Międzynarodowe Prawo Podatkowe. Wykład i egzamin – materiały Materiał obowiązujący do egzaminu : wykład i prezentacje z wykładu Materiał obowiązujący.

Prezentacja na temat: "Międzynarodowe Prawo Podatkowe. Wykład i egzamin – materiały Materiał obowiązujący do egzaminu : wykład i prezentacje z wykładu Materiał obowiązujący."— Zapis prezentacji:

1 Międzynarodowe Prawo Podatkowe

2 Wykład i egzamin – materiały Materiał obowiązujący do egzaminu : wykład i prezentacje z wykładu Materiał obowiązujący do egzaminu : wykład i prezentacje z wykładu Modelowa konwencja w sprawie podatku od dochodu i majątku Wersja Skrócona lipiec 2010 Modelowa konwencja w sprawie podatku od dochodu i majątku Wersja Skrócona lipiec 2010 W języku polskim : „ Modelowa konwencja w sprawie podatku od dochodu i majątku Wersja Skrócona lipiec 2010 „ Warszawa 2011 w przekładzie Kazimierza Bany Wolters Kluwer business W języku polskim : „ Modelowa konwencja w sprawie podatku od dochodu i majątku Wersja Skrócona lipiec 2010 „ Warszawa 2011 w przekładzie Kazimierza Bany Wolters Kluwer business W języku angielskim : Model Tax Convention on Income and on Capital July 2010 (www.oecd.org) W języku angielskim : Model Tax Convention on Income and on Capital July 2010 (www.oecd.org)www.oecd.org

3 Wykład i egzamin – materiały Teksty wybranych umów bilateralnych zawartych przez Polskę : z Niemcami, Francją, Holandią, Belgią, Austrią, Wielką Brytanią i Stanami Zjednoczonymi (www.mofnet.gov.pl ; Teksty wybranych umów bilateralnych zawartych przez Polskę : z Niemcami, Francją, Holandią, Belgią, Austrią, Wielką Brytanią i Stanami Zjednoczonymi (www.mofnet.gov.pl ;www.mofnet.gov.pl Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych

4 Literatura uzupełniająca : H.Hamaekers, K.Holmes, J.Głuchowski, T.Kardach, W.Nykiel „ Wprowadzenie do międzynarodowego prawa podatkowego „ Warszawa 2006 H.Hamaekers, K.Holmes, J.Głuchowski, T.Kardach, W.Nykiel „ Wprowadzenie do międzynarodowego prawa podatkowego „ Warszawa 2006 Model Konwencji OECD Komentarz pod redakcją Bogumiła Brzezińskiego Warszawa 2010 Model Konwencji OECD Komentarz pod redakcją Bogumiła Brzezińskiego Warszawa 2010

5 Pojęcie Pojęcie Kontrowersje wokół pojęcia międzynarodowego prawa podatkowego Kontrowersje wokół pojęcia międzynarodowego prawa podatkowego

6 Pojęcie szersze Pojęcie szersze Międzynarodowe prawo podatkowe Międzynarodowe prawo podatkowe jest to ogół norm prawnych, których przedmiotem są międzynarodowe podatkowe stany faktyczne, w szczególności transgraniczne. jest to ogół norm prawnych, których przedmiotem są międzynarodowe podatkowe stany faktyczne, w szczególności transgraniczne.

7 Pojęcie Węższe Pojęcie Węższe Węższe : Międzynarodowe prawo podatkowe obejmuje normy kolizyjne rozgraniczające jurysdykcje podatkowe poszczególnych państw. Węższe : Międzynarodowe prawo podatkowe obejmuje normy kolizyjne rozgraniczające jurysdykcje podatkowe poszczególnych państw.

8 Międzynarodowe Podatkowe Stany Faktyczne Międzynarodowe Podatkowe Stany Faktyczne Przykłady międzynarodowych podatkowych stanów faktycznych Przykłady międzynarodowych podatkowych stanów faktycznych

9 Państwo X Państwo y Spółka A Spółka B wypłata odsetek

10 Państwo X Polska Spółka X1 Spółka RP udziały wypłata dywidendy

11 Pracownicy transgraniczni Pracownicy transgraniczni Państwo X Polska Państwo X Polska Jan Kowalski uzyskuje dochód z tytułu zatrudnienia Jan Kowalski ( miejsce zamieszkania)

12 Państwo X Polska Spółka X1 Zagraniczny zakład spółki X1 poprzez który X1 prowadzi działalność gospodarczą

13 Państwo X Polska Spółka X1 (matka) Spółka RP (córka) Świadczenie usług zarządczych, marketingowych Zapłata za usługi

14 Państwo X Polska Czasowo studiuje i otrzymuje stypendium Student UW

15 Państwo X Polska Rezydent Państwa X Czasowo wykonuje pracę w spółce RP

16 Państwo Y Państwo X Polska Spółka A S półka B zakład Spółki A dywidenda

17 Państwo X Państwo Y Polska spółka A spółka B zakład spółki A należności licencyjne know-how

18 Pojęcie Pojęcie Międzynarodowe Prawo Podatkowe obejmuje Międzynarodowe Prawo Podatkowe obejmuje normy mające na celu unikanie podwójnego opodatkowania (normy rozgraniczające ) normy mające na celu unikanie podwójnego opodatkowania (normy rozgraniczające ) oraz pozostałe normy regulujące międzynarodowe podatkowe stany faktyczne (normy przeciwko przerzucaniu dochodów pomiędzy państwami np. regulacje CFC ( Controlled Foreign Companies) regulacje dotyczące korekty zysku pomiędzy podmiotami powiązanymi ) oraz pozostałe normy regulujące międzynarodowe podatkowe stany faktyczne (normy przeciwko przerzucaniu dochodów pomiędzy państwami np. regulacje CFC ( Controlled Foreign Companies) regulacje dotyczące korekty zysku pomiędzy podmiotami powiązanymi )

19 Słowniczek MPP Słowniczek MPP Międzynarodowe prawne podwójne opodatkowanie – nałożenie porównywalnych podatków w dwu państwach ( lub w większej liczbie państw) na tego samego podatnika z tego samego tytułu i za taki sam okres. Międzynarodowe prawne podwójne opodatkowanie – nałożenie porównywalnych podatków w dwu państwach ( lub w większej liczbie państw) na tego samego podatnika z tego samego tytułu i za taki sam okres.

20 Pojęcie międzynarodowego podwójnego opodatkowania nałożenie podatku przez różne jurysdykcje podatkowe; nałożenie podatku przez różne jurysdykcje podatkowe; identyczność (tożsamość) podmiotu podatku; identyczność (tożsamość) podmiotu podatku; identyczność (tożsamość) przedmiotu opodatkowania; identyczność (tożsamość) przedmiotu opodatkowania; identyczność okresu opodatkowania; identyczność okresu opodatkowania; materialne podobieństwo podatków. materialne podobieństwo podatków.

21 Pojęcie międzynarodowego podwójnego opodatkowania Międzynarodowe podwójne opodatkowanie prawne a podwójne opodatkowanie ekonomiczne Międzynarodowe podwójne opodatkowanie prawne a podwójne opodatkowanie ekonomiczne

22 Podwójne opodatkowanie w sensie ekonomicznym Podwójne opodatkowanie w sensie ekonomicznym polega na tym, że ten sam dochód jest opodatkowany dwukrotnie ale u dwóch podatników. Podwójne opodatkowanie w sensie ekonomicznym polega na tym, że ten sam dochód jest opodatkowany dwukrotnie ale u dwóch podatników.

23 Podwójne opodatkowanie w sensie ekonomicznym Spółka A z siedzibą w Polsce jest zależna od spółki B z siedzibą w państwie X, która jest jej 100 % udziałowcem. Spółka A od swojego dochodu płaci CIT w Polsce i cały zysk netto wypłaca spółce B. Państwo X nakłada na dywidendę otrzymaną przez spółkę B CIT obowiązujący w tym państwie. Spółka A z siedzibą w Polsce jest zależna od spółki B z siedzibą w państwie X, która jest jej 100 % udziałowcem. Spółka A od swojego dochodu płaci CIT w Polsce i cały zysk netto wypłaca spółce B. Państwo X nakłada na dywidendę otrzymaną przez spółkę B CIT obowiązujący w tym państwie. W ten sposób dochód spółki A jest opodatkowany dwukrotnie raz polskim CIT zapłaconym przez spółkę A i drugi raz CIT obowiązującym w państwie X zapłaconym przez spółkę B. W ten sposób dochód spółki A jest opodatkowany dwukrotnie raz polskim CIT zapłaconym przez spółkę A i drugi raz CIT obowiązującym w państwie X zapłaconym przez spółkę B.

24 Przykład Spółka z o.o. A ma dwóch wspólników będących osobami fizycznymi. Dochód do opodatkowania spółki A – 100 j.p. Spółka z o.o. A ma dwóch wspólników będących osobami fizycznymi. Dochód do opodatkowania spółki A – 100 j.p. podatek CIT (stawka 19 %) 19,00 j.p. podatek CIT (stawka 19 %) 19,00 j.p. dywidenda przypadająca na każdego ze wspólników (100 j.p. – 19 j.p.) : 2 = 40,5 j.p. dywidenda przypadająca na każdego ze wspólników (100 j.p. – 19 j.p.) : 2 = 40,5 j.p. podatek od dywidendy 40,50 j.p. × 19% = 7,69 j.p. podatek od dywidendy 40,50 j.p. × 19% = 7,69 j.p. 7,69 j.p.x 2 =15,38 j.p 7,69 j.p.x 2 =15,38 j.p spółka odprowadza do urzędu skarbowego 19 j.p. + 15,38 j.p. = 34,38 j.p. spółka odprowadza do urzędu skarbowego 19 j.p. + 15,38 j.p. = 34,38 j.p. Stawka obciążenia podatkowego dochodu podzielonego – 34,38%. Stawka obciążenia podatkowego dochodu podzielonego – 34,38%.

25 Podstawowe pojęcia związane z międzynarodowym podwójnym opodatkowaniem Nieograniczony obowiązek podatkowy (world-wide income taxation) Nieograniczony obowiązek podatkowy (world-wide income taxation) Ograniczony obowiązek podatkowy Ograniczony obowiązek podatkowy

26 Podstawowe pojęcia związane z międzynarodowym podwójnym opodatkowaniem Rezydent (podatkowy) ang.Resident Rezydent (podatkowy) ang.Resident Nie-rezydent (podatkowy) ang. Nonresident Nie-rezydent (podatkowy) ang. Nonresident Państwo źródła ( ang.Source State) Państwo źródła ( ang.Source State) Państwo rezydencji (ang. Residence State) Państwo rezydencji (ang. Residence State)

27 Słowniczek MPP Rezydent – osoba, która ma wystarczająco ścisłe powiązania z danym państwem, aby była w nim opodatkowana od swojego dochodu światowego (aby była objęta nieograniczonym obowiązkiem podatkowym) Rezydent – osoba, która ma wystarczająco ścisłe powiązania z danym państwem, aby była w nim opodatkowana od swojego dochodu światowego (aby była objęta nieograniczonym obowiązkiem podatkowym) Państwo rezydencji - państwo, w którym właściciel dochodu jest rezydentem dla celów podatku dochodowego Państwo rezydencji - państwo, w którym właściciel dochodu jest rezydentem dla celów podatku dochodowego

28 Podstawowe pojęcia związane z międzynarodowym podwójnym opodatkowaniem Jakie rodzaju powiązania z danym państwem mogą stanowić podstawę do uznania danej osoby za rezydenta podatkowego tego państwa ? Jakie rodzaju powiązania z danym państwem mogą stanowić podstawę do uznania danej osoby za rezydenta podatkowego tego państwa ?

29 Słowniczek MPP Państwo źródła – państwo usytuowania zagranicznej inwestycji lub gdzie uzyskiwany jest zagraniczny dochód. Państwo źródła – państwo usytuowania zagranicznej inwestycji lub gdzie uzyskiwany jest zagraniczny dochód. Nie-rezydent – osoba, która nie ma wystarczających powiązań z danym państwem, aby była w nim opodatkowana od swojego dochodu światowego i która jest opodatkowana tylko od dochodu ze źródeł usytuowanych w tym państwie Nie-rezydent – osoba, która nie ma wystarczających powiązań z danym państwem, aby była w nim opodatkowana od swojego dochodu światowego i która jest opodatkowana tylko od dochodu ze źródeł usytuowanych w tym państwie

30 Słowniczek MPP Nieograniczony obowiązek podatkowy – zasada opodatkowania zgodnie z którą cały dochód uzyskany przez rezydenta danego państwa, niezależnie od położenia jego źródła, podlega opodatkowaniu w tym państwie. Nieograniczony obowiązek podatkowy – zasada opodatkowania zgodnie z którą cały dochód uzyskany przez rezydenta danego państwa, niezależnie od położenia jego źródła, podlega opodatkowaniu w tym państwie.

31 Słowniczek MPP Ograniczony obowiązek podatkowy – zasada opodatkowania zgodnie z którą dochód uzyskany na terytorium danego państwa podlega opodatkowaniu tylko w tym państwie ( zasada terytorialności) Ograniczony obowiązek podatkowy – zasada opodatkowania zgodnie z którą dochód uzyskany na terytorium danego państwa podlega opodatkowaniu tylko w tym państwie ( zasada terytorialności)

32 Niemcy Polska źródła dochodu Jana Kowalskiego: praca najemna Miejsce zamieszkania Jana Kowalskiego źródła dochodu: wynajem nieruchomości, prawa autorskie

33 Słowacja Polska źródła dochodu spółki A: dywidendy, odsetki należności licencyjne działalność gospodarcza prowadzona poprzez zagraniczny zakład Spółka A źródła dochodu : działalność gospodarcza

34 Słowniczek MPP Zagraniczny Zakład – stała placówka poprzez którą podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium drugiego państwa (np. oddział, biuro, fabryka) Zagraniczny Zakład – stała placówka poprzez którą podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium drugiego państwa (np. oddział, biuro, fabryka)

35 Podstawowe pojęcia związane z międzynarodowym podwójnym opodatkowaniem Jak prawo polskie definiuje pojęcie rezydenta polskiego ? Jak prawo polskie definiuje pojęcie rezydenta polskiego ?

36 Podstawowe pojęcia związane z międzynarodowym podwójnym opodatkowaniem Osoba fizyczna, która: Osoba fizyczna, która: 1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub 1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub 2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.”, 2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.”, (art.3 ust. 1 a) (art.3 ust. 1 a)

37 Podstawowe pojęcia związane z międzynarodowym podwójnym opodatkowaniem Osoba prawna, która ma na terytorium Polski siedzibę lub zarząd Osoba prawna, która ma na terytorium Polski siedzibę lub zarząd

38 Przyczyny międzynarodowego podwójnego opodatkowania Zgodnie z prawem wewnętrznym państw A i B podatnik ma miejsce zamieszkania na terytorium obu tych państw (nałożenie dwóch nieograniczonych obowiązków podatkowych) Zgodnie z prawem wewnętrznym państw A i B podatnik ma miejsce zamieszkania na terytorium obu tych państw (nałożenie dwóch nieograniczonych obowiązków podatkowych) Residence-residence conflict Residence-residence conflict

39 Pracownicy transgraniczni Pracownicy transgraniczni Holandia Polska Holandia Polska Jan Kowalski od 2 lat uzyskuje dochód z pracy, wynajmuje mieszkanie, Jan Kowalski żona, dzieci,

40 Przykłady Pan Jan Kowalski przebywa dłużej niż 183 dni w roku podatkowym w Holandii, pracuje tam i wynajmuje mieszkanie. W Polsce nie ma żadnego majątku i nie osiąga żadnych dochodów. W Polsce mieszkają nadal jego żona i dziecko w domu będącym własnością jego rodziców. W którym państwie Pan Jan jest rezydentem podatkowym ? Pan Jan Kowalski przebywa dłużej niż 183 dni w roku podatkowym w Holandii, pracuje tam i wynajmuje mieszkanie. W Polsce nie ma żadnego majątku i nie osiąga żadnych dochodów. W Polsce mieszkają nadal jego żona i dziecko w domu będącym własnością jego rodziców. W którym państwie Pan Jan jest rezydentem podatkowym ?

