ul. Grota Roweckiego 44 tel 32 219 84 27, fax 327 69 50 Budowa Międzygminnego Zakładu Kompleksowego Zagospodarowania Odpadów Komunalnych w Tychach Marek Mrówczyński MPGOiEO MASTER Sp. z o.o.Tychy ul. Grota Roweckiego 44 tel 32 219 84 27, fax 327 69 50

partner systemu gospodarki odpadami Strategia gospodarki odpadami MISJA SPÓŁKI Budowa regionalnego systemu gospodarki odpadami dla gmin wspólników spółki, uwzględniającego wszystkie wymagania prawodawstwa krajowego i unijnego oraz potrzeby lokalnych społeczności, według najwyższych standardów środowiskowych GMINY Stworzenie ram instytucjonalno- prawnych funkcjonowania systemu gospodarki odpadami, w tym jego finansowanie 2) Zlecenia zadań własnych gmin z zakresu gospodarki odpadami spółce. REGIONALNY SYSTEM GOSPODAROWANIA ODPADAMI Kompleksowe zagospodarowanie odpadów komunalnych, zielonych, budowlanych, selektywnych, przemysłowych – zmiana filozofii postrzegania odpadów – odpad jako surowiec do wytwarzania produktów – W tym przede wszystkim produkcji energii. 2) Zamknięcia łańcucha gospodarowania odpadami (wytwarzanie, redukcja ilości wytworzonych odpadów, zawrócenie produktów gospodarowania odpadami do gospodarki, utylizacja odpadów resztkowych), 3) Operator systemu: wywóz, transport, unieszkodliwianie, odzysk, recykling, produkcja OZE, działalność edukacyjna SPOŁECZNOŚĆ LOKALNA partner systemu gospodarki odpadami Świadomy uczestnik nowego systemu gospodarki odpadami, NOWA IDEA: mieszkaniec nie wyrzuca odpadów, tylko je oddaje celem wytworzenia z nich utylitarnych produktów i zagospodarowania odpadów resztkowych, 2) Finansowanie systemu – zasada zanieczyszczający płaci, 3) Adresat działalności edukacyjnej MPGOiEO MASTER Sp. z o.o.Tychy ul. Grota Roweckiego 44 tel 32 219 84 27, fax 327 69 50

OPIS ZAKŁADU Zakład będzie składał się z następujących obiektów: Obiekt nr 1 – Część Mechaniczna (w tym m.in. hala i instalacja technologiczna mechanicznego przetwarzania odpadów z linią produkcji komponentów RDF, wiaty magazynowe, Węzeł Przetwarzania Odpadów Budowlanych). Obiekt nr 2 – Część Biologiczna (w tym m.in. hale, instalacja technologiczna fermentacji, instalacja intensywnej stabilizacji tlenowej, hala dojrzewania stabilizatu, Węzeł Kogeneracji). Obiekt nr 3 – Obiekty Towarzyszące Niezbędne Dla Funkcjonowania Zakładu (w tym m.in. Budynek Administracyjno-Socjalny, Punkt Ewidencji Dowożonych Odpadów, sieci i instalacje, zagospodarowanie terenu).

