E DUKACYJNE F ORUM K WALIFIKACJI Z AWODOWYCH Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet III Wysoka jakość systemu oświaty Działanie 3.4 Otwartość systemu edukacji w kontekście uczenia się przez całe życie Poddziałanie Upowszechnianie uczenia się przez całe życie M ULTIMEDIALNY K ATALOG Z AWODÓW ZAWÓD: TECHNIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

ZADANIA ZAWODOWE ŚRODOWISKO PRACY PREDYSPOZYCJE KARIERA ZAWODOWA CZY WIESZ, ŻE …? MASZYNY I NARZĘDZIA TECHNIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH LITERATURA WARUNKI FIZYCZNE

C ZYM ZAJMUJE SIĘ TECHNIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH ? ( ZADANIA ZAWODOWE ) Technik pojazdów samochodowych jest specjalistą z zakresu naprawy i eksploatacji pojazdów. W zakres jego obowiązków wchodzą czynności związane z diagnozowaniem oraz naprawą pojazdów samo- chodowych oraz elektrycznych i elektronicznych układów w tych pojazdach. Dodatkowo technik pojazdów samochodowych: nadzoruje i kieruje pracą zespołu pracowników, przydziela im konkretne zadania do wykonania, koordynuje terminarz przeglądów, napraw, prób i pomiarów kontrolnych pojazdów samochodowych w danym miejscu pracy, prowadzi dokumentację techniczną prowadzonych działań oraz ocenia ich jakość, sporządza kalkulację kosztów wykonania obsługi pojazdów samochodowych, współpracuje z mechanikami, kieruje pracą zespołu.

Miejsce wykonywania pracy Charakter pracy Praca technika jest pracą fizyczną, często rutynową, polegającą na wykonywaniu powta- rzających się czynności. Jest również pracą umysłową (organizowanie i nadzorowanie obsługi). Jest to praca z ludźmi (przełożonymi i podwładnymi, współpracownikami, klientami), praca indywidualna oraz w zespole. J AKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY TECHNIKA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH ? Technik samochodowy swoją pracę wykonuje głównie w pomieszczeniach zamkniętych takich jak: warsztat samochodowy, garaż, hala produkcyjna, również biura, zaplecza techniczne. Zdarzyć się może konieczność wykonywania pracy na wolnym powietrzu.

J AKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY TECHNIKA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH ? Możliwości zatrudnienia Warsztaty i serwisy samochodowe, fabryki samochodów, stacje obsługi pojazdów, w tym ASO, stacje kontroli pojazdów, salony sprzedaży, przedsiębiorstwa samochodowe, spedycyjne, doradztwa technicznego dotyczącego motoryzacji, firmy zajmujące się likwidacją pojazdów samochodowych, możliwość prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Stanowiska pracy technik pojazdów samochodowych, technik serwisowy, diagnostyk samochodowy, kontroler jakości stanu technicznego pojazdów, kierownik salonu samochodowego, kierownik warsztatu mechanicznego, technik serwisu.

Czas pracy Technik pracuje zazwyczaj 8h dziennie, w systemie jedno- lub dwuzmianowym, w dni robocze. W serwisach, może zdarzyć się koniecz- ność pracy w weekendy (czas zależny od liczby zleceń). Zarobki Średnie wynagrodzenie zł brutto. Zysk z prowadzenia własnego warsztatu zatrudniającego 2-3 pracowników - ok zł ( ). Czynniki zagrażające zdrowiu Narażenie na wdychanie zapachu spalin, zanieczyszczenia pyłem, drgania, hałas, styczność z substancjami drażniącymi, toksycznymi, praca często w pozycji wymuszonej, co może powodować urazy, przepukliny, wypadnięcie dysku, stres. J AKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY TECHNIKA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH ?

J AKICH MASZYN I NARZĘDZI UŻYWA TECHNIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH ? Wiertarka Imadło Wyważarka Podnośnik hydrauliczny Spawarka Szlifierka Zestaw kluczy Kompresor Suwmiarka, szczelinomierz

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY urządzenie ułatwiające podniesienie samochodu. Podnośnik hydrauliczny

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY służy do wiercenia otworów. Wiertarka

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY pozwala utrzymać nieruchomo różne elementy. Imadło

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY służy do wyważania kół. Wyważarka

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY urządzenie służące do sprężania powietrza. Kompresor

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY służy do łączenia elementów metalowych. Spawarka

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY urządzenie do obróbki powierzchniowej płaszczyzn. Szlifierka

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY ułatwiają montaż i demontaż elementów i podzespołów. Zestaw kluczy

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY przyrządy pomiarowe niezbędne w pracy technika. Suwmiarka, szczelinomierz

J AKIE PREDYSPOZYCJE POWINIEN POSIADAĆ TECHNIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH ? W pracy technika bardzo przydają się wytrwałość i cierpliwość, umiejętność pracy według instrukcji, motywacja do ustawicznego dokształcania się, odpowiedzialność, zdolność rozumowania logicznego. Bardzo ważne są zdolności przywódcze, umiejętność kierowania zespołem ludzi. Cechami niezbędnymi w tym zawodzie są: zainteresowania i zdolności techniczne, sprawność manualna, staranność, koncentracja i podzielność uwagi.

J AKIE WARUNKI FIZYCZNE SĄ NIEZBĘDNE W TYM ZAWODZIE ? Ze względu na charakter pracy i zakres wykonywanych czynności od technika pojazdów samochodowych wymaga się: dużej zręczności palców i rąk, nie zaburzonej koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz percepcji kształtów. Powinien być osobą, której nie sprawia problemu szybka koncentracja uwagi, ale jednocześnie musi się charakteryzować jej podzielnością (podczas nadzorowania czynności podległych mu pracowników). Sprawne narządy zmysłów, dobrze rozwinięty zmysł dotyku, ogólna dobra sprawność fizyczna - to także warunki fizyczne, które powinny charakteryzować technika pojazdów samochodowych. Kandydatów do zawodu eliminują wady postawy i kręgosłupa, zaburzenia sprawności kończyn dolnych, szybka męczliwość, nie dające się skorygować wady wzroku i słuchu, brak widzenia obuocznego, omdlenia, zaburzenia równowagi, zaburzenia psychiczne i świadomości, choroby skóry, problemy ze sprawnością układów: kostno-stawowego, oddechowego, nerwowego oraz mięśniowego.

I NFORMACJE DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ Praca dostępna dla osób z niepełnosprawnością, jeżeli niepełno- sprawność nie uniemożliwia wykonywanie czynności zawodowych. Zawód niedostępny dla osób z zaburzeniami sprawności kończyn górnych, z zaburzeniami wzroku, dużego stopnia zaburzeniami układów: nerwowego, mięśniowego, kostno-stawowego oraz niepeł- nosprawność intelektualna w stopniu lekkim, umiarkowanym. W każdym przypadku należy konsultować możliwość podjęcia kształcenia w kierunku wybranego zawodu z lekarzem medycyny pracy, doradcą zawodowym.

Istnieje możliwość uzyskania kwalifikacji na Kwalifikacyjnym Kursie Zawodowym. JAKIE SĄ MOŻLIWOŚCI ROZWOJU W TYM ZAWODZIE? Po zdaniu egzaminu maturalnego istnieje możliwość kontynuowania nauki na studiach wyższych: Mechatronika, technika i budowa maszyn, Elektronika, Elektrotechnika, Automatyka i robotyka, Inżynieria pojazdów elektrycznych i hybrydowych. Technik pojazdów samochodowych JAK ZOSTAĆ TECHNIKIEM POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH ? Technikum -4 lata Egzaminy potwierdzające kwalifikacje M.18, M.12, M.42 Technikum -4 lata Egzaminy potwierdzające kwalifikacje M.18, M.12, M.42 GIMNAZJUM Od roku szkolnego 2015/2016 w szkołach policealnych nie prowadzi się rekrutacji kandydatów do kl. 1 semestr pierwszy.

C ZY WIESZ, ŻE …? C IEKAWOSTKI Za pierwsze wydane prawo jazdy uznaje się wydany przez Wielkiego Księcia Badenii w 1888 roku Karlowi Benzowi dokument zezwalający na używanie pojazdu na drogach publicznych. Ustawa o czerwonej fladze (Locomotives on High ways Act) brytyjski dokument z 1865 roku, który nakazywał, aby kilkadziesiąt metrów przed poruszającym się pojazdem szła osoba z czerwoną flagą (nocą z latarnią ) i ostrzegała w ten sposób innych użytkowników dróg) W sektorze produkcji części w Polsce zatrudnionych jest ok. 116 tysięcy osób. W Polsce działa obecnie ok. 19,5 tys. warsztatów samochodowych niezależnych - to więcej niż szkół podstawowych (ok.13,5 tys., wg MEN). Samochody dostarczające części zamienne do warsztatów w Polsce dziennie pokonują prawie 500 tysięcy kilometrów (odpowiada to dwunastokrotnemu okrążeniu Ziemi w ciągu doby) (raport Branża motoryzacyjna w Polsce Liczby, podsumowania, analizy, Stowarzyszenie Dystrybutorów i Producentów Części Motoryza- cyjnych).

Program nauczania dla zawodu technik pojazdów samochodowych o strukturze modułowej, materiały wydane w ramach programu „Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru”, dostępne na stronach „Konstrukcja pojazdów samochodowych. Podręcznik. Szkoły ponad- gimnazjalne”, P. Fundowicz, M. Radzimierski, M. Wieczorek, „Organizacja i zarządzanie przedsiębiorstwem samochodowym. Podręcznik”, S. Kowalczyk, „Naprawa pojazdów samochodowych. Podręcznik do nauki zawodu technik pojazdów samochodowych. Szkoły ponadgimnazjalne”, S. Orzełowski, S. Kowalczyk, „Technik pojazdów samochodowych”, T. Rychter, „Poradnik technika samochodowego”, E. A. Zogbaum. C O CZYTAĆ ? L ITERATURA FACHOWA

B IBLIOGRAFIA Podstawa programowa kształcenia w zawodzie, opracowano na podstawie dokumentu z dnia 7 lutego 2012 r. Technik pojazdów samochodowych nr. zawodu , Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z późn. zmianami, Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie CKE, technik pojazdów samochodowych nr zawodu , Warszawa 2012, Materiały Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Szczecinie/ Koszalinie, Materiały projektu „Poznaj swoje zainteresowania i świat szkolnictwa zawodowego”, Strony internetowe szkół prowadzących kształcenie w poszczególnych zawodach:

WYWIAD DŹWIĘKOWY Posłuchaj w Multimedialnym Katalogu Zawodów wywiadu z TECHNIKIEM POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

SPRAWDŹ SWOJĄ WIEDZĘ - QUIZY Zapoznałeś się z charakterystyką zawodu. Teraz sprawdź swoją wiedzę i predyspozycje do zawodu rozwiązując quizy interaktywne.