Rozwój psychospołeczny i potrzeby dziecka 6-letniego w szkole Anna Sobocińska psycholog ŁCRE w Łomży

Plan prezentacji: Prawidłowości rozwoju psychospołecznego dziecka 6-letniego. Potrzeby dziecka 6-letniego rozwijającego się atypowo. Wybrane aspekty dostosowania szkoły do przyjęcia młodszych dzieci.

I. Prawidłowości rozwoju psychospołecznego dziecka Sprawność fizyczna 6-latka Sprawność poznawcza 6-latka Emocje i relacje społeczne

Ad 1) Sprawność fizyczna 6-latka Odporność na choroby i zmęczenie Prawidłowy wzrost i waga Prawidłowa budowa ciała Sprawność zmysłu wzroku i słuchu Prawidłowe napięcie mięśni Sprawność rąk Ogólna sprawność fizyczna Koordynacja wzrokowo - ruchowa

Ad 2) Sprawność poznawcza 6-latka Mózg osiąga 90 % wagi dorosłego mózgu! Do 5-go roku życia - najszybszy rozwój układu nerwowego Prawidłowy rozwój umysłowy ważny dla powodzenia szkolnego!

Uwaga dominuje uwaga mimowolna (nietrwała, chwiejna, łatwo ulegająca rozproszeniu) skupia się na treściach nowych, pociągających jego zainteresowanie zaczyna kształtować się uwaga dowolna – potrafi skoncentrować się na zadaniu, gdy wymaga tego sytuacja

Pamięć duże znaczenie ma pamięć mimowolna zaczyna kształtować się pamięć dowolna uczy się szybciej, dłuższych wierszy i piosenek i pozostają one dłużej w pamięci, łatwiej je odtwarza z pamięci dominuje pamięć mechaniczna początki pamięci logicznej

Myślenie myślenie konkretno – wyobrażeniowe elementy myślenia sensoryczno – motorycznego czasami wykorzystuje pojęcia (pojęcia konkretne) potrafi porównywać, szeregować zaczyna klasyfikować

Myślenie c.d. myślenie logiczne (zależności przyczynowo – skutkowe, niedorzeczności) uogólnianie i tworzenie pojęć nadrzędnych rozumowanie matematyczne rozumowanie operacyjne na poziomie konkretnym przeliczanie, dodawanie i odejmowanie przedmiotów w zakresie 10 określanie kolejności klasyfikowanie obiektów porównywanie liczebności zbiorów

Orientacja w przestrzeni i na kartce rozróżnia prawą i lewą stronę określa stosunki przestrzenne orientuje się na kartce ma poczucie schematu ciała ma wyczucie czasu

Spostrzeganie globalne zaczątki umiejętności wyodrębniania elementów składowych spostrzeganego obrazu, relacji między nimi oraz łączenia części w uporządkowaną całość kieruje się silnymi cechami bodźców przejawy dowolności spostrzegania pojawia się analiza i synteza spostrzeżeniowa

Spostrzeganie wzrokowe podczas opowiadania ilustracji – wyodrębnia elementy z całości, składa części w całość znajduje podobieństwa w układach pozornie różnych odwzorowuje szlaczki i figury geometryczne odtwarza konstrukcje przestrzenne wnioskuje i rozumuje w oparciu o materiał liczbowy Prawidłowa percepcja wzrokowa jest konieczna do opanowania umiejętności czytania, pisania i liczenia!

Spostrzeganie słuchowe różnicuje słuchowo dźwięki otoczenia odtwarza rytmy rozpoznaje układy przestrzenne odpowiadające rytmowi dzieli zdanie na wyrazy, wyrazy na sylaby i głoski nazywa dźwięki na początku i na końcu wyrazu

Rysunek tworzy rysunki bogate w kolory i szczegóły prawidłowo rozmieszcza elementy na kartce stara się upodobnić schematyczny rysunek do rzeczywistości im większa wiedza i doświadczenie – tym bogatsza treść i wyższy poziom rysunku rysowanie sprawia przyjemność

Mowa zrozumiała wypowiedzi płynne poprawna artykulacyjnie i gramatycznie bogaty zasób słów (3-4 tys. słów) odpowiedni ton głosu zdolność tworzenia dłuższych, logicznych, wypowiedzi rozumienie treści wiadomości i poleceń

Ad 3) Emocje i relacje społeczne 6-latka Na ile 6-latek panuje nad sobą? Na ile jest w stanie podporządkować się przepisom szkolnym? Na ile jest gotowy do współpracy z nauczycielem i rówieśnikami?

Emocje reakcje emocjonalne są silne i krótkotrwałe emocje proste i emocje na bazie wiedzy i doświadczenia pierwsze dziecięce przyjaźnie „globalność emocji” uczy się bardziej dojrzałych form ekspresji początki socjalizacji emocji

Relacje społeczne zachowuje dystans do obcych różnicuje wiek osób zależy mu na wspólnej zabawie, może przyjąć jej reguły potrafi zapamiętać zakazy i nakazy i stosować się do nich przyjmuje polecenia kierowane do grupy

Rozumienie norm moralnych normy moralne postrzega jako nakazy i zakazy ustanowione przez dorosłych stosuje się do norm, aby zyskać aprobatę dorosłych przy ocenie moralnej postępowania kieruje się miarą fizyczną nie uwzględnia intencji sprawcy ani okoliczności zachowań

Jaki jest przeciętny 6-latek? „zrobi zanim pomyśli” „słabo panuje nad swoimi emocjami” „krótkotrwale koncentruje uwagę” „słabo współpracuje w grupie” „nie zapamięta jednocześnie kilku poleceń” „odkłada trudne zadania” „ma trudności z utrzymaniem porządku” „słabo organizuje działania w czasie” „może być mniej elastyczny” „niechętnie koryguje swoje działania” „żyje obecną chwilą”

Zwykle u dziecka są obszary lub funkcje wymagające stymulacji Sporadycznie zdarza się, że dziecko osiągnie pełną gotowość we wszystkich sferach Zwykle u dziecka są obszary lub funkcje wymagające stymulacji

II. Potrzeby dziecka 6-letniego rozwijającego się atypowo Najczęstsze zaburzenia rozwojowe u dzieci 6-letnich Wspieranie dziecka rozwijającego się atypowo w klasie Pomoc psychologiczno – pedagogiczna dla dzieci i ich rodziców

Ad 1)Najczęstsze zaburzenia rozwojowe u dzieci 6-letnich Zaburzenia rozwoju ruchowego niezręczność ruchowa niezręczność manualna

Najczęstsze zaburzenia rozwojowe u dzieci 6-letnich- c.d. Zaburzenia rozwoju poznawczego globalne opóźnienie rozwojowe zaburzenia spostrzegania wzrokowego i koordynacji wzrokowo – ruchowej zaburzenia spostrzegania słuchowego zaburzenia procesów myślenia opóźnienie rozwoju mowy

Najczęstsze zaburzenia rozwojowe u dzieci 6-letnich- c.d. Zaburzenia rozwoju emocjonalno – społecznego opóźniony rozwój emocjonalny zahamowanie psychoruchowe nadpobudliwość psychoruchowa agresja

Ad2) Wspieranie dziecka rozwijającego się atypowo w klasie dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych możliwości ruchowych i poznawczych dziecka zapewnienie mu poczucia bezpieczeństwa wzmacnianie osiągnięć zachęcenie rodziców do skorzystania z pomocy specjalistycznej

Ad 3) Pomoc psychologiczno – pedagogiczna dla dzieci i ich rodziców klasy terapeutyczne zajęcia korekcyjno – kompensacyjne zajęcia logopedyczne zajęcia socjoterapeutyczne i inne zajęcia o charakterze terapeutycznym zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze zajęcia rozwijające uzdolnienia porady i konsultacje dla uczniów porady, konsultacje, warsztaty, szkolenia dla rodziców

III. Wybrane aspekty dostosowania szkoły do przyjęcia młodszych dzieci Zaplecze techniczno – opiekuńcze dla 6-latka w szkole jaka powinna być szkoła, aby dziecko czuło się w niej bezpiecznie? sala zajęciowa dla 6-latka warunki nauki sprzyjające młodszym dzieciom Cechy psychologiczne dobrego nauczyciela dziecka młodszego w szkole

Jaka szkoła? odrębne strefy dla młodszych dzieci: szatnia łazienka świetlica, sala zabaw stołówka sala gimnastyczna boisko, plac zabaw a może … inaczej?

Sala zajęciowa dla 6-latka sala przestronna, dobrze oświetlona ograniczenie pogłosu uporządkowana przestrzeń część „stolikowa” część rekreacyjna mniejsze i mobilne meble atrakcyjne pomoce dydaktyczne np. tablica interaktywna szafki dla uczniów

Warunki nauki sprzyjające młodszym dzieciom lekcje nie ograniczone dzwonkami przerwy na posiłki dużo aktywności fizycznej zajęcia także na dworze klasy „jednowiekowe” liczebność klasy do 25 uczniów możliwość zatrudnienia osób wspierających nauczyciela okres adaptacyjny – rodzice doprowadzają dziecko do sali

Cechy psychologiczne dobrego nauczyciela dziecka młodszego zna potrzeby małych dzieci wie, jak postępować z dziećmi rozwijającymi się inaczej niż przeciętnie wie, czego ma uczyć wie, jak ma uczyć dojrzały emocjonalnie aktywny, skupiający na sobie uwagę, twórczy nagradzający zainteresowany współpracą z rodzicami

Na zakończenie….. Stwórzmy dobre warunki w szkole dla 6-latków a zyskają na tym wszystkie dzieci !

DZIĘKUJĘ