SZKOLENIE Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw organizator Lokalna grupa Działania Zielony Pierścień Tarnowa 19 grudnia 2009r. Skrzyszów

Program szkolenia – 19 grudnia- Skrzyszów I. Wprowadzenie do programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 - struktura programu, sposób wdrażania, mechanizm finansowania II. Oś 4 Leader - idea działania, cele, sposób wdrażania, zasady funkcjonowania LGD III. Wdrażanie Lokalnej Strategii Rozwoju - wizja, cele, budżet, lokalne kryteria oceny IV. Prezentacja działania „ Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw „ - zakres działania, kryteria dostępu, procedury aplikacyjne, interpretacja dokumentacji ( wniosku, ekonomicznego planu operacji, załączników V. Pytania i dyskusja

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (PROW 2007-2013) Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (PROW 2007-2013)

Cele PROW na lata 2007 - 2013 Poprawa konkurencyjności rolnictwa i leśnictwa przez wspieranie restrukturyzacji i innowacji Poprawa środowiska naturalnego i terenów wiejskich przez wspieranie gospodarowania gruntami Poprawa jakości życia na obszarach wiejskich oraz popierania różnicowania działalności gospodarczej

Środki finansowe dla obszarów wiejskich

OSIE PROW 2007-2013 oś 1 (gospodarcza): poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego oś 2 (środowiskowa): poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich oś 3 (społeczna): jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej oś 4: Leader (aktywizująca mieszkańców)

Oś 1 (gospodarcza): poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie Ułatwienie startu młodym rolnikom Renty strukturalne Modernizacja gospodarstw rolnych Zwiększenie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności Działania informacyjne i promocyjne Grupy producentów rolnych Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów

Oś 2 (środowiskowa): poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) Płatności dla obszarów NATURA 2000 oraz związanych z wdrażaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej Program rolnośrodowiskowy (Płatności rolnośrodowiskowe) Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy i wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych

Oś 3 (społeczna) dywersyfikacja obszarów wiejskich i poprawa jakości życia Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Odnowa i rozwój wsi Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw

Działania osi 4 (LEADER) Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju, Wdrażanie projektów współpracy, Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja. Oś 4 służy wsparciu LGD W ramach tej osi finansowane będą Lokalne Strategie Rozwoju opracowane przez LGD Współpraca międzyregionalna i międzynarodowa a także nabywanie umiejętności przez członków LGD i koszty bieżącej działalności. 10

Problemy wsi rozwiazywane przy pomocy podejścia Leader Spadek zatrudnienia na wsi Zmniejszenie się aktywności rolniczej Migracja młodych do miast Degradacja środowiska naturalnego

Co to jest Leader Są to wielosektorowe działania inicjowane i realizowane przez mieszkańców w celu wszechstronnego rozwoju obszaru na którym mieszkają lub działają

Cele Osi 4 LEADER – przypomnijmy budowa kapitału społecznego poprzez aktywizację mieszkańców obszarów wiejskich, przyczynianie się do powstawania nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich, polepszenie zarządzania zasobami i ich waloryzacja.

Trochę historii – LEADER jako Inicjatywa Wspólnotowa Inicjatywa LEADER I (1991-1993) wprowadzona eksperymentalnie, objęła swym zasięgiem 217 obszarów; Inicjatywa LEADER II (1994 – 1999), objęła swym zasięgiem 1.000 obszarów; LEADER+ (2000-2006), kontynuacja i rozwinięcie programu LEADER II, wspomagał wdrażanie nowoczesnych strategii rozwoju obszarów wiejskich. Cel Inicjatywy LEADER - stymulacja działań innowacyjnych w sektorach: publicznym i prywatnym, poprzez angażowanie lokalnego potencjału tych sektorów w działalność wsi. Inicjatywy Wspólnotowe - programy pomocy bezzwrotnej, finansowane ze środków funduszy strukturalnych, skierowane do określonych środowisk i grup społecznych Państw Członkowskich UE. Inicjatywa Leader została wprowadzona eksperymentalnie w 1991 r. W latach 2000-2006 - trzecia edycja Inicjatywy pod nazwą LEADER+ Efekty uzyskane w wyniku realizacji Inicjatyw LEADER - niezwykle pomocny instrument w rozwiązywaniu wielu problemów występujących na obszarach wiejskich.

Pilotażowy Program Leader + w Polsce Działanie 2.7. SPO Restrukturyzacja ... 2004-2006, pilotażowy charakter programu – przygotowanie do wdrażania LEADER w latach 2007-2013, 2 schematy wdrażania, I schemat (2004/2005-2006): wsparcie przygotowania ZSROW, wsparcie procesu tworzenia LGD, II schemat (2006 – czerwiec 2008 zakończenie realizacji projektów): wsparcie realizacji strategii (realizacja projektów przez LGD), pozostałe cele: promocja obszarów wiejskich, mobilizacja ludności do wzięcia aktywnego udziału w procesie rozwoju obszarów wiejskich, upowszechnianie i wymiana informacji o inicjatywach związanych z aktywizacją ludności na obszarach wiejskich, Inicjatywy Wspólnotowe - programy pomocy bezzwrotnej, finansowane ze środków funduszy strukturalnych, skierowane do określonych środowisk i grup społecznych Państw Członkowskich UE. Inicjatywa Leader została wprowadzona eksperymentalnie w 1991 r. W latach 2000-2006 - trzecia edycja Inicjatywy pod nazwą LEADER+ Efekty uzyskane w wyniku realizacji Inicjatyw LEADER - niezwykle pomocny instrument w rozwiązywaniu wielu problemów występujących na obszarach wiejskich.

Cechy podejścia LEADER (1/2) Lokalne podejście – lokalne strategie rozwoju, ukierunkowane na rozwój danego terytorium – LSR ma za zadanie umożliwienie realizacji innowacyjnych projektów łączących zasoby regionu, wiedzę i umiejętności trzech sektorów: publicznego, gospodarczego i społecznego; Oddolne podejście – strategie opracowywane i wdrażane przez lokalną społeczność, wpływa na lepsze zdefiniowanie problemów obszaru i określenie sposobów ich rozwiązywania, decyzje podejmowane na szczeblu lokalnym; Lokalne publiczno-prywatne partnerstwa – przedstawiciele trzech sektorów tworzą partnerstwo – tzw. Lokalną grupę działania (LGD), która dokonuje wyboru projektów dla realizacji celów LSR; Inicjatywy Wspólnotowe - programy pomocy bezzwrotnej, finansowane ze środków funduszy strukturalnych, skierowane do określonych środowisk i grup społecznych Państw Członkowskich UE. Inicjatywa Leader została wprowadzona eksperymentalnie w 1991 r. W latach 2000-2006 - trzecia edycja Inicjatywy pod nazwą LEADER+ Efekty uzyskane w wyniku realizacji Inicjatyw LEADER - niezwykle pomocny instrument w rozwiązywaniu wielu problemów występujących na obszarach wiejskich.

Cechy podejścia LEADER (2/2) Zintegrowane i wielosektorowe działania; Innowacja; Tworzenie powiązań (wymiana doświadczeń, osiągnięć, technologii pomiędzy różnymi podmiotami, obszarami wiejskimi); Współpraca (międzynarodowe i regionalne projekty pomiędzy LGD); Inicjatywy Wspólnotowe - programy pomocy bezzwrotnej, finansowane ze środków funduszy strukturalnych, skierowane do określonych środowisk i grup społecznych Państw Członkowskich UE. Inicjatywa Leader została wprowadzona eksperymentalnie w 1991 r. W latach 2000-2006 - trzecia edycja Inicjatywy pod nazwą LEADER+ Efekty uzyskane w wyniku realizacji Inicjatyw LEADER - niezwykle pomocny instrument w rozwiązywaniu wielu problemów występujących na obszarach wiejskich.

Oś 4 PROW 2007-2013 Inicjatywa Leader w 2000-2006 r.na poziomie Wspólnoty przekształca się w Oś 4 – Podejście Leader, W Polsce inicjatywa Leader w 2007 -2013 przekształca się w Oś 4 Nowe znaczenie podejścia Leader (podejście przekrojowe, umożliwiające realizowanie i osiągnięcie celów co najmniej jednej osi EFRROW). Inicjatywy Wspólnotowe - programy pomocy bezzwrotnej, finansowane ze środków funduszy strukturalnych, skierowane do określonych środowisk i grup społecznych Państw Członkowskich UE. Inicjatywa Leader została wprowadzona eksperymentalnie w 1991 r. W latach 2000-2006 - trzecia edycja Inicjatywy pod nazwą LEADER+ Efekty uzyskane w wyniku realizacji Inicjatyw LEADER - niezwykle pomocny instrument w rozwiązywaniu wielu problemów występujących na obszarach wiejskich.

Wdrażanie PROW podejściem Leader 2007-2013 Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego Oś 2: Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich Oś 3: Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej Podejście LEADER – podejście przekrojowe (min. 2,5% do 5% całkowitego budżetu PROW 2007-2013)

Działania Oś 4. Leader w PROW 2007 – 2013 Działanie Budżet (w mln euro) Podmiot wdrażający 4.1 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju 620,5 SW / OR ARiMR 4.2 Wdrażanie projektów współpracy 15,0 SW 4.3 Funkcjonowanie lokalnej grupy działania 152,0

Podejście LEADER partnerstwo trójsektorowe LGD osoby fizyczne działające na rzecz rozwoju obszaru objętego LSR, związki zawodowe, organizacje społeczno-zawodowe rolników, stowarzyszenia, ruchy obywatelskie, inne dobrowolne zrzeszenia oraz fundacje z obszaru objętego LSR, gminy, powiaty, państwowe szkoły wyższe, jednostki badawczo-rozwojowe, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, państwowe, lub samorządowe instytucje kultury, państwowe lub samorządowe osoby prawne czyli przedsiębiorcy

Forma prawna LGD Stowarzyszenie, Stowarzyszenie specjalne (członkiem zwyczajnym mogą być również osoby prawne, w tym j.s.t), Fundacja, Związek stowarzyszeń.

Lokalna grupa działania Biuro LGD Organ decyzyjny LGD Zarząd LGD min. 50% stanowią partnerzy społeczni i gospodarczy Lokalna grupa działania Zielony Pierścień Tarnoa sektor publiczny sektor gospodarczy sektor społeczny lokalna społeczność wiejska

Kryteria dostępu dla LGD (1/4) Partnerstwo trójsektorowe składające się z przedstawicieli sektora publicznego, gospodarczego i społecznego, Struktura LGD zapewnia rozdzielenie funkcji decyzyjnej od zarządczej; LGD musi posiadać organ decyzyjny do którego wyłącznej kompetencji należy wybór operacji – w którego składzie co najmniej 50% stanowią partnerzy społeczni i gospodarczy; LGD posiada lokalną strategie rozwoju (LSR);

Budżet lokalnej grupy działania na wdrażanie LSR Iloczyn Działanie liczba mieszkańców zameldowanych na pobyt stały na obszarze objętym LSR (dane GUS w dniu 31.12.2006 r.) x 116 zł 4.1 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju x 3 zł 4.2 Wdrażanie projektów współpracy x 29 zł 4.3 Funkcjonowanie lokalnej grupy działania x 148 zł Razem - ZPT 10 849 140.00 PLN

Siedem zasad LIDERA) Podejście lokalne Podejście oddolne Podejście partnerskie Innowacyjność Podejście zintegrowane Wymiana doświadczeń Lokalne finansowanie i zarządzanie Oś 4 służy wsparciu LGD W ramach tej osi finansowane będą Lokalne Strategie Rozwoju opracowane przez LGD Współpraca międzyregionalna i międzynarodowa a także nabywanie umiejętności przez członków LGD i koszty bieżącej działalności. 26

Przypomnijmy... Realizacja LSR powinna przyczynić się do poprawy jakości życia na obszarach wiejskich.

Warunki sukcesu gospodarczego i społecznego Jest Lokalna Strategia Rozwoju (sposób rozwoju określonego obszaru) Są pieniądze na jej realizację Jest instytucja która będzie nimi zarządzać Jest partnerstwo lokalne Jest szansa na osiągnięcie sukcesu gospodarczego i społecznego

Wdrażanie Lokalnej Strategii Rozwoju przez LGD LGD - opracowanie LSR i podpisanie umowy z SW na jej realizację Obsługa przez LGD wnioskodawców składających projekty zgodne z LSR na niżej wymienione projekty: Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Odnowa i rozwój wsi Małe projekty

Lokalna Strategia Rozwoju Zielony Pierścień Tarnowa obejmuje Obszar gminy Skrzyszów Obszar gminy Tarnów Obszar gminy Lisia Góra Obszar gminy Żabno Obszar gminy Wietrzychowice razem 424 km2 73 305 tys. mieszkańców

Wizja dla obszaru LGD Obszar harmonijnej współpracy z prężnie rozwijającą się funkcją rekreacyjną i rolniczą, szczególnie w części północnej obszaru, z atrakcyjnymi warunkami rozwoju przedsiębiorczości i dla zewnętrznych inwestycji gospodarczych z poszanowaniem środowiska oraz lokalnej tradycji i kultury, a także wysokiej estetyki miejscowości; obszarem posiadającym dobrą bazę sportową i edukacyjną, z dobrze rozwiniętą infrastrukturą drogową

Cele główne LGD Cel I. Waloryzacja zasobów przyrodniczych i kulturowych Cel II Poprawa jakości życia, w tym warunków zatrudnienia

Cele szczegółowe LGD Wykreowanie markowych produktów turystycznych Przyciąganie inwestorów i rozwój przedsiębiorczości Wypromowanie produktów lokalnych w tym w zakresie żywności Poprawa oferty spędzania wolnego czasu Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego

Cel ogólny I – Waloryzacja zasobów przyrodniczych i kulturowych Wykreowanie markowych produktów turystycznych Wypromowanie produktów lokalnych w tym w zakresie żywności Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego Rowerem i konno wokół Tarnowa Szlak pielgrzymkowy Tarnowski smakołyk Rekreacja kultura i nauka dla młodzieży i dorosłych

Cel ogólny II Poprawa warunków życia, w tym warunków zatrudnienia Przyciąganie inwestorów i rozwój przedsiębiorczości Poprawa oferty spędzania wolnego czasu Rozwój firm szansą rozwoju regionu Rekreacja kultura i nauka dla młodzieży i dorosłych Rekreacja dziecięca

Kwota na realizację LSR 10 849 140. 00 zł Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej - 900 000 zł Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw - 1 850 000 zł Odnowa i rozwój wsi - 4 250 000 zł Małe projekty - 1503 380 zł

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej 1

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Zakres pomocy Inwestycje przeprowadzone w związku z uruchomieniem lub rozwojem działalności dodatkowej w zakresie: usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa, usług dla ludności, sprzedaż hurtowa i detaliczna, rzemiosło lub rękodzielnictwo, robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych, usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem, usług transportowych, usług komunalnych, przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych, magazynowania lub przechowywania towarów, wytwarzanie materiałów energetycznych z biomasy (zagospodarowanie słomy, odpadów łąkowych, leśnych, itp.), rachunkowość, doradztwo lub usługi informatyczne.

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej WNIOSKI – 2009 rok Rozpoczęcie przyjmowania wniosków przez ARiMR – 15 kwiecień 2009 r. ZAKOŃCZENIE przyjmowania wniosków: na 16.06.2009

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej WNIOSKI – 2009 rok ZAKOŃCZENIE przyjmowania wniosków: na 28.08.2009

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej WNIOSKI – 29.09.2009 rok

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej WNIOSKI – 29.09.2009 rok

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Co oznacza „działalność rozwijana” Prowadzę działalność ujętą w wykazie działalności Wniosek Umowa z ARiMR 4 mies 2008 – 7 mies INWESTYCJA Wniosek o płatność pośrednią lub ostateczną Co oznacza „podejmuje działalność” Planuję podjąć działalność ujętą w wykazie działalności Wniosek Umowa z ARiMR 4 mies 2008 – 7 mies INWESTYCJA Rozpoczęcie działalności gospodarczej: wpis do ewidencji działalności gospodarczej, spełnienie pozostałych wymogów związanych z uruchamianą działalnością: US, sanepid, ...............................................

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Potencjalni odbiorcy pomocy: Osoby fizyczne: rolnik, małżonek rolnika lub domownik w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. 12 miesięcy (poprzedzających miesiąc złożenia wniosku) jest ubezpieczony w pełnym zakresie w KRUS Później – może być ZUS ! Rolnik : Prowadzi gospodarstwo o pow. minimum 1 ha Opłaca podatek rolny Nie pobiera renty lub emerytury Domownik : Ukończył 18 lat Pozostaje we wspólnym gospodarstwie lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa Stale pracuje w tym gospodarstwie i nie jest związany umową o pracę Jest objęty w pełnym zakresie ubezpieczeniem (wypadkowe, chorobowego, macierzyńskiego, emerytalno-rentowego)

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej KRYTERIA DOSTEPU Jest pełnoletni i nie ukończył 60 roku życie, Jest obywatelem państwa członkowskiego UE, Ma miejsce zamieszkania w miejscowości należącej do: gminy wiejskiej albo gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys mieszkańców, albo gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys mieszkańców 4. Nie wystąpił o przyznanie lub nie przyznano mu renty strukturalnej (PROW 2004-2006, 2007-2013) 5. Do gruntów rolnych wchodzących w skład gospodarstwa przyznano w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku płatność do gruntów rolnych 6. Nie będzie realizował operacji jako wspólnik spółki cywilnej

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej KRYTERIA DOSTEPU_cd 7. Działalność, której dotyczy operacja, zarejestrowana jest w miejscowości należacej do obszaru LGD: gminy wiejskiej albo gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys mieszkańców, albo gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys mieszkańców NOWE: Której realizacja nie została rozpoczęta przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy.

Wysokość pomocy Max.do 100 000 PLN Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej NOWOŚĆ: możliwość zaliczkowania operacji Wysokość pomocy Maksymalnie 50% kosztów kwalifikowalnych projektu Max.do 100 000 PLN jeden beneficjent rolnik, małżonek rolnika, domownik W jednym roku można złożyć 1 wniosek o przyznanie pomocy na każde przedsiębiorstwo albo jego wyodrębnioną organizacyjną część, w których jest prowadzona działalność objęta pomocą

Wysokość pomocy Max.do 100 000 PLN Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej NOWOŚĆ: możliwość zaliczkowania operacji Wysokość pomocy Maksymalnie 50% kosztów kwalifikowalnych projektu Max.do 100 000 PLN jeden beneficjent rolnik, małżonek rolnika, domownik W jednym roku można złożyć 1 wniosek o przyznanie pomocy na każde przedsiębiorstwo albo jego wyodrębnioną organizacyjną część, w których jest prowadzona działalność objęta pomocą

DO KOSZTÓW KWALIFIKOWALNYCH – zaliczamy koszty Budowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją niemieszkalnych obiektów budowlanych wraz z zakupem instalacji technicznej oraz koszty rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; Nadbudowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją istniejących budynków mieszkalnych wraz z zakupem instalacji technicznej oraz koszty rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; Zagospodarowanie terenu; Zakup sprzętu komputerowego i oprogramowania służącego wsparciu podejmowanej lub rozwijanej działalności nierolniczej; Zakup maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia i sprzętu;

DO KOSZTÓW KWALIFIKOWALNYCH – zaliczmy koszty Zakup środków transportu, z wyłączeniem zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z kierowcą: w wysokości nieprzekraczalnej 75% inwestycyjnych kosztów kwalifikowanych operacji – w przypadku działalności nierolniczej w zakresie świadczenia wyłącznie usług transportowych; w wysokości nieprzekraczalnej 50% inwestycyjnych kosztów kwalifikowanych operacji – w przypadku działalności nierolniczej w zakresie świadczenia innych usług niż usługi transportowe; 50% 75% 25%

DO KOSZTÓW KWALIFIKOWALNYCH – zaliczmy koszty KOSZTY OGÓLNE – w wysokości do 10% KK 1. Przygotowanie dokumentacji technicznej operacji, w szczególności kosztorysy, projekty architektoniczne lub budowlane, ocen lub raportów oddziaływania na środowisko, dokumentacja geodezyjna lub hydrologiczna, wypisy lub wyrysy z katastru nieruchomości, projektów technologicznych 2. Opłaty za patenty i licencje 3. Sprawowanie nadzoru inwestorskiego lub autorskiego oraz koszty związane z kierowaniem robotami budowlanymi DO KOSZTÓW KWALIFIKOWALNYCH ZALICZA SIĘ: 1. Koszty transportu do miejsca realizacji operacji (materiałów, maszyn, narzędzi, wyposażenia i sprzętu 2. Koszty montażu maszyn, narzędzi, wyposażenia i sprzętu

Co jeszcze ciekawego ? Można realizować przedsięwzięcie w 1 etapie Wniosek o płatność składamy w okresie 24 mies od podpisania umowy Można realizować przedsięwzięcie w 2 etapach 1 Etap w planie 2 Podpisanie umowy w O/R ARiMR Realizacja 2 etapu Zakończenie projektu 36 mies od umowy Wniosek o 2 płatność Nie mniej niż 25% wartości projektu Realizacja 1 etapu Wniosek o płatność 24 mies od podpisania umowy

DO KOSZTÓW KWALIFIKOWANYCH – zaliczmy koszty Zakup środków transportu, z wyłączeniem zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z kierowcą: w wysokości nieprzekraczalnej 75% inwestycyjnych kosztów kwalifikowanych operacji – w przypadku działalności nierolniczej w zakresie świadczenia wyłącznie usług transportowych; w wysokości nieprzekraczalnej 50% inwestycyjnych kosztów kwalifikowanych operacji – w przypadku działalności nierolniczej w zakresie świadczenia innych usług niż usługi transportowe; 50% 75% 25%

mikroprzedsiębiorstw Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 2

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 lipca 2008 r. Dz. U. Nr. 139 poz. 883 w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 1013

TWORZENIE I ROZWÓJ MIKROPRZEDSIĘBIORSTW Rozporządzenie określa: Tryb składania wniosków o przyznanie pomocy i wniosków o płatność Szczegółowe wymagania dot. wniosku oraz umowy Warunki i tryb przyznawania pomocy Kryteria dotyczące beneficjenta Zobowiązania beneficjenta Wykaz działalności wspieranych wg kodów Polskiej Klasyfikacji Działalności - PKD

Cele PROW dla działaniaTworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Wzrost konkurencyjności obszarów wiejskich Rozwój przedsiębiorczości i rynku pracy Wzrost zatrudnienia na obszarach wiejskich

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Potencjalni odbiorcy pomocy: Osoby fizyczne, osoba prawna, wspólnicy spółki cywilnej, spółka prawa handlowego nieposiadająca osobowości prawnej OSOBA PRAWNA: zrzeszenie, stowarzyszenie, spółdzielnia, Sp. z o.o., Spółka Akcyjna, przedsiębiorstwo państwowe SPÓŁKA PRAWA HANDLOWEGO (nieposiadająca osobowości prawnej): spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna MIKROPRZEDSIĘBIORCA: zatrudnia mniej niż 10 pracowników, obrót netto nie przekracza równowartości 2 mln Euro, lub suma aktywów jego bilansu na koniec roku nie przekraczają 2 mln Euro

Prezesa ARiMR o naborze wniosków PROCEDURY – stare Ogłoszenie Prezesa ARiMR o naborze wniosków PODAJE DZIEŃ ROZPOCZĘCIA I ZAKOŃCZENIA PRZYJMOWANIA (maksymalnie10 dni), najpóźniej 31 grudnia 14 dni Wniosek + ZAŁĄCZNIKI Składamy wnioski osobiście lub przesyłamy pocztą W 1 roku możemy złożyć tylko 1 WNIOSEK KOLEJNOŚĆ złożenia wniosków: LOSOWANIE – przeprowadzone nie później niż 21 dni (max. 30 dni) od dnia upływu terminu składania wniosków 09 czerwiec 2009 r. DZIEŃ ZŁOŻENIA: osobiście – OR (dzień złożenia) pocztą – dzień nadania przesyłki ZAKOŃCZENIE składania wniosków – „TERMIN PODANY W OGŁOSZENIU” LISTĘ Z KOLEJNOŚCIĄ złożonych wniosków (po losowaniu) podaje się na stronie internetowej ARiMR

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw WNIOSKI – 2009 ROK OGŁOSZENIE Prezesa ARiMR 31.03.2009 roku NABÓR WNIOSKÓW 05 – 18 maj 2009 roku LOSOWANIE kolejności 09.06.2009 roku

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw WNIOSKI – 2009 ROK

Procedura składania wniosków ARiMR Podpisanie umowy Przyjmuje wnioski Biuro LGD Obsługa wnioskodawców Rada Decyzyjna Ocena wniosków wg lokalnych kryteriów Ogłasza nabór wniosków

Kiedy i gdzie można składać wnioski Termin naboru wniosków ogłasza LGD Nabór wniosków jest w formie zamkniętej ( 28. 12. 2009r. – 26. 01. 1010r. ) Miejsce składania wniosków : LGD –Zielony Pierścień Tarnowa; 33 – 156 Skrzyszów nr 642 ( budynek urzędu gminy); tel. 014 /632–63–45; w godz. 9.00 – 15.00 Druki dostępne są na stronach www. www.minrol.gov.pl www.arimr.gov.pl www.lgdzpp.pl

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw kryteria dostępu - KTO O pomoc może się ubiegać osoba fizyczna, która: podejmuje albo wykonuje we własnym imieniu działalność gospodarczą jako mikroprzedsiębiorca OKREŚLONE W ZAŁĄCZNIKU ALBO WYTWARZANIE PRODUKTÓW ENERGETYCZNYCH Z BIOMASY jest obywatelem państwa członkowskiego UE, jest pełnoletni i nie ukończył 60 roku życia, nie podlega przepisom o ubezpieczeniu społecznym rolników w pełnym zakresie, biznes plan przewiduje utworze co najmniej 1 miejsca pracy, co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji, w okresie ostatnich 2 lat beneficjent nie uzyskał pomocy w ramach PO KAPITAŁ LUDZKI 2007-2013 – działanie „Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienie” ma miejsce zamieszkania lub działania na terenie LGD: gminy wiejskiej lub gminy miejsko- wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 20 tys mieszkańców gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących pow 5 tys mieszk. (Jeżeli świadczy usługi dla gospodarstw lub leśnictwa _ gm m-w do 20 tys mieszk)

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw -KTO Osoba prawna: podejmuje albo wykonuje działalność jako mikroprzedsiębiorca, jest wpisana w KRS, nie podlega wykluczeniu .... w okresie 2 lat poprzedzających nie przyznano pomocy w ramach „Kapitał ludzki, 2007-2013), jej siedziba lub oddział znajduje się w miejscowości do 5 tys. mieszkańców, dla LGD– do 20 tys. Mieszkańców Spółka cywilna: wykonuje we własnym imieniu działalność gospodarczą jako mikroprzedsiębiorstwo spółka i każdy ze wspólników spełnia kryteria mikroprzedsiębiorsta, wspólnicy (osoby fizyczne) spełniają kryteria jak osoba fizyczna, (osoby prawne) jak osoby prawne, siedziba S.C. lub oddział każdego ze wspólników położony jest w miejscowości do 5 tys. mieszkańców, Jeśli usługi dla rolnictwa – do 20 tys. mieszkańców. Spółka prawa handlowego (nieposiadająca osobowości prawnej): wykonuje we własnym imieniu działalność gospodarczą jako mikroprzedsiębiorstwo spełnia kryteria jak osoba prawna

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Kryteria dostępu: Pomoc może być przyznana, jeżeli: został jej nadany numer identyfikacyjny (krajowy system ewidencji producentów), projekt spełnia wymagania wynikające z obowiązujących przepisów prawa, które mają zastosowanie do tego projektu, inwestycja nie jest finansowana z udziałem innych środków publicznych, operacja jest uzasadniona ekonomicznie, oraz zapewnia osiągnięcie i zachowanie celów działania

Wybrane różnice we wdrażaniu działań Osi 3 w ramach Podejścia Leader (1/7) wybór projektów do realizacji dokonuje LGD na podstawie - oceny zgodności operacji z LSR - oceny zgodności z lokalnymi kryteriami wyboru ( max – 39 p.) wybór najlepszych operacji do finansowania zgodnych z LSR i lokalnymi kryteriami ( lista rankingowa LGD składa wnioski do odpowiedniego podmiotu wdrażającego tj. do ARiMR podmiot wdrażający tj. ARiMR rozpatruje wnioski o przyznanie pomocy w terminie 4 miesięcy od dnia przekazania wniosku, wybór najlepszych operacji do finansowania zgodnych z LSR i lokalnymi kryteriami ( lista rankingowa ) pomoc finansowa przysługuje według kolejności na liście operacji wybranych przez LGD czyli na liście rankingowej

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Co oznacza „działalność rozwijana” Prowadzę działalność ujętą w wykazie działalności Wniosek Umowa z ARiMR 5 mies INWESTYCJA Wniosek o płatność pośrednią lub ostateczną Rozpoczynam prowadzenie działalności gospodarczej z wykorzystaniem zrealizowanej inwestycji, która przynosi określone korzyści ekonomiczne wykazane w biznes planie Co oznacza „podejmuje działalność” Planuję podjąć działalność ujętą w wykazie działalności Wniosek Umowa z ARiMR 5 mies INWESTYCJA Rozpoczęcie działalności gospodarczej: wpis do ewidencji działalności gospodarczej, spełnienie pozostałych wymogów związanych z uruchamianą działalnością: US, ZUS, sanepid, ...............................................

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw zakres pomocy Inwestycje przeprowadzone w związku z uruchomieniem lub rozwojem działalności dodatkowej w zakresie: usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa, usług dla ludności, sprzedaż hurtowa i detaliczna, rzemiosło lub rękodzielnictwo, robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych, usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem, usług transportowych, usług komunalnych, przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych, magazynowania lub przechowywania towarów, wytwarzanie materiałów energetycznych z biomasy (zagospodarowanie słomy, odpadów łąkowych, leśnych, itp.), rachunkowość, doradztwo lub usługi informatyczne.

DO KOSZTÓW KWALIFIKOWANYCH – zaliczamy koszty Budowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją niemieszkalnych obiektów budowlanych wraz z zakupem instalacji technicznej oraz koszty rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; Nadbudowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją istniejących budynków mieszkalnych wraz z zkupem instalacji technicznej oraz koszty rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; Zagospodarowanie terenu; Zakup sprzętu komputerowego i oprogramowania służącego wsparciu podejmowanej lub rozwijanej działalności nierolniczej; Zakup maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia i sprzętu;

DO KOSZTÓW KWALIFIKOWANYCH – zaliczmy koszty Zakup środków transportu, z wyłączeniem zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z kierowcą: w wysokości nieprzekraczalnej 75% inwestycyjnych kosztów kwalifikowanych operacji – w przypadku działalności nierolniczej w zakresie świadczenia wyłącznie usług transportowych; w wysokości nieprzekraczalnej 50% inwestycyjnych kosztów kwalifikowanych operacji – w przypadku działalności nierolniczej w zakresie świadczenia innych usług niż usługi transportowe; 50% 75% 25%

DO KOSZTÓW KWALIFIKOWANYCH – zaliczmy koszty KOSZTY OGÓLNE – w wysokości do 10% KK 1. Przygotowanie dokumentacji technicznej operacji, w szczególności kosztorysy, projekty architektoniczne lub budowlane, ocen lub raportów oddziaływania na środowisko, dokumentacja geodezyjna lub hydrologiczna, wypisy lub wyrysy z katastru nieruchomości, projektów technologicznych 2. Opłaty za patenty i licencje 3. Sprawowanie nadzoru inwestorskiego lub autorskiego oraz koszty związane z kierowaniem robotami budowlanymi DO KOSZTÓW KALIFIKOWANYCH ZALICZA SIĘ: 1. Koszty transportu do miejsca realizacji operacji (materiałów, maszyn, narzędzi, wyposażenia i sprzętu 2. Koszty montażu maszyn, narzędzi, wyposażenia i sprzętu

Do kosztów kwalifikowanych nie zalicza się Podatku od towarów i usług ( VAT ) Nabycia nieruchomości Nabycia rzeczy używanych

Czas realizacji inwestycji Można realizować przedsięwzięcie w 1 etapie Wniosek o płatność składamy w okresie 24 mies od podpisania umowy Można realizować przedsięwzięcie w 2 etapach 1 Etap w planie 2 Podpisanie umowy w O/R ARiMR Realizacja 2 etapu Zakończenie projektu 36 mies od umowy Wniosek o 2 płatność Nie mniej niż 25% wartości projektu Realizacja 1 etapu Wniosek o płatność 24 mies od podpisania umowy

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Jakie ZOBOWIĄZANIA po realizacji operacji: W okresie 2 lat od dokonania płatności ostatecznej przez ARiMR zachowanie miejsc pracy 2. W okresie 5 lat od dokonania płatności ostatecznej przez ARiMR ograniczenie w zakresie przenoszenia własności lub posiadania rzeczy nabytych w ramach realizacji operacji lub sposobu ich wykorzystania, rodzaju wykonywanej działalności związanej z przyznaną pomocą, miejsca zarejestrowania oraz lokalizacji siedziby lub oddziału, umożliwienia przeprowadzenia kontroli, przechowywanie dokumentów, informowania ARiMR o okolicznościach mogących mieć wpływ na zmianę wykonanę umowy

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Wysokość pomocy Maksymalnie 50% kosztów kwalifikowanych projektu Max. do 300 000 PLN jeden beneficjent W przypadku przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych maksymalna wysokość pomocy – 100.000 PLN

Kwota dofinansowania a poziom zatrudniena 100 000 PLN 200 000 PLN 300 000 PLN Utworzenie od 1 do 2 pełnych etatów średniorocznie Utworzenie więcej niż dwa i mniej niż 5 etatów średniorocznie Utworzenie co najmniej 5 etatów średniorocznie

PROCEDURY – NOWY_PROJEKT NOWE KRYTERIA_punkty BEZROBOCIE_w POWIECIE na obszarze którego położona jest gmina wg danych GUS w miesiącu poprzedzającym ogłoszenie naboru wniosków: POWIAT 1 POWIAT 4 POWIAT 2 - jest najwyższe w województwie 5 pkt Bezrobocie najwyższe – 15% 1 2 3 POWIAT 3 4 jest niższe jw. Liczba punktów proporcjonalnie mniejsza od liczby punktów jw. Bezrobocie – 8% x 5 x 8 15 = 2,67

NOWE KRYTERIA_punkty cd. NOWE KRYTERIA_punkty cd. PROCEDURY – NOWY_PROJEKT PROCEDURY – NOWY_PROJEKT NOWE KRYTERIA_punkty cd. NOWE KRYTERIA_punkty cd. PODSTAWOWY DOCHÓD GMINY na 1 mieszk. wg danych GUS w w roku ogłoszenia naboru wniosków: POWIAT 1 POWIAT 4 POWIAT 2 - jest najniższy w województwie 5 pkt PDPG / mieszk = 800 zł/mieszk - NAJNIŻSZY 1 2 3 POWIAT 3 4 jest wyższy jw. Liczba punktów proporcjonalnie mniejsza od liczby punktów jw. PDPG / mieszk – 1.000 zł/m x 5 x 800 1.000 = 4,00

NOWE KRYTERIA_punkty cd. ILOŚĆ UTWORZONYCH MIEJSC PRACY: PROCEDURY – NOWY_PROJEKT NOWE KRYTERIA_punkty cd. ILOŚĆ UTWORZONYCH MIEJSC PRACY: - co najmniej 5 etatów 2 pkt mniej niż 5 etatów Liczba punktów proporcjonalnie mniejsza od liczby punktów jw. 2 x 3 5 = 1,20

NOWE KRYTERIA_punkty cd. USTALENIE KOLEJNOŚCI: PROCEDURY – NOWY_PROJEKT NOWE KRYTERIA_punkty cd. USTALENIE KOLEJNOŚCI: 1 W pierwszej kolejności – wnioski, które uzyskały najwyższą ilość punktów 2 WNIOSKI, KTÓRE UZYSKAŁY TAKĄ SAMĄ ILOŚĆ PUNKTÓW – o kolejności decyduje: niższa wartość wnioskowanej kwoty pomocy 3 WNIOSKI, KTÓRE UZYSKAŁY TAKĄ SAMĄ ILOŚĆ PUNKTÓW ORAZ WNIOSKUJĄ O TAKĄ SAMĄ KWOTĘ POMOCY – w pierwszej kolejności przysługuje: wnioskodawcy prowadzącemu działalność gospodarczą przed wnioskodawcą podejmującym działalność 4 WNIOSKI, KTÓRE UZYSKAŁY TAKĄ SAMĄ ILOŚĆ PUNKTÓW ORAZ WNIOSKUJĄ O TAKĄ SAMĄ KWOTĘ POMOCY ORAZ PROWADZĄ DZIAŁALNOŚĆ– w pierwszej kolejności przysługuje: wnioskodawcy, który wcześniej zarejestrowali działalność gospodarczą

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Zmiany zgłoszone do KE: NOWOŚĆ: możliwość zaliczkowania operacji Wysokość pomocy: 100.000 PLN – utworzenie 1 miejsca pracy 200.000 PLN – utworzenie 2 miejsc pracy 300.000 PLN – utworzenie 3 miejsc pracy Liczba tworzonych miejsc pracy: Nie musi być związana bezpośrednio z zakresem rzeczowym realizowanej operacji

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw OSOBA FIZYCZNA I PRAWNA „podejmuje działalność” – DODATKOWE KRYTERIA Jeżeli w okresie ostatnich 12 MIESIĘCY poprzedzających dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy nie był PRZEDSIĘBIORCĄ

Dziękuję za uwagę Renata Duda