Porównanie realizacji starego i nowego ramowego planu nauczania w szkole muzycznej

Jakie są różnice w ramowym planie szkoły I stopnia? Możliwość realizacji zajęć umuzykalniających. Połączenie rytmiki z KS i przedmiot ogólnomuzyczny zespół zamiast rytmiki i osobnego KS. Możliwość tworzenia działu muzykowania zespołowego od IV klasy (III klasy C4). Obowiązkowy zespół instrumentalny dla wszystkich uczniów. Zajęcia indywidualne zamiast fortepianu dodatkowego. Połączenie KS z audycjami w wymiarze o 3 godziny mniejszym, ale w mniejszych grupach. Obowiązkowy wymiar chóru lub orkiestry ograniczony do 3 godzin. Godziny dyrektorskie.

Zajęcia ogólnomuzyczne

Porównanie przedmiotów ogólnomuzycznych Obecna ramówka Nowa ramówka Przedmiot Liczba godz. KS 15 Rytmika z KS 6 Rytmika Zespół (rytmiczny) 3 Audycje muzyczne KS z audycjami muzycznymi Zajęcia umuzykalniające x Godziny dyrektorskie SUMA 18 15 (+6)

Jak planować zajęcia ogólnomuzyczne? Czy pozostawić podział na grupy w obecnej liczbie uczniów i dodać godziny (rozszerzyć wymiar zajęć) z godzin dyrektorskich? Czy realizować zajęcia w mniejszych grupach w zmniejszonym wymiarze godzin (kl. IV-VI)? Czy szkoła planuje zajęcia umuzykalniające?

Jakie są różnice w liczebności grup zajęć ogólnomuzycznych? Obecne rozporządzenie: „zajęcia prowadzone są w grupach od 10 do 16 uczniów”. Projekt nowego rozporządzenia: „zajęcia prowadzone są w grupach do 12 uczniów. Za zgodą organu sprawującego nadzór pedagogiczny mogą być prowadzone w grupach do 16 uczniów”. Powyższy zapis dotyczy zajęć: rytmika z kształceniem słuchu i kształcenia słuchu z audycjami muzycznymi

Chór, orkiestra i zespół instrumentalny

Zakres zmian Obligatoryjna liczba godzin z chóru i orkiestry została zmniejszona do trzech godzin. Zespół instrumentalny jest obligatoryjny dla wszystkich uczniów oprócz obligatoryjnych zajęć z chóru lub orkiestry Zajęcia chóru lub orkiestry mogą być realizowane przez uczniów wszystkich klas – tak jak w obowiązującym rozporządzeniu. Dyrektor może określić większą od minimalnej liczbę godzin z w/w przedmiotów realizowanych przez ucznia w cyklu nauki (o trzy godziny w cyklu 6-letnim i dwie – w cyklu 4-letnim).

Zakres zmian W szkołach, w których nie ma możliwości utworzenia orkiestry zajęcia mogą być prowadzone w formie innego zespołu instrumentalnego.

Przedmiot główny

Przedmiot główny – jak podzielić godziny? Liczba godzin na przedmiot główny została zwiększona o godzinę w cyklu kształcenia, ale w ramach tej puli każdy uczeń musi zrealizować zajęcia zespołu instrumentalnego. Ponieważ w ramówce nie ma dotychczasowego przedmiotu zespół kameralny, do puli godzin na przedmiot główny należy dodać godziny etatowe nauczycieli przeznaczone obecnie na zespół kameralny.

Co należy wziąć pod uwagę planując podział godzin? Czy szkoła planuje prowadzić dwa działy? Czy szkoła chce aby uczniowie działu instrumentalnego i działu muzykowania zespołowego realizowali tyle samo zajęć prowadzonych indywidualnie? W jakich zespołach (duety, tria itd.) będą prowadzone zajęcia zespołu instrumentalnego? Ile godzin/etatów w obecnym planie przeznaczonych jest na zespoły kameralne? Jaki jest realny odsetek rezygnacji z nauki w szkole?

Jak podzielić zajęcia, żeby uczniowie działu muzykowania zespołowego mieli tyle samo zajęć indywidualnych co uczniowie działu instrumentalnego?

Co należy wziąć pod uwagę planując podział godzin? Zespoły instrumentalne mogą być prowadzone przez drugiego nauczyciela. Część godzin przeznaczonych na zespół instrumentalny może być realizowana w formie zajęć indywidualnych – przygotowanie partii danego instrumentu.

Przykładowy podział godzin zajęć indywidualnych i zespołowych w klasach IV – VI cyklu sześcioletniego (dział instrumentalny) Stara ramówka Nowa ramówka 6 godzin zajęć indywidualnych 7 godzin zajęć indywidualnych i zespołowych 5 godzin zajęć indywidualnych 2 godziny zajęć w duetach Przy identycznej liczbie uczniów we wszystkich klasach, podział 7 godzin przeznaczonych na zajęcia indywidualne/zespół w proporcji 5/2 (2 godziny zespołu realizowanego w najmniejszym składzie – duecie) pozwala zmieścić się w tym samym budżecie co 6 godzin realizowanych indywidualnie.

Przykładowy podział godzin zajęć indywidualnych i zespołowych w klasach IV – VI cyklu sześcioletniego (dział muzykowania zespołowego) 7 godzin zajęć indywidualnych i zespołowych 4 godzin zajęć zespołowych 2 godziny zajęć w duetach 2 godziny zajęć indywidualnych 3 godziny zajęć indywidualnych 3 godziny zajęć indywidualnych Zajęcia zespołów mogą być prowadzone przez dwóch nauczycieli. Możliwa jest zatem taka realizacja zajęć przy podziale godzin na każdą z klas: od IV do VI w proporcji 1 1/3 (dwa zajęcia po 30 minut w tygodniu), że jedna lekcja w tygodniu będzie prowadzona wspólnie, druga zaś będzie indywidualna pracą z pedagogiem nad repertuarem zespołowym. Uczniowie działu muzykowania zespołowego będą mogli realizować tyle samo godzin indywidualnie, co uczniowie działu instrumentalnego.

Dział muzykowania zespołowego Porównanie przykładowego podział godzin zajęć indywidualnych i zespołowych w klasach IV – VI cyklu sześcioletniego 2 godziny zajęć w duetach 2 godziny zajęć indywidualnych 3 godziny zajęć indywidualnych 5 godzin zajęć indywidualnych Dział instrumentalny Dział muzykowania zespołowego

Przedmioty w ramach zajęć indywidualnych

Zakres zmian Wymiar godzinowy zajęć indywidualnych jest identyczny jak obecnego fortepianu dodatkowego. Szkoła określa ofertę przedmiotów w ramach zajęć indywidualnych oraz zasady wyboru przedmiotów przez ucznia. Dopuszcza się taką możliwość aby w ramach zajęć indywidualnych tak jak obecnie prowadzony był wyłącznie fortepian dodatkowy. Zajęcia nie są obligatoryjne dla uczniów, których przedmiotem głównym jest fortepian.

Zakres zmian Wymiar godzinowy zajęć indywidualnych może być zwiększony - nie więcej niż o 2/3 godziny tygodniowo. Tak jak obecnie dopuszcza się możliwość zmniejszenia liczby godzin w cyklu nauczania lub zmianę przedmiotu w ramach zajęć indywidualnych po zrealizowaniu podstawy programowej. Zasady zwiększania i zmniejszania wymiaru zajęć są określone w statucie szkoły.

Godziny do dyspozycji dyrektora

Jak można wykorzystać godziny do dyspozycji dyrektora? Godziny naliczane są na szkołę a nie na każdego ucznia. Dyrektor dysponuje godzinami w ramach posiadanego budżetu szkoły. Nie ma obowiązku wykorzystywania wszystkich godzin do dyspozycji dyrektora.

Jak można wykorzystać godziny do dyspozycji dyrektora? Godziny do dyspozycji dyrektora ujęte projekcie rozporządzenia ws. ramowych planów nauczania to dodatkowa pula godzin oprócz dotychczasowych godziny na zwiększenie wymiaru zajęć dla najzdolniejszych uczniów, które pozostają bez zmian. Z godzin do dyspozycji dyrektora można zwiększyć wymiar zajęć z ramowego planu nauczania lub dodać nowe przedmioty wynikające z sylwetki absolwenta (efekty kształcenia na koniec etapu edukacyjnego).

Jak można wykorzystać godziny do dyspozycji dyrektora? Liczba godzin dyrektorskich określa limit o ile uczniowi można zwiększyć liczbę godzin obligatoryjnych zajęć, ponad to co wynika z ramowego planu nauczania. W szkole muzycznej I stopnia uczeń nie może realizować więcej niż sześć dodatkowych obowiązkowych godzin zajęć w cyklu sześcioletnim i cztery w cyklu czteroletnim. Ograniczenie nie dotyczy zajęć nieobligatoryjnych.

Co nie musi się zmieniać?

Klasy I-II (cykl czteroletni) Instrument główny – można realizować zajęcia w identycznym wymiarze godzin. Zajęcia ogólnomuzyczne – zwiększenie liczby zajęć o godzinę: zamiast godziny audycji muzycznych połączonych we wspólny przedmiot z kształceniem słuchu dochodzą dwie godziny przedmiotu zespół. W klasie pierwszej będzie realizowany przedmiot podstawy kształcenia słuchu, realizujący początkowe treści przedmiotu kształcenie słuchu. Akompaniament – przewidziano identyczny wymiar zajęć.

Klasy I-III (cykl sześcioletni) Instrument główny – można realizować zajęcia w identycznym wymiarze godzin. Zajęcia ogólnomuzyczne – rytmika z kształceniem słuchu i zespół sumują się na taką samą liczbę godzin jak obecne kształcenie słuchu i rytmika. Jeżeli szkoła realizuje przedmiot zespół jako zespół rytmiczny to forma realizacji zajęć może być niemal identyczna jak obecnie. Akompaniament – przewidziano identyczny wymiar zajęć.

Klasy III-IV (cykl czteroletni) i IV-VI (cykl sześcioletni) Zajęcia indywidualne – szkoła tworząc ofertę przedmiotów może ograniczyć się do fortepianu dodatkowego. Zajęcia dla pianistów nie są obligatoryjne. Audycje muzyczne – szkoła może w ramach godzin do dyspozycji dyrektora realizować przedmiot audycje muzyczne w rozdzielnej formie. Akompaniament – przewidziano identyczny wymiar zajęć. Chór i orkiestra – mogą zostać na obecnym poziomie ponieważ nie ma potrzeby rekompensowania zwiększenia godzin innych przedmiotów.

Obszary autonomii dyrektora Zajęcia umuzykalniające – nie jest obligatoryjny dla kandydatów oraz szkoły. Zespół – przedmiot ogólnomuzyczny, może być realizowany jako zespół rytmiczny, ludowy, wokalny, taneczny itd. Zajęcia indywidualne – szkoła określa ofertę zajęć oraz zasady przydzielania uczniów. Zajęcia nie są obligatoryjne dla uczniów, których przedmiotem głównym jest fortepian. Indywidualne i zespołowe zajęcia z gry instrumencie – szkoła określa proporcję podziału godzin oraz rozkład zajęć w poszczególnych klasach. Dział instrumentalny i muzykowania zespołowego – szkoła określa czy chce tworzyć dwa działy oraz zasady przydzielania uczniów oraz rok nauki, w którym może następować wybór.

Harmonogram wdrażania zmian Rok szkolny 2014/15 – nowe przedmioty rytmika z kształceniem słuchu, zespół, podstawy kształcenia słuchu; możliwość dodawania godzin do dyspozycji dyrektora. Rok szkolny 2015/16 – nowy przedmiot - kształcenie słuchu z audycjami muzycznymi (cykl 4-letni). Rok szkolny 2016/17 – możliwość tworzenia działów muzykowania zespołowego w cyklu 4-letnim; możliwość realizacji innych przedmiotów niż fortepian dodatkowy w ramach zajęć indywidualnych w cyklu 4-letnim. Rok szkolny 2017/18 – nowy przedmiot kształcenie słuchu z audycjami muzycznymi w cyklu 6-letnim; możliwość tworzenia działów muzykowania zespołowego w cyklu 6-letnim; możliwość realizacji innych przedmiotów niż fortepian dodatkowy w ramach zajęć indywidualnych w cyklu 6-letnim; pierwsi absolwenci cyklu 4-letniego. Rok szkolny 2019/20 – pierwsi absolwenci cyklu 6-letniego.

Symulacja – duża szkoła

33 etaty i 87 nadgodzin (w przeliczeniu na etaty około 38 etatów) Dane do symulacji PSM I stopnia 265 uczniów 33 etaty i 87 nadgodzin (w przeliczeniu na etaty około 38 etatów) Szkoła prowadzi cykl sześcioletni i czteroletni

Uczniowie wg roczników Klasy I II III IV V VI Uczniowie 23 32 29 30 25 28 27 19 22 (pianiści) 11 18 15 17 Podział grup na zajęciach ogólnomuzycznych Klasy I II III IV V VI Uczniowie 23 32 29 30 25 28 27 19 22 Grupy 2 3

Godziny dydaktyczne nauczycieli przedmiotów ogólnomuzycznych Klasy I II III IV V VI Uczniowie 23 32 29 30 25 28 27 19 22 Liczba zajęć 3 2 Grupy Godziny dydakt. 6 9 4 Nauczyciele przedmiotów ogólnomuzycznych realizują łącznie 64 godziny zajęć, co przekłada się na 3 5/9 etatu

Godziny dydaktyczne nauczycieli przedmiotów ogólnomuzycznych (nowa ramówka) Klasy I II III IV V VI Uczniowie 23 32 29 30 25 28 27 19 22 Liczba zajęć 3 2 Grupy Godziny dydakt. 6 9 4 Przy zachowaniu takiej samej liczebności grup nauczyciele przedmiotów ogólnomuzycznych realizują łącznie 55 godziny zajęć, co przekłada się na 3 1/18 etatu (zmniejszenie o 9 godzin, czyli -14%).

Godziny dydaktyczne nauczycieli przedmiotów ogólnomuzycznych – mniejsze grupy Klasy I II III IV V VI Uczniowie 23 32 29 30 25 28 27 19 22 Liczba zajęć 3 2 Grupy Godziny dydakt. 6 9 4 Nowa ramówka umożliwia tworzenie grup do 12 uczniów. Przy takim podziale na grupy nauczyciele mogliby realizować łącznie 67 godziny zajęć, czyli o trzy godziny więcej niż obecnie.

Godziny dydaktyczne nauczycieli przedmiotu głównego Klasy I II III IV V VI Liczba uczniów 23 32 29 30 25 28 27 19 22 Liczba zajęć 1 1/3 2 Godziny dydakt. 302/3 422/3 382/3 60 50 56 54 38 44 Nauczyciele przedmiotu głównego realizują łącznie 474 godzin zajęć, co przekłada się na 26 1/3 etatu. Wszystkie zajęcia prowadzone są indywidualnie.

Godziny dydaktyczne nauczycieli przedmiotu głównego i zespołu Klasy I II III IV V VI Liczba uczniów 23 32 29 30 25 28 27 19 22 Liczba zajęć indyw. 1 1/3 2 Liczba zajęć zespoł. 1 Godziny dydakt. 302/3 422/3 382/3 60 50 56+14 54 38 44+11 Dodanie jednej godziny zespołu realizowanego jako duet spowoduje zwiększenie liczby godzin o 25. Jeżeli szkoła miała wcześniej przyznane godziny na przedmiot zespół kameralny, mogą one zostać włączone do puli godzin na przedmiot główny.

Godziny dydaktyczne nauczycieli przedmiotu głównego i zespołu Klasy I II III IV V VI Liczba uczniów 23 32 29 30 25 28 27 19 22 Liczba zajęć indyw. 1 1/3 2 Liczba zajęć zespoł. 2/3 1 Godziny dydakt. 302/3 422/3 382/3 40 50+81/3 56+14 36 38 60+10 44+11 Nauczyciele przedmiotu głównego realizują łącznie 478 1/3 godzin zajęć (zwiększenie o 4 1/3). W tym wariancie zwiększenie godzin z przedmiotu głównego zostało rozdysponowane w proporcjach (ind./zespół) – 9 1/3 do 1 2/3 (C6) i 7 1/3 do 1 2/3 (C4). Zajęcia zespołów prowadzone są w duetach.

Sumowanie godzin przedmiotu głównego i zespołu kameralnego Zespół kameralny – dotychczasowe godziny (5 2/3) mogą zwiększą pulę godzin na zajęcia indywidualne i zespoły instrumentalne do 479 2/3, co oznacza, że do 1 klasy można przyjąć dodatkowo jednego ucznia (obecnie szkoła ma 474 godziny).

Pozostałe zajęcia (chór, orkiestra, akompaniament, fortepian dodatkowy) Wymiar pozostałych przedmiotów nie został zmieniony Chór i orkiestra – liczba godzin etatowych przeznaczonych na te przedmioty pozostaje taka sama (17/18 etatu). Akompaniament i fortepian dodatkowy (zajęcia indywidualne) – bez zmian.

Szkoła muzyczna II stopnia

Jakie są różnice w ramowym planie szkoły II stopnia? Przedmioty ogólnomuzyczne – zmniejszenie wymiaru przedmiotów obowiązkowych i dodanie modułów rozszerzających Blokowe ujęcie praktycznych przedmiotów uzupełniających – chór, orkiestra, fortepian obowiązkowy, zespół kameralny Nowy przedmiot studia orkiestrowe, dla uczniów grających na instrumentach „orkiestrowych”. Możliwość otwierania nowych specjalności/specjalizacji dotychczas realizowanych na zasadach eksperymentu. Godziny dyrektorskie.

Zajęcia ogólnomuzyczne

Porównanie przedmiotów ogólnomuzycznych (C6) Obecna ramówka Nowa ramówka Przedmiot Liczba godz. KS 12 11 Zasady muzyki 2 Zasady muzyki z komp. ed. Literatura 4 Historia muzyki z literaturą 9 Harmonia 6 Harmonia praktyczna Formy muzyczne Analiza dzieła muzycznego Historia muzyki Moduły rozszerzające SUMA 37 34

Porównanie przedmiotów ogólnomuzycznych (C4) Obecna ramówka Nowa ramówka Przedmiot Liczba godz. KS 8 Zasady muzyki 3 Zasady muzyki z komp. ed. 2 Historia muzyki z literaturą 12 9 Harmonia 4 Harmonia praktyczna Formy muzyczne Analiza dzieła muzycznego Rytmika Moduły rozszerzające 6 SUMA 35 31

Jakie są różnice w liczebności grup zajęć ogólnomuzycznych? KS – nie ma dolnej granicy liczby uczniów w grupie Zasady muzyki, historia muzyki, analiza dzieła/formy – zmiana analogiczna do I stopnia Harmonia – grupa do 6 uczniów, za zgodą organu nadzoru pedagogicznego do 9. Moduły rozszerzające – w grupach od 2 uczniów

Moduły rozszerzające

Jakie zajęcia można planować w ramach modułów rozszerzających? Moduł słuchowy – przedmioty rozszerzające treści kształcenia słuchu Moduł praktyczny – przedmioty rozszerzające treści harmonii Moduł ogólnomuzyczny – przedmioty rozszerzające treści historii muzyki z literaturą i analizy dzieła muzycznego (form muzycznych) W ramach modułów rozszerzających można planować także inne zajęcia wynikające z sylwetki absolwenta. Szkoła określa wymiar i czas trwania zajęć w ramach modułów. Zajęcia mogą być realizowane międzyoddziałowo.

Zajęcia uzupełniające w ramach specjalności zawodowej

Zajęcia uzupełniające w ramach specjalności zawodowej Praktyczne przedmioty uzupełniające bezpośrednio związane z przedmiotem głównym – np. zespół kameralny, orkiestra lub chór, fortepian obowiązkowy, studia orkiestrowe (dla specjalności instrumentalistyka) Dla każdej specjalności określono obligatoryjne zajęcia uzupełniające. Oprócz nich w ramach puli godzin i posiadanych środków można zaplanować dodatkowo inne przedmioty.