OPIS ZAKŁADU cd. Część Mechaniczna to nowoczesna, zmechanizowana linia sortownicza, z wykorzystaniem obok standardowych urządzeń sortujących, również separatorów optycznych (7 szt.), które pozwalają odejść od pokutującej w Polsce i Europie segregacji ręcznej odpadów komunalnych na rzecz nowoczesnej segregacji mechanicznej. W efekcie odzysk odpadów na linii będzie znacznie wyższy i mniej odpadów będzie musiało być zagospodarowanych na składowisku czy w inny nieefektywny sposób. W ramach tej linii będzie funkcjonował moduł do odzysku komponentów paliwa modyfikowanego, co pozwoli odzyskać resztkowe tworzywa, makulaturę, elementy gumowe, drewniane itp. i skierować je jako paliwo RDF do energetycznego wykorzystania. W ramach tej części będzie też funkcjonował Węzeł Przetwarzania Odpadów Budowlanych. Odpady budowlane będą odzyskiwane w dwóch kategoriach: dla przemysłu budowalnego i do pozostałego zagospodarowania. Część Biologiczna – fermentacja frakcji biodegradowalnych wraz ze stabilizacją tlenową. Frakcje biodegradowalne zostaną skierowane do fermentacji beztlenowej, dzięki czemu zostanie odzyskany biogaz do energetycznego wykorzystania. Odpad pofermentacyjny zostanie poddany intensywnej stabilizacji tlenowej w tunelach kompostujących, a następnie dokompostowany w zamkniętej hali. Powiązany z tą częścią Węzeł Kogeneracji będzie otrzymany biogaz wykorzystywał do produkcji odnawialnej energii elektrycznej i odnawialnej energii cieplnej, zawracanej na potrzeby zakładu. Przedsiębiorstwo uzyska jednocześnie tzw. zielone certyfikaty. Kompostownia będzie dwu funkcyjna: do kompostowania oraz alternatywnie do biosuszenia odpadów biologicznych, celem zwiększenie komponentów do paliwa RDF. Obiekty pozostałej Infrastruktury Zakładu pozwolą na jego bezpieczną i efektywną eksploatację, zapewniając również odpowiednie warunki pracy dla zatrudnionych osób.

NOWCZESNOŚĆ, ELASTYCZNOŚĆ, FUNKCJONALNOŚĆ W pełni zautomatyzowana, funkcjonalna i elastyczna linia technologiczna do rozsortowania odpadów oraz do produkcji paliwa RDF, która może być nastawiona na produkcję surowców recyklingowych lub paliw alternatywnych, zależnie od zapotrzebowania na rynku. Linia wyposażona jest w separatory optyczne, sterowne przez komputery przemysłowe, które samodzielnie dokonują rozsortowania odpadów na wymagane frakcje i rodzaje. System zagospodarowania odpadów biedegradowalnych: a) proces fermentacji beztlenowej w zamkniętych, żelbetowych komorach fermentacyjnych i produkcja w jej wyniku biogazu do produkcji energii, b) dwufunkcyjna kompostowania, która zapewnia bądź pełne skompostowanie odpadów, zgodnie z obowiązującymi normami lub wyprodukowanie z nich biosuszu do produkcji paliw alternatywnych lub innego wykorzystania w procesie spalania, Produkcja odnawialnej energii elektrycznej i cieplnej z odpadów i znaczne samozasilenie zakładu w energię. System zarządzania powietrzem – system wentylacji zapewnia pobór powietrza z wszystkich newralgicznych miejsc i skierowanie go do chemicznego i biologicznego oczyszczenia. System zarządzania powietrzem wspierany jest przez system zarządzania bramami, wyposażonymi w system dozodoryzacji i kurtyny powietrzne. Do atmosfery oddawana jest całkowicie zneutralizowane zapachowo powietrze. System zarządzania wodą – występuje ujemny bilans wody, w związku z tym wprowadzono trzystopniowy system: recyrkulacja wody procesowej, w razie jej braku pobór wody opadowej, w razie braku wody opadowej pobierana jest dopiero woda wodociągowa. Zakład kompaktowy zajmujący powierzchnie zaledwie 3,5 ha. MPGOiEO MASTER Sp. z o.o.Tychy ul. Grota Roweckiego 44 tel 32 219 84 27, fax 327 69 50

Schemat MZKZOK w Tychach Odpady zmieszane Odpady segregowane SORTOWNIA Frakcja inertna Frakcja biologiczna Frakcja surowcowa Frakcja energetyczna Rekultywacja składowiska Fermentacja beztlenowa Recykling Produkcja RDF BALAST Biogaz Metan Fermentat - kompost rekultywacja składowiska Energia elektryczna KOGENERACJA Energia cieplna Składowisko Spalarnia

