V ZLOT OGÓLNOPOLSKI ASYSTENTÓW RODZINY Rola i zadania asystenta rodziny w kontekście innych służb społecznych

Asystent rodziny w polityce prorodzinnej państwa W 2012 roku weszła w życie ustawa z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, na mocy której rozpoczęto zatrudniać asystentów rodzin. W roku 2015, w Polsce zostało zatrudnionych 3 816 asystentów. Z czego 2548 (tj.67%) zatrudnionych na umowę o pracę w systemie zadaniowego czasu pracy, 1268 (tj.33%) na podstawie umów o świadczenie usług. Z usług asystentów rodziny skorzystało w 2015r. 41739 rodzin. Z czego 3477rodzin (tj.8,3%) zobowiązanych zostało do współpracy z asystentem przez sąd.1 1. E. Rafalska, Asystent rodziny w polityce prorodzinnej państwa, Gdynia 2016

w 45% rodzin z którymi zakończono współpracę w roku 2015, asystentura zakończyła się osiągnięciem celów natomiast w ponad 30% rodzin - zakończenie współpracy z asystentem nastąpiło w wyniku odmowy rodziny na dalszą pracę. Celem pracy asystentów jest uchronienie dzieci sytuacji, kiedy muszą trafić do pieczy zastępczej. Dzięki pracy asystentów zmniejsza się liczba dzieci odbieranych z rodzin naturalnych i wzrasta liczba dzieci, które wracają do rodzin naturalnych z instytucji pieczy zastępczej.2 2. E. Rafalska, Asystent rodziny w polityce prorodzinnej państwa, Gdynia 2016

Zadania asystenta „Asystent rodziny realizuje wsparcie i pedagogizację z elementami terapii i pracy socjalnej w środowisku zamieszkania rodziny i w miejscu przez nią wskazanym. Motywuje i dopinguje członków rodziny do podejmowania działań mających na celu poprawę ich sytuacji. Monitoruje również postępy rodziny w realizacji wspólnie opracowanego planu pracy.”3 3. I. Krasiejko, Stan prac nad profesjonalizacją zawodu asystenta rodziny , Gdynia 2016

Działania asystenta rodziny wynikające z jego unikalnej roli w systemie -teoria i rzadka praktyka4 4. I. Krasiejko, Stan prac nad profesjonalizacją zawodu asystenta rodziny , Gdynia 2016

Osoby wspierające rodzinę w trudnej sytuacji życiowej pracownik socjalny pedagog szkolny terapeuta policjant dzielnicowy kurator sądowy asystent rodziny -nowa osoba systemie pomocy powinna pracować inaczej niż istniejące już służby społeczne.5 5. I. Krasiejko, Stan prac nad profesjonalizacją zawodu asystenta rodziny , Gdynia 2016

Czy asystent rodziny powinien przejmować rolę interwenta? 6. I. Krasiejko, Stan prac nad profesjonalizacją zawodu asystenta rodziny , Gdynia 2016

Interwentem nie powinien być asystent rodziny Interwentem nie powinien być asystent rodziny. To rola kuratora lub policjanta dzielnicowego. Rola pracownika socjalnego nie jest jednoznaczna. 7.D.Baran, Pomoc a interwencją w pracy z rodziną –dążenie do zintegrowanego systemu pomocy rodzinie, Gdynia 2016

Misja pracy socjalnej Misją pracy socjalnej jest umożliwienie każdemu potrzebującemu pomocy w rozwoju swojego potencjału i zapobieganie dysfunkcjom w celu skutecznego rozwiązywania jego problemów. Państwo powinno pomagać obywatelom, którzy nie są w stanie samodzielnie przezwyciężać trudnej sytuacji życiowej w jakiej się znalazły, aby własnymi siłami i środkami nauczyły się zaspokajać swoje potrzeby egzystencjalne. Pomagać a nie wyręczać. W ostatnich latach realizacja zadań pomocy społecznej skupiła się na indywidualnej pracy socjalnej, w tym procedurach przyznawania świadczeń pieniężnych w celu łagodzenia codziennych trudności osób i rodzin, nie zaś na identyfikowaniu potrzeb i szukaniu rozwiązań w likwidowaniu ich przyczyn. 7 8.D.Baran, Pomoc a interwencją w pracy z rodziną –dążenie do zintegrowanego systemu pomocy rodzinie Gdynia 2016

10.D.Baran, Pomoc a interwencją w pracy z rodziną –dążenie do zintegrowanego systemu pomocy rodzinie Gdynia 2016

Co jest lepsze dla dziecka w sytuacji odebrania i skierowania do pieczy zastępczej? 11. J. Przeperski, Między pajdocentryzmem a familiocentryzmem, Gdynia 2016

Codzienne dylematy służb Czy zawodowa rodzina zastępcza jest lepsza dla dziecka ? Czy dziadkowie lub wujkowie? Naturalny ekosystem dziecka? Czy całkowicie inny w rodzinie zawodowej? A co jest lepsze dla całej rodziny?

12. J.Przeperski , Między pajdocentryzmem a familiocentryzmem, Gdynia 2016

Kierunki działań w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej „Rozwój usług dla rodzin z dziećmi, w tym m.in. usług asystentów rodziny, placówek wsparcia dziennego i rodzin wspierających. Kształcenie i doskonalenie kandydatów na asystentów rodziny.”13 13. E. Rafalska, Asystent rodziny w polityce prorodzinnej państwa, Gdynia 2016

Przegląd ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej pod kątem niezbędnych zmian: „Działania na rzecz zwiększania liczby asystentów rodziny i możliwości ich kierowania do rodziny (ewentualne wsparcie zatrudnienia w ramach środków pochodzących z Funduszu Pracy). Uczynienie z asystenta rodziny jednej z powszechnych usług na rzecz rodzin wychowujących dzieci. Wzmocnienie pozycji zawodowej asystenta rodziny i prestiżu samego zawodu (np. wprowadzenie legitymacji służbowej). Dokonanie weryfikacji zadań asystenta rodziny pod kątem ich adekwatności w kontekście wymaganego poziomu wykształcenia (wprowadzenie wykształcenia wyższego z gwarancją okresu przejściowego na wyrównanie poziomu wykształcenia).”14 14. E. Rafalska, Asystent rodziny w polityce prorodzinnej państwa, Gdynia 2016

Niezbędne zmiany cdn. „Wskazanie zasad współpracy asystentów rodziny z innymi służbami wsparcia rodziny, w tym z kuratorami społecznymi i pracownikami socjalnymi. Wprowadzenie umowy o pracę jako podstawowej formy zatrudnienia. Uwzględnianie preferencji zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę w Programach ogłaszanych przez MRPiPS na dofinansowanie zatrudniania asystentów rodziny i wprowadzenie wymogu posiadania wkładów własnych ze strony samorządów gmin. Wspieranie rozwoju asystentów rodziny, placówek wsparcia dziennego i rodzin wspierających jako pozamaterialnych instrumentów polityki rodzinnej. Propagowanie materiałów informacyjnych i metodycznych dla asystentów rodziny przez zamieszczanie ich na stronach internetowych resortu rodziny.”15 15. E. Rafalska, Asystent rodziny w polityce prorodzinnej państwa, Gdynia 2016

Kierunki zmiany wg dr hab. I. Krasiejko „Przywrócenie unikalnej, wspierającej roli asystenta rodziny, przywrócenie asystenturze rodziny wymiaru profilaktyki, Danie rodzinom możliwości wyboru z jakich instytucji chcą korzystać, instytucjonalnych (ops) czy samopomocowych (ngo)? Wsparcie w postaci superwizji, Podział zadań między służby społeczne – asystent członkiem zespołu multiprofesjonalnego pracującego z rodziną – nie pracuje samodzielnie - samotnie, Podniesienie warunków pracy asystentów rodziny – co wiąże się z podniesieniem jakości ich pracy, rozwojem zawodowym, stabilizacją, zapobieganiem wypaleniu zawodowemu, fluktuacji, Zmniejszenie biurokracji.”16 16. I. Krasiejko, Stan prac nad profesjonalizacją zawodu asystenta rodziny , Gdynia 2016

Postulaty zmian w ustawie wg dr hab. I. Krasiejko „Wykreślenie z zadań asystenta rodziny działań interwencyjnych. Umożliwienie organizacjom pozarządowym samodzielną ocenę sytuacji rodziny i rekrutację rodzin (bez pośrednictwa ops). Objęcie asystentów rodziny superwizją. Zatrudnianie na umowę o pracę. Udostępnienie przywilejów pracowniczych, podobnych do tych, które gwarantuje pracownikom socjalnym ustawa o pomocy społecznej (dodatek za pracę w terenie, dodatkowy urlop).”17 17. I. Krasiejko, Stan prac nad profesjonalizacją zawodu asystenta rodziny , Gdynia 2016