Instrumenty wsparcia dostępne dla polskich funduszy VC w ramach Programu CIP Joanna Dąbrowska „Wsparcie funduszy podwyższonego ryzyka w ramach Programu Ramowego CIP oraz inne instrumenty wsparcia rynku Venture Capital w Polsce w okresie ” Warszawa, 28 listopada 2008 r.

Plan prezentacji 1.O Instrumentach Finansowych dla MŚP – ogólnie (3-5) 2.Instrument GIF – informacje podstawowe (6-8) 3.GIF1 – Fundusze Pośredniczące, Beneficjenci Końcowi, warunki brzegowe transakcji, współpraca z sieciami AB, współinwestowanie z udziałem innych środków, warunki inwestycji (9 – 17) 4.GIF2 – jw. (18 – 26) 5.Cechy Zespołu Zarządzającego i inne warunki szczegółowe (27 – 28) 6.Proces selekcji (29 – 33) 7.Instrument CBS (34 – 35) 8.Gdzie i jak aplikować ( ) 2

3 Instrumenty finansowe dla MSP skierowane są do Pośredników Finansowych: banki, fundusze pożyczkowe i poręczeniowe, fundusze kapitałowe, anioły biznesu Dostępne instrumenty mają zachęcić te instytucje do zwiększenia finansowania innowacyjnych MSP, na różnych etapach rozwoju przedsiębiorstw: przy zakładaniu, w fazie startu i ekspansji, na etapie transferu firmy. Beneficjenci końcowi: MSP

4 Instrumenty finansowe dla MSP budżet 1,13 mld € Instrumenty oferowane instytucjom finansowym to: - instrument na rzecz wysokiego wzrostu i innowacji w MSP GIF mln € - system poręczeń dla MSP SMEG mln € - system rozwijania zdolności instytucji pośrednictwa finansowego CBS - 70 mln €

5 Bank/Fundusz pożyczkowy Fundusz Venture capital MSP inwestuje pożycza zapewnia środki Fundusz poręczeniowy regwarantuje gwarantuje Budżet UE Jak środki trafiają do beneficjentów? Informuje, promuje, doradza, szkoli

6 GIF - Instrument na rzecz wysokiego wzrostu i innowacji w MSP Obejmuje inwestycje w wyspecjalizowane fundusze podwyższonego ryzyka, w tym: fundusze finansujące wczesne stadium rozwoju firmy (seed capital), fundusze działające w skali regionu lub skupione na określonych sektorach/ technologiach, fundusze typu venture capital finansujące działania badawczo-rozwojowe itp. Wsparte fundusze, udostępniają następnie kapitał innowacyjnym MSP, umożliwiając im rozpoczęcie i rozwój działalności, wprowadzenie produktów i usług na rynek, czy prowadzenie działalności B+R.

Warunki działania instrumentu GIF Instrument GIF może inwestować w Fundusze Pośredniczące (FP) współdziałając, o ile to możliwe, z krajowymi lub regionalnymi programami mającymi na celu tworzenie małych firm inwestycyjnych. Oprócz finansowania z GIF, większość kapitału zainwestowanego w jakikolwiek fundusz musi pochodzić od inwestorów działających w okolicznościach odpowiadających zasadzie inwestora z gospodarki rynkowej. 7

Cele instrumentu GIF wspieranie zakładania i finansowania MSP oraz zmniejszenie luki na rynku inwestycji udziałowych i kapitału podwyższonego ryzyka, ograniczającej potencjał wzrostu MSP wspieranie innowacyjnych MSP o wysokim potencjale wzrostu (szczególnie w obszarze badań, rozwoju i działalności innowacyjnej) 8

Instrument GIF1 9

GIF1 – Fundusze Pośredniczące (FP) FP to wyspecjalizowane fundusze podwyższonego ryzyka: fundusze finansujące wczesne stadium rozwoju firmy (faza zalążkowa i faza startu), fundusze mogące pełnić rolę katalizatora w rozwoju rynków kapitału dla danej technologii lub w regionie, podmioty utworzone celem dokonywania transferu technologii. Fundusze powinny dysponować szerokim wachlarzem inwestorów - pojedynczy inwestor – max. do 50% kapitału Funduszu Pośredniczącego. Celem pobudzenia inwestycji z sektora prywatnego, większość kapitału zainwestowanego w FP musi pochodzić od inwestorów działających na zasadach rynkowych, bez względu na charakter prawny i strukturę własności. Inwestor : EFI działający w imieniu KE 10

Uprawnieni Beneficjenci Końcowi GIF1 Uprawnieni Beneficjenci Końcowi GIF1: To innowacyjne MSP, o wysokim potencjale wzrostu w trakcie powstawania lub na wczesnym etapie rozwoju, zostały założone i działają w Państwie Uczestniczącym w Programie CIP, istniejące nie dłużej niż 10 lat Kryteria powyższe powinny być spełnione w momencie pierwszej inwestycji FP. Priorytet: - MSP inwestujące w rozwój technologiczny, badania, innowacje (w tym eko-innowacje), transfer technologii, - MSP rozszerzające swoją działalność gospodarczą za granicę. 11

GIF1 – cel finansowania Udostępnienie długoterminowego kapitału udziałowego lub quasi udziałowego (w tym, bez ograniczeń, pożyczki podporządkowane i partycypacyjne oraz obligacje zamienne) celem wsparcia wzrostu i działalności innowacyjnej firm – Uprawnionych Beneficjentów Końcowych GIF1 (w tym innowacji ekologicznych i transferu technologii) 12

GIF1 – inwestycje UE w Fundusze Pośredniczące (FP) Okres finansowania – inwestycje kapitałowe UE (udziałowe i quasi udziałowe) zazwyczaj 5-12-letnie, inwestycje max. do XI 2026 r. (podpisanie umowy z EFI do XII 2013 r.) Kwota udziału GIF1 w Funduszu Pośredniczącym – powinna osiągnąć masę krytyczną jednak max. 30 mln EUR, co stanowić może: 1.od 10% do 25% wkładów ogółem w Fundusz, lub 2.do 50% wkładów ogółem, w przypadku nowego Funduszu pełniącego funkcję silnego katalizatora Jeśli beneficjenci końcowi (firmy) wdrażają eko-innowacje: 1.do 50% wielkości Funduszu przy inwestycjach >50% udziałów w firmach 2.do 25% (wkład podstawowy) + dodatkowy uzgodniony udział pro rata do działalności inwestycyjnej na eko-innowacje przy inwestycjach <50% udziałów w firmach 13

GIF1 – współpraca z sieciami Aniołów Biznesu Możliwe jest współinwestowanie GIF1 w fundusze współpracujące z jedną lub wieloma sieciami Aniołów Biznesu Możliwy jest dodatkowy oddzielny wkład kapitałowy GIF1 do takiego funduszu, na każdą inwestycję w firmę - beneficjenta końcowego, zgłoszoną przez sieć Aniołów Biznesu. (z zastrzeżeniem: udział GIF1 ogółem (bezpośrednio lub pośrednio) w inwestycji proponowanej przez sieć Aniołów Biznesu musi być <50% kapitału beneficjenta końcowego) 14

Współinwestowanie z udziałem innych środków Instrument GIF1 może współinwestować z udziałem: Środków własnych EFI Środków przyznanych w ramach mandatu kapitału podwyższonego ryzyka EBI Innych środków zarządzanych przez EFI 15

GIF1 – warunki inwestycji Klauzula pari passu – tj. „podobne ryzyko, podobna nagroda”, co oznacza, że EFI (inwestując w ramach GIF1) będzie traktowany na równi z innymi Inwestorami Rynkowymi. Kluczowa rola EFI – w przypadku nowych Funduszy Pośredniczących, EFI może odgrywać rolę kluczowego inwestora (w sytuacji, gdy FP może odegrać rolę katalizatora w rozwoju rynków kapitału podwyższonego ryzyka dla danej technologii lub w danym regionie.) 16

GIF1 – warunki inwestycji – cd. Zasadniczo GIF1 powinien inwestować podczas pierwszego zamknięcia transakcji FP, jednakże możliwa jest inwestycja GIF1 przy dalszych zamknięciach, jeśli można rzetelnie wykazać zalety takiego rozwiązania. Dodatkowa inwestycja/ inwestycje GIF1 są udostępniane na kolejnych zamknięciach, pod warunkiem spełnienia odpowiednich warunków omówionych wcześniej. 17

Instrument GIF2 18

GIF2 - Fundusze Pośredniczące (FP) Wyspecjalizowane fundusze podwyższonego ryzyka fundusze finansujące firmy o wysokim potencjale wzrostu na etapie ekspansji; fundusze mogące pełnić rolę katalizatora w rozwoju rynków kapitału dla danej technologii lub regionie, fundusze prowadzące strategię buy-and-build (zapewnienie długotrwałego wzrostu zatrudnienia i wartości firmy), fundusze, których polityka inwestycyjna zakłada >50% udział w firmach-beneficjentach końcowych (komentarz: chodzi o >50% inwestycji funduszu w spółki kwalifikujące się do GIF2) 19

Profil inwestycyjny GIF2 powinien być skierowany na inwestycje w firmy o wysokim potencjale wzrostu na etapie ekspansji, ale unikać –funduszy kapitału ryzyka nabywających udziały kontrolne (buy out) lub –transakcji służących wyprzedaży aktywów nabywanego przedsiębiorstwa (asset stripping) 20

Uprawnieni Beneficjenci Końcowi GIF2: innowacyjne MSP, o wysokim potencjale wzrostu, zostały założone i działają w Państwie Uczestniczącym w Programie CIP MSP będące na etapie ekspansji (etap B i C). Kryteria powyższe powinny być spełnione w momencie pierwszej inwestycji FP. 21

GIF2 – cel finansowania Udostępnienie długoterminowego kapitału udziałowego lub quasi udziałowego (w tym, bez ograniczeń, pożyczki podporządkowane i partycypacyjne oraz obligacje zamienne) celem wsparcia ekspansji firm – Uprawnionych Beneficjentów Końcowych GIF2 (również działających w dziedzinie innowacji ekologicznych) 22

GIF2 – Inwestycje UE w Fundusze Pośredniczące Okres finansowania – inwestycje kapitałowe (udziałowe i quasi udziałowe) zazwyczaj 5-12-letnie, max. do XI 2026 r. (umowy z EFI do XII 2013 r.) Kwota udziału GIF2 w Funduszu Pośredniczącym – powinna osiągnąć masę krytyczną jednak max. 30 mln EUR, co stanowić może: 1.od 7,5% do 15% wkładów ogółem w Fundusz 2.do 25% wkładów ogółem, w przypadku nowego Funduszu pełniącego funkcję katalizatora lub Funduszu utworzonego przez początkujący zespół zarządzający Jeśli beneficjenci końcowi wdrażają eko-innowacje: 1.do 25% wielkości Funduszu przy inwestycjach >50% udziałów w firmach 2.do 15%(wkład podstawowy) dodatkowy uzgodniony udział pro rata do działalności inwestycyjnej na eko-innowacje przy inwestycjach <50% udziałów w firmach 23

Współinwestowanie z udziałem innych środków Instrument GIF2 może współinwestować z udziałem: Środków własnych EFI Środków przyznanych w ramach mandatu kapitału podwyższonego ryzyka EBI Innych środków zarządzanych przez EFI W takich przypadkach max. wkład instrumentu GIF2 wynosi 15% 24

GIF2 – warunki inwestycji Klauzula pari passu – tj. inwestycje w Fundusz Pośredniczący, w ramach instrumentu GIF2, mają tę samą rangę co działania innych Inwestorów Rynkowych. Kluczowa rola EFI – w przypadku nowych Funduszy Pośredniczących, EFI może odgrywać rolę kluczowego inwestora (w sytuacji gdy FP może odegrać rolę katalizatora w rozwoju rynków kapitału podwyższonego ryzyka dla danej technologii lub w danym regionie.) 25

GIF2 – warunki inwestycji – cd. Zasadniczo GIF2 powinien inwestować podczas pierwszego zamknięcia transakcji FP, jednakże możliwa jest inwestycja GIF2 przy dalszych zamknięciach, jeśli jest możliwość rzetelnego wykazania zalety takiego rozwiązania. Dodatkowa inwestycja/ inwestycje GIF2 są udostępniane na kolejnych zamknięciach, pod warunkiem spełnienia odpowiednich warunków omówionych wcześniej. 26

Zespół zarządzający funduszem powinien : Być niezależny, Łączyć odpowiednie kompetencje z doświadczeniem (posiadać konieczne zdolności dla rzetelnego kierowania funduszem podwyższonego ryzyka lub instrumentem transferu technologii). Ponadto Zespół powinien przedstawić jasną strategię dokonania odpowiedniej liczby inwestycji w Uprawnionych Beneficjentów Końcowych 27

Inne warunki szczegółowe Sprawozdawczość – zgodnie z odpowiednimi postanowieniami instrumentu GIF1 Monitorowanie i audyt – FP, firmy w które zainwestowano w ramach GIF2 wyrażą zgodę na dostęp przedstawicieli KE, EFI i Europejskiego Trybunału Obrachunkowego do informacji umożliwiających monitoring, kontrolę i audyt poprawności korzystania z funduszy wspólnotowych. Promocja – oznakowanie i przejrzystość udzielonego wsparcia UE (info. w Internecie o wsparciu GIF2, logo UE) Oznakowanie – w umowach z firmami – Beneficjentami Końcowymi - info. o tym, że inwestycja „ korzysta z CIP UE” 28

PROCES SELEKCJI Ciągły nabór wniosków inwestycyjnych w EFI Wybór wniosków zgodnie z najlepszą praktyką rynkową Wybór wniosków na podstawie oceny i analizy kryteriów opisanych w Wytycznych wdrożeniowych, w tym oceniane będą:  Przesłanki inwestycyjne GIF1/GIF2 – wartość dodatkowa - brak rynkowych możliwości finansowania - zakres spodziewanego efektu katalizy wywołanego przez inwestycję GIF1/GIF2.  Alokacja inwestycji GIF1/GIF2 - dostępność środków z GIF - komplementarność inwestycji GIF1/GIF2 z innymi środkami EFI - zamiar współpracy z szerokim wachlarzem wyspecjalizowanych FP, w celu uzyskania ogólnie równomiernego rozkładu geograficznego Inwestycji GIF1/GIF2. 29

Kryteria oceny wniosków inwestycyjnych cd.  Zespół zarządzający –Odpowiednie doświadczenie –Skład Zespołu, osiągnięcia jego członków, umiejętności całego Zespołu –Zdolność do wypracowania wartości dodanej –Zdolność zapewnienia odpowiedniego zaangażowania na czas funkcjonowania funduszu –Weryfikacja członków Zespołu zgodnie ze standardową praktyką rynkową (z uwzględnieniem: korupcji, oszustw, wymuszeń, zmowy, wyroku karnego związanego z działalnością zawodową)  Rynek -Wskazanie rynku docelowego -Wielkość rynku i jego potencjał rozwojowy -Potencjał wzrostu MSP na rynku docelowym 30

Kryteria oceny wniosków inwestycyjnych cd.  Dostępność projektów inwestycyjnych (deal flow) - Historia dostępu do projektów inwestycyjnych - Jakość projektów - Wiarygodność realizacji planów dostępności projektów inwestycyjnych  Strategia inwestycyjna - Preferencje funduszu - Etap rozwoju finansowanego przedsięwzięcia - Preferowany sektor (info. o ekoinnowacjach, jeśli zasadne) - Preferencje geograficzne - Liczba inwestycji - Dopasowanie strategii inwestycyjnej do rynku - Spójność z celami GIF1/ GIF2 - Wskazanie dróg wyjścia dla inwestycji – odpowiednich i możliwych 31

Kryteria oceny wniosków inwestycyjnych cd.  Wielkość funduszu - Równowaga między wielkością funduszu a spodziewaną dostępnością projektów inwestycyjnych - Wielkość rezerwy na inwestycje kontynuacyjne (follow on)  Proponowane warunki - Zgodność z normami rynkowymi + wyjaśnienie odchyleń - Planowane wynagrodzenia, uzależnione od wyników, jak premia motywacyjna (carried interest), mające stanowić wynagrodzenie za ogólne wyniki funduszu  Spodziewany zwrot - Przesłanki możliwości działania funduszu na zasadach komercyjnych i oczekiwania, że będzie opłacalny 32

Kryteria oceny wniosków inwestycyjnych cd.  Baza inwestorów - Równe traktowanie (pari passu) Inwestorów Rynkowych - Dowody wsparcia ze strony inwestorów, szczególnie z sektora prywatnego - Strategia i przesłanki współinwestowania - Przegląd i monitoring współinwestorów polegający na uzyskaniu przez EFI dostępu do informacji, zgodnie ze standardową praktyką rynkową (szczególnie w kwestii oszustw, prania brudnych pieniędzy, finansowania terroryzmu) 33

34 CBS - System rozwijania zdolności instytucji pośrednictwa finansowego Obejmuje dwa działania, w tym : Działanie w zakresie kapitału zalążkowego - Cel 1 - pobudzenie napływu kapitału podwyższonego ryzyka, poprzez wsparcie (granty na pomoc techniczną) funduszy zalążkowych i funduszy działających na rzecz start up i innych instytucji tego typu, inwestujących w innowacyjne MSP lub w MSP o znacznym potencjale wzrostu. - Cel 2 – możliwe jest dofinansowanie długoterminowego zatrudnienia specjalistów z zakresu innowacji i technologii (zwiększenie specjalistycznej wiedzy w ww. funduszach ).

CBS – instrument jeszcze nie uruchomiony przez KE 35

Gdzie aplikować o wsparcie? Komponent jest wdrażany w imieniu Komisji Europejskiej przez Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI) w Luksemburgu – tam należy składać wnioski inwestycyjne. ( kontakt mailowy z EFI:  Nabór wniosków o instrument GIF - JUŻ TRWA  Nabór wniosków o instrument CBS – ??? Nabór jest ciągły, w oparciu o „Zaproszenie do zgłaszania zainteresowania” opublikowane w Dzienniku Urzędowym

Jak aplikować o wsparcie? Procedura aplikacyjna w GIF – oparta na indywidualnych negocjacjach, propozycje transakcji mogą być przesyłane mailem na adres: i/ lub pocztą na adres: CIP GIF, 96, boulevard Konrad Adenauer L-2968 Luxembourg 37

38 Infolinia mailowa: tel/fax: (+48 22) Dziękuję za uwagę! Niniejsza prezentacja służy wyłącznie celom informacyjnym. KPK nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za wykorzystywanie informacji zawartych w niniejszym dokumencie w celach prowadzonej działalności gospodarczej przez osoby trzecie. Ponadto, dokument ten nie może stanowić podstawy do zgłaszania roszczeń wobec KPK.