41 Przykłady Pan Jean Thiercelin (Francuz) jest żonaty z Polką i mieszka w Polsce. Jest tu właścicielem mieszkania. W Polsce mieszkają jego żona i dzieci. W Polsce jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Posiada także dom we Francji, który wynajmuje. W 2010 r. przebywał we Francji na bezpłatnym urlopie dłużej niż 183 dni. Pan Jean Thiercelin (Francuz) jest żonaty z Polką i mieszka w Polsce. Jest tu właścicielem mieszkania. W Polsce mieszkają jego żona i dzieci. W Polsce jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Posiada także dom we Francji, który wynajmuje. W 2010 r. przebywał we Francji na bezpłatnym urlopie dłużej niż 183 dni.

42 Przyczyny międzynarodowego podwójnego opodatkowania Podatnik ma siedzibę na terytorium państwa A, natomiast źródła jego dochodów znajdują się na terytorium państwa B (nałożenie się nieograniczonego i ograniczonego obowiązku podatkowego) Podatnik ma siedzibę na terytorium państwa A, natomiast źródła jego dochodów znajdują się na terytorium państwa B (nałożenie się nieograniczonego i ograniczonego obowiązku podatkowego) Residence-source conflict Residence-source conflict

43 Niemcy Polska Hans Mayer Miejsce zamieszkania (żona, dzieci, dom) Pracuje na 3 miesięcznym kontrakcie w niemieckim oddziale i otrzymuje wynagrodzenie

44 Państwo X Polska Państwo X Polska Spółka A Płaci od całej dywidendy podatek według stawki 28 % Spółka B –wypłaca spółce A dywidendę i pobiera 5 % podatku u źródła

45 Przyczyny międzynarodowego podwójnego opodatkowania Prawa wewnętrzne państw A i B, na których terytorium podatnik nie ma miejsca zamieszkania, uznają, że dochód podatnika powstał na ich terytorium (nałożenie się dwóch ograniczonych obowiązków podatkowych) Prawa wewnętrzne państw A i B, na których terytorium podatnik nie ma miejsca zamieszkania, uznają, że dochód podatnika powstał na ich terytorium (nałożenie się dwóch ograniczonych obowiązków podatkowych) Source-source conflict Source-source conflict Teoretycznie nie powinno takie nałożenie prowadzić do podwójnego opodatkowania, ale w praktyce może się ono zdarzyć. Teoretycznie nie powinno takie nałożenie prowadzić do podwójnego opodatkowania, ale w praktyce może się ono zdarzyć.

46 Przyczyny międzynarodowego podwójnego opodatkowania Przykład : Przykład : Osoba ma miejsce zamieszkania we Włoszech i jest udziałowcem spółki, która ma siedzibę w Niemczech, a miejsce faktycznego zarządu w Belgii. Niemcy i Belgia obejmą te dywidendy ograniczonym obowiązkiem podatkowym, gdyż obydwa państwa uznają, że spółka wypłacająca jest ich rezydentem. Osoba ma miejsce zamieszkania we Włoszech i jest udziałowcem spółki, która ma siedzibę w Niemczech, a miejsce faktycznego zarządu w Belgii. Niemcy i Belgia obejmą te dywidendy ograniczonym obowiązkiem podatkowym, gdyż obydwa państwa uznają, że spółka wypłacająca jest ich rezydentem. We Włoszech może dojść do trzykrotnego opodatkowania tych dywidend z racji nieograniczonego obowiązku podatkowego. We Włoszech może dojść do trzykrotnego opodatkowania tych dywidend z racji nieograniczonego obowiązku podatkowego.

47 Pozostałe normy międzynarodowego prawa podatkowego Normy przeciwko przerzucaniu dochodów Normy przeciwko przerzucaniu dochodów

48 Międzynarodowe planowanie podatkowe Cele międzynarodowego prawa podatkowego Cele międzynarodowego prawa podatkowego Istota i rola międzynarodowego planowania podatkowego Istota i rola międzynarodowego planowania podatkowego