Polityka energetyczna Polski do 2030 roku Joanna Strzelec-Łobodzińska Podsekretarz Stanu Ministerstwo Gospodarki

Struktura dokumentu Polityka energetyczna Polski do 2030 r.-przyjęta przez RM w dniu 10 listopada 2009 Załącznik 1. Ocena realizacji polityki energetycznej od 2005 roku Załącznik 2. Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię Załącznik 3. Program działań wykonawczych na lata 2009 – 2012 Załącznik 4. Prognoza oddziaływania polityki energetycznej na środowisko

Jakie wzywania stoją przed polską energetyką? Wysokie zapotrzebowanie na energię dla rozwijającej się gospodarki Nieadekwatny poziom rozwoju infrastruktury wytwórczej i transportowej paliw i energii Znaczne uzależnienie od zewnętrznych dostaw gazu ziemnego Zobowiązania w zakresie ochrony środowiska, w tym dotyczące klimatu Niemal pełne uzależnienie od zewnętrznych dostaw ropy naftowej

Priorytety PEP 2030

Priorytet I: Poprawa efektywności energetycznej Główne cele: Dążenie do utrzymania zeroenergetycznego wzrostu gospodarczego, tj. rozwoju gospodarki następującego bez wzrostu zapotrzebowania na energię pierwotną. Konsekwentne zmniejszanie energochłonności polskiej gospodarki do poziomu UE-15. Główne działania: Wprowadzenie systemowego mechanizmu wsparcia dla działań proefektywnościowych. Promocja rozwoju wysokosprawnej kogeneracji. Wzorcowa rola sektora publicznego w oszczędnym gospodarowaniu energią. Wsparcie inwestycji z funduszy Unii Europejskiej. Kampanie informacyjne i edukacyjne. Efekty: Istotne zmniejszenie energochłonności polskiej gospodarki. Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń w sektorze energetycznym. Wzrost innowacyjności polskiej gospodarki. Poprawa efektywności ekonomicznej gospodarki oraz jej konkurencyjności.

Zapotrzebowanie na energię pierwotną i finalną do 2030 r. Źródło: Zał. 2 Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię

Priorytet II: Wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii – Węgiel (1) Główne cele: Własne zasoby paliw i energii – stabilizatorami bezpieczeństwa energetycznego kraju. Racjonalne i efektywne gospodarowanie złożami węgla, znajdującymi się na terytorium RP. Główne działania: Wprowadzenie instrumentów motywujących do prowadzenia prac przygotowawczych oraz utrzymywania odpowiednich mocy wydobywczych. Zniesienie barier prawnych w zakresie udostępniania nowych złóż węgla. Dokończenie trwających zmian organizacyjnych i strukturalnych. Wsparcie dla gospodarczego wykorzystania metanu z kopalń węgla kamiennego. Wspieranie prac badawczych i rozwojowych nad innowacyjnymi technologiami węglowymi. Efekty: Utrzymanie niezależności wytwarzania energii elektrycznej i w znacznym stopniu ciepła, od zewnętrznych źródeł dostaw, gwarantujące bezpieczeństwo energetyczne w zakresie wytwarzania i dostaw energii elektrycznej.

Priorytet II: Wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii – Gaz ziemny (2) Główne cele: Zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez dywersyfikację źródeł i kierunków dostaw gazu ziemnego. Główne działania: Polityka taryfowa, zachęcająca do inwestowania w złoża krajowe i infrastrukturę liniową. Budowa systemu przesyłowego gazu ziemnego. Budowa terminalu LNG. Likwidacja barier inwestycyjnych, w szczególności w zakresie inwestycji infrastrukturalnych i liniowych. Usprawnienie mechanizmu reagowania w sytuacjach kryzysowych. Wsparcie inwestycji z wykorzystaniem funduszy europejskich. Efekty: Zmniejszenie stopnia uzależnienia Polski od importu gazu ziemnego z jednego kierunku. Zwiększenie udziału gazu wydobywanego w kraju, bądź produkowanego na bazie polskich surowców. Poprawa zdolności magazynowania gazu ziemnego, umożliwiająca zaopatrzenie kraju w niezbędne paliwa w sytuacjach kryzysowych.

Priorytet II: Wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii – Ropa naftowa i paliwa płynne (3) Główne cele: Zwiększenie stopnia dywersyfikacji źródeł dostaw ropy naftowej. Budowa magazynów ropy naftowej i paliw płynnych o pojemnościach zapewniających utrzymanie ciągłości dostaw, w szczególności w sytuacjach kryzysowych. Główne działania: Budowa infrastruktury transportowej, logistycznej, magazynowej i przeładunkowej. Stymulowanie i monitorowanie realizacji projektów w zakresie bezpieczeństwa dostaw ropy naftowej i paliw płynnych. Zmiany legislacyjne dotyczące zapasów paliw płynnych. Wsparcie inwestycji infrastrukturalnych z wykorzystaniem funduszy UE. Efekty: Zmniejszenie stopnia uzależnienia Polski od importu ropy naftowej i paliw płynnych z jednego kierunku. Poprawa zdolności magazynowania ropy naftowej i paliw płynnych umożliwiająca zaopatrzenie kraju w niezbędne paliwa w sytuacjach kryzysowych.

Struktura zapotrzebowania na energię pierwotną wg nośników (%) 2008 2030 Źródło: Zał. 2 Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię Dane wstępne. Bilanse paliw i energii, ARE 2009

Priorytet II: Wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii – Wytwarzanie i przesyłanie energii elektrycznej oraz ciepła (4) Główne cele: Zapewnienie ciągłego pokrycia zapotrzebowania na energię przy uwzględnieniu maksymalnego możliwego wykorzystania krajowych zasobów oraz przyjaznych środowisku technologii. Główne działania: Obowiązek opracowania planów rozwoju sieci ze wskazaniem preferencyjnych lokalizacji dla nowych mocy wytwórczych. Likwidacja barier inwestycyjnych. Odtworzenie i wzmocnienie istniejących oraz budowa nowych linii elektroenergetycznych. Wprowadzenie elementów zachęcających do obniżania wskaźników awaryjności sieci. Wsparcie inwestycji infrastrukturalnych z wykorzystaniem funduszy europejskich. Efekty: Zrównoważenie zapotrzebowania na energię elektryczną. Poprawa niezawodności pracy sieci przesyłowych i dystrybucyjnych. Rozwój energetyki rozproszonej, wykorzystującej lokalne źródła energii, jak metan czy OZE.

Produkcja energii elektrycznej netto w podziale na paliwa

Priorytet III: Dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej Główne cele: Przygotowanie infrastruktury dla energetyki jądrowej. Zapewnienie inwestorom warunków do wybudowania i uruchomienia elektrowni jądrowych opartych na bezpiecznych technologiach. Uzyskanie poparcia społecznego dla energetyki jądrowej. Zapewnienie wysokiej kultury bezpieczeństwa jądrowego. Główne działania: Stworzenie podstaw instytucjonalnych do przygotowania i wdrożenia programu energetyki jądrowej. Określenie niezbędnych zmian ram prawnych dla wdrożenia programu energetyki jądrowej. Przeprowadzenie kampanii informacyjnej i edukacyjnej. Edukacja i budowa zaplecza naukowo-badawczego i kadrowego. Efekty: Przygotowanie infrastruktury organizacyjno-prawnej, umożliwiającej wdrożenie programu. Przyśpieszenie procesu kształcenia kadr oraz rozwój zaplecza szkoleniowego i naukowo-badawczego. Podniesienie świadomości społecznej na temat energetyki jądrowej.

Priorytet IV: Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw Główne cele: Wzrost udziału OZE w finalnym zużyciu energii co najmniej do poziomu 15% w 2020 r. oraz dalszy wzrost tego wskaźnika w latach następnych. Osiągnięcie w 2020 r. 10% udziału biopaliw w rynku paliw transportowych. Ochrona lasów przed nadmiernym eksploatowaniem oraz zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE. Wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej istniejących urządzeń piętrzących należących do Skarbu Państwa. Stworzenie optymalnych warunków do rozwoju energetyki rozproszonej opartej na lokalnie dostępnych surowcach. Główne działania: Utrzymanie aktualnych i wprowadzenie dodatkowych mechanizmów wsparcia dla OZE. Efektywne wykorzystanie biomasy. Wsparcie rozwoju technologii oraz budowy instalacji do pozyskiwania energii odnawialnej z odpadów zawierających materiały ulegające biodegradacji. Stworzenie warunków do budowy farm wiatrowych na morzu. Wdrożenie programu budowy biogazowni rolniczych. Wsparcie inwestycji z wykorzystaniem funduszy UE. Efekty: Osiągnięcie zamierzonych celów udziału OZE, w tym biopaliw. Zrównoważony rozwój OZE, w tym biopaliw bez negatywnych oddziaływań na rolnictwo, gospodarkę leśną, sektor żywnościowy oraz różnorodność biologiczną. Zmniejszenie emisji CO2 oraz zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Polski, poprzez m.in. zwiększenie dywersyfikacji energy mix.

Produkcja energii elektrycznej z OZE Udział OZE w produkcji energii elektrycznej netto: 2006: 2,7% 2020*: 18,2% Produkcja energii elektrycznej z OZE wg rodzajów źródła w 2020 r.: * Zał. 2 Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię

Priorytet V: Rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii Główne cele: Zapewnienie niezakłóconego funkcjonowania rynków paliw i energii, a przez to przeciwdziałanie nadmiernemu wzrostowi cen. Główne działania: Wdrożenie nowej architektury rynku energii elektrycznej. Ułatwienie zmiany sprzedawcy energii elektrycznej. Stworzenie warunków umożliwiających kreowanie cen referencyjnych energii elektrycznej na rynku. Ochrona najgorzej sytuowanych odbiorców energii elektrycznej przed skutkami wzrostu cen Zmiana mechanizmów regulacji wspierających konkurencję na rynku gazu i wprowadzenie rynkowych metod kształtowania cen gazu. Efekty: Poszerzenie zakresu działania konkurencyjnych rynków paliw i energii elektrycznej oraz ciepła. Ograniczenie wzrostu cen paliw i energii, w tym również wzrostu powodowanego przez czynniki zewnętrzne, jak np. rosnące ceny ropy naftowej czy gazu, oraz polityczne działania innych państw, ograniczające dostawy paliw.

Priorytet VI: Ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko Główne cele: Ograniczenie emisji CO2 do 2020 r. przy zachowaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa energetycznego. Ograniczenie emisji SO2 i NOx oraz pyłów do poziomów wynikających z obecnych i projektowanych regulacji unijnych. Ograniczanie negatywnego oddziaływania energetyki na stan wód powierzchniowych i podziemnych. Minimalizacja składowania odpadów poprzez jak wykorzystanie ich w gospodarce. Główne działania: Stworzenie systemu zarządzania krajowymi pułapami emisji gazów cieplarnianych i innych substancji. Wprowadzenie standardów obniżających wielkość emisji CO2, SO2 i NOx. Rozwój niskooemisyjnych technologii wytwarzania energii oraz technologii czystego węgla, w tym technologii CCS. Wykorzystanie przychodów z aukcji uprawnień do emisji CO2 do wspierania działań ograniczających emisję gazów cieplarnianych. Wsparcie działań w zakresie ochrony środowiska z wykorzystaniem m.in. funduszy europejskich. Efekty: Ograniczenie emisji SO2, NOx i pyłów zgodnie ze zobowiązaniami przyjętymi przez Polskę. Wprowadzenie standardów budowy elektrowni węglowych w systemie przygotowania do wychwytywania CO2 pozwoli na szybkie wprowadzenie tych technologii, gdy będą gotowe do komercyjnego zastosowania.

Prognoza emisji CO2 w latach 2006 - 2030 [w mln ton] Źródło: Zał. 2 Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię

Dziękuję za uwagę