Jak zacząć działać aktywnie i włączyć do tego innych? Jurajski Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej

Jurajski Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej w Częstochowie prowadzony przez Agencję Rozwoju Regionalnego w Częstochowie S.A. funkcjonuje na terenie subregionu północnego województwa śląskiego.

Animacja to inicjowanie i pobudzanie do działań Animacja Lokalna w sektorze Ekonomii Społecznej Animacja społeczna/lokalna jest to proces rozwijania aktywności mieszkańców środowiska lokalnego. Słowo animacja pochodzi od słów łacińskich anima – dusza, animatio – ożywienie, animus – wigor.

Zgodnie ze standardami OWES animacja lokalna to działania zmierzające do:  pobudzenia aktywności osób, grup i instytucji w przestrzeni publicznej,  ożywienia społeczności lokalnej poprzez inicjowanie różnego rodzaju aktywności, polegających na pracy z grupami w środowisku lokalnym, mających szczególnie na celu aktywizację zawodową i społeczną osób zagrożonych wykluczeniem.

Działania (usługi) animacji lokalnej służyć powinny przede wszystkim:  Tworzeniu środowiska przyjaznego rozwojowi ekonomii społecznej  Zachęcaniu nowych podmiotów, osób i instytucji do angażowania się w różne formy działalności PES,  Zachęcaniu różnych podmiotów, instytucji i osób do wspierania PES, w tym przede wszystkim kupowania ich towarów i usług, przy wsparciu społecznie odpowiedzialnych zamówień publicznych.

Usługi i działania animacji lokalnej w zakresie rozwoju ekonomii społecznej realizowane są w następujących formach :  Liczne spotkania animacyjne z wieloma grupami, potencjonalnymi interesariuszami ekonomii społecznej w tym o charakterze edukacyjnym  Uczestniczenie w procesie diagnozowania środowiska lokalnego  Wspieranie i diagnozowanie partnerstw rozwojowych  Organizowane wizyty studyjne, jako inspiracja i motywacja do działań

Usługi i działania animacji lokalnej w zakresie rozwoju ekonomii społecznej realizowane są w następujących formach : c.d. Poprzez stałe dyżury animatorów w siedzibach LGD subregionu północnego. Współuczestniczenie w procesie planowania strategicznego na terenie działalności OWES, w zakresie mającym na celu uwzględnienie ekonomii społecznej w rozwoju lokalnym.

Odbiorcy usług/działań Animacji Lokalnej : Osoby fizyczne zagrożone ubóstwem i wykluczeniem społecznym Organizację pozarządowe Przedsiębiorstwa społeczne Podmioty reintegracyjne Jednostki Samorządu Terytorialnego Partnerzy społeczni i gospodarczy Lokalne Grupy Działania

Korzyści wynikające z wdrażania rozwiązań Ekonomii Społecznej : Nowe miejsca pracy w powstających i istniejących przedsiębiorstwach społecznych Zmniejszenie liczby osób korzystających z biernych form pomocy na rzecz form aktywnych Możliwość zwiększenia kapitału w środowisku lokalnym Nowe możliwości rozwoju organizacji Dodatkowe dochody dla członków społeczności lokalnej Dostępne środki na inwestycję w Przedsiębiorczość Społeczną Oferowanie usług o wyższej jakości, w szczególności o charakterze społecznym

Rozwój Ekonomii Społecznej = Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność Zgodnie z zapisami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata zaplanowane zostało uzupełnienie dostępnego wsparcia na realizację Lokalnej Strategii Rozwoju konkretnej LGD z EFRROW i EFMR o środki pochodzące zarówno EFS jak i EFRR

Możliwe do realizacji przedsięwzięcia wynikające z RLKS : Zwiększenie kwalifikacji i doświadczenia zawodowego Oferowanie wysokiej jakości usług społecznych Realizacji działań z tzw. „aktywnej integracji” w tym świetlic o charakterze socjoterapeutycznym dla rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym.

Ekonomizacja życia społecznego: Prowadzenie przez NGO działalności odpłatnej pożytku publicznego Prowadzenie przez NGO działalności gospodarczej Tworzenie przez NGO trwałych miejsc pracy w tym poprzez tworzenie spółdzielni socjalnych

Wioska tematyczna jako element ekonomizacji życia społecznego. Wioska tematyczna – czyli wieś z motywem przewodnim – to innowacyjny sposób na ożywienie gospodarki wiejskiej oraz zapewnienie mieszkańcom wsi alternatywnych dochodów. Oferta wsi tematycznych – budowana na bazie zasobów przyrodniczych, kulturowych i historycznych danej miejscowości – pozwala przyciągnąć na tereny wiejskie turystów oraz zintegrować mieszkańców wsi.

Organizacje pozarządowe łączą w ramach idei wioski tematycznej osoby indywidualne, gospodarstwa agroturystyczne, lokalne przedsiębiorstwa i instytucje publiczne tworząc wspólnie markę miejscowości i jej lokalnych, unikalnych produktów. Wioska tematyczna obejmuje teren jednej lub kilku wsi, które wybrały dla siebie specjalizację tematyczną na rozwój wsi, związaną z dziedzictwem tej miejscowości lub bezpośredniego obszaru aktywności (kilka wsi, kraina )

Wioska tematyczna oparta na fundamentach: 1.Zasoby wsi/tożsamość kulturowa Dziedzictwo kultury duchowej (obrzędy, obyczaje, tradycje, język, legenda, gwara, etc) Dziedzictwo kultury materialnej (wytwory, rzemiosło, produkty, rękodzieło) Dziedzictwo gospodarki przestrzennej (architektura, krajobraz wiejski, zabudowa)

Wioska tematyczna oparta na fundamentach: c.d. 2. Unikalność i wyjątkowość Zachowanie i kultywowanie dawnych umiejętności Ciekawość i zainteresowanie Poczucie tożsamości i dumy Piękno i wzruszenie Wspomnienia i wyobraźnia 3. Grupa inicjatywna Liderzy i ich zaplecze Przygotowanie Liderów Przygotowanie Partnerów Zapewnienie zaplecza technicznego

Tworzenie i funkcjonowanie wiosek tematycznych, to proces zależny od mieszkańców, od ich zapału, pomysłowości i konsekwencji w działaniu. Utworzenie wioski tematycznej - prace nad koncepcją, nad wstępnym wdrożeniem pomysłu, to zajęcie ambitne i twórcze. Działania późniejsze – promocja, zarządzanie, rozliczanie, sprawy formalne – wymagają ciężkiej pracy i kompetencji. Wiele wiosek w Polsce powstaje, jest mnóstwo ciekawych pomysłów, wiele grup inicjatywnych, ale wiele z nich zaprzestaje działalności po wstępnym etapie entuzjazmu. Udaje się tam, gdzie mieszkańcy „tak naprawdę” uwierzą w sukces i w to, że wioska tematyczna jest dla nich szansą na rozwój i poprawę życia.

Jak zacząć działać aktywnie i włączyć do tego innych? Jako odpowiedź na to pytanie warto przytoczyć słowa Wójta Gminy Łoniów „Założenie przez gminę spółdzielni socjalnej łączy się z otrzymaniem dofinansowania – to pierwsza z korzyści dla samorządu. Po drugie, spółdzielnia „Łoniowianka” zatrudnia kilka osób, które bez tego byłyby bezrobotne, a więc znajdowałyby się na utrzymaniu społeczności lokalnej. Następnie, spółdzielnia wykonuje usługi na rzecz gminy, które w przypadku mniejszych prac można jej zlecać bezpośrednio, bez ogłaszania przetargów. Jesteśmy bardzo zadowoleni z tego, że na terenie naszej gminy funkcjonuje spółdzielnia socjalna osób prawnych, tym bardziej że jest to pierwszy taki podmiot w okolicy” C. Miżejewski, Spółdzielnie socjalne na rzecz wspólnot samorządowych, Warszawa 2015, str. 16

Dziękuje za Uwagę  Jurajski Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej    Tel Adam Morzyk