 2014 - 2017 Tempo wzrostu poziomu cyfryzacji w Polsce pokrywa się z tempem wzrostu w państwach UE Źródło: Eurostat

Czy Polska jest gotowa na IV rewolucję przemysłową Czy Polska jest gotowa na IV rewolucję przemysłową? Kapitał społeczny w Polsce Odsetek osób dorosłych ufających innym ludziom Niski poziom kapitału społecznego w Polsce nie daje nadziei na powstanie oddolnej inicjatywy na rzecz transformacji przemysłowej w kierunku Przemysłu 4.0. Receptą może być inicjatywa rządu (top-down). Źródło: European Social Survey 2014, 2012 Polska posiada bardzo niski poziom kapitału społecznego w porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej (mierzonego zaufaniem). Przemysł 4.0 wymaga zarządzania opartego o współpracę. Bieżący stan poważnie utrudnia nie tylko wdrażanie powiązanych z nim technologii, lecz także podejmowanie wspólnych inicjatyw, takich jak budowa platform współpracy i centrów kompetencji.

Czy Polska jest gotowa na IV rewolucję przemysłową? Demografia Prognoza liczby osób w wieku produkcyjnym do 2030 r. Przemysł 4.0 może być receptą na malejące zasoby pracy. Zakładając stały popyt na pracę, roboty mogą zaspokoić rosnącą lukę popytową przejmując najbardziej uciążliwe i niebezpieczne zadania. Będzie to oznaczało nie tylko szansę na utrzymanie stabilnego zatrudnienia, lecz także coraz większy udział pracowników umysłowych wśród osób zatrudnionych ogółem. Źródło: opr. MPiPS na podst. danych GUS Popyt na pracę Możliwość zaspokojenia luki popytowej przez roboty Podaż pracy

Czy Polska jest gotowa na IV rewolucję przemysłową Czy Polska jest gotowa na IV rewolucję przemysłową? Przedsiębiorcze państwo Niesprzyjające uwarunkowania historyczne oraz bierna postawa sprawiły, że dotychczas z opóźnieniem wykorzystywaliśmy szanse, jakie niosły ze sobą kolejne rewolucje przemysłowe. Na początku XXI w. dominowało podejście wolnorynkowe skutkujące brakiem skoordynowanej polityki państwa w kontekście rozwoju przemysłowego. Polska charakteryzuje się dużym uprzemysłowieniem oraz niskim poziomem innowacyjności oraz kapitału społecznego w porównaniu do innych krajów UE. Przedsiębiorcy nie są świadomi nadchodzących zmian w zarządzaniu. Nadchodzący niż demograficzny oznacza nadwyżkę popytu na pracę nad podażą. Nadszedł czas, aby Polska stała się przedsiębiorczym państwem tworzącym długofalowe strategie rozwoju oraz pomagającym przedsiębiorcom zwiększać konkurencyjność. Pora odejść od pasywnego modelu rozwoju i zacząć z wyprzedzeniem reagować na zmieniającą się rzeczywistość.

Czym będzie Polska Platforma Przemysłu 4.0? Koncepcja Proponowanym rozwiązaniem mającym na celu wykorzystanie szans jakie niesie ze sobą czwarta rewolucja przemysłowa jest wykorzystanie koncepcji przedsiębiorczego państwa, które aktywnie uczestniczy w tworzeniu sprzyjających warunków do implementacji nowatorskich rozwiązań Przemysłu 4.0. Rozwiązanie Jako najwłaściwszy sposób działania uznano powołanie odrębnej instytucji, elastycznie reagującej na zmieniające się potrzeby rynku pod nazwą Polska Platforma Przemysłu 4.0. Filarem Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju jest reindustrializacja. Powstanie Platformy to jedno z działań ukierunkowanych na realizację tego celu. Polska Platforma Przemysłu 4.0 będzie krajowym integratorem odpowiedzialnym za doprowadzenie do transformacji krajowego przemysłu do poziomu określanego jako „Przemysł 4.0” (Industry 4.0).

