ZASADY ORGANIZOWANIA, PRZYGOTOWANIA ORAZ PROWADZENIA ĆWICZEŃ OBRONNYCH. ZAŁOŻENIA NOWEJ INSTRUKCJI ORGANIZACJI I PROWADZENIA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH Warszawa, kwiecień-maj 2016 roku
UKŁAD PREZENTACJI 1.Charakterystyka zajęć praktycznych 2.Metodyczne zasady ćwiczeń 3.Przygotowanie ćwiczeń 4.Prowadzenie ćwiczeń 5.Dyskusja
Zajęcia praktyczne są najskuteczniejszym rodzajem praktycznego szkolenia obronnego, podczas którego na tle aplikacyjnej sytuacji mogącej odzwierciedlać rzeczywisty stan zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa oraz wojny są rozwiązywane złożone problemy przygotowania i podejmowania działań obronnych. CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH
Głównym celem zajęć praktycznych jest rozwijanie wiedzy, kształtowanie nawyków i umiejętności rozwiązywania problemów z zakresu obronności państwa, doskonalenie pracy zespołowej oraz wymiany informacji w wymiarze wewnętrznym i zewnętrznym. CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH
Ćwiczenia to metoda praktycznego szkolenia obronnego, w których podmiotem szkolenia są organy administracji publicznej oraz kierownicy jednostek organizacyjnych administracji rządowej, zwani dalej kierownikami jednostek, urzędy ich obsługujące, struktury organizacyjne, za działalność których odpowiadają kierownicy jednostek, przedsiębiorcy i inne jednostki organizacyjne realizujące zadania obronne
CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH Ćwiczenia polegają na: pogłębieniu umiejętności kierowników jednostek w zakresie planowania i kierowania podległymi strukturami organizacyjnymi oraz sprawdzeniu tych umiejętności poprzez praktyczne formy szkolenia obronnego doskonaleniu umiejętności indywidualnych kadry kierowniczej i zgraniu komórek urzędów obsługujących kierowników jednostek oraz podległych im struktur organizacyjnych w relacjach wewnętrznych oraz zewnętrznych sprawdzeniu przyjętych procedur w dziedzinie planowania operacyjnego oraz kierowania bezpieczeństwem narodowym, w tym obronnością - w trakcie prowadzenia działań przewidywanych do realizacji w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa oraz wojny
Ćwiczenia polegają na: utrwaleniu i pogłębieniu indywidualnej wiedzy i umiejętności oraz nawyków działania zespołowego w wykonywaniu zadań obronnych doskonaleniu zasad i procedur wydzielania wsparcia na rzecz Sił Zbrojnych RP (SZ RP) oraz wojsk sojuszniczych oraz współdziałania z nimi w tym zakresie Treścią ćwiczeń jest rozwiązywanie problemów związanych z realizacją zadań obronnych, a także doskonalenie umiejętności organizacyjnych i metodycznych szkolenia obronnego CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH
Trening służy doskonaleniu czynności praktycznych w wykonywaniu określonych zadań obronnych. Występuje jako samodzielna forma szkoleniowa lub może być częścią innych szkoleń, w tym ćwiczeń obronnych CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH Trening najczęściej prowadzi się w zakresie zachowania ciągłości przekazywania sygnałów i decyzji uprawnionych organów (stały dyżur, systemy łączności) bądź informowania i ostrzegania o zagrożeniach (system wykrywania skażeń), a także zabezpieczenia mobilizacyjnego rozwinięcia Sił Zbrojnych RP (akcja kurierska)
CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH Gra jest rodzajem praktycznego szkolenia z udziałem kierowniczej kadry oraz kierowników i dyrektorów urzędów, wchodzących w skład stałych lub doraźnie tworzonych zespołów funkcjonalnych Ćwiczenie instytucjonalne jest rodzajem praktycznego szkolenia z udziałem wskazanych komórek organizacyjnych wchodzących w urzędu obsługującego organizatora szkolenia obronnego Ćwiczenie instruktażowe jest rodzajem praktycznego szkolenia z udziałem kadr odpowiedzialnych za organizację, przygotowanie i prowadzenie ćwiczeń. Polega na zademonstrowaniu szkolonym wzorowo wykonywanych czynności
CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH Podział zajęć praktycznych I.Ćwiczenia obligatoryjne: 1.Ćwiczenie międzynarodowe 2.Ćwiczenie krajowe 3.Ćwiczenie regionalne 4.Ćwiczenie kompleksowe 5.Ćwiczenie centralne 6.Ćwiczenie działowe 7.Ćwiczenie wojewódzkie 8.Samorządowe ćwiczenie wojewódzkie 9.Ćwiczenie powiatowe (miejskie, gminne)
CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH Podział zajęć praktycznych II.Treningi i gry: 1.Trening 2.Gra III.Ćwiczenia fakultatywne 1. Ćwiczenie instytucjonalne 2. Ćwiczenie instruktażowe
METODYCZNE ZASADY ĆWICZEŃ Zasada jedności szkolenia indywidualnego i zespołowego wyraża się w tym, że osoby realizujące zadania obronne osiągają wysoki poziom wyszkolenia przez właściwą organizację i jednolitość działania. Uzyskuje się to dzięki absolutnemu podporządkowaniu indywidualnego przygotowania każdej osoby w zakresie określonym przez wymagania i potrzeby zespołowego działania Zasada realizmu wyraża się stworzeniem ćwiczącym warunków maksymalnie zbliżonych do przewidywanego przebiegu działań w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny
METODYCZNE ZASADY ĆWICZEŃ Zasada prowadzenia ćwiczeń według decyzji ćwiczących oznacza, że ćwiczący podejmują rozstrzygnięcia samodzielnie, świadomie wybierają jeden z wielu możliwych wariantów działania, a następnie konsekwentnie go realizują, co pozwala na urealnienie ćwiczeń oraz pobudza aktywność i inicjatywę ćwiczących, a także zachęca do samodzielnego rozwiązywania problemów Zasada równości szans ćwiczących stron polega na ustaleniu i przestrzeganiu w toku ćwiczenia obowiązujących wszystkich ćwiczących reguł postępowania oraz kryteriów oceny w tym zakresie
Zasada ciągłości ćwiczenia polega na zapewnieniu płynności działań w czasie jego trwania. Kolejność następujących po sobie sytuacji (epizodów) powinna mieć logiczny ciąg i wynikać z uprzednio podjętych decyzji, co osiąga się poprzez eliminowanie sztucznych przerw w ćwiczeniach METODYCZNE ZASADY ĆWICZEŃ Zasada zachowania tajemnicy sytuacji wyjściowej do ćwiczenia polega na tym, że treść przygotowywanych założeń musi pozostać tajemnicą dla ćwiczących
PRZYGOTOWANIE ĆWICZEŃ Proces przygotowania ćwiczenia to realizacja szeregu zamierzeń planistycznych, organizacyjnych i szkoleniowych zapewniających właściwe przygotowanie ćwiczenia oraz osiągnięcie zakładanych celów szkoleniowych Przygotowanie ćwiczeń obejmuje: 1.wydanie dokumentu dyrektywnego (zarządzenia) do przygotowania ćwiczenia (nieobligatoryjne – jedno zarządzenie) 2.powołanie zespołu autorskiego; 3.opracowanie i zatwierdzenie koncepcji przygotowania i przeprowadzenia ćwiczenia (być może nie będzie wymagana) 4.opracowanie dokumentów wyjściowych do przygotowania przez ćwiczących; 5.przeprowadzenie rekonesansu rejonu ćwiczenia (według potrzeb)
PRZYGOTOWANIE ĆWICZEŃ Przygotowanie ćwiczeń obejmuje: 6.opracowanie dokumentów składowych planu przeprowadzenia ćwiczenia (planu przyg. i przeprowadzenia), takich jak: - sytuacja wyjściowa - plan szkolenia kierownictwa ćwiczenia oraz ćwiczących, - ramowy plan podawania informacji - schemat łączności (nieobligatoryjnie) - inne sporządzane według potrzeb 7.dokonanie przeglądu zgodności treści opracowanej dokumentacji ćwiczenia 8.opracowanie i wydanie dokumentów dyrektywnych (zarządzenia) do przeprowadzenia ćwiczenia 9.zatwierdzenie planu przeprowadzenia ćwiczenia 10.przygotowanie kierownictwa, ćwiczących i miejsc prowadzenia ćwiczeń 11. zorganizowanie zabezpieczenia logistycznego ćwiczenia
PRZYGOTOWANIE ĆWICZEŃ Sytuacja wyjściowa do ćwiczenia jest podstawowym dokumentem dla ćwiczących, składa się z części opisowej i graficznej Część opisowa składa się z: 1. sytuacji ogólnej 2. sytuacji szczegółowej 3. sytuacji specjalistycznej 4. danych dodatkowych 5. pracy do wykonania 6. załączników, w tym części graficznej W sytuacji ogólnej przedstawia się charakter dotychczasowych działań stron, ogólne położenie oraz wiadomości o przeciwniku, aktualnie realizowane zadanie przez przełożonego Przedstawia się ją z zasady o 1-2 szczeble organizacyjne wzwyż od szczebla ćwiczącego
PRZYGOTOWANIE ĆWICZEŃ Sytuacja szczegółowa powinna zawierać informacje o dotychczasowych działaniach ćwiczących oraz o przeciwniku w rejonie działania (odpowiedzialności) ćwiczących z dokładnością o dwa szczeble w dół W sytuacji specjalistycznej podaje się: 1. warunki dotyczące sił współpracujących z ćwiczącymi; 2. inne dane potrzebne do zrealizowania poszczególnych zagadnień szkoleniowych W danych dodatkowych podaje się przyjętą w ćwiczeniu strukturę organizacyjną stron, termin i sposób otrzymania zadania, dawki napromieniowania, dane meteorologiczne oraz inne w zależności od potrzeb
W pracy do wykonania określa się zakres czynności ćwiczących, które powinni wykonać w ramach przygotowania do ćwiczenia lub kolejnych etapów ćwiczenia PRZYGOTOWANIE ĆWICZEŃ W części graficznej sytuacji wyjściowej do ćwiczenia przedstawia się położenie sił własnych z dokładnością do dwóch szczebli w dół oraz dane o przeciwniku, które nie znajdują się w części opisowej sytuacji wyjściowej Proces planowania ćwiczenia kończy się wydaniem przez właściwego przełożonego organizacyjnego dokumentu dyrektywnego do przeprowadzenia ćwiczenia
Przedsięwzięcia realizowane w ramach prowadzenia ćwiczeń: 1.zgrupowanie sił i środków do ćwiczenia 2.przeprowadzenie instruktażu dla ćwiczących w zakresie przestrzegania warunków bezpieczeństwa oraz ochrony informacji podczas ćwiczenia 3.rozpoczęcie ćwiczenia 4.zakończenie ćwiczenia 5.przemieszczenie ćwiczących do stałych siedzib PROWADZENIE ĆWICZEŃ
Rozpoczęcie ćwiczenia polega na: 1.zapoznaniu z sytuacją wyjściową do ćwiczenia oraz dokumentami normatywnymi 2.sprawdzeniu systemów łączności i obiegu informacji 3.przekazaniu ćwiczącym zadania do wykonania PROWADZENIE ĆWICZEŃ Ćwiczący po otrzymaniu zadania do wykonania przystępują do organizacji działań zgodnie z obowiązującymi dla ćwiczących zasadami wynikającymi z ich właściwości oraz obowiązujących w tym zakresie ustaleń
W tym czasie prowadzenia ćwiczenia kierownictwo ćwiczenia, zwraca szczególną uwagę na: 1.stopień opanowania rozpatrywanych problemów 2.organizację pracy ćwiczących 3.sposób wypracowania decyzji 4.sposób określenia i wyboru wariantów działania 5.realność przygotowywanych kalkulacji 6.realizm w ocenie możliwości sił własnych i przeciwnika 7.umiejętność przewidywania rozwoju sytuacji 8.synchronizację działań 9.konkretność i terminowość przekazywania zadań podwładnym 10. formę, treść oraz przydatność opracowanych dokumentów PROWADZENIE ĆWICZEŃ
WNIOSKI Z DOTYCHCZASOWEJ WSPÓŁPRACY Uzgodnienie koncepcji – robocze drogą , podpisanie uzgodnienia 1 miesiąc przed rozpoczęciem ćwiczenia (planu przyg. i przeprowadzenia) Sytuacja wyjściowa : - układ - treść - przełożenie na przewidziane do realizacji zamierzenia szkoleniowe – dot. również pokazów Przebieg ćwiczenia -konferencje a)wstępna b)decyzyjna c)doraźna (ustalająca, inna) – w miarę potrzeb
WNIOSKI Z DOTYCHCZASOWEJ WSPÓŁPRACY -przygotowanie sali a)mapa b)referujący c)liczba uczestników - podsumowanie ćwiczenia – błędnie określane jako konferencja główna Sprawozdawczość z ćwiczenia - terminowość - treść a) ilość osób przeszkolonych z wyszczególnieniem AK b) rozliczenie z dotacji Kontrola ćwiczeń
Mirosław WIKTOROWSKI starszy specjalista Oddział Spraw Obronnych tel.(22)