Sprawozdawczość roczna w jednostce budżetowej wybrane aspekty Katarzyna Michalak
Akty prawne zewnętrzne i wewnętrzne dot. sprawozdawczości rocznej 1) Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej Dz.U z 2010 r. Nr 128 poz. 861 z późn. Zmianami – zwane w dalszej części Rozporządzeniem ( zawiera m.in. elementy, zasady tworzenia, wzory, terminy ) 2) zakładowy plan kont – polityka rachunkowości
Czynności poprzedzające sporządzenie sprawozdania rocznego Krok 1. Sprawdzenie czy ewidencja księgowa jest kompletna, poprawna pod względem formalnym: - ujęcie wszystkich dowodów księgowych dotyczących danego roku, - wyliczenie i zaksięgowanie amortyzacji rocznej,
Czynności poprzedzające sporządzenie sprawozdania rocznego Krok 2. Sprawdzenie, czy dane wynikające z ksiąg rachunkowych pokrywają się ze stanem rzeczywistym - INWENTARYZACJA
Inwentaryzacja – podstawa prawna Ustawa o Rachunkowości ( Dz.U Nr 121, poz 591 ) - art. 26 i 27 – określa: - Przedmiot - metody i rodzaje - zasady - termin i częstotliwość - sposób rozliczenia
Jak często przeprowadzamy inwentaryzację ? Co inwentaryzujemy ?
Metody inwentaryzacji 1) Spis z natury (S) 2) Potwierdzenie sald z kontrahentami (P) 3) Weryfikacja zapisów z dowodami źródłowymi – weryfikacja aktywów i pasywów (W)
Protokół weryfikacja aktywów i pasywów Uwiarygodnienie sald kont, których nie można zinwentaryzować za pomocą innych metod porównawczych Konstrukcja: 1. Stan na początek roku 2. Zwiększenia 3. Zmniejszenia 4. Stan na koniec roku + ustalenie różnic inwentaryzacyjnych (dopisek GK)
Ważne ! 1. Inwentaryzacja dotyczy wszystkich składników aktywów i pasywów 2. Inwentaryzację przeprowadza się co rok, różnymi metodami i w różnych formach
Czynności poprzedzające sporządzenie sprawozdania rocznego Krok 3. Dokonanie przeksięgowań rocznych poprzedzone wydrukiem zestawienia obrotów i sald ( Załącznik 2 i 3 )
Czynności poprzedzające sporządzenie sprawozdania rocznego Krok 4. Przygotowanie wydruków celem przeniesienia danych do sprawozdań: - Wydruk zestawienia obrotów i sald po dokonaniu przeksięgowań - Wydruk zapisów konta 860 Wynik finansowy - Wydruk zapisów konta 800 Fundusz jednostki
Elementy sprawozdania finansowego 1) Bilans (B), 2) Rachunek zysków i strat (Rzis), 3) Zestawienie zmian funduszu (ZF)
BILANS Informacja o posiadanym majątku jednostki i źródłach jego pochodzenia
Bilans Sporządzany na podstawie obrotów i sald
Bilans - zasady - Zasada równowagi bilansowej - Zasada ciągłości bilansowej - Zasada rzetelności ( na podst. ksiąg rachunkowych, według zasad wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego określonych w polityce rachunkowości )
Bilans – cechy formalne - nazwa i nr identyfikacyjny podmiotu - oznaczenia dnia, na który sporządzono bilans - data sporządzenia bilansu - podpis kierownika jednostki oraz osoby, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych
Rachunek zysków i strat Sporządzany z zestawienia obrotów i sald kont zespołu 4, 7,8 oraz zapisów konta 860 Informacja o poniesionych przychodach, kosztach – wyniku finansowym i jego obciążeniu Odróżnia działalność podstawową, operacyjną i finansową
Uproszczony schemat Rzis
Zestawienie zmian w funduszu jednostki Sporządzany na podstawie zapisów konta 800 Zawiera informacje o zmianach jakie następowały w funduszu jednostki w ciągu roku obrotowego, z poszczególnych tytułów Zawiera informacje o wyniku finansowym jednostki jako elemencie wpływającym na fundusz
Bilans a Rzis oraz ZF - powiązania Rzis oraz ZF stanowią uszczegółowienie informacji zawartych w bilansie
Audyt sprawozdania rocznego wybrane aspekty
Kryteria oceny 1) Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej Dz.U z 2010 r. Nr 128 poz. 861 z późn. zm. 2) zakładowy plan kont 3) księgi rachunkowe jednostki 4) Inwentaryzacja ( Ustawa o Rachunkowości ) 5) Sprawozdania budżetowe
Ryzyka Ryzyko 1 – niesporządzenie sprawozdania finansowego lub niekompletne sprawozdanie finansowe Ryzyko 2 - zastosowanie niewłaściwych formularzy Ryzyko 3 – sporządzenie z pominięciem cech formalnych Ryzyko 4 – niezgodność pomiędzy elementami SF Ryzyko 5 – niezgodność SF ze sprawozdawczością budżetową Ryzyko 6 – niezgodność sprawozdania finansowego z księgami rachunkowymi Ryzyko 7 - niewiarygodność sprawozdania finansowego – nie odzwierciedla stanu faktycznego
Ryzyko 1 - niesporządzenie sprawozdania finansowego lub niekompletne sprawozdanie finansowe I. Kryterium – Rozporządzenie II. Warunki kompletności – co zawiera sprawozdanie finansowe : 1) bilans (B) 2) rachunek zysków i strat (Rzis) 3) zestawienie zmian funduszu (ZF)
Ryzyko 2 - zastosowanie niewłaściwych formularzy I. Kryterium – Rozporządzenie (Załączniki 5 – 10) II. Warunek – sporządzenie sprawozdania finansowego na wzorze zgodnym z określonym w Rozporządzeniu
Ryzyko nr 4 - Niezgodność poszczególnych elementów SF (sumy kontrolne) 1) Wynik finansowy Bilans Pasywa A.II. = Rzis N. = ZF III. 2) Fundusz ( fundusz jednostki skorygowany o wynik finansowy ) Bilans Pasywa A = ZF V.
c.d. Ryzyko 4 3) Fundusz jednostki Bilans pasywa A.I. = ZF II wynik finansowy za rok ubiegły Bilans Pasywa A.II.( pocz.okr. ) = ZF: I – 1.1. / I -2.1.
Ryzyko 5 – niezgodność SF ze sprawozdawczością budżetową I. I. Kryterium – Sprawozdania Rb-28 i Rb-27 ( Rb-23, Rb-BZ ) II. Warunki zgodności – zgodność sumy wydatków i dochodów wykazany wykazanych w sprawozdaniach budżetowych z pozycjami ZF Suma Rb-28 ( Rb-23 ) = I.1.2. ( = konto 223 ) Suma Rb-27 ( Rb-23 ) = I.2.2. ( = konto 222 )
Ryzyko 6 – niezgodność bilansu z księgami rachunkowymi I. Kryterium: – zestawienie obrotów i sald, - zapisy konta 800, 860 II. Warunek zgodności: - odzwierciedlenie wszystkich sald z zestawienia obrotów i sald z właściwymi pozycjami bilansu, rachunku zysku i strat - odzwierciedlenie zapisów na koncie 800
Ryzyko 7 - niewiarygodność sprawozdania finansowego – nie odzwierciedla stanu faktycznego I. Kryterium: - inwentaryzacja - polityka rachunkowości II. Warunek - prawidłowe dokonanie przeksięgowań rocznych - zgodność wykazanych w zestawieniu obrotów i sald kwot z inwentaryzacją - zgodność zapisów na poszczególnych kontach z opisem kont zawartym w polityce rachunkowości
Czynności badania SF (1) c.d.n.: 1) Rozpisanie i zdefiniowanie na podstawie opisu kont: - kont bilansowych z określeniem „strony bilansu”; - księgowań rocznych – zamykających; - miejsca poszczególnych kont w strukturze (B) i (Rzis) 2) Sprawdzenie kompletności SF i ich zgodności elementów SF ze sobą 3) Sprawdzenie zgodności zastosowanych formularzy z określonymi w przepisach 4) Sprawdzenie prawidłowości dokonania przeksięgowań rocznych (konta: 222,223, „4”, „7”, 800, 860 ) 5) Sprawdzenie zgodności ZF ze sprawozdaniami budżet.
c.d. Czynności badania SF (2): 6) Sprawdzenie prawidłowości przeniesienia wszystkich sald z zestawienia obrotów i sald do poszczególnych pozycji bilansu, rachunku zysków i strat 7) sprawdzenie zgodności zapisów konta 800 z poszczególnymi pozycjami ZF 8) Sprawdzenie i weryfikacja przeprowadzenia inwentaryzacji rocznej 9) Sprawdzenie zgodności zestawienia obrotów i sald (poszczególnych pozycji bilansu) z wynikami przeprowadzonej inwentaryzacji (protokołami weryfikacji kont )
Protokół weryfikacji A i P 1. Zgodność zwiększeń / zmniejszeń z przyjętymi zasadami – polityką rachunkowości 2. Zgodność wyników protokołu ze SF 3. Zastępowalność protokołów aktywów / pasywów protokołami sald poszczególnych kont
Dziękuję za uwagę