Szkoła Promująca Zdrowie

Według Światowej Organizacji Zdrowia: Definicja Zdrowia Według Światowej Organizacji Zdrowia: „ ZDROWIE” - jest stanem pełnego dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego, społecznego, a nie tylko niewystępowaniem choroby lub niedołęstwa.

Nowe podejście do zdrowia i choroby zaproponował wybitny socjolog medycyny A. Antonowsky. Jego koncepcja zakłada, że zdrowie i choroba są krańcami kontinuum. Każdy człowiek zajmuje pewną pozycję między biegunami „absolutnego zdrowia” i „całkowitej choroby”. Gdy buduje własne zasoby dla zdrowia i potrafi skutecznie radzić sobie ze stresorami, przesuwa się w kierunku bieguna zdrowia.

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zdrowie człowieka składa się z kilku, wzajemnie ze sobą powiązanych wymiarów: Zdrowie fizyczne – prawidłowe funkcjonowanie organizmu, wszystkich jego układów i narządów Zdrowie psychiczne, a w jego obrębie zdrowie: - umysłowe czyli zdolność do jasnego, logicznego myślenia - emocjonalne czyli zdolność do rozpoznawania uczuć i wyrażania ich w odpowiedni sposób, umiejętność radzenia sobie ze stresem, napięciem depresją, lękiem Zdrowie społeczne – zdolność do utrzymywania prawidłowych relacji z innymi ludźmi Zdrowie duchowe – związane z wiarą, religią, wyznawanym systemem wartości

Czynniki warunkujące zdrowie

Szkoła Promująca Zdrowie to szkoła, która we współpracy z rodzicami uczniów i społecznością lokalną: systematycznie i planowo tworzy środowisko społeczne i fizyczne sprzyjające zdrowiu i dobremu samopoczuciu społeczności szkolnej, wspiera rozwój kompetencji uczniów i pracowników w zakresie dbałości o zdrowie przez całe życie.

Szkoła promująca zdrowie to: Miejsce życia, pracy, nauki i zabawy, w którym obowiązują specyficzne normy, prawa i obowiązki. W nim cała społeczność szkolna: podejmuje wspólne działania dla poprawy swojego zdrowia i samopoczucia przez: - zmianę zachowań zdrowotnych -tworzenie zdrowego środowiska fizycznego i społecznego zachęca innych w swoim otoczeniu zwłaszcza rodziców do podobnych działań przez: - otwartość i dialog -partnerstwo -współdziałanie uczy się jak zdrowiej i lepiej żyć przez: -edukację zdrowotną -rozwój osobisty, społeczny i zawodowy

Cechy Szkoły Promującej Zdrowie Edukacja zdrowotna jako nieodłączny element programu nauczania Etos zdrowia w szkole (czyli jej ukryty program) – środowisko fizyczne i społeczne, atmosfera oraz polityka i organizacja sprzyjają zdrowemu stylowi życia oraz dobremu samopoczuciu członków społeczności szkolnej Współdziałanie z rodzicami i społecznością lokalną

Cele Szkoły Promującej Zdrowie Nadrzędnym celem Szkoły Promującej Zdrowie jest zdrowy styl życia społeczności lokalnej, tzn. pracowników i uczniów.

Aby to osiągnąć społeczność szkolna powinna starać się m.in.: kształtować poczucie odpowiedzialności za zdrowie u każdej osoby, w rodzinie i w społeczności lokalnej, zachęcać do zdrowego stylu życia oraz stwarzać uczniom i pracownikom realne i atrakcyjne możliwości dokonywania zdrowych wyborów, zapewnić sprzyjające zdrowiu środowisko fizyczne pracy i nauki, włączyć edukację zdrowotną uczniów do programu nauczania szkoły z wykorzystaniem aktywizujących metod nauczania,

umożliwiać uczniom rozwój ich potencjału fizycznego, psychicznego i społecznego oraz wzmacniać ich poczucie własnej wartości, wyposażać uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędne do podejmowania wyborów dla poprawy własnego zdrowia oraz tworzenia zdrowego i bezpiecznego środowiska fizycznego, włączyć do działań szkoły służbę zdrowia zwłaszcza do edukacji zdrowotnej oraz do pomocy uczniom we wchodzeniu w rolę aktywnego konsumenta opieki zdrowotnej.

Szkoły Promującej Zdrowie Historia Projektu Szkoły Promującej Zdrowie Koncepcja szkoły promującej zdrowie ma 24 lat i narodziła się w Europie.

1986 – Międzynarodowa konferencja „Szkoła Promująca Zdrowie” w Peebles (Szkocja), dojrzewanie koncepcji; wiodąca rola Anglików i T. Williamsa; 1989 - Raport „Zdrowa Szkoła” opracowany przez WHO, pierwszy oficjalny dokument programowy; 1991 - Rozpoczęcie projektu w Polsce, Czechach, Słowacji i na Węgrzech, w czterech krajach dokonujących transformacji ustrojowej; 1992 – utworzenie Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie (ESSzPZ); 2006 – do Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie należą 43 kraje.

W Polsce popularyzację idei Szkół Promujących Zdrowie rozpoczęto projektem "Szkoła Promująca Zdrowie", realizowanym pod kierunkiem pani profesor doktor habilitowanej Barbary Woynarowskiej w latach 1992–1995, w 14 szkołach podstawowych, zwanych „szkołami projektowymi". W ramach upowszechniania projektu stworzono strukturę wspierającą rozwój sieci Szkół Promujących Zdrowie - wojewódzkich koordynatorów. Od 1992 r. zaczęły powstawać wojewódzkie sieci szkół promujących zdrowie. Aktualnie sieci zorganizowano we wszystkich województwach i należy do nich 1200 szkół. Projekt realizowany jest pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej ( 1 września 2000r. Porozumienie pomiędzy MEN i MZ w sprawie wspierania edukacji zdrowotnej w szkole oraz sieci szkół promujących zdrowie)

Ruch Szkół Promujących Zdrowie rozwija się w Europie od 15 lat i obejmuje obecnie 43 kraje stowarzyszone w Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie, którym wspólnie patronują Światowa Organizacja Zdrowia, Rada Europy i Komisja Europejska. Te trzy organizacje międzynarodowe wiążą z rozwojem tego ruchu nadzieje na lepszą jakość życia ludzi w zjednoczonej Europie. W 1992r. Utworzono Europejską Sieć Szkół Promujących zdrowie, która zakłada, że: -szkoła promująca zdrowie to inwestycja dla edukacji, zdrowia i demokracji; -każde dziecko i młody człowiek w Europie ma prawo i powinien mieć możliwość uczyć się w szkole promującej zdrowie.

Nasza szkoła w Projekcie Do uczestnictwa zgłosiliśmy się we wrześniu 1991 roku jako jedna z 382 szkół. Zostaliśmy wybrani razem z 13 innymi placówkami rozsianymi po całej Polsce. Należymy do szkół, które zainicjowały ideę Szkoły Promujących Zdrowie w Polsce.

Standardy Szkoły Promującej Zdrowie Koncepcja pracy szkoły, jej struktura i organizacja sprzyjają uczestnictwu społeczności szkolnej w realizacji działań w zakresie promocji zdrowia oraz skuteczności i długofalowości tych działań. 2. Klimat społeczny szkoły sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz rodziców uczniów.

Szkoła realizuje edukację zdrowotną i program profilaktyki dla uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz dąży do poprawy skuteczności działań w tym zakresie. 4. Warunki oraz organizacja nauki i pracy sprzyjają zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz współpracy z rodzicami.

Największy wpływ na zdrowie człowieka ma prowadzony przez niego styl życia rozumiany jako zespół codziennych zachowań dotyczących: odżywiania aktywności fizycznej higieny bezpieczeństwa spożywania substancji uzależniających relacji miedzy ludzkich radzenia sobie ze stresem poddawaniu się profilaktycznym badaniom lekarskim

W Szkole Podstawowej Nr 44 w ramach projektu realizujemy szeroko zakrojone działania, mające na celu: kształtowanie postaw prozdrowotnych, dbanie o higienę i bezpieczeństwo uczniów, promocję zdrowego stylu życia, zmianę nawyków żywieniowych, poprawę samopoczucia społeczności szkolnej.

Jako Szkoła Promująca Zdrowie dążymy do osiągnięcia celów Nasza szkoła jest miejscem, w którym jest promowany zdrowy styl życia oraz postawy prozdrowotne i proekologiczne. Bierzemy udział w różnych imprezach sportowych, apelach, konkursach i kampaniach społecznych szerzących idee Szkoły Promującej Zdrowie. Jako Szkoła Promująca Zdrowie dążymy do osiągnięcia celów i realizujemy z ogromnym zaangażowaniem zadania określone w podstawach programowych kształcenia ogólnego, a ponadto: pomagamy członkom społeczności szkolnej zrozumieć i zaakceptować koncepcję szkoły promującej zdrowie; prowadzimy skuteczne i ciągłe działania w zakresie promocji zdrowia, edukację zdrowotną uczniów, pracowników i dążymy do zwiększenia jej skuteczności.

Dyrekcja i nauczyciele starają się stworzyć klimat społeczny sprzyjający: zdrowiu, rozwojowi, bezpieczeństwu oraz dobremu samopoczuciu uczniów i pracowników; osiąganiu przez wszystkich sukcesów i pogłębieniu poczucia własnej wartości; partnerstwu oraz współdziałaniu członków społeczności szkolnej, rodziców i osób ze społeczności lokalnej.

Warunki ubiegania się szkoły o przyznanie certyfikatu jest członkiem wojewódzkiej sieci szkół promujących zdrowie i posiada wojewódzki certyfikat co najmniej przez 3 lata; dokonała autoewaluacji swoich działań w zakresie określonym w czterech standardach SzPZ, z wykorzystaniem metod i narzędzi dostępnych na stronie internetowej www.ore.edu.pl; dokonała publicznej prezentacji wyników autoewaluacji, podczas której przedstawiła sukcesy oraz wskazała problemy wymagające rozwiązania; określiła swoje kompetencje („mocne strony”) w zakresie promocji zdrowia, którymi jest gotowa dzielić się z innymi szkołami oraz zaproponowała sposób, w jaki tego dokona; otrzymała rekomendację wojewódzkiego koordynatora; sporządziła informację o swojej szkole do banku szkół

Zasady przyznawania certyfikatu Certyfikat nadaje szkole Minister Edukacji Narodowej na podstawie rekomendacji udzielonej przez Centralną Kapitułę „Krajowego Certyfikatu Szkoła Promująca Zdrowie” działającą przy Ośrodku Rozwoju Edukacji w Warszawie. Szczegółowe zasady funkcjonowania kapituły określa Regulamin organizacyjny. Bank danych o szkołach, które posiadają certyfikat jest prowadzony na poziomie krajowym przez Zespół ds. Promocji Zdrowia w Ośrodku Rozwoju Edukacji.

Uzyskanie rekomendacji Podstawą do udzielenia rekomendacji jest: analiza treści zawartych w przekazanym przez szkołę formularzu A oraz załącznikach określonych w punkcie 3a; ocena dotychczasowych działań szkoły, jej osiągnięć, zaangażowania w prace sieci, współdziałania z innymi szkołami itd.; opinia koordynatora rejonowego, powiatowego lub miejskiego w województwach, w których istnieją takie sieci SzPZ.

Certyfikat przyznawany jest szkole na okres 5 lat. Okres ważności certyfikatu Certyfikat przyznawany jest szkole na okres 5 lat. Po upływie tego okresu szkoła może starać się ponownie o jego nadanie, po spełnieniu odpowiednich warunków.

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ OPRACOWAŁY: Anna Kapucińska Ilona Warycha Joanna Wojciechowska