WYKONAŁA: KLAUDIA KRÓLIKOWSKA
1. Co to są elektrośmieci? 2. Jakie urządzenia zaliczamy do elektrośmieci? 3. Oznakowanie sprzętu elektrycznego i elektronicznego. 4. Dlaczego nie wolno wyrzucać ich do zwykłego śmietnika? 5. Jakie szkodliwe substancje zawarte są w elektrośmieciach? 6. Dlaczego warto selektywnie zbierać elektrośmieci?
Elektrośmieci to zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Są nimi zużyte, przestarzałe lub zepsute pralki, lodówki, komputery, telefony, świetlówki i żarówki energooszczędne, telewizory, sprzęt audio, żelazka, telefony, wiertarki i inne podobne sprzęty zasilane prądem elektrycznym lub bateriami.
Wielkogabarytowe urządzenia AGD: urządzenia chłodnicze, lodówki, zamrażarki, pralki, suszarki do ubrań, zmywarki, elektryczne kuchenki, piekarniki elektryczne urządzenia grzewcze, urządzenia wentylacyjne i klimatyzacyjne.
Małogabarytowe urządzenia AGD: odkurzacze, maszyny do szycia, maszyny dziewiarskie, żelazka, tostery, frytkownice, rozdrabniacze, miksery, młynki do kawy, noże elektryczne, urządzenia do pielęgnacji ciała np. suszarki, depilatory, zegarki, zegary i inne czasomierze, wagi.
Sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny: komputery, drukarki, laptopy, notepady, kopiarki, kalkulatory, terminale, faksy, telefony, komórki.
Sprzęt audiowizualny: radioodbiorniki, telewizory, dyktafony, magnetofony, kamery i odtwarzacze video, dvd, sprzęt hi-fi, wzmacniacze dźwięku, instrumenty muzyczne.
Sprzęt oświetleniowy: oprawy oświetleniowe do lamp fluorescencyjnych, z wyjątkiem opraw oświetleniowych w gospodarstwach domowych, liniowe lampy fluorescencyjne, kompaktowe lampy fluorescencyjne, wysokoprężne lampy wyładowcze, w tym ciśnieniowe lampy sodowe, pozostałe urządzenia oświetleniowe służące do celów rozpraszania i kontroli światła (świetlówki, żarówki energooszczędne, lampy wyładowcze oraz żyrandole)
Narzędzia elektryczne i elektroniczne: wiertarki, piły, maszyny do szycia, narzędzia do obróbki drewna i metalu, narzędzia do nitowania narzędzia do spawania, lutowania, urządzenia do rozpylania, narzędzia do koszenia trawy lub innych prac ogrodniczych.
Zabawki, sprzęt relaksacyjny i sportowy: kolejki elektryczne, tory wyścigowe, kieszonkowe konsole do gier video, gry video, komputerowo sterowane urządzenia do ćwiczeń sportowych, automaty na żetony
Przyrządy medyczne: sprzęt do dializoterapii, radioterapii, badań kardiologicznych, sprzęt do wentylacji płuc, sprzęt laboratoryjny do diagnozowania in-vitro, zamrażarki laboratoryjne itp., pozostałe urządzenia do wykrywania, zapobiegania, monitorowania, leczenia, łagodzenia choroby, urazów.
Przyrządy do nadzoru i kontroli: czujniki dymu, regulatory ciepła, termostaty, urządzenia pomiarowe panele kontrolne
Automaty do wydawania: napojów, słodyczy, pieniędzy- bankomaty.
Symbol składa się z przekreślonego, kołowego kontenera na odpady wskazuje, że dany sprzęt elektryczny i elektroniczny nie może być wyrzucany wraz z innymi odpadami.
Wyrzucając elektrośmieci do śmietnika stwarzamy zagrożenie dla środowiska oraz łamiemy prawo, które obowiązuje w Polsce od 21 października 2005 r. (ustawa o ZSEE z 29 lipca 2005 r.). Grozi za to kara grzywny do 5 tysięcy złotych. O zakazie wyrzucania informuje znak zamieszczony na urządzeniach elektrycznych i elektronicznych
Elektrośmieci zawierają liczne substancje szkodliwe wręcz trujące, które po wydostaniu się z uszkodzonej lodówki, pralki, komputera, świetlówki czy innego urządzenia elektronicznego łatwo przenikają do gleby, wód gruntowych i powietrza. Powoduje to zanieczyszczenie środowiska naturalnego, oraz stanowi tym samym zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt.
RTĘĆ Rtęć zawarta jest w niektórych świetlówkach. Jest to metal bardzo szkodliwy, który po przeniknięciu do organizmu powoduje uszkodzenie nerek, zaburzenia wzroku, słuchu, mowy, i koordynacji ruchów, deformuje kości i może być przyczyną zmian nowotworowych. OŁÓW Ołów wykorzystywany jest w elektronice jako składnik stopów lutowniczych i szkła kineskopowego. Ma właściwości toksyczne i rakotwórcze. Wchłonięty do organizmu, najpierw dostaje się z krwią do wątroby, płuc, serca i nerek, potem metal gromadzi się w skórze i mięśniach. Ostatecznie kumuluje się w tkance kostnej i niszczy szpik. ZWIĄZKI BROMU Związki bromu stosowane są w komputerach. Po przeniknięciu do środowiska powodują u ludzi i zwierząt schorzenia układu rozrodczego oraz problemy neurologiczne.
CHROM Chrom jest stosowany do powlekania elementów metalowych, aby uchronić je przed korozją. Pierwiastek jest też zawarty w luminoforze lamp kineskopowych. Zatrucie chromem objawia się zaburzeniami układu krążenia oraz układu oddechowego, chorobami skóry oraz alergią. KADM Kadm zawarty jest w bateriach urządzeń elektrycznych. Zaburza czynności nerek, funkcje rozrodcze, powoduje chorobę nadciśnieniową, wywołuje zmiany nowotworowe, zaburza metabolizm wapnia powodując deformację szkieletu kostnego. NIKIEL Nikiel gdy przedostanie się do organizmu w dużym stężeniu uszkadza błony śluzowe, obniża poziom magnezu oraz cynku w wątrobie, powoduje zmiany w szpiku kostnym oraz może przyczyniać się do zmian nowotworowych.
PCB PCB (związki chemiczne) pełnią w urządzeniach funkcje chłodzące, smarujące i izolujące. Po przedostaniu się do organizmu zalega w tkance tłuszczowej powodując m.in. uszkodzenia wątroby, anomalie reprodukcyjne, osłabienie odporności, zaburzenia neurologiczne i hormonalne. R-12 R-12, czyli freon to gaz syntetyczny zawarty w klimatyzatorach i lodówkach, w których pełni funkcję chłodniczą. Jest szczególnie szkodliwy dla warstwy ozonowej. Od 1998 roku nie wolno go stosować w urządzeniach elektrycznych, jednak nadal spotykany jest w urządzeniach starszego typu. AZBEST Azbest używany jest w urządzeniach elektrycznych i elektronicznych m.in. ze względu na swoje właściwości izolacyjne. Jest jednak przyczyną wielu groźnych chorób np. pylicy azbestowej, raka płuc i nowotworu między błoniaka opłucnej.
Elektrośmieci to najbardziej dynamicznie rosnący rodzaj odpadów. Poprzez ich odzysk i recykling zachowujemy cenną przestrzeń zamiast czynić z niej składowisko. Cenne metale zawarte ZSEE mogą być odzyskane, dzięki czemu oszczędzamy energię, zmniejszamy zanieczyszczenia, zmniejszamy emisję gazów cieplarnianych i oszczędzamy zasoby naturalne poprzez mniejsze ich wydobycie z ziemi. Do środowiska nie przedostają się niebezpieczne substancje, dzięki czemu człowiek nie jest narażony na ich działanie.