Budowanie wartości firmy w dobie dynamicznych przemian Dr Michał Buszko Adiunkt w Katedrze Zarządzania Finansami UMK w Toruniu

Punkty prezentacji Cel działania firmy Jak mierzyć wartość firmy? Czynniki tworzenia wartości firmy Co zrobić by firma była więcej warta? Jak dynamicznie zmieniające się otoczenie oddziałuje na wartość? Na co zwrócić uwagę by budować wartość?

Cel działania firmy (biznesu) W praktyce działalności gospodarczej przedsiębiorcy wskazują różne kategorie jako cel firmy (sprzedaż, zaspokajanie określonych potrzeb klientów, obsługa społeczności lokalnej, tworzenie rynku, maksymalizacja zysku). Niezależnie co uważa się za cel, ostatecznym punktem, do którego najczęściej dąży się w ramach działalności gospodarczej jest wzrost rynkowej wartości firmy (bogactwa właściciela/właścicieli).

Cel działania firmy (biznesu) Wzrost rynkowej wartości oznacza wzrost wartości wymiennej biznesu na pieniądz według cen rynkowych. Wzrost wartości firmy a maksymalizacja zysku to nie to samo… Zysk – kategoria księgowa, będąca różnicą pomiędzy przychodami i kosztami Wartość firmy – kategoria finansowa, będąca wypadkową przewidywanych wyników finansowych, ryzyka, kosztu kapitału i innych czynników. Nadrzędna zasada związana z wyceną firm – kupuj przypuszczenia, sprzedawaj fakty…

Jak mierzyć wartość firmy? Fundamentalne pytanie: jak mierzyć wartość firmy (biznesu)? 3 podejścia: majątkowe, porównawcze, dochodowe. Najbardziej miarodajne ostatnie podejście - odzwierciedla zdolność biznesu do generowania korzyści ekonomicznych dla właścicieli. Biznes jest zatem warty tyle, ile wynoszą oczekiwane z niego dochody ekonomiczne - począwszy od dziś aż do nieskończoności. Zakłada się, że biznes generujący korzyści (dochody ekonomiczne) nigdy nie zostanie zlikwidowany.

Czynniki tworzenia wartości Wartość firmy można zapisać w postaci równania matematycznego uwzględniającego: Oczekiwane przyszłe dochody ekonomiczne dla właścicieli (przepływy pieniężne) Poziom ryzyka odzwierciedlony w koszcie kapitału (wymagana stopa zwrotu) Tempo wzrostu firmy (stopa wzrostu zysk/ dochodów ekonomicznych) Czynnik czasu

Dochody ekonomiczne a wartość firmy Im wyższe dochody ekonomiczne (przepływy pieniężne) dla właścicieli przy pozostałych parametrach stałych, tym większa wartość firmy. Tworzenie wartości przez: Wzrost rynku Wzrost udziału w rynku Pozyskanie nowych źródeł przychodów Redukcję kosztów

Ryzyko a wartość firmy Im niższe ryzyko działania przy pozostałych parametrach stałych, tym większa wartość firmy Tworzenie wartości przez: Ograniczenie zmienności wyników finansowych (koncentracja na perspektywie długoterminowej) Poszukiwanie mniej ryzykownych segmentów działalności (dywersyfikacja ryzyka) Zabezpieczenie przed ryzykiem Niestety nie mamy wpływu na ograniczenie ryzyka systematycznego (efekt branży, postrzeganie wszystkich spółek w ten sam sposób przez banki, niechęć do branży inwestorów giełdowych)

Tempo wzrostu a wartość firmy Jednym z kluczowych parametrów determinujących wartość firmy jest tempo jej wzrostu (wzrostu wyników operacyjnych) Im szybsze tempo wzrostu przy pozostałych parametrach stałych, tym wyższa wartość firmy Wzrost firmy (ilościowy i jakościowy) wymaga ponoszenia nakładów zarówno na aktywa obrotowe (finansowanie działalności bieżącej) jak i trwałe (finansowanie długoterminowe) Finansowanie wzrostu firmy ma sens tylko wtedy, gdy zwrot (ROIC) z inwestowanego kapitału będzie wyższy niż jego koszt!!!

Dylemat tempa wzrostu firmy Czy korzystniej jest inwestować więcej środków na rozwój firmy czy też pozostawić je do dyspozycji właścicieli? Jakie przyjąć kryterium opłacalności inwestycji? W jakim tempie powinna rozwijać się nasza firma?

Czas osiągania dochodów a wartość firmy? Pieniądz w czasie traci na wartości. Im szybciej firma będzie generowała dochody ekonomiczne dla właścicieli, tym większa będzie wartość firmy. Mając do wyboru otrzymać 1000 zł dzisiaj i za rok zawsze wybierzemy 1000 zł płatne dzisiaj!!!

Co zrobić by firma była więcej warta? W dochodowych modelach wyceny przedsiębiorstwa paradoksalne jest to, iż prognozowane korzyści ekonomiczne uzyskane w późniejszych latach posiadają większy udział w łącznej wartości firmy niż korzyści osiągane w pierwszych kilku latach prognozy. Wartość biznesu ustalona w procesie wyceny zależy zatem od dalszej przyszłości firmy, którą jest stosunkowo trudno prognozować.

Jak dynamicznie zmieniające się otoczenie oddziałuje na wartość? Globalny rynek – możliwość pojawienia się konkurentów z dowolnego miejsca na świecie, ale i możliwe zdobycie nowych rynków (osłabianie/wzmacnianie korzyści ekonomicznych) Podatność na kryzysy finansowe – sieć naczyń powiązanych – banki, towarzystwa ubezpieczeniowe, giełda (wzrost ryzyka, zmiana wymaganych stóp zwrotu) Informatyzacja – szybkość dotarcia do informacji, szybkość porównania cen, zmniejszanie asymetrii informacji (osłabianie/wzmacnianie korzyści ekonomicznych, skrócenie czasu osiągania korzyści ekonomicznych) Cross-sector competition – pojawienie się substytutów z branż niepowiązanych z naszym biznesem (osłabianie/wzmacnianie korzyści ekonomicznych)

Na co zwracać uwagę Odróżniajmy się od konkurencji – czy jesteśmy rozpoznawalni na tle innych firm, gdyby klienci nie widzieli naszego logo (no label product test)

Na co zwracać uwagę Zbudujmy rzeczywistą lojalność klientów – stworzenie prawdziwej lojalności oznacza, że klienci zawsze kupią nasze produkty ze względu na markę, nawet jeżeli nasz produkt nie będzie najlepszy.

Na co zwracać uwagę Nie polegajmy wyłącznie na kopiowaniu konkurentów – starajmy się znaleźć nową, własną jakość prowadzenia i rozwoju biznesu

Na co zwracać uwagę Poszukujmy współpracy z podmiotami oferującymi produkty, usługi i rozwiązania alternatywne

Na co zwracać uwagę Bądźmy otwarci na nowe rozwiązania, nawet jeżeli są one dostarczane przez podmioty spoza branży (np. Fintech). Być może nowe rozwiązanie spowoduje w przyszłości całkowitą zmianę modelu biznesowego branży. Nie wiemy co będzie za 5-10 lat…

Na co zwracać uwagę Szanujmy każdego klienta. W dobie technologii internetowych i mobilnych jeden niezadowolony klient może stać się początkiem zmasowanego osłabiania firmy na rynku.

Na co zwracać uwagę Dbajmy o elastyczność działania naszej firmy. Elastyczność produkcyjna, produktowa, projektowa, decyzyjna itp. Pozwalana nam bardziej efektywnie wykorzystywać środki finansowe, a tym samym tworzyć wartość. Elastyczność da się przeliczyć na pieniądze!!!

Na co zwracać uwagę Reagujmy na bieżąco na informacje i bodźce płynące z otoczenia. Wczesne zainteresowanie przyszłościowymi tematami biznesowymi spowoduje, że będziemy na rynku przed innymi.

Na co zwracać uwagę Poszukujmy nowych punktów widzenia, spojrzeń na dziedzinę, produkty czy projekty, którymi się zajmujemy. Możemy przez to przełamać standardowe schematy postrzegania tego, co robimy my sami i cała nasza branża.

Dziękuję za uwagę Dr Michał Buszko mibus@umk.pl