Podatkowe „zachęty” w systemie emerytalnym dr Krzysztof Biernacki

Hipotezy System podatkowy, w świetle realizacji swoich funkcji, nie powinien być wykorzystywany do tworzenia „zachęt” do oszczędzania długoterminowego na potrzeby zabezpieczenia emerytalnego. Wprowadzenie opodatkowania zysków z długoterminowego oszczędzania na emeryturę prowadzi do erozji wartości siły nabywczej zgromadzonych funduszy.

Znajomość rozwiązań podatkowych (2013) Źródło: badania CBOS

Znajomość rozwiązań podatkowych (2016) Nie znam żadnego produktu podatkowego, zachęcającego do oszczędzania długoterminowego – 53 % Znam IKE – 13% Znam IKZE – 3% Źródło: badania TNS

PPE Źródło: Raporty KNF Lata 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Liczba PPE 3 29 150 182 207 342 906 974 1 019 1 078 1 099 1 113 1 116 1 094 1 070 1 064 1 054 Liczba uczestników PPE (tyś) 0,03 5,39 55,27 81,22 96,48 129,09 260,25 281,5 312,1 325 333,5 342,5 344,6 358,1 375 381 392,6 Wartość aktywów (mln PLN) 4,73 71,23 279,83 526,97 919,45 1 695,47 2 793,2 3 806,4 3 607,7 4 998,2 6 286,1 6 597,7 8 350,9 9 407,3 10 259,5 10 623,4 Źródło: Raporty KNF

wartość aktywów ( w tys. złotych) IKE Rok liczba ( szt) wartość aktywów ( w tys. złotych) Limit IKE 2015 855 220 5 644 982 11 877 zł 2014 824 485 5 030 537 11 238 zł 2013 817 651 4 271 150 11 139 zł 2012 813 292 3 530 313 10 578 zł 2011 814 449 2 763 980 10 077 zł 2010 792 466 2 726 395 9 579 zł 2009 809 219 2 199 421 2008 853 832 1 613 789 4 055 zł 2007 915 492 1 864 570 3 697 zł 2006 840 263 1 298 545 3 521 zł 2005 427 865 689 635 3 635 zł 2004 175 500 200 000 3 435 zł Źródło: Raporty KNF

wartość aktywów ( w tys. złotych) IKZE Rok liczba (szt) wartość aktywów ( w tys. złotych) limit IKE 2015 597 259 619 592 zł 4 750,80 zł 2014 528 142 295 350 zł 4 495,20 zł 2013 496 426 119 206 zł 4 231,20 zł 2012 496 821 52 882 zł 4 030,80 zł Źródło: Raporty KNF

Odroczenie w czasie momentu opodatkowania Oprocentowanie Ilość lat 2% 2,5 % 3 % 3,5 % 4 % 4,5 % 5 % 1 0,0008 % 0,0012 % 0,0018% 0,0024% 0,0032% 0,004 % 0,005 % ....   19 1,06 % 1,52 % 2,07 % 2,75 % 3,55 % ... 23 1,09 % 1,66 % 2,38 % 3,29 % 4,41 % 5,76 % 28 1,03 % 1,72 % 2,65 % 3,86 % 5,4 % 7,33 9,71 % 40 2,36 % 4,07 % 6,48 % 9,75 % 14,11 % 19,81 % 27,17 %

Wartość realna a nominalna (7,5%;4,5%) Lata 10 15 35 40 Końcowa wartość inwestycji nominalna 141 470,87 zł 261 183,65 zł 1 542 516,06 zł 2 272 565,20 zł Końcowa wartość inwestycji realna 113 959,09 zł 184 237,82 zł 589 706,15 zł 732 309,03 zł Kwota odłożona przez okres oszczędzania 100 000,00 zł 150 000,00 zł 350 000,00 zł 400 000,00 zł Kwota odsetek brutto nominalna 41 470,87 zł 111 183,65 zł 1 192 516,06 zł 1 872 565,20 zł Kwota podatku nominalna 7 879,47 zł 21 124,89 zł 226 578,05 zł 355 787,39 zł Odsetki netto realne 6 079,62 zł 13 112,93 zł 13 128,10 zł -23 478,36 zł Oprocentowanie netto realne inwestycji (roczne) 1,3 % 1,19 % 0,22% -

Wnioski Obecne „zachęty” podatkowe, takie jak IKE i PPE nie są produktami, które miałyby istotny wpływ na kształtowanie się dobrowolnych struktur oszczędzania na emeryturę’ IKZE wykazuje przyrosty ilości rachunków, aczkolwiek na produkcie tym najwięcej zyskują osoby przekraczające II próg podatkowy; Opodatkowanie oszczędności w długich okresach czasu powinno być zwolnione lub objęte przesuniętym momentem opodatkowania; Inflacja, przy istniejącym opodatkowaniu, prowadzi do istotnego spadku wartości realnej długoterminowych inwestycji.

dr Krzysztof Biernacki Dziękuję dr Krzysztof Biernacki