Harmonogram wdrażania zmian – II stopień Rok szkolny 2014/15 – rozdysponowanie godzin przedmiotu historia muzyki z literaturą muzyczną; wybór zajęć w ramach modułów rozszerzających w specjalnościach realizowanych w cyklu 4-letnim. Rok szkolny 2015/16 – początek zajęć w ramach modułów rozszerzających w specjalnościach realizowanych w cyklu 4-letnim. Rok szkolny 2016/17 – rozdysponowanie godzin zajęć harmonii praktycznej; wybór zajęć w ramach modułów rozszerzających w specjalnościach realizowanych w cyklu 6-letnim. Rok szkolny 2017/18 – początek zajęć w ramach modułów rozszerzających w specjalnościach realizowanych w cyklu 6-letnim; pierwsi absolwenci cyklu 4-letniego. Rok szkolny 2019/20 – pierwsi absolwenci cyklu 6-letniego.

Najnowsze zmiany

Uwagi wdrożone po konferencji CENSA Zajęcia umuzykalniające – odejście od minimum 1 godziny tygodniowo w ujęciu rocznym oraz określenia proporcji między realizacją treści umuzykalniających i prezentacją instrumentów. Akompaniament – w uśrednionym wyliczeniu wymiaru zajęć w klasach IV-VI stosuje się identyczny przelicznik niezależnie od przydziału uczniów do działów Zespół instrumentalny – możliwość prowadzenia zajęć przez drugiego nauczyciela Historia muzyki z literaturą – w cyklu czteroletnim zwiększa się wymiar tych zajęć do 9 godzin w ujęciu tygodniowym.

Jak przygotować się do zmian?

Szkoła muzyczna I stopnia Zajęcia umuzykalniające – czy planować te zajęcia w ramach budżetu szkoły? Zespół – w jakiej formie realizować ten przedmiot? Zespół rytmiczny pozwoli realizować treści podstawy programowej w formie najbardziej zbliżonej do obecnej. Przedmiot główny – jak podzielić zwiększoną pulę godzin pomiędzy zajęcia indywidualne i zespołowe operując obecnymi etatami nauczycieli instrumentalistów. Kształcenie słuchu z audycjami muzycznymi – czy realizować zajęcia w mniejszych liczebnie grupach (do 12 uczniów), czy zachować obecne grupy i dodać godziny z godzin dyrektorskich? Zajęcia ogólnomuzyczne/godziny dyrektorskie – czy zwiększyć wymiar zajęć wynikających z ramowego planu nauczania czy dodatkowe godziny realizować jako odrębny przedmiot (np. solfeż, literatura muzyczna)? Zależy od kwalifikacji nauczycieli.

Szkoła muzyczna I stopnia Dział muzykowania zespołowego – czy szkoła będzie realizowała naukę w jednym z działów, czy zaplanować dwa działy? Zajęcia indywidualne – czy ofertą szkoły będzie wyłącznie fortepian dodatkowy (tak jak obecnie), czy wprowadzić inne przedmioty? Chór i orkiestra – czy zachować obecny wymiar tych przedmiotów, czy godziny ponad minimum określone w ramowym planie zapisać jako zajęcia nieobligatoryjne? Orkiestra – czy w małej szkole organizować zajęcia innego zespołu instrumentalnego w ramach godzin przeznaczonych na orkiestrę czy ograniczyć ofertę do chóru? Godziny do dyspozycji dyrektora – na co przeznaczyć godziny do dyspozycji dyrektora?

Szkoła muzyczna II stopnia Przedmioty ogólnomuzyczne – jak rozplanować zajęcia w poszczególnych klasach? Moduły rozszerzające – jaką ofertę może przygotować szkoła? Jak określić zasady kwalifikowania uczniów na w/w zajęcia (zajęcia jednoroczne, wieloletnie, zasada kontynuacji przedmiotów, itp.)? Zajęcia uzupełniające w ramach specjalności zawodowej – jak rozplanować wymiar godzinowy obligatoryjnych przedmiotów realizowanych w ramach w/w zajęć? Czy szkoła wprowadzi dodatkowe przedmioty w ramach zajęć uzupełniających? Czy szkoła zwiększy minimalny wymiar godzinowy określony w ramowym planie nauczania? Godziny do dyspozycji dyrektora – na co przeznaczyć godziny do dyspozycji dyrektora?

www.mkidn.gov.pl