Dążenie polaków do odzyskania niepodległości
I rozbiór Polski Konfedercja Barska zakończyła się I rozbiorem Polski .Dokonała go Katarzyna z Józefem II i Fryderykiem II. Rosja zagarnęła ziemie Białoruskie nad Dźwiną i Górnym Niedprem. W rękach Prus pojawiło się Pomorze bez Gdańska i Torunia , Warmia i część Wielkopolski , natomiast Austria otrzymała ziemie Ukraińskie pod rzekę Wzgrócz i część Małopolski .
Mapa Polski po I rozbiorze
II rozbiór Polski Reformy Sejmu Wielkiego nie spodobały się stronnictwu hetmańskiemu ,dlatego też podpisany został akt Konfederacji Targowickiej .Rosja wkroczyła wtedy do osłabionej Polski i mimo kilku jej zwycięstw w końcu się poddała. Doszło wtedy do II rozbioru Polski. Nie uczestniczyła w nim Austria. Rosja pod panowanie objęła tereny tj.: Podole, Ukrainę i większość Białorusi. Prusy dostały: Gdańsk , Toruń , Wielkopolska i część Mazowsza.
Mapa Polski po II rozbiorze
III rozbiór Polski 1795r. W 1794r. wybuchła Insurekcja Kościuszkowska . Po wielu stoczonych bitwach powstanie upadło , a polacy ponieśli klęskę. POLSKA ZNIKNĘŁA Z MAPY NA 123 LATA . Podczas III rozbioru Prusy zagarnęły Mazowsze z Warszawą , część Małopolski i Podlasia ,Rosja tereny na wsch. Od rzeki bug i Niemen , a Austria Małopolske z Krakowem , Lubelszczyznę ,część Mazowsza i Podlasia .
Mapa Polski po III rozbiorze
Kilka bitew przed upadkiem Rzeczpospolitej
Zwycięstwo polaków pod Zielenicami
Klęska polaków pod Maciejowicami 10 października 1794r.
Racławice 4 kwietnia 1794r.
Upadek Rzeczpospolitej
Legiony Polskie Legiony Polskie utworzone zostały w roku 1797 przez generała Jana Henryka Dąbrowskiego we Włoszech . Również w tym samym roku powstał hymn Polski „Mazurek Dąbrowskiego”, którego autorem jest Józef Wybicki. Oficjalnym hymnem polski stał się dopiero w 1927r.
Jeździec Legionów Polskich
Generał Jan Henryk Dąbrowski
Józef Wybicki
Księstwo Warszawskie Księstwo Warszawskie powstało w 1807r. dzięki zawarciu pokoju w Tylży. Objęło tereny Gdańska , Torunia , Wielkopolski , części Mazowsza ,Małopolski i Podlasia . Zapanowała tam monarchia konstytucyjna . Królem został Fryderyk August – książe Warszawski.
Sytuacja gospodarcza księstwa - monarchia konstytucyjna -zawarcie unii personalnej z Saksonią -władca dziedziczny - na czele Rady Ministrów stał prezes -zniesienie poddaństwa chłopów zgodnie z Dekretem Grudniowym (1807r.) jedynym właścicielem miał być pan. Chłop opuszczając wieś nie może zabrać majątku . „dekret zdejmował chłopu kajdany z nóg razem z butami” .
Wielkie Księstwo Poznańskie Rzeczpospolita Krakowska Kongres wiedeński zadecydował o podzieleniu Księstwa Warszawskiego na : Wielkie Księstwo Poznańskie Rzeczpospolita Krakowska - Królestwo Polskie
Próby odzyskania niepodległości - Wiosna Ludów 1848r. - Powstanie Listopadowe 1830/31 - Powstanie Styczniowe 1863/64 - Protesty , na przykład : *wóz Michała Drzymały * dzieci z Wrześni Strajki - Manifestacje
Powstanie Listopadowe 1830/31 Polacy zaczęli organizować tajne spiski, ponieważ car zaczął łamać konstytucje. Tajne spiski : Wolnomularstwo Narodowe Towarzystwo Patriotyczne Sprzysiężenie Podchorążych Filomaci Filareci
Dyktatorzy powstania Generał Józef Chłopicki (uczestniczył w Insurekcji Kościuszkowskiej ) Generał Jan Krukowiecki (brał udział w wojnach napoleońskich , był przeciwny powstaniu listopadowemu ) Generał Maciej Rybiński (ostatni wódz powstania listopadowego) Generał Jan Skrzynecki (był w armii Księstwa Warszawskiego )
Najważniejsze bitwy powstania listopadowego Stoczek ( zwycięstwo - Polacy) Białołęka ( zwycięstwo – Polacy) Grochów ( nierozstrzygnięta ) Wawer ( zwycięstwo – Polacy) Dębe Wielkie ( zwycięstwo – Polacy) Iganie ( zwycięstwo – Polacy) Ostrołęka ( zwycięstwo – Rosjanie) Warszawa ( zwycięstwo – Rosjanie )
Stoczek – 14 luty 1831r.
Grochów – 25 luty 1831r.
Ostrołęka – 26 maja 1831r.
Skutki powstania listopadowego Wielka Emigracja – masowy wyjazd Polaków z kraju po powstaniu listopadowym Ogłoszenie stanu wojennego Zlikwidowanie sejmu i rządu Unieważnienie konstytucji Królestwa Polskiego Rozpoczęto proces rusyfikacji
Stronnictwa polityczne Emigranci zaczęli tworzyć stronnictwa polityczne ,np.: Komitet Narodowy Polski (J. Lelewel) Hotel Lambert ( A.J.Czartoryski) Towarzystwo Demokratyczne Polski (T. Krępowiecki) Gromady Ludu Polskiego (
Praca organiczna - rozwijanie gospodarki za pomocą polskiego kapitału Praca u podstaw – szerzenie oświaty wśród wszystkich warstw społecznych
Wiosna ludów na ziemiach polskich 1848 Rabacja galicyjska – w 1846 roku przeciwko szlachcie w Galicji stanęli Austriacy i chłopi , którzy napadli na dwory szlacheckie . W 1848 doszło do powstania w Wielkopolsce , któro zakończyło się klęską dla Polaków , ale mimo to zyskali reprezentacje w sejmie pruskim.
Powstanie Styczniowe -1863/64 Dyktatorzy powstania: Ludwik Mierosławski Marian Langiewicz Romuald Traugutt
Ugrupowania polityczne w zaborze rosyjskim Czerwoni – kapitan Jarosław Dąbrowski domagał się pełnej niepodległości Polski w wyniku powstania i uwłaszczenia chłopów bez odszkodowań. Biali –Hrabia Jan Zamoyski i bankier Kronenberg byli zwolennikami manifestacji pokojowych i autonomi królestwa oraz dążył do uwłaszczenia chłopów za odszkodowaniem.
Przyczyny powstania styczniowego chęć odzyskania niepodległości Branka czyli masowy pobór młodych Polaków do wojska carskiego wiosna posewastopolska
Skutki - 1864r. uwłaszczenie chłopów - Królestwo Polskie przestaje istnieć - śmierć powstańców
Zabór rosyjski Szybki rozwój handlu i przemysłu . Ludzi zsyłano na Sybir ,więziono , torturowano . Walczono z kościołem katolickim , a język rosyjski był obowiązkowy . Polacy zakładali przeciwko rosjanom tajne organizacje spiskowe . Była obecna praca organiczna i praca u podstaw .
Zabór pruski Rolnictwo i przemysł był rozwinięty ,ale pracowano jedynie na potrzeby Niemiec. Zaborcy germanizowali ludność polską , wysiedlali polaków z państwa Niemieckiego ,ograniczali role kościoła i zabraniali posługiwania sie ojczystym językiem . Dzieci urządzały protesty jak i również polscy osadnicy .
Zabór austriacki W tym zaborze były ciężkie warunki życia , ale za to polacy mieli większą swobode polityczną .
Partie polityczne ziem polskich
nurt socjalistyczno-rewolucyjny Wielki Proletariat (Ludwik Waryński) Socialdemokracja Królestwa Polskiego i Litwy (Róża Luksemburg , Julian Marchlewski)
nurt socjalistyczno -niepodległościowy -PPS Bolesław Limanowski (Józef Piułsudzki)
nurt narodowy -Liga Polska -Liga Narodowa -Narodowa Demokracja (Roman Dmowski)
nurt ludowy Stronnictwo Ludowe (Wincenty Witos)
nurt chrześcijańsko demokratyczny Chrześcijańska Demokracja –chadecja (Wojciech Korfanty)
I wojna światowa Bezpośrednia przyczyna wybuchu I wojny światowej był zamach na arcyksięcia Franciszka Fredynanda - 28czerwca 1914r.
Pierwsza wojna światowa to wojna totalna Pierwsza wojna światowa to wojna totalna . Objęła ona wszystkie kontynenty. Zginęło mnóstwo ludzi . Podczas wojny powstały dwie organizacje polityczne i wojskowe nazwane tak samo , czyli ; Proaustriacka i Prorosyjska .
Sprawa Polska Ziemie Polskie zostały zjednoczone pod panowaniem Rosji dzięki odezwie księcia Mikołaja Mikołajewicza . Dwuwładza w Rosji sprawiła , że Polska została odbudowana. Polska niepodległa z dostępem do morza - takie orędzie wygłosił prezydent USA Wilson w 1918r.
Woodrow Wilson – dwudziesty ósmy prezydent USA (1913-1921)