Zdrowo żyjesz - wygrywasz __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Co wpływa na nasze zdrowie? OPIEKA ZDROWOTNA ŚRODOWISKO 50% NASZE GENY STYL ŻYCIA __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Jakie mogą być efekty naszego stylu życia? CHOROBY Z NIEDOBORU WITAMIN I MINERAŁÓW NOWOTWORY ZŁOŚLIWE DOBRA KONDYCJA I SZCZUPŁA SYLWETKA CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA A MOŻE ??? NADWAGA I OTYŁOŚĆ ENERGIA SŁABA KONDYCJA FIZYCZNA DOBRA PAMIĘĆ CUKRZYCA II TYPU DIETOZALEŻNA RADOŚĆ ŻYCIA ZŁY STAN SKÓRY, WŁOSÓW I PAZNOKCI NERWICE I DEPRESJE WIELE INNYCH CHORÓB __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Europejski kodeks walki z rakiem __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Nie pal; jeśli palisz, przestań. Nie przebywaj wśród palących __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Palenie tytoniu powoduje wiele poważnych chorób, w tym nowotwory __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Palenie tytoniu a nowotwory 90 % raków płuca to efekt palenia 23 razy większe ryzyko niż u niepalących Rak krtani Nowotwory jamy ustnej, gardła i przełyku Rak trzustki – 30% Rak pęcherza moczowego - 30% Rak piersi, szyjki macicy, nerki i … __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Nie przebywaj wśród palących, ponieważ: Dym wydostający się z końcówki tlącego się papierosa zawiera więcej toksycznych substancji (nie przechodzi przez przez filtr papierosowy) Cząstki tego dymu są znacznie mniejsze, więc łatwiej przenikają do organizmu Znajduje się w nim 2 razy więcej tlenku węgla, 2-3 razy więcej nikotyny i 3-4 razy więcej substancji rakotwórczych __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Przebywając wśród palących jesteś bardziej narażony na: przeziębienia i alergie zapalenie ucha środkowego nasilenie się objawów chorób już istniejących np. alergii, czy astmy poważne choroby układu oddechowego i układu krążenia. Dzieci i młodzież mieszkający z palaczami mogą mieć częściej trudności w koncentracji, problemy w nauce, zwłaszcza przedmiotów ścisłych. __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Używanie alkoholu a ryzyko raka Mechanizmy rakotwórczego oddziaływania alkoholu BEZPOŚREDNIO Alkohol (etanol) jest przekształcany w organizmie w aldehyd octowy. Zarówno etanol i aldehyd octowy to substancje rakotwórcze. POŚREDNIO alkohol może zwiększać poziom niektórych hormonów, takich jak estrogen (Wzrost estrogenu zwiększa ryzyko raka piersi) uszkadza komórki wątroby i może spowodować marskość wątroby (ryzyko raka wątroby) Badania wiążą picie alkoholu z wyższym ryzykiem siedmiu nowotworów złośliwych: piersi, jelita grubego i odbytnicy, wątroby, gardła, krtani i przełyku __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII Używki a nowotwory Nadmierne picie alkoholu w połączeniu z nadmiernym paleniem zwiększa ryzyko raka przełyku 44-krotnie, podczas gdy samo palenie tylko 5-krotnie, a samo picie - 18-krotnie. [Pequignot i Tuyns (1980)] Wieloletnie palenie tytoniu zwiększa 30- krotnie ryzyko zachorowania na raka krtani, a równoczesne palenie tytoniu i picie alkoholu zwiększa ryzyko 330 razy Palenie tytoniu 7,4 raza zwiększa ryzyko nowotworów jamy ustnej i gardła, a picie alkoholu zwiększa to ryzyko 5,8 razy. Kombinacja obu tych czynników zwiększa ryzyko 38 – krotnie [Blat i wsp. (1988)] __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Bądź aktywny i zachęcaj do tego innych Utrzymuj prawidłową masę ciała Bądź aktywny fizycznie każdego dnia. Ogranicz siedzący tryb życia. __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Uprawianie sportu, spacer Ruch i uśmiech rozładowują napięcie i negatywne emocje budząc w nas radość życia Uprawianie sportu, spacer Uśmiech na co dzień __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Jedz produkty pełnoziarniste, Stosuj zdrową dietę Jedz produkty pełnoziarniste, rośliny strączkowe, warzywa i owoce. __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Stosuj zdrową dietę Unikaj: cukru tłuszczów przetworzonego mięsa, czerwonego mięsa żywności o wysokiej zawartości soli słodkich napojów __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII 1l dziennie słodzonych napojów to ok. 35 kg cukru rocznie, czyli ok. 15 kg tłuszczu __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII Pamiętaj zawsze: Urozmaicenie Umiarkowanie Uregulowanie __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Czytaj etykiety i wybieraj zdrowo!!! __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Zmniejsz ryzyko nowotworów skóry Unikaj zbyt dużej dawki promieni słonecznych. Ich nadmiar jest szczególnie szkodliwy dla dzieci i osób w wieku młodzieńczym. Nie korzystaj z solariów U osób korzystających z solarium częściej niż raz w miesiącu ryzyko zachorowania na czerniaka wzrasta o 55%. __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Zmniejsz ryzyko nowotworów skóry Unikaj oparzeń słonecznych Chroń się przed słońcem w godzinach 11.00 – 16.00 __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Obserwuj swój organizm!!! Jeśli masz na skórze znamiona barwnikowe, popularnie określane jako pieprzyki: Unikaj intensywnego opalania i korzystania z solarium Obserwuj znamiona pod kątem zmiany wyglądu: koloru, kształtu i rozmiaru Bądź pod stałą opieką dermatologa Dermatoskop – urządzenie do oceny podejrzanych znamion

Należy unikać narażenia na znane czynniki rakotwórcze __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Telefony komórkowe a nowotwory Ciągle badane są skutki używania telefonów komórkowych Badania wskazują, że częste korzystanie z telefonów komórkowych może zwiększyć ryzyko poważnych chorób Warto unikać długich rozmów telefonicznych i używać zestawu głośnomówiącego __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Kurz a promieniowanie radonowe Narażenie na radon, który znajduje się w glebie, powietrzu i wodzie zwiększa ryzyko zachorowania na raka płuc. Im większe stężenie radonu w powietrzu tym większe ryzyko. Radioaktywne produkty rozpadu radonu przenoszone są przez cząsteczki kurzu w powietrzu i wdychane przez człowieka mogą uszkodzić płuca. Najwyższe stężenie tych cząstek jest w pomieszczeniach zamkniętych NALEŻY WIETRZYĆ MIESZKANIA __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Ważne dla kobiet Karmienie piersią zmniejsza ryzyko raka piersi u matki. Hormonalna terapia zastępcza zwiększa ryzyko pewnych nowotworów. Ogranicz stosowanie HTZ. __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Szczepienia w profilaktyce nowotworów Są takie nowotwory, których jedną z przyczyn może być przewlekła infekcja bakteryjna, wirusowa lub pasożytnicza Dzieci i młodzież powinny wziąć udział w programach szczepień przeciwko: Wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (dla noworodków) Infekcji Wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) (dla dziewcząt). __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Mechanizmy rakotwórczego działania wirusów Bezpośrednie oddziaływanie na komórkę, zmiany w jej genotypie Zmiany w genotypie mogą powodować większą podatność na inne czynniki rakotwórcze Wywoływanie zaburzeń hormonalnych Produkcja czynników wzrostu itp. __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII HPV a nowotwory W około 70% przypadków raka szyjki macicy towarzyszy mu zakażenie wirusem HPV (brodawczaka ludzkiego), szczególnie typem 16 i 18 Onkogenne typy HPV zwiększają też ryzyko raka pochwy, sromu, odbytu i prącia Przy udziale kilku czynników ryzyka, w tym palenia papierosów, nadużywania alkoholu i seksu oralnego, HPV zwiększa możliwość zachorowania na nowotwory gardła, jamy ustnej i krtani __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Szczepienia przeciwko zakażeniu HPV SZCZEPIENIE PRZECIWKO WIRUSOWI HPV NIE JEST SZCZEPIENIEM PRZECIWKO RAKOWI SZYJKI MACICY Szczepienie skuteczne będzie tylko dla osób, które jeszcze nie zostały zakażone wirusem, dlatego zaleca się szczepienia dziewcząt zanim staną się one aktywne seksualnie. Szanse na infekcję wirusem HPV rosną wraz z liczbą partnerów seksualnych. Stosowanie prezerwatyw może zmniejszyć, ale nie może całkowicie zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa HPV między partnerami seksualnymi. __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII Czy możemy się zgodzić z tymi słowami? „Raka nie da się wyleczyć” „Rak boi się noża i nie powinno się go operować” __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Dlaczego badania są ważne? Im wcześniej wykryty jest nowotwór, tym większa szansa na jego wyleczenie Wykrycie zmian, które mogłyby stać się nowotworem w przyszłości pozwala je w porę usunąć. __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Badania są ważne - Przekonaj do nich swoich bliskich Wczesne wykrycie zmian, które mogłyby stać się w przyszłości nowotworem daje 100% szans na wyleczenie Cytologia Mammografia kał na krew utajoną, kolonoskopia Badanie dermatologiczne znamion skórnych __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Badania są ważne - Przekonaj do nich swoich bliskich Rak najczęściej rozwija się przez wiele lat, dlatego należy regularnie wykonywać te badania Znajomość sygnałów ostrzegawczych nowotworów , obserwacja własnego organizmu, szybkie zgłaszanie się do lekarza w przypadku zauważonych objawów to bardzo ważne zasady tzw. czujności onkologicznej __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII Sygnały ostrzegawcze Guzek Niegojąca się rana (także w obrębie jamy ustnej) Znamię skórne zmieniające kształt, wielkość lub kolor Nowa i powiększająca się zmiana na skórze Krwawienie (inne, niż regularne krwawienie miesięczne) __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII Sygnały ostrzegawcze Przewlekły kaszel Uporczywa chrypa Zaburzenia rytmu wypróżnienia lub zaburzenia w oddawaniu moczu Niewyjaśniona utrata masy ciała __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII Pamiętaj o: Zdrowej diecie Aktywnym wypoczynku i właściwej ilości snu Unikaniu siedzenia przed telewizorem, czy komputerem i przebywania wśród osób palących Obserwacji swojego organizmu Szczepieniach ochronnych i zalecanych badaniach __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII

Pomyśl, co możesz zrobić dla swojego zdrowia? __________________ ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII