awarie i katastrofy przemysłowe
Awaria techniczna Zgodnie z Ustawą o stanie klęski żywiołowej jest to gwałtowne, nieprzewidziane uszkodzenie lub zniszczenie obiektu budowlanego, urządzenia technicznego lub systemu urządzeń technicznych powodujące przerwę w ich używaniu lub utratę ich właściwości. Awaria techniczna zawiera się w szerszym pojęciu jakim jest klęska żywiołowa.
Podstawowe awarie techniczne: Awarie sieci energetycznych mogą być spowodowane wyładowaniami atmosferycznymi np. podczas burzy, czego efektem będą skoki napięcia w sieci elektrycznej. Również mokry śnieg i łamiące się pod jego naporem gałęzie mogą uszkadzać wiszące przewody. W przypadku, gdy piorun uderzy w dom lub mieszkanie, może zdarzyć się, że wszystkie urządzenia elektryczne ulegną uszkodzeniu. Nie tylko niesprzyjające warunki pogodowe mogą być przyczyną przerwy w dostawach prądu, mogą powodować je również nieumiejętnie prowadzone prace remontowe. Awarie sieci wodociągowej mogą występować na skutek jednorazowych zdarzeń losowych, ingerencji człowieka, ale najczęstszą przyczyną awarii występującą w sieciach wodociągowych są m.in. pęknięcia rur wodociągowych. Bardzo często zdarza się, że są to rury stare, wykonane z żeliwa, a wyeksploatowanie tego materiału doprowadza po prostu do awarii.
Awarie instalacji gazowej mogą być powodem nieszczęśliwych wypadków Awarie instalacji gazowej mogą być powodem nieszczęśliwych wypadków. Ulatniający się gaz będzie gromadził się w pomieszczeniu, w przypadku nagromadzenia się dużej ilości gazu w nawet najmniejsza iskra może spowodować wybuch. Awarie telekomunikacyjne są związane z częściową lub całkowitą blokadą sieci przesyłowej, spowodowaną najczęściej za sprawą katastrofy naturalnej lub awarią infrastruktury telekomunikacyjnej Katastrofą budowlaną jest niezamierzone, gwałtowne zniszczenie obiektu budowlanego lub jego części, a także konstrukcyjnych elementów rusztowań, elementów urządzeń formujących, ścianek szczelnych i obudowy wykopów
Skutki katastrof ekologicznych Skutki katastrof naturalnych i antropogenicznych zależą od: Rozmiarów zdarzenia Gęstości zaludnienia Gęstości infrastruktury i poziomu technologicznego Działań zapobiegawczych Odpowiedniego zarządzania antykryzysowego
Jednym z istotnych zagrożeń, występujących szczególnie w państwach uprzemysłowionych, są zagrożenia poważnymi awariami przemysłowymi, które często mogą mieć katastroficzne skutki. Są to awarie w obiektach technologicznych lub magazynowych, w których znajdują się duże ilości niebezpiecznych dla zdrowia i życia oraz dla środowiska substancji chemicznych, w wyniku których następuje ich uwolnienie do otoczenia, wybuch lub pożar.
Przyczyny katastrof budowlanych błędy przy projektowaniu (np. niedostateczna nośność) błędy w czasie wykonawstwa (np. zła jakość wykonywania robót) nieodpowiednie warunki eksploatacji (np. przeróbki niezgodne z zasadami budowlanymi) przypadki losowe (np. pożar)
Flixborough, Wielka Brytania, 1 czerwca 1974 r. Awaria wydarzyła się w zakładach chemicznych Nypro Ltd, Flixborough, produkujących głównie kaprolaktam - surowiec do wytwarzania nylonu. Z pękniętego 20-calowego rurociągu uwolniło się około 80 t chemikaliów
W wyniku katastrofy śmierć poniosło 28 pracowników zakładu, 36 pracowników odniosło obrażenia, kilkaset osób, poza terenem zakładu, zostało dotkniętych różnymi skutkami wybuchu, w tym 53 osoby doznały ciężkich obrażeń ciała.
Seveso, Włochy, 10 lipca 1976 r. W zakładach chemicznych ICMESA, znajdujących się w Meda, na przedmieściu Seveso (20 km od Mediolanu), w wyniku gwałtownego wzrostu ciśnienia otworzył się zawór bezpieczeństwa reaktora do produkcji (TCP), co stało się przyczyną uwolnienia około 2 ton gorących substancji chemicznych.
Skażeniu uległo około 1500 ha gęsto zaludnionego obszaru, ewakuowano 730 osób, około 700 mieszkańców zostało poszkodowanych w wyniku zatrucia. Zginęło wiele zwierząt, wielkie tereny zostały skażone i wykluczone na wiele lat z działalności gospodarczej. 2,3,7,8-tetrachlorodibenzo-p-dioksyna
Bhopal, Indie, 3 grudnia 1984 r. Z fabryki pestycydów i środków owadobójczych amerykańskiego koncernu "Union Carbide" uwolniło się ponad 30 ton par śmiertelnie trującego izocyjanianu metylu. Gaz uformował trującą chmurę, przemieszczającą się nad miastem.
Przemieszczająca się chmura izocyjanianu metylu i jego pochodnych spowodowała śmierć 6300 mieszkańców a 250 tys. osób zostało zatrutych. Wielu z nich zostało sparaliżowanych, inni stracili wzrok i słuch oraz mieli uszkodzone płuca i nerki. Z miejsca zdarzenia ewakuowano 200 000 ludzi.
Schweizerhalle, Bazylea, Szwajcaria, 1 listopada 1986 r. W magazynach firmy Sandoz, w których znajdowało się około 680 ton pestycydów, nastąpił pożar. Zanieczyszczona pestycydami bazie rtęci oraz cynku woda użyta do gaszenia pożaru spłynęła systemem kanalizacyjnym do Renu.
Skutki tej awarii były nadzwyczaj poważne: życie biologiczne w Renie zostało zniszczone na około 400 km długości rzeki; ujęcia wody dla wodociągów w Niemczech i w Holandii zostały zamknięte; na francuskim brzegu rzeki została całkowicie zlikwidowana związana z Renem działalność gospodarcza oraz turystyka.
Enschede, Holandia, 13 maja 2000 r. W magazynach Zakładów SE Fireworks, znajdujących się w gęsto zabudowanym obrębie miasta Enschede nastąpił pożar oraz wybuch materiałów pirotechnicznych.
Liczba ofiar śmiertelnych tej katastrofy wyniosła 20 osób; około 1000 osób doznało obrażeń, setki budynków (ok. 600) zostało zniszczonych lub uszkodzonych.
Czarnobyl, Ukraina, 26 kwietnia 1986 r. Przyczyną był błąd człowieka i wady konstrukcyjne reaktora W wyniku awarii skażeniu promieniotwórczemu uległ obszar od 125 000 do 146 000 km² terenu na pograniczu Białorusi, Ukrainy i Rosji, a wyemitowana z uszkodzonego reaktora chmura radioaktywna rozprzestrzeniła się po całej Europie. W efekcie skażenia ewakuowano i przesiedlono ponad 350 000 osób Liczba ofiar jest w tej chwili jest bardzo trudna do oszacowania - 28 z nich zmarło w wyniku napromieniowania, a 2 od poparzeń