Czym będzie Polska Platforma Przemysłu 4.0? Cel główny Głównym celem Polskiej Platformy Przemysłu 4.0 jest wzrost globalnej konkurencyjności polskiego przemysłu poprzez wdrażanie (rodzimych) rozwiązań cyfrowych Mając na uwadze, że nie wszystkie polskie przedsiębiorstwa wykorzystują obecnie rozwiązania wypracowane przez trzecią rewolucję przemysłową, cel jest ambitny. Problemem jest nie tylko niewystarczające wyposażenie w technologie produkcji, lecz także brak odpowiedniego know-how. Uniemożliwia to wdrożenie, wykorzystanie i czerpanie korzyści ze zintegrowanych rozwiązań technologicznych.

Dlaczego należy podjąć działania? Inicjatywy w Europie Rozwój inicjatyw w Europie W przeciągu ostatnich kilku lat nastąpił dynamiczny rozwój europejskich inicjatyw na rzecz wspierania Przemysłu 4.0. Strategie, Platformy lub specjalistyczne programy finansowe posiadają już niemal wszystkie państwa najwyżej rozwinięte oraz duża część państw doganiających. Polska jest obecnie największym krajem wspólnoty, który nie podjął jeszcze działań w tym kierunku. Źródło: Komisja Europejska

PPP 4.0 Funkcje Czym będzie Polska Platforma Przemysłu 4.0? Diagnostyka potrzeb przedsiębiorców – modele biznsowe Portal dostawców technologii – integracja i budowania reputacji Promocja standardów – referencyjne modele architektury PPP 4.0 Upowszechnianie wiedzy i szkolenia (np. e-learning) Monitorowanie i koordynacja działań badawczych Promocja najlepszych praktyk (use cases)

Czym będzie Polska Platforma Przemysłu 4 Czym będzie Polska Platforma Przemysłu 4.0? Korzyści z Polskiej Platformy Przemysłu 4.0. Dla przedsiębiorców: Dla nauki: Poprawa współpracy z biznesem Lepsze dostosowanie programu dydaktycznego do wymogów rynku Dostęp naukowców do najnowszych rozwiązań funkcjonujących w firmach Zwiększenie wydatków sektora prywatnego na B+R poprzez zachęcenie przedsiębiorstw do działań innowacyjnych Zwiększenie produktywności firm i wzrost zysków Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw na arenie międzynarodowej Otwarcie na nowe, bardziej wymagające rynki i konsumentów Profesjonalne wsparcie dla procesów modernizacji przedsiębiorstw Dla społeczeństwa: Wzrost innowacyjności przedsiębiorstw przełoży się na wzrost produktywności, co z kolei będzie skutkowało wzrostem płac Niebezpieczne i uciążliwe miejsca pracy zostaną zastąpione maszynami, a ludzie staną się ich operatorami, spowoduje to polepszenie warunków pracy Dzięki masowej indywidualizacji konsumenci otrzymają dostęp do bardziej zdywersyfikowanej oferty produktów po niskich cenach

Podsumowanie Teza: Przemysł 4.0 to szansa na skokowy przyrost produktywności przedsiębiorstw. przejście z gospodarki pracochłonnej do gospodarki opartej na wiedzy wyjście z pułapek rozwojowych zwiększenie innowacyjności równowaga na rynku pracy mimo kurczących się zasobów Zmiana pozycjonowania przedsiębiorstw w globalnych łańcuchach wartości Na przykładzie historii Polski oraz działań innych krajów, widać że aby skutecznie wdrożyć jego technologie, potrzebna jest interwencja sektora publicznego. korzyści Dlatego planowane jest powołanie Polskiej Platformy Przemysłu 4.0 Uświadamianie potrzeby cyfryzacji przemysłu oraz zmiany podejścia do zarządzania Dostosowanie edukacji Wspieranie dyfuzji wiedzy, Koordynacja legislacji Główne zadania Platformy: