ZASADY ORGANIZOWANIA, PRZYGOTOWANIA ORAZ PROWADZENIA ĆWICZEŃ OBRONNYCH Warszawa, kwiecień 2017 roku

UKŁAD PREZENTACJI Charakterystyka zajęć praktycznych Metodyczne zasady ćwiczeń Przygotowanie ćwiczeń Prowadzenie ćwiczeń Wytyczne do planowania i prowadzenia ćwiczeń Dyskusja

CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH Zajęcia praktyczne są najskuteczniejszym rodzajem szkolenia obronnego, podczas którego na tle aplikacyjnej sytuacji mogącej odzwierciedlać rzeczywisty stan zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa oraz wojny są rozwiązywane złożone problemy przygotowania i podejmowania działań obronnych.

CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH Głównym celem zajęć praktycznych jest rozwijanie wiedzy, kształtowanie nawyków i umiejętności rozwiązywania problemów z zakresu obronności państwa, doskonalenie pracy zespołowej oraz wymiany informacji w wymiarze wewnętrznym i zewnętrznym.

CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH Ćwiczenia to metoda praktycznego szkolenia obronnego, w których podmiotem szkolenia są organy administracji publicznej oraz kierownicy jednostek organizacyjnych administracji rządowej, zwani dalej kierownikami jednostek, urzędy ich obsługujące, struktury organizacyjne, za działalność których odpowiadają kierownicy jednostek, przedsiębiorcy i inne jednostki organizacyjne realizujące zadania obronne

CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH Ćwiczenia polegają na: pogłębieniu umiejętności kierowników jednostek w zakresie planowania i kierowania podległymi strukturami organizacyjnymi oraz sprawdzeniu tych umiejętności poprzez praktyczne formy szkolenia obronnego; doskonaleniu umiejętności indywidualnych kadry kierowniczej i zgraniu komórek urzędów obsługujących kierowników jednostek oraz podległych im struktur organizacyjnych w relacjach wewnętrznych oraz zewnętrznych; sprawdzeniu przyjętych procedur w dziedzinie planowania operacyjnego oraz kierowania bezpieczeństwem narodowym, w tym obronnością - w trakcie prowadzenia działań przewidywanych do realizacji w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa oraz wojny;

CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH Ćwiczenia polegają na: utrwaleniu i pogłębieniu indywidualnej wiedzy i umiejętności oraz nawyków działania zespołowego w wykonywaniu zadań obronnych; doskonaleniu zasad i procedur wydzielania wsparcia na rzecz Sił Zbrojnych RP (SZ RP) oraz wojsk sojuszniczych oraz współdziałania z nimi w tym zakresie.

CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH Trening służy doskonaleniu czynności praktycznych w wykonywaniu określonych zadań obronnych. Występuje jako samodzielna forma szkoleniowa lub może być częścią innych szkoleń, w tym ćwiczeń obronnych. Trening najczęściej prowadzi się w zakresie zachowania ciągłości przekazywania sygnałów i decyzji uprawnionych organów (stały dyżur, systemy łączności) bądź informowania i ostrzegania o zagrożeniach (system wykrywania skażeń), a także zabezpieczenia mobilizacyjnego rozwinięcia Sił Zbrojnych RP (akcja kurierska).

CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH Gra jest rodzajem praktycznego szkolenia z udziałem kierowniczej kadry oraz kierowników i dyrektorów urzędów, wchodzących w skład stałych lub doraźnie tworzonych zespołów funkcjonalnych. Ćwiczenie instytucjonalne jest rodzajem praktycznego szkolenia z udziałem wskazanych komórek organizacyjnych wchodzących w urzędu obsługującego organizatora szkolenia obronnego. Ćwiczenie instruktażowe jest rodzajem praktycznego szkolenia z udziałem kadr odpowiedzialnych za organizację, przygotowanie i prowadzenie ćwiczeń. Polega na zademonstrowaniu szkolonym wzorowo wykonywanych czynności

METODYCZNE ZASADY ĆWICZEŃ Zasada jedności szkolenia indywidualnego i zespołowego wyraża się w tym, że osoby realizujące zadania obronne osiągają wysoki poziom wyszkolenia przez właściwą organizację i jednolitość działania. Uzyskuje się to dzięki absolutnemu podporządkowaniu indywidualnego przygotowania każdej osoby w zakresie określonym przez wymagania i potrzeby zespołowego działania Zasada realizmu wyraża się stworzeniem ćwiczącym warunków maksymalnie zbliżonych do przewidywanego przebiegu działań w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny.

METODYCZNE ZASADY ĆWICZEŃ Zasada prowadzenia ćwiczeń według decyzji ćwiczących oznacza, że ćwiczący podejmują rozstrzygnięcia samodzielnie, świadomie wybierają jeden z wielu możliwych wariantów działania, a następnie konsekwentnie go realizują, co pozwala na urealnienie ćwiczeń oraz pobudza aktywność i inicjatywę ćwiczących, a także zachęca do samodzielnego rozwiązywania problemów Zasada równości szans ćwiczących stron polega na ustaleniu i przestrzeganiu w toku ćwiczenia obowiązujących wszystkich ćwiczących reguł postępowania oraz kryteriów oceny w tym zakresie

METODYCZNE ZASADY ĆWICZEŃ Zasada ciągłości ćwiczenia polega na zapewnieniu płynności działań w czasie jego trwania. Kolejność następujących po sobie sytuacji (epizodów) powinna mieć logiczny ciąg i wynikać z uprzednio podjętych decyzji, co osiąga się poprzez eliminowanie sztucznych przerw w ćwiczeniach. Zasada zachowania tajemnicy sytuacji wyjściowej do ćwiczenia polega na tym, że treść przygotowywanych założeń musi pozostać tajemnicą dla ćwiczących.

PRZYGOTOWANIE ĆWICZEŃ Proces przygotowania ćwiczenia to realizacja szeregu zamierzeń planistycznych, organizacyjnych i szkoleniowych zapewniających właściwe przygotowanie ćwiczenia oraz osiągnięcie zakładanych celów szkoleniowych. Przygotowanie ćwiczeń obejmuje: wydanie dokumentu dyrektywnego (zarządzenia) do przygotowania ćwiczenia, powołanie zespołu autorskiego opracowanie i zatwierdzenie koncepcji przygotowania i przeprowadzenia ćwiczenia opracowanie dokumentów wyjściowych do przygotowania się ćwiczących przeprowadzenie rekonesansu rejonu ćwiczenia (według potrzeb)

PRZYGOTOWANIE ĆWICZEŃ Przygotowanie ćwiczeń obejmuje: opracowanie dokumentów składowych planu przeprowadzenia ćwiczenia, takich jak: - plan szkolenia kierownictwa ćwiczenia oraz ćwiczących, - ramowy plan podawania informacji - schemat łączności (nieobligatoryjnie) - inne sporządzane według potrzeb dokonanie przeglądu zgodności treści opracowanej dokumentacji ćwiczenia zatwierdzenie planu przeprowadzenia ćwiczenia przygotowanie kierownictwa, ćwiczących i miejsc prowadzenia ćwiczeń zorganizowanie zabezpieczenia logistycznego ćwiczenia

PRZYGOTOWANIE ĆWICZEŃ Sytuacja wyjściowa do ćwiczenia jest podstawowym dokumentem dla ćwiczących, składa się z części opisowej i graficznej Część opisowa składa się z: sytuacji ogólnej; sytuacji szczegółowej; sytuacji specjalistycznej; 4. danych dodatkowych; 5. pracy do wykonania; 6. załączników, w tym części graficznej. W sytuacji ogólnej przedstawia się charakter dotychczasowych działań stron, ogólne położenie oraz wiadomości o przeciwniku, aktualnie realizowane zadanie przez przełożonego Przedstawia się ją z zasady o 1-2 szczeble organizacyjne wzwyż od szczebla ćwiczącego.

PRZYGOTOWANIE ĆWICZEŃ Sytuacja szczegółowa powinna zawierać informacje o dotychczasowych działaniach ćwiczących oraz o przeciwniku w rejonie działania (odpowiedzialności) ćwiczących z dokładnością o dwa szczeble w dół. W sytuacji specjalistycznej podaje się: 1. warunki dotyczące sił współpracujących z ćwiczącymi; 2. inne dane potrzebne do zrealizowania poszczególnych zagadnień szkoleniowych. W danych dodatkowych podaje się przyjętą w ćwiczeniu strukturę organizacyjną stron, termin i sposób otrzymania zadania, dawki napromieniowania, dane meteorologiczne oraz inne w zależności od potrzeb.

PRZYGOTOWANIE ĆWICZEŃ W pracy do wykonania określa się zakres czynności ćwiczących, które powinni wykonać w ramach przygotowania do ćwiczenia lub kolejnych etapów ćwiczenia W części graficznej sytuacji wyjściowej do ćwiczenia przedstawia się położenie sił własnych z dokładnością do dwóch szczebli w dół oraz dane o przeciwniku, które nie znajdują się w części opisowej sytuacji wyjściowej.

PROWADZENIE ĆWICZEŃ Przedsięwzięcia realizowane w ramach prowadzenia ćwiczeń: zgrupowanie sił i środków do ćwiczenia przeprowadzenie instruktażu dla ćwiczących w zakresie przestrzegania warunków bezpieczeństwa oraz ochrony informacji podczas ćwiczenia rozpoczęcie ćwiczenia zakończenie ćwiczenia przemieszczenie ćwiczących do stałych siedzib

PROWADZENIE ĆWICZEŃ Rozpoczęcie ćwiczenia polega na: zapoznaniu z sytuacją wyjściową do ćwiczenia oraz dokumentami normatywnymi sprawdzeniu systemów łączności i obiegu informacji przekazaniu ćwiczącym zadania do wykonania Ćwiczący po otrzymaniu zadania do wykonania przystępują do organizacji działań zgodnie z obowiązującymi dla ćwiczących zasadami wynikającymi z ich właściwości oraz obowiązujących w tym zakresie ustaleń

PROWADZENIE ĆWICZEŃ W czasie prowadzenia ćwiczenia kierownictwo ćwiczenia, zwraca szczególną uwagę na: stopień opanowania rozpatrywanych problemów organizację pracy ćwiczących sposób wypracowania decyzji sposób określenia i wyboru wariantów działania realność przygotowywanych kalkulacji realizm w ocenie możliwości sił własnych i przeciwnika umiejętność przewidywania rozwoju sytuacji synchronizację działań konkretność i terminowość przekazywania zadań podwładnym formę, treść oraz przydatność opracowanych dokumentów

WNIOSKI Z ĆWICZEŃ PROWADZONYCH W 2016 ROKU Uzgodnienie koncepcji – robocze drogą e-mail, podpisanie uzgodnienia 1 miesiąc przed rozpoczęciem ćwiczenia Sytuacja wyjściowa : układ treść przełożenie na przewidziane do realizacji zamierzenia szkoleniowe – dot. również epizodów Przebieg ćwiczenia konferencje wstępna decyzyjna doraźna (ustalająca, inna) – w miarę potrzeb

WNIOSKI Z ĆWICZEŃ PROWADZONYCH W 2016 ROKU przygotowanie sali mapa referujący liczba uczestników - podsumowanie ćwiczenia – błędnie określane jako konferencja główna Sprawozdawczość z ćwiczenia terminowość treść a) ilość osób przeszkolonych z wyszczególnieniem AK b) rozliczenie z dotacji Kontrola ćwiczeń

WNIOSKI Z ĆWICZEŃ PROWADZONYCH W 2016 ROKU Powiatowe ćwiczenia obronne – uwagi: zbyt duży nacisk na zagadnienia (epizody) związane z zarządzaniem kryzysowym niezrozumienie zadań oraz rozdziału SD i SK słabo opracowywana, bardzo często niespójne z zawartymi w koncepcji celami i zagadnieniami realizowanymi w ćwiczeniach sytuacja wyjściowa do ćwiczenia C

WNIOSKI Z ĆWICZEŃ PROWADZONYCH W 2016 ROKU Wojewódzkie ćwiczenie obronne MAZOWSZE 2016 widoczny brak umiejętności praktycznych u znacznej ilości osób obsady stanowiska kierowania, świadczący o zbyt małej ilości zajęć praktycznych i treningów brak lub bardzo spłaszczone stałe procedury działania w poszczególnych obszarach, co skutkowało wydłużeniem czasu wypracowania decyzji i rozdziału zadań

ĆWICZENIA OBRONNE W 2017 ROKU Starostwo Powiatowe w Gostyninie 21-22 wrzesień Starostwo Powiatowe w Grójcu 19-20 wrzesień Starostwo Powiatowe w Nowym Dworze 28-29 wrzesień Starostwo Powiatowe w Mińsku Maz. 07-08 wrzesień Starostwo Powiatowe w Łosicach 18-19 październik Starostwo Powiatowe w Piastowie 11-12 październik Starostwo Powiatowe w Pruszkowie 24-25 październik Starostwo Powiatowe w Radomiu 21-22 wrzesień Starostwo Powiatowe w Sochaczewie 05-06 październik Starostwo Powiatowe w Węgrowie 26-27 wrzesień Starostwo Powiatowe w Wołominie 08-09 czerwiec Starostwo Powiatowe w Zwoleniu 21-22 wrzesień Starostwo Powiatowe w Żyrardowie 26-27 październik Urząd Miasta Ostrołęka 14-15 wrzesień Główny cel szkoleniowy w omawianym okresie 6 lat osiągnąć poprzez

WYTYCZNE DO PLANOWANIA I PROWADZENIA ĆWICZEŃ Jednostki samorządu terytorialnego organizujące ćwiczenia obronne lub w nich uczestniczące obligatoryjnie organizują cykl szkoleń przygotowawczych dla planowanych uczestników przedsięwzięcia (SP dla osób funkcyjnych z gmin powiatu, miasta i gminy dla wszystkich ćwiczących) Opracowując sytuację wyjściową do ćwiczeń obronnych oraz planując zagadnienia szkoleniowe, epizody ćwiczenia, przyjąć zasadę konieczności rozwijania SK i realizacji przedsięwzięć wynikających z gotowości obronnej państwa czasu wojny w tym przemieszczenie urzędu do ZMP Bardzo proszę o opracowywanie planów zgodnie z szatą graficzną Planu szkolenia obronnego województwa – brak pktu 2 w naszym planie wynika z faktu wydawania wytycznych (obowiązują tylko na szczeblu województwa) w których ujęte jest podsumowanie szkolenia za rok ubiegły.

WYTYCZNE DO PLANOWANIA I PROWADZENIA CWICZEŃ Jako temat ćwiczeń obronnych w 2017 roku przyjąć: „Osiąganie wyższych stanów gotowości obronnej oraz realizacja przedsięwzięć wynikających z planu operacyjnego funkcjonowania powiatu/miasta w warunkach zewnętrznego zagrożenia państwa i w czasie wojny”. Opracować i wprowadzić do dokumentacji SK stałe procedury działania usprawniające proces planowania, wypracowania decyzji oraz jej wdrażania w zespołach, grupach i sekcjach stanowiska Zgodnie z Wytycznymi Ministra ON do szkolenia obronnego na lata 2015-2020 oraz Programem szkolenia obronnego województwa na lata 2015-2020 głównym celem szkolenia obronnego będzie……………..

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Mirosław WIKTOROWSKI Oddział Spraw Obronnych Tel.(22) 695 62 13