Struktura i zadania obrony cywilnej w Polsce na podstawie obowiązujących przepisów

OBRONA CYWILNA Pod pojęciem obrony cywilnej, ochrony ludności należy rozumieć zapewnienie bezpieczeństwa ludziom, ich mieniu i środowisku przed wypadkami i klęskami każdego rodzaju. Zgodnie z przepisami prawa – obrona cywilna RP jest pozamilitarnym elementem systemu obronnego państwa

Przejście Ogniw Ochrony Ludności w Obronę Cywilną Źródło: Przejście Ogniw Ochrony Ludności w Obronę Cywilną wg Andrzeja Brandta

Obrona Cywilna w Polsce normowana jest przez: Protokół Dodatkowy I do Konwencji Genewskich z 12 sierpnia 1949 r., dotyczący ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych, sporządzony w Genewie dnia 8 czerwca 1977 r. (Dz. U. 1992, Nr 41, poz. 175), przyjęty przez Polskę 19 września 1991 r. Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity, Dz. U. 2004, nr 241, poz. 2416 z późn. zm.), a także akty wykonawcze do niej (rozporządzenia). Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 września 1993 roku w sprawie obrony cywilnej Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 roku w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin

Znak Obrony Cywilnej to niebieski trójkąt na pomarańczowym tle w kształcie koła

Wg obowiązujących w Polsce unormowań prawnych, obrona cywilna jest elementem systemu obronnego kraju i stanowi kompleks przedsięwzięć o charakterze: · planistycznym, · organizacyjnym, szkoleniowym, · inwestycyjnym, · materiałowo – technicznym, · zaopatrzeniowym.

Zgodnie z art. 137 ustawy z dnia z dnia 21 listopada 1967 r Zgodnie z art. 137 ustawy z dnia z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej Obrona cywilna ma na celu: ochronę ludności, zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej, dóbr kultury; ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie wojny; współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwaniu ich skutków.

W ustawie określone są także: organy administracji w sprawach obrony cywilnej;  skład oraz sposób tworzenia formacji obrony cywilnej; obowiązki obywateli w zakresie obrony cywilnej (służba w OC, szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony ludności); przysposobienie obronne młodzieży szkolnej i studentów.

Zadania obrony cywilnej w czasie pokoju: planowanie przedsięwzięć w zakresie ochrony przed skutkami działań zbrojnych zarówno ludności, jak i zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej oraz dóbr kultury wykrywanie zagrożeń i stwarzanie warunków do ostrzegania i alarmowania ludności przygotowanie schronów i ukryć dla ludności oraz utrzymanie ich w gotowości do użycia gromadzenie i przechowywanie indywidualnych środków ochronnych dla formacji obrony cywilnej i ludności wyposażenie formacji obrony cywilnej w specjalistyczny sprzęt ratowniczy, przyrządy i aparaturę do wykrywania różnego rodzaju zagrożeń systematyczne szkolenie w zakresie OC kadr kierowniczych administracji rządowej i samorządowej, formacji OC oraz ludności w ramach powszechnej samoobrony współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska, oraz usuwanie ich skutków

Zadania obrony cywilnej w czasie wojny: organizowanie ewakuacji ludności, zaciemnianie i wygaszanie oświetlenia organizowanie i prowadzanie akcji ratunkowej, udzielanie pomocy medycznej poszkodowanym organizowanie pomieszczenia i zaopatrzenie dla poszkodowanej ludności zaopatrywanie ludności w sprzęt i środki ochrony indywidualnej prowadzenie likwidacji skażeń i zakażeń pomaganie w przywracaniu i utrzymaniu porządku w strefach dotkniętych klęskami pomaganie w budowie i odbudowie awaryjnych ujęć wody pitnej pomaganie w ratowaniu żywności i innych dóbr niezbędnych do przetrwania udzielanie doraźnej pomocy w grzebaniu zmarłych

Do zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju należy: przygotowanie projektów założeń i zasad działania obrony cywilnej, ustalenie ogólnych zasad realizacji zadań obrony cywilnej, koordynowanie przedsięwzięć i sprawowanie kontroli nad realizacją zadań obrony cywilnej przez naczelne organa administracji, terenowe organa administracji rządowej i organa samorządu terytorialnego, a także sprawowania nadzoru nad odbywaniem zasadniczej służby w obronie cywilnej. Centralnym organem właściwym w sprawach obrony cywilnej jest Szef Obrony Cywilnej Kraju, którego na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji powołuje prezes Rady Ministrów.

Terenowymi organami obrony cywilnej w administracji rządowej i samorządowej są wojewodowie, starostowie, wójtowie oraz burmistrzowie i prezydenci miast jako szefowie obrony cywilnej województw, powiatów i gmin. Do ich zadań należy kierowanie oraz koordynowanie przygotowań i realizacji przedsięwzięć obrony cywilnej przez instytucje państwowe i samorządowe, podmioty gospodarcze i inne jednostki organizacyjne działające na ich terenach.

Jednostki organizacyjne Obrony Cywilnej Podstawowymi jednostkami Obrony Cywilnej  przeznaczonymi do wykonywania zadań obrony cywilnej są formacje obrony cywilnej.  Składają się one z oddziałów obrony cywilnej przeznaczonych do wykonywania zadań ogólnych lub specjalnych oraz innych jednostek tych formacji.

FORMACJE OBRONY CYWILNEJ ODDZIALY RATOWNICTWA OGÓLNEGO ODDZIALY DO ZADAŃ SPECJALNYCH Formacje obrony cywilnej tworzą: ministrowie, wojewodowie, starostowie, wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast), kierownicy zakładów pracy.

Ocena Obrony Cywilnej w polsce Analizując dotychczasowe działanie obrony cywilnej w Polsce, biorąc pod uwagę ostatnią powódź a także wcześniejsze zdarzenia, zauważono, że obecny stan prawny w zakresie organizacji i funkcjonowania obrony cywilnej wymaga systemowych zmian, przede wszystkim w sferze ochrony ludności w czasie pokoju uwzględniając aktywność Polski w UE. Obecna struktura i treść planów obrony cywilnej nie przystaje do istniejących realiów i nie odpowiadają wyzwaniom w zakresie obrony cywilnej. Wielość opracowywanych planów związanych z ochroną ludności, nie wpływa na zwiększenie poziomu bezpieczeństwa obywateli, powodując miedzy innymi wzrost nakładów finansowych, powielanie treści, procedur, itp.

Bibliografia http://www.ock.gov.pl/ http://www.brandt.net.pl/