Śladami Jana Kochanowskiego Sycyna – Czarnolas – Przytyk - Zwoleń

Jan Kochanowski ( ) herbu Korwin

Sycyna

Sycyna Pó ł nocna Wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie zwoleńskim, w gminie Zwoleń 5 km od Zwolenia na drodze krajowej nr79. Pierwsza wzmianka dotycząca miejscowości pochodzi z 1191 roku (nazwa Szyczyny). Pierwszym znanym dziedzicem był w 1418 r. Mikołaj de Szycina Mikołaj de Szycina W 1470 roku wieś opisał Jan Długosz.1470Jan Długosz Od 1525 r. wieś należała do rodziny Kochanowskich, została zakupiona przez szlachcica Piotra Kochanowskiego.1525KochanowskichszlachcicaPiotra Kochanowskiego Pięć lat później, w 1530 roku w Sycynie przyszedł na świat Jan Kochanowski.1530 Jan Kochanowski

Panorama Sycyny

Sycyna – miejsce narodzin Jana Kochanowskiego Jeden z krewnych Jana Kochanowskiego wystawił w 1621 roku obelisk upami ę tniaj ą cy zwyci ę stwo nad Turkami pod Chocimiem.

Poniżej obelisk i tablica zawierająca krótką informację o lokalizacji w tym miejscu domu rodziny Kochanowskich i o badaniach na tym obiekcie. Tekstowi towarzyszy kopia rysunku studyjnego przedstawiającego przypuszczalny wygląd dworu w Sycynie.

W 1559 r. Sycyn ą podzielili si ę Jakub i Mikołaj Kochanowscy, dwaj spo ś ród pi ę ciu synów Piotra Kochanowskiego. Pierwszy z nich obj ą ł w posiadanie południow ą cz ęść wsi, ze starym, murowanym dworem, drugi północn ą cz ęść, gdzie wzniósł nowy, drewniany dwór.

Dom rodziny Kochanowskich

Fundamenty domu rodziny Kochanowskich Na początku lat osiemdziesiątych rozpoczęły się na terenie wsi prace archeologiczne, w trakcie których udało się rozpoznać zarysy dworu Kochanowskich. Na początku lat osiemdziesiątych rozpoczęły się na terenie wsi prace archeologiczne, w trakcie których udało się rozpoznać zarysy dworu Kochanowskich.

Obelisk z popiersiem Jana Kochanowskiego

Czarnolas

Stary dworek w Czarnolesie

Cho ć nie ma ju ż lipy Cho ć nie ma ju ż lipy Muzeum Jana Kochanowskiego w Czarnolesie jest niemal obowiązkowym punktem wycieczek szkolnych. Nie zachował się wprawdzie dwór, w którym poeta mieszkał ze swoją rodziną, ale kolejni właściciele Czarnolasu - Jabłonowscy, wybudowali w XIX w. klasycystyczny dworek i to właśnie w nim ma siedzibę muzeum. Zgromadzono tu eksponaty związane z życiem i twórczością Jana z Czarnolasu oraz epoką, w której tworzył. W muzeum zgromadzono liczne starodruki, rękopisy oraz fotokopie pierwodruków utworów Kochanowskiego.

Czarnoleskie Muzeum mieści się w klasycystycznym XIX-wiecznym dworku Jabłonowskich zaprojektowanym przez Jakuba Kubickiego, odbudowanym po pożarze w 1904 r. przez kolejnego właściciela Stanisława Zawadzkiego.

W muzeum Jana Kochanowskiego w Czarnolasie obejrzeć można zaledwie nieliczne autentyczne pamiątki pozostałe po największym polskim poecie renesansowym i dworzaninie na wawelskiej rezydencji. Żelazne drzwi, które być może prowadziły onegdaj do skarbczyka i kryty złoconym kurdybanem fotel. W adaptowanym na potrzeby ekspozycji dworku kontemplować za to można do woli całkiem pokaźny zbiór starodruków i wszechobecne w prowincjonalnych muzeach fotokopie, podrasowane na oryginały kserokopie, gipsowe odlewy. Całą, rozmieszczoną w kilku izbach kolekcję dopełniają meble z epoki: skrzynie, krzesła, stoły, dzbany, świeczniki.

Zwiedzających muzeum wita i żegna usytuowana na klombie przed budynkiem muzealnym figura z brązu Jana Kochanowskiego. Róża, którą z tyłu trzyma autor „Trenów” jest symbolem „poezji wiecznie żywej”. Zwiedzających muzeum wita i żegna usytuowana na klombie przed budynkiem muzealnym figura z brązu Jana Kochanowskiego. Róża, którą z tyłu trzyma autor „Trenów” jest symbolem „poezji wiecznie żywej”.

 Kaplica dworska  Wystawa „ Mały Wawel” w kaplicy

Cztery pory roku w Czarnolesie

Na zdjęciach widoczne są: Dwór Jabłonowskich z XIX wieku – dziś Muzeum im. Jana Kochanowskiego Widok na park czarnoleski, dwór i kaplicę od strony stawu.

Czarnoleski park  Dwór Jabłonowskich otacza piękny 10-hektarowy park zaprojektowany przez Czecha, Jaroslava Stichego w XIX w. Próżno tu jednak szukać lipy, pod którą siadywał poeta, by pisywać pieśni, treny czy fraszki. W miejscu, gdzie rosła, w XIX w. wzniesiono kamienny obelisk z popiersiem bratanka poety oraz symbolicznym sarkofagiem Urszulki.

Park w Czarnolesie Park w Czarnolesie

Przytyk

Z historii Przytyka… Przytyk to miejscowość położona nad rzeką Radomką 20 km na zachód od Radomia. Pierwotnie miasto założone przed 1464 r. W XV-XVII w. Przytyk był własnością Podlowskich, później Kochanowskich. W 1575 r. w miejscowym kościele brał ślub Jan Kochanowski z Dorotą Podlodowską.

Dawny ko ś ciół

 Drewniany kościółek istniał już w 1511 r.  Około połowy XVI w. został zamieniony przez Podlodowskich na zbór kalwiński.

Wn ę trze starego ko ś cioła i widok na dzwony

Obecny kościół – murowany- został wzniesiony na miejscu drewnianego w 1936 r. według projektu Stefana Szyllera. W kościele znajdują się barokowe rzeźby i ołtarz - polichromia Jana Karola Rosena

Ko ś ciół parafialny w Przytyku pod wezwaniem Podwy ż szenia Krzy ż a Ś wi ę tego

W odległości 1,5 km od Przytyka znajduje się Zameczek, dawny Ostrów. To tu przed kilkoma wiekami mieszkali Podlodowscy wraz z córką Dorotą – żoną słynnego Jana z Czarnolasu.

Zwole ń

Pomnik Jana Kochanowskiego na rynku w Zwoleniu

Kościół w Zwoleniu

Kaplica Kochanowskich KAPLICA KOCHANOWSKICH Wchodząc do kościoła po lewej stronie znajduje się kaplica Kochanowskich inaczej zwaną kaplicą św. Franciszka. Przy wejściu do tej kaplicy od nawy głównej nad łukiem widoczny symbol; dwie skrzyżowane dłonie, jedna ze stygmatami – Pana Jezusa, druga w brązowym habicie – św. Franciszka. Sama kaplica została wybudowana w 1610 roku i ufundował ją bratanek czarnoleskiego poety – Adam Kochanowski, sędzia ziemi lubelskiej. KAPLICA KOCHANOWSKICH Wchodząc do kościoła po lewej stronie znajduje się kaplica Kochanowskich inaczej zwaną kaplicą św. Franciszka. Przy wejściu do tej kaplicy od nawy głównej nad łukiem widoczny symbol; dwie skrzyżowane dłonie, jedna ze stygmatami – Pana Jezusa, druga w brązowym habicie – św. Franciszka. Sama kaplica została wybudowana w 1610 roku i ufundował ją bratanek czarnoleskiego poety – Adam Kochanowski, sędzia ziemi lubelskiej.

Epitafia rodziny Kochanowskich na ś cianie kaplicy

Krypta Kochanowskich Pod posadzką kaplicy znajduje się krypta. Sam pomysł pochówka Jana Kochanowskiego w kościele zwoleńskim wyszedł od niego samego. Pochował on w podziemiach swoich rodziców i wystawił im nagrobek. Pod posadzką kaplicy znajduje się krypta. Sam pomysł pochówka Jana Kochanowskiego w kościele zwoleńskim wyszedł od niego samego. Pochował on w podziemiach swoich rodziców i wystawił im nagrobek. Ciekawostką wartą tu wspomnienia jest to, że poeta nie ma głowy, gdyż 29 kwietnia 1791 roku Tadeusz Czacki wszedł do grobu Kochanowskich, znalazł trumnę Jana i zabrał z niej czaszkę. Po około pięciu latach przekazał czaszkę w darze księżnej Izabeli Czartoryskiej. Aktualnie jest ona przechowywana w zbiorach muzeum Czartoryskich w Krakowie. Ciekawostką wartą tu wspomnienia jest to, że poeta nie ma głowy, gdyż 29 kwietnia 1791 roku Tadeusz Czacki wszedł do grobu Kochanowskich, znalazł trumnę Jana i zabrał z niej czaszkę. Po około pięciu latach przekazał czaszkę w darze księżnej Izabeli Czartoryskiej. Aktualnie jest ona przechowywana w zbiorach muzeum Czartoryskich w Krakowie.