SAMORZĄD TERYTORIALNY W POLSCE opracował Jakub Mrożek

1. Historia Samorząd terytorialny istniał w Polsce w okresie II Rzeczpospolitej (województwa, powiaty, gminy miejskie i wiejskie); W początkowo po wojnie reaktywowano samorząd terytorialny pod nazwą rad narodowych (gminnych, miejskich, powiatowych i wojewódzkich); W1950r. zlikwidowano administrację samorządową w Polsce – od tamtej chwili rady narodowe były terenowymi organami administracji państwowej

2. Reaktywacja Samorządu terytorialnego w 1990r. Była wynikiem porozumień okrągłego stołu; Reaktywowano wówczas wyłącznie samorząd gminny – administracja województwa była nadal wyłącznie rządowa; W wyniku reaktywacji samorządu terytorialnego likwidacji uległy Rady Narodowe – terenowe organy administracji państwowej

Podział Administracyjny kraju do 1998r.

Podział Administracyjny kraju do 1998r.

3. Reforma Administracyjna Kraju w 1998r. Likwidacji uległy „małe” województwa (49), powołując w ich miejsce „duże” województwa (16); Reaktywowano szczebel powiatowy; „Usamorządowiono” szczebel wojewódzki – województwa są obecnie samorządowe;

4. Współczesny Model Struktury Samorządu Terytorialnego w Polsce Został opracowany przez prof. Kuleszę; (w założeniu) ma on realizować konstytucyjną zasadę decentralizacji władzy publicznej; Jest on trójstopniowy: gmina, powiat, województwo; Poszczególne stopnie nie są ze sobą powiązane instancyjnie

4a. GMINA

c.d. GMINY jest uregulowana wprost w Konstytucji; Została reaktywowana w 1990r.; Jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego (art. 164 ust. 1); Posiada domniemanie kompetencji z zakresu zadań samorządu terytorialnego; Jest tworzona w drodze Rozporządzenia Rady Ministrów; Część gmin przejęła zadania powiatów – miasta na prawach powiatu (tzw. powiaty grodzkie); Sołectwo jest wyłącznie jednostką pomocniczą gminy (nie jest to odrębny szczebel administracji samorządowej)

4b. Powiat

c.d. POWIATU Utworzony w wyniku reformy administracyjnej kraju z 1998r.; Tworzy się je w oparciu o granice gmin (art. 3); Tworzy i znosi je Rada Ministrów w drodze Rozporządzenia; Tzw. powiaty grodzkie (Miasta na prawach powiatu) to NIE są powiaty, ale gminy, które przejęły zadania powiatu i które nie wchodzą w jego skład; Na tym stopniu podziału administracyjnego państwa występuje tzw. zespolenie administracyjne (art. 33)

4c. Województwo

c.d. WOJEWÓDZTWA Ich obecny kształt jest wynikiem reformy administracyjnej kraju z 1998r.; Jest o nich mowa w Konstytucji (art. 152 ust. 1); Ich liczba (16) jest uregulowana w ustawie z dnia 24 lipca 1998r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz.U. Nr 96 poz. 603); Ich granice są oparte o granice gmin (a de facto o granice powiatów); Zmiana granic województwa następuje w drodze Rozporządzenia Rady Ministrów; Są siedzibą Wojewody – terenowego przedstawiciela Rady Ministrów; Ob. dwa województwa mają dwie „stolice”: województwo lubuskie (Zielona Góra: siedziba organów samorządu województwa, Gorzów Wielkopolski: siedziba wojewody) oraz województwo kujawsko-pomorskie (Bydgoszcz: siedziba organów samorządu województwa, Toruń: siedziba wojewody)

Ceterum censeo Carthaginem delendam esse Dziękuję za uwagę Ceterum censeo Carthaginem delendam esse