Edukacja normalizacyjna i zadaniowa w kontekście relacji „Szkoła – rynek pracy” Donata Andrzejczak Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli I Kształcenia Praktycznego
Zadania kształcenia zawodowego dostosowywanie kierunków i treści kształcenia do wymogów rynku pracy; kształtowanie u uczących się postaw przedsiębiorczych sprzyjających aktywnemu uczestnictwu w życiu gospodarczym; przygotowanie uczących się do wyboru zawodu i kierunku kształcenia. Źródło: Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. Dz. U. z 2004 r. Nr 256 poz z póź. zm.
Zadanie szkoły zawodowej - przygotowanie absolwentów do funkcjonowania na rynku pracy. Postęp techniczny, technologiczny, organizacyjny i społeczny wymusza zmiany w edukacji zawodowej. Edukacja to nie etap w życiu ale niekończący się proces.
Dla pracodawców ważniejsze niż specjalistyczna wiedza i doświadczenie są kompetencje osobowe. Kompetencje potrzebne pracownikowi przez całe życie, które trzeba rozwijać od najmłodszych lat –ciekawość świata, –twórcze podejście do rzeczywistości, –umiejętność współpracy, –uczciwość i zaufanie, –samodyscyplina.
Kompetencje kluczowe to te, których wszystkie osoby potrzebują do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem, integracji społecznej i zatrudnienia. Kompetencje kluczowe to: –porozumiewanie się w języku ojczystym, –porozumiewanie się w językach obcych, –kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowotechniczne, –kompetencje informatyczne, –umiejętność uczenia się, –kompetencje społeczne i obywatelskie, –inicjatywność i przedsiębiorczość, –świadomość i ekspresja kulturalna.
Kształcenie zawodowe a rynek pracy Zmiana roli szkoły w systemie osiągania kwalifikacji. Zmiana roli nauczyciela. Zmiana podstawy programowej kształcenia w zawodach. Przeniesienie odpowiedzialności za efekty kształcenia. Wdrażanie nowych treści i sposobów kształcenia do praktyki szkolnej.
Potrzeba zmian w sposobie kształcenia wynika z rosnącej mobilność pracowników, potrzeby uwzględnienia perspektywy uczenia się przez całe życie, zróżnicowanych procesów kształcenia.
„Celem wykształcenia nie jest napełnienie umysłu człowieka faktami; zadaniem jest nauczyć go, jak ma używać umysłu do.. myślenia. A często zdarza się, że człowiek lepiej umie myśleć, nie będąc krępowany wiedzą przeszłości.” Henry Ford
Metodologia kształcenia modułowego pozwala stosować strategię kształcenia opartą na uczeniu się przez całe życie. Wyodrębnienie zadań zawodowych jest podstawą do osiągania efektów zapisanych w podstawie programowej oraz potwierdzania umiejętności zawodowych podczas egzaminu. Programy modułowe łatwo jest modernizować i rozbudowywać.
Konieczność wdrożenia edukacji normalizacyjnej do kształcenia zawodowego wynika z potrzeby uzyskania optymalnego, w danych okolicznościach, stopnia uporządkowania, poprzez ustalenie postanowień przeznaczonych do powszechnego i wielokrotnego stosowania, dotyczących istniejących lub mogących wystąpić problemów.
Ujednolicenie zgodne z normami krajowymi i międzynarodowymi pozwala wprowadzić normy oceny jakości i bezpieczeństwa procesów, produktów i usług, obniżyć koszty działania, wprowadzić międzynarodową wymianę i współpracę.
Korzyści kształcenia modułowego – zadaniowego i wdrożenia edukacji normalizacyjnej do praktyki szkolnej dla uczących się: wykonywanie zadań zawodowych w trakcie kształcenia, stosowanie norm i regulacji prawnych w trakcie wykonywania zadań zawodowych, lepsze przygotowywanie do samodzielnego funkcjonowania na rynku pracy.
Korzyści kształcenia modułowego – zadaniowego i wdrożenia edukacji normalizacyjnej do praktyki szkolnej dla gospodarki: absolwenci przygotowani do wykonywania zadań zawodowych, rozumiejący potrzebę zmian i doskonalenia własnego, rozumienie potrzeby normalizacji i stosowania norm w praktyce gospodarczej, przygotowanie do standardów pracy na rynku międzynarodowym.
Jest tylko jeden sposób nauki. Poprzez działanie. Paulo Coelho Fakty nie są najważniejsze. Zresztą, aby je poznać, nie trzeba studiować […]można się ich nauczyć z książek. Istota kształcenia w szkole nie polega zatem na wpajaniu wiedzy faktograficznej, lecz na ćwiczeniu umysłu w dochodzeniu do tego, czego nie da się znaleźć w podręcznikach. Albert Einstein
Dziękuję za uwagę Donata Andrzejczak