Gospodarka i polityka gospodarcza - między raportem „Państwo i my” a zarysem strategii rządu Grzegorz Gorzelak Seminarium „Dobre rządzenie” GAP, Kraków, 16 marca 2016 r.

Na początek: trochę optymizmu

Ciągle w grupie liderów

Skoro jest tak dobrze – to dlaczego jest takie wysokie niezadowolenie?

Makroprorcje – ceny stałe 2005=100 (GUS) Świadomość ekonomiczna Polaków – co Polacy myślą o ekonomii, PTE Źródło: K.Zagórski z Zespołem, Świadomość ekonomiczna Polaków – co Polacy myślą o ekonomii, PTE

Niepewność, Świadomość ekonomiczna Polaków – co Polacy myślą o ekonomii, PTE Źródło: K.Zagórski z Zespołem, Świadomość ekonomiczna Polaków – co Polacy myślą o ekonomii, PTE

PKB i Indeks Zrównoważonego Rozwoju (ALK),

Premier Morawiecki ma dużo racji, ale nie całą rację…

Dobrze opisana w Raporcie. Konkurujący kosztem produkcji – a więc głównie kosztem pracy – skazują się na relatywna biedę. Tylko innowacyjni mogą być zamożni. 10 lat temu mówiłem, że dokumenty KNiT z lat można - po małych zmianach redakcyjnych – odnieść do ówczesnej rzeczywistości. Niestety, ta uwaga ciągle żywa… 1. Pułapka średniego dochodu

2. Pułapka braku równowagi - wątpliwa Kapitał zagraniczny jest nam potrzebny, ale nie każdy. Inwestycje zagraniczne likujące się w niskum segmencie pogłębiają pułapkę średniego dochodu. Konieczne inwestycje w segmencie średnim i wysokim, bowiem są one głównym nośnikiem nowych technologii i innowacji. Tradycyjne podejście do tworzenia innowacji: miejscowa nauka z lokalnym przemysłem wytworzą przełomowe innowacje - to ułuda.

Innowacje a (3) pułapka przeciętnego produktu Żródło: ESPON Knowledge – Innovation – Territory 2012 Territorial patterns of innovation in Europe

4. Pułapka demograficzna: fundamentalna, także dla całej UE Czy przekupstwem politycznym można skłonić Polaków do rodzenia większej liczny dzieci? W Raporcie wskazujemy na wiele innych działań koniecznych do zwiększenia dzietności, skądinąd oczywistych: –opieka nad dzieckiem, –elastyczny rynek pracy, –skłaniane do zaniechania migracji, –wspieranie budowy i finansowania mieszkań dostępnych dla mniej zamożnych. Europejska schizofrenia i obudzone demony.

Słabość instytucji: fundament całości Owszem, brak koordynacji polityk publicznych jest istotnym grzechem. Ale słabość instytucji to nie głównie ograniczone wpływy do budżetu!!! Dialog społeczny, zaufanie („gra przedsiębiorców z państwem”). Nie ma innowacji bez zaufania. Stabilności i przejrzystość prawa. Rządy prawa, a nie rządy przez prawo. Utrzymanie roli samorządów.

Co pominął premier Morawiecki, a co jest w naszym Raporcie Stabilność finansów publicznych. Zasadnicze pytanie: jak sfinansować założenia programu przy rozdęciu wydatków socjalnych? Atrofia myślenia strategicznego, działania ad hoc (dziś mam pomysł – jutro o nim zapomnę, vide PIR). Błędne założenia nt. możliwości uzyskania „rozwoju zrównoważonego” w ujęciu przestrzennym i regionalnym, co grozi populizmem.

Państwo i my… Państwo powinno zostawić obywatelom wolność i swobodę wyboru… ale też chronić słabych i najsłabszych. „Czyściciele kamienic”. Państwo nie może wyzbywać się swoich powinności względem żadnego obywatela. Niepełnosprawni. Państwo nie może być „tanie” bo staje się głupie, a tym samym drogie. Leczenie a profilaktyka i prewencja. Państwo powinno dać się szanować…..

I na zakończenie…. Nasz raport (podobnie jak i przednie) ciągle, niestety, żywy. A nawet, co jest smutne, jeszcze bardziej, niż pół roku temu. Grzechy te same, ale ostatnio grzeszymy bardziej.