1. BUSINESS MANAGEMENT & FINANCE S.A. dawniej Jacy inwestorzy chcą jeszcze wkładać pieniądze do polskiejenergetyki? Perspektywa doradcy strategicznego.

Prezentacja na temat: "1. BUSINESS MANAGEMENT & FINANCE S.A. dawniej Jacy inwestorzy chcą jeszcze wkładać pieniądze do polskiejenergetyki? Perspektywa doradcy strategicznego."— Zapis prezentacji:

1 1

2 BUSINESS MANAGEMENT & FINANCE S.A. dawniej Jacy inwestorzy chcą jeszcze wkładać pieniądze do polskiejenergetyki? Perspektywa doradcy strategicznego zachodnich inwestorów i doradcy polskich firm energetycznych

3 3 Inwestorzy w energetyce Boom w energetyce światowej – lata 90. Polskie szanse – jak je wykorzystaliśmy Początek wieku – recesja Jak to się przenosi na Polskę Portret inwestora branżowego Czego chcą inwestorzy finansowi Jak ich teraz przekonywać

4 4 Inwestorzy w energetyce Boom inwestycyjny 1992 - 1999 Fala wielkich konsolidacji w Europie i w świecie Prywatyzacja i liberalizacja Boom w energetyce światowej – lata 90. Inwestorzy aktywnie szukali celów, Polska była bardzo atrakcyjnym terenem, przyszli niemal wszyscy i czekali aż będą mogli wydać swoje pieniądze

5 5 Inwestorzy w energetyce Konsolidacja – przykład Niemiec W ciągu 5 lat nastąpiło 10 wielkich konsolidacji w niemieckiej energetyce Trzy z nich dały efekcie narodziny europejskich gigantów: e.on. RWE AG Vattenfal Europe

6 6 Inwestorzy w energetyce konsolidacje niemieckie

7 7 Inwestorzy w energetyce konsolidacje niemieckie

8 8 Inwestorzy w energetyce konsolidacje niemieckie

9 9 Inwestorzy w energetyce Wielka Brytania i Walia Hiszpania Włochy utworzone dwie główne spółki wytwórcze - PowerGen i National Power (obecnie Innogy), powstała trzecia niezależna spółka wytwórcza - dawny Eastern –w późniejszym okresie został przejęty przez amerykański koncern TXU, który z kolei w roku 2002 sprzedał posiadane elektrownie czterem nabywcom: International Power, Rugelei, London Electricity i Contrica, oraz 12 spółek dystrybucyjnych i spółka przesyłowa (National Grid). Wszystkie zostały wprowadzone do obrotu giełdowego. sprywatyzowano pionowa zintegrowaną spółkę Endesa, która tradycyjnie konkurowała z Iberdrola, Union Fenosa i Hidrocantabrico. sprywatyzowano pionowo zintegrowany Enel i zobowiązano go do odsprzedania 15.000 MW mocy przeniesionych do trzech oddzielnych spółek. Prywatyzacja i liberalizacja

10 10 Inwestorzy w energetyce To w jakim stopniu dany rynek podlega liberalizacji zależy od stopnia wprowadzenia trzech elementów: Prywatyzacja i liberalizacja wprowadzenie tzw. zasady dostępu stron trzecich do sieci przesyłowej i dystrybucyjnej, czyli możliwość korzystania z istniejącej sieci przez inne spółki niż właściciel sieci; wprowadzenie zasady, że kupujący energię ma prawo do wyboru dostawcy energii; ustanowienie niezależnego od rządu urzędu regulacji, który nadzoruje przestrzegania regulacji oraz je modyfikuje i wydaje wskazówki dla podmiotów z sektora.

11 11 Inwestorzy w energetyce Liberalizacja została szeroko wprowadzona w Europie Jednym z najbardziej pożądanych i widocznych skutków liberalizacji w Europie jest spadek cen na energię elektryczną na rynku hurtowym i dla odbiorców końcowych. Podstawowym czynnikiem wpływającym na obniżenie cen jest konkurencja o klienta między producentami i pośrednikami. Największy spadek cen nastąpił na rynkach, gdzie liberalizacja - mierzona częścią rynku, jaki ma możliwość wyboru dostawcy prądu - jest najdalej posunięta. Obecny poziom cen nie pozwala na sfinansowanie odbudowy istniejącego majątku. Naturalnie taki stan rzeczy nie może utrzymywać się przez dłuższy okres. W odpowiedzi na spadek cen poniżej kosztów oczywistą reakcją w warunkach rynkowych jest redukcja mocy produkcyjnych - np. RWE i e.on czasowo wyłączyły ok. 10.000 MW mocy. Z czasem jednak elektrownie będą musiały być odtworzone i ceny nieuchronnie będą wzrastały do poziomu zapewniającego możliwość sfinansowanie inwestycji.

12 12 Inwestorzy w energetyce Polskie szanse – jak je wykorzystaliśmy

13 13 Inwestorzy w energetyce Dla polskiej energetyki złoty okres na przyciągnięcie kapitału – lata 90. Najwięksi inwestorzy byli w Polsce, mieli duże zasoby i chcieli je inwestować w polską energetykę. Płacąc wysokie ceny. EdF Zostali stosunkowo słabo wykorzystani, zniechęcili się, wielu z Polski wyszło. Wyjątkiem jest EdF Przyciągnęliśmy od nich daleko mniej kapitału niż było można

14 14 Inwestorzy w energetyce Początek wieku XXI Amerykanie wychodzą z Europy i nie tylko z niej duża podaż podmiotów energetycznych w Europie i na świecie. Popyt ograniczony. Wielcy gracze europejscy recesja, 11.września, Enron, na typowe problemy recesji (popyt, ceny) nakładają się ich własne problemy z trawieniem wielkich poprzednich inwestycji

15 15 Inwestorzy w energetyce Jak recesja przenosi się na polską energetykę ? niewielu chętnych do inwestowania oferowane ceny o wiele niższe wyjdziemy z recesji będąc już w Unii wystawi to nas na potężną presję konkurencyjną wielu nie przetrwa, bo nie zdobyli na czas kapitału

16 16 Inwestorzy w energetyce Portret inwestora branżowego Nasze kontakty z ostatnich miesięcy ze wszystkimi prawie największymi koncernami energetycznymi z Europy i Ameryki pozwalają zbudować dwa aktualne portrety branżowych inwestorów. Tych, którzy mówią nie i tych, którzy mówią tak

17 17 Inwestorzy w energetyce Inwestor branżowy, który chce teraz inwestować w Polsce 1.ostro atakuje polski rynek korzystając prawie ze wszystkich okazji prywatyzacyjnych i nie tylko 2.szuka celów inwestycyjnych, nie tylko w Polsce, bo ma duże nadwyżki gotówkowe a rynek jest tani 3.ma zakaz centrali ale na tyle miękki, że obchodzi go przez spółki podległe 4.chce inwestować, bo liczy nadal na skuteczne, polityczne wsparcie swojego rządu

18 18 Inwestorzy w energetyce Inwestor branżowy, który nie chce teraz inwestować w Polsce Tych jest niestety więcej i argume ntów też mają więcej 1.konsoliduje aktywa zakupione u siebie w kraju, w Europie lub w Ameryce i nie ma czasu ani pieniędzy na Polskę 2.bardzo zadłużony w efekcie negatywnych wyników inwestycji z lat ubiegłych, ma obniżony rating 3.zainteresowany ale po 2004 (lub po 2005) 4.właśnie w upadłości 5.nie wchodzi nawet w długo oczekiwane i teraz ogłoszone przetargi 6.polskie okazje są za drogie i zbyt skomplikowane

19 19 Inwestorzy w energetyce może by i chciał, ale nie chce wchodzić w polskie pakiety socjalne może by i chciał, ale boi się że proces zakupu nie będzie uczciwy może by i chciał, ale zniechęcają go wielkie banki inwestycyjne może by i chciał, ale w Polsce jest ogromne ryzyko regulacyjne może by i chciał, ale ceny są za wysokie (nawet renegocjowane) może by i chciał, ale przykład G8 skutecznie go odstrasza może by i chciał, ale restrukturyzacja jest w Polsce za droga Inwestor branżowy, który nie chce teraz inwestować w Polsce (c.d.)

20 20 Inwestorzy w energetyce Czego chcą inwestorzy finansowi ? stopy zwrotu na poziomie 25-40% rocznie jasnej strategii szybkiego podniesienia wartości gwarantowanego wyjścia po 3-5 latach renomowanego partnera branżowego mogą sami inwestować 10-25 mln. USD. Możliwe szersze koalicje refundowanego due diligence profesjonalnej obsługi po drugiej stronie niektórzy z tych inwestorów mają doświadczenie w energetyce

21 21 Inwestorzy w energetyce Szacujemy, że inwestorów finansowych, którzy są w tej chwili faktycznie zainteresowani inwestycjami w polski sektor energetyczny na kwoty rzędu 20 – 50 mln. USD jest nie więcej niż czterech – pięciu. A i to może za dużo. Ale ci którzy są, rzeczywiście chcą inwestować

22 22 Inwestorzy w energetyce Skoro jest ciężko, co robić ? Część inwestorów jest nie do odzyskania. Przynajmniej przez kilka następnych lat Jedna z dobrych strategii: przygotować się na lepsze czasy. Czyli: mieć dobry pomysł na biznes w warunkach Unii, pozbyć się wszelkiej działalności poza podstawową (ale pozbyć się naprawdę), doprosić inwestora finansowego i nieco doinwestować, zmniejszyć zatrudnienie, utrzymywać aktywne kontakty i mieć bieżącą orientację w rynku międzynarodowym Jeśli jest już inwestor, nie oszczędzać mu informacji i pamiętać, że przeważnie woli proste struktury transakcyjne

23 23 Inwestorzy w energetyce Skoro jest ciężko, co robić ? Rady dla tych, którzy chcą przyciągnąć inwestora macie dużą konkurencję w postaci wielu atrakcyjnych i tanich podmiotów energetycznych w Europie i na świecie Wasz projekt musi być przygotowany dokładnie według standardów inwestora, niekiedy bardzo wyrafinowanych narzędziowo i organizacyjnie Projekt musi być wygrany także wewnątrz organizacji inwestora. Musicie dokładnie znać motywacje i cele różnych departamentów inwestora

24 24 Inwestorzy w energetyce Skoro jest ciężko, co robić ? Rady dla tych, którzy chcą przyciągnąć inwestora (c.d.) należy pamiętać, że niektóre banki inwestycyjne odradzają teraz lokowanie inwestycji energetycznych w Polsce optymalne działanie łączy wiedzę na temat spraw lokalnych i długą znajomość inwestora z realizowanych wspólnie projektów

25 25 Inwestorzy w energetyce BRE Corporate Finance SA Jacek Kwaśniewski, Dyrektor Członek Zarządu ul. Wspólna 47/49 00-684 Warszawa tel: (022) 33 22 000, 33 22 034 fax: (022) 33 22 002 e-mail: jacek.kwasniewski@bcf.pl http://www.bcf.pl