Strategia dla NCBiR Leszek Rychlewski.

Prezentacja na temat: "Strategia dla NCBiR Leszek Rychlewski."— Zapis prezentacji:

1 Strategia dla NCBiR Leszek Rychlewski

2 Ustawa o NCBiR Art. 31. Centrum prowadzi systematyczną ewaluację realizowanych strategicznych programów badań naukowych i prac rozwojowych oraz innych zadań Centrum, w tym ocenę ich wpływu na rozwój nauki i gospodarki. Dyrektor przedstawia Ministrowi plan ewaluacji, o której mowa w ust. 1, oraz informację o jej wynikach. Do tej pory: Brak rzetelnej oceny wpływu na rozwój Brak rzetelnej oceny efektywności inwestycji

3 Sprawozdanie 2008 [Uzupełnienie MNiSzW]
Ustawa o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju w art. 5 ust. 1, nie wyróżnia „zadań własnych”. Brak ustawowego upoważnienia do ogłaszania własnych konkursów na projekty z zakresu badań stosowanych powoduje, że dominującą formą realizacji zadań statutowych w tym zakresie są zadania zlecone przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W tej sytuacji twierdzenie, że prowadzenie całości działań związanych z zawieraniem umów, zarządzaniem finansowaniem i rozliczaniem 157 projektów Inicjatywy Technologicznej I o wartości łącznej zł (na lata ), których wyniki badań, zgodnie z założeniem Przedsięwzięcia Ministra NiSW, będą komercjalizowane, nie stanowiło działania w zakresie wspierania komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych do gospodarki, jest niezrozumiałe. Pomimo nawiązania wielu kontaktów i podejmowania wielu rozmów na temat możliwości wykorzystania tworzonego potencjału NCBiR w zarządzaniu programami badań naukowych i prac rozwojowych finansowanych przez inne podmioty, Centrum nie uzyskało żadnej realnej oferty ze strony podmiotów zewnętrznych w tym zakresie

4 Sprawozdanie 2008 [Uzupełnienie MNiSzW]
Niektóre programy są mało efektywne

5 Sprawozdanie 2009 Niektóre programy są mało efektywne

6 Sprawozdanie 2009 Przykłady efektów uzyskanych w ramach realizacji projektów Inicjatywy Technologicznej I Branżowy Ośrodek Badawczo – Rozwojowy Maszyn Elektrycznych KOMEL wykonał projekt Elektryczny napęd statku powietrznego – paralotnia. Uzyskane dofinansowanie: zł.  Uzyskane rezultaty zostaną wykorzystane do opracowania w przyszłości napędów elektrycznych ultralekkich samolotów treningowych (ULM) Instytut Nafty i Gazu wykonał projekt Opracowanie systemu oceny stanu technicznego i analiza ryzyka dla dystrybucji sieci gazowych. Uzyskane dofinansowanie: zł  Wdrożenie do praktyki eksploatacyjnej, opracowanego systemu przyczyni się do podniesienia efektywności i konkurencyjności oraz jakości zarządzania bezpieczeństwem dystrybucyjnych sieci gazowych w Polsce. Wydział Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej wykonał projekt Nowoczesny serwonapęd z silnikiem synchronicznym prądu przemiennego PMSM ze sterowaniem adaptacyjnym. Uzyskane dofinansowanie: zł  Wyniki przedstawione w raporcie końcowym z realizacji projektu wskazują na możliwości wdrożenia opracowanego sterownika do produkcji. Laboratorium Badań Materiałów dla Przemysłu Lotniczego Politechniki Rzeszowskiej wykonało projekt Opracowanie i wdrożenie procedur określonych wymogami akredytacyjnymi uznanymi przez światowy przemysł lotniczy w Laboratorium Badań Materiałów dla Przemysłu Lotniczego w ramach Inicjatywy Technologicznej I. Uzyskane dofinansowanie: zł  Laboratorium Badań Materiałów dla Przemysłu Lotniczego uzyskało akredytację wymaganą przez światowy przemysł lotniczy Brak rzetelnej oceny wpływu na rozwój nauki i gospodarki Brak rzetelnej oceny efektywności inwestycji

7 Sprawozdanie 2009 Przykłady efektów uzyskanych w ramach realizacji projektów badawczych zamawianych Instytut Maszyn Przepływowych PAN Gdańsk wykonał projekt Zintegrowany dynamiczny system oceny ryzyka, diagnostyki oraz sterowania dla obiektów i procesów technicznych. Uzyskane dofinansowanie: zł  Wyniki mają wysoką wartość naukową i istotne znaczenie dla rozwoju nauki. Prezentowane wyniki prowadzonych badań pozwalają na ich dalszą kontynuację przez inne zespoły badawcze. Wojskowa Akademia Techniczna wykonała projekt Modele zagrożeń aglomeracji miejskiej wraz z systemem zarządzania kryzysowego na przykładzie m. st. Warszawy. Uzyskane dofinansowanie: zł  Uzyskane wyniki będą bardzo przydatne w dalszych pracach nad poprawą bezpieczeństwa i tworzenia ogólnokrajowego systemu zarządzania kryzysowego. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu wykonał projekt Związki metaloorganiczne i koordynacyjne w syntezie chemikaliów i materiałów o specjalnych zastosowaniach. Uzyskane dofinansowanie: zł  W wyniku realizacji projektu uzyskano potencjalnie technicznie użyteczne rozwiązania. Instytut Katalizy i Fizykochemii Powierzchni PAN wykonał projekt Nowe materiały kataliczne jako podstawa procesów chemicznych przyjaznych dla środowiska. Uzyskane dofinansowanie: zł  Uzyskane wyniki mają duże szanse na wdrożenie w zakładach przemysłowych ze względu na szeroki wachlarz zastosowań. Instytut Biochemii i Biofizyki PAN wykonał projekt Genomika funkcjonalna modelowych mikroorganizmów w badaniach molekularnych podłoża ludzkiego chorób genetycznych i patogenności. Uzyskane dofinansowanie: zł  W ramach projektu zgłoszono do Urzędu patentowego szczep drożdżowy przeznaczony do biologicznej walidacji inhibitorów szlaku kwasu mewalonowego (P ) jak i nowe fungicydy (P ). Brak rzetelnej oceny wpływu na rozwój nauki i gospodarki Brak rzetelnej oceny efektywności inwestycji

8 Kontrola 2009-09-24 Projekty strategiczne
Unikanie konfliktu interesów w związku z pracami Centrum nad uszczegółowieniem programów oraz konkursem ofert. W ramach programu „Interdyscyplinarny system interaktywnej informacji naukowej i naukowo technicznej" wpłynęły 3 oferty z czego dla ofert nr oraz nr można stwierdzić przypadki wystąpienia konfliktu interesów. W ramach programu „Zaawansowane technologie pozyskiwania energii" wybór oferty (czyli pozytywnej oceny każdej z ofert w ramach zadań 1-3) i jej finansowanie będzie oznaczało potencjalne wystąpienie konfliktu interesów z uwagi na uczestnictwo w pracach zespołu i potencjalny wpływ na kształt uszczegółowienia przedstawicieli oferentów. Problem występowania konfliktu interesów można zauważyć w związku z realizacją strategicznego projektu badawczego „Zintegrowany system zmniejszenia eksploatacyjnej energochłonności budynków". Dwie oferty na wykonanie zadań badawczych złożyła Politechnika Śląska, której prorektor ds. nauki i współpracy z przemysłem, dr hab. JKŚ jest członkiem Komitetu Sterującego Projektu.

9 Kontrola 2009-09-24 Projekty strategiczne
Konkursy na wykonanie zadań badawczych Efektem niedostatecznych działali informacyjno promocyjnych podejmowanych przez Centrum jest złożenie 3 ofert w ramach programu Interdyscyplinarny system interaktywnej informacji naukowej i naukowo-technicznej, z których 2 dotyczą podmiotów, dla których występuje potencjalny konflikt interesów, o którym wspomniano wyżej. Natomiast w przypadku programu Zaawansowane technologie pozyskiwania energii wystąpiła sytuacja złożenia pojedynczych ofert dotyczących realizacji 3 z 4 zadań badawczych programu, przez konsorcja współtworzone przez podmioty, których przedstawiciele uczestniczyli w procesie uszczegółowienia programu. Sytuacja ta oznacza, że na etapie oceny wniosku nie występuje element konkurencyjności ofert.

10 Kontrola 2009-09-24 Projekty strategiczne
Merytoryczna ocena ofert na wykonanie zadań badawczych w ramach programów strategicznych W ramach kontroli stwierdzono, iż dobór członków zespołów ekspertów oceniających oferty w ramach programów strategicznych, nie był powiązany z zaproponowanymi kandydatami przedstawionymi, zgodnie z obowiązującą w Centrum procedurą, przez koordynatorów zespołów. W opinii kontrolującego w tym przypadku mogło dojść do sytuacji wyboru przez p.o. Dyrektora Centrum członków zespołów ekspertów, których uczestnictwo powoduje występowanie konfliktów interesów, pomimo iż koordynator programu przedstawił listę kandydatów w przypadku, których nie występują oczywiste powiązania z oferentami. W sytuacji zbliżającