MAKROEKONOMIA Dr Monika Wyrzykowska-Antkiewicz Kierunek ZARZĄDZANIE - Wykład Studia II stopnia Dr Monika Wyrzykowska-Antkiewicz MAKROEKONOMIA

DETERMINANTY DOCHODU NARODOWEGO Produkcja potencjalna - produkcja, którą można by wytworzyć w gospodarce, gdyby racjonalnie wykorzystać wszystkie czynniki produkcji (zasoby pracy, kapitału i ziemi). Produkcja faktyczna - oznacza produkcję rzeczywiście wytwarzaną w gospodarce. W gospodarce rynkowej, w której przedsiębiorstwa są nastawione na zysk, jej poziom wyznaczony jest przez możliwości opłacalnej sprzedaży.

Agregatowy popyt - łączna ilość towarów, jaką nabywcy decydują się zakupić w danych warunkach. Zależy on głównie od: 1. ogólnego poziomu cen towarów; 2. wysokości dochodów ludności. Agregatowa podaż - łączna ilość towarów, jaką producenci decydują się wy-tworzyć w danych warunkach i dostarczyć na rynek. Zależy ona głównie: 1. od zasobów czynników produkcji i efektywności ich wykorzystania; 2. od ogólnego poziomu cen towarów 3. od kosztów produkcji ponoszonych przy wytwarzaniu towarów. Krzywe agregatowego popytu i agregatowej podaży mają zbliżony sens ekonomiczny, co krzywe popytu i podaży w mikroekonomii, z tym że nie odnoszą się do poszczególnych dóbr, a do wszystkich towarów.

Nie można mylić agregatowego popytu z popytem globalnym (AD) Nie można mylić agregatowego popytu z popytem globalnym (AD). Popyt globalny jest sumą wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych (C) i inwestycji przedsiębiorstw (I). AD = C + I

FUNKCJA KONSUMPCJI I OSZCZĘDNOŚCI Gospodarstwa domowe dokonują zakupów różnorodnych dóbr konsumpcyjnych. Podstawowym źródłem ich finansowania są rozporządzalne dochody osobiste, czyli dochody gospodarstw domowych pomniejszone o podatki bezpośrednie płacone państwu i powiększone o transfery otrzymywane od państwa. Załóżmy, że podatki i transfery są równe zeru. Dochody gospodarstw domowych mogą być przeznaczone na wydatki konsumpcyjne lub na oszczędności. Y = C + S; Y- dochód narodowy, C-wydatki konsumpcyjne, S- oszczędności Przy danym poziomie dochodu im większe są wydatki konsumpcyjne, tym mniejsze są oszczędności. I odwrotnie.

Funkcja konsumpcji obrazuje związek między bieżącymi dochodami a konsumpcją. W skali makroekonomicznej funkcja ta pokazuje poziom zamierzonych łącznych wydatków przy różnych poziomach dochodu narodowego.

Stosunek wydatków konsumpcyjnych do dochodu to przeciętna skłonność do konsumpcji (C/Y). Stosunek przyrostu wydatków konsumpcyjnych do przyrostu dochodu - krańcowa skłonność do konsumpcji. D C ksk = ------ D Y

Funkcja oszczędności określa poziom zamierzonych oszczędności przy różnych poziomach dochodu narodowego

Stosunek oszczędności do dochodu narodowego to przeciętna skłonność do oszczędzania. Krańcowa skłonność do oszczędzania - stosunek przyrostu oszczędności do przyrostu dochodu[1]. DS kso = ------ DY [1] R. Milewski

RÓWNOWAGA W UPROSZCZONYM MODELU GOSPODARKI RÓWNOWAGA W UPROSZCZONYM MODELU GOSPODARKI. RÓWNOŚĆ INWESTYCJI I OSZCZĘDNOŚCI

Poprzednio mówiliśmy, że w obiegu okrężnym dochód może być przeznaczony na konsumpcję i oszczędności (Y = C + S). Druga strona obiegu polega na tym, że można określić dochód narodowy jako sumę wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych i inwestycyjnych - dokonywanych przez firmy. Y = C + I Zatem warunkiem równowagi gospodarczej będzie równość inwestycji i oszczędności: C + S = C + I; co daje: S = I Sformułowany wyżej warunek równowagi należy rozumieć jako identyczność decyzji podmiotów gospodarczych dotyczących kwot, jakie chcą zaoszczędzić. Podmioty gospodarcze są więc w równej mierze zainteresowane zainwestowaniem lub zaoszczędzeniem środków. W rzeczywistości równość taka zdarza się niezmiernie rzadko.

Najczęściej mamy do czynienia z dwoma przypadkami: 1. S > I Sytuacja taka nazywana jest luką deflacyjną. Może ona nastąpić wówczas, gdy następuje tezauryzacja (przechowywanie pieniędzy) części oszczędności. Oznacza to, że nie zamieniają się one w popyt na dobra inwestycyjne. Przyczyną tego stanu rzeczy może wzrost stopy procentowej. W rezultacie część wyprodukowanych dóbr inwestycyjnych nie zostanie sprzedana i wystąpi zjawisko nadprodukcji.

2. S < I W tej sytuacji zwanej luką inflacyjną, w gospodarce będzie występował popyt na dobra inwestycyjne przekraczający ich podaż. Rozszerzający się rynek zbytu będzie stwarzał bodźce dla dalszego zwiększenia produkcji i wystąpi zjawisko ogólnego ożywienia gospodarczego.

RÓWNOWAGA W ROZWINIĘTYM MODELU GOSPODARKI - skrót Rozważaliśmy do tej pory model gospodarki przy wysoce upraszczających założeniach. Teraz rozwiniemy nieco nasz model. Włączymy do analizy państwo (wydatki państwa - G, podatki - T). Wydatki państwa włączymy do elementów składowych agregatowego popytu: Y = C + I + G Dochody gospodarstw domowych mogą być przeznaczone na: C + S + T. Można więc zapisać: C + I + G = C + S + T Stąd: I + G = S + T Tak więc warunkiem równowagi jest, aby suma zamierzonych wydatków inwestycyjnych i wydatków rządowych była równa sumie zamierzonych oszczędności i podatków [