SCHEMAT IDEOWY MZKZOK W TYCHACH CZĘŚĆ MECHANICZNA MBP CZĘŚĆ BIOLOGICZNA MBP 195 180 frakcja 0-60mm 70000 ( 8875 ) 4092 69307 tworzywa sztuczne 5200 frakcja tocząca się 3380 pozostałe 21805 frakcja płaska 1820 4064 17741 259 434 1560 folia 2413 701 728 1092 2845 1219 2028 PET 268 1352 1622 PE / PP 406 22988 7836,9 5808 1082 11,2% 270 11208 16,0% proGEO 37580 53,7% 17664 14592 23552 papier 3072 frakcja >300mm 3973 20480 25086 12023 68267 frakcja 60-300mm ewent. jako warstwy izolacyjne (mineralne) 25266 27006 650 37289 frakcja 0-15mm STACJA NADAWCZA z rozrywarką ODPADY NIEBEZPIECZNE - do TMON WIELKOGABARYTOW E - do demontażu SITO podwójne 4 -frakcyjne 0 / 15 / 60 / 300 ZMIESZANE PRASA BELUJĄCA ODZYSK BALAST składowanie na składowisku < 6MJ/kg s.m. KOMPOSTOWNIA REAKTOROWA (FAZA INTENSYWNA) PLAC DOJRZEWANIA KOMPOSTU KUCHENNE I OGRODOWE Z SELEKTYW- NEJ ZBIÓRKI SITO 40 mm STABILIZAT z MBP do rekultywacji R-14 do spalania (osuszanie) lub UNIESZKODLIWIANIE deponowanie KOMPONENTY DO PRODUKCJI PALIWA ALTERNATYWNEGO RDF FERMENTACJA "SUCHA" PRODUKCJA BIOGAZU 120m 3 /Mg INSTALACJA WYTWARZANIA ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPLNEJ separator balistyczny sepa- rator Fe N Metale odzysk MATERIAŁ STRUKTU- RALNY KABINA WSTĘPNEJ SEGREGACJI 6 stanowiskowa PAPIER, TEKTURA TWORZYWA SZTUCZNE (FOLIE) SZKŁO KABINA 8 stanowiskowa separtor NIR Z SELEKTYWNEJ ZBIÓRKI PE, PET, folia, tektura - odzysk ROZDRABNIACZ WSTĘPNY KOŃCOWY PALIWO ALTERNATYWNE Kabina segregacji - odzysk lub RDF PE/PP papier mix

EFEKTY WYNIKAJĄCE Z WDROŻENIA PROJEKTU Wybudowanie i uruchomienie Zakładu Kompleksowego Zagospodarowania Odpadów Komunalnych o wydajności ok. 93 500 Mg/rok, Redukcja odpadów składowanych na wysypisku o 51%, Redukcja gazów cieplarnianych (biogazu), Redukcja odorów, Redukcja odpadów biodegradowalnych – osiągnięcie od razu docelowego poziomu redukcji, tj. 65% Pozyskanie około 10 tys. Mg surowców recyklingowych, Pozyskanie około 10 tys. Mg surowców energetycznych do produkcji paliwa RDF, Produkcja biogazu - 2 577 742 Nm3/rok Produkcja energii elektrycznej - 6 000 MWh/rok, Produkcja energii cieplne – 22 000 GJ, Produkcja kompostu do rekultywacji -15 tys. Mg Produkcja kompostu rolniczego- 2 tys. Mg, Odzysk odpadów budowlanych – 10 tys. Mg.

Model finansowania inwestycji – MZKZOK w Tychach MPGOiEO MASTER Sp. z o.o.Tychy ul. Grota Roweckiego 44 tel 32 219 84 27, fax 327 69 50

Etapy realizacji budowy Zakładu w Tychach 2004-2006 1/„Strategia rozwoju „MASTER” w latach 2004 – 2006”, 2/ Koncepcja budowy ZZOK 2009r. 1/ Wniosek o dofinansowanie do NFOŚiGW 2/ Zlecenie zadań własnych, 3/ Utworzenie JRP i Inżyniera Kontraktu 2010r. Umowa o dofinansowanie z NFOŚiGW na 69,089 mln zł 2011r. 1/ Wybór Generalnego Wykonawcy Inwestycji 2/ Umowa pożyczki prefetencyjnej z NFOŚiGW na 23 mln zł, 3/ Umowa wykonawcza z gminami 2012r. 2014r. Budowa Zakładu

Schemat Międzygminnego Zakładu Kompleksowego Zagospodarowania Odpadów Komunalnych w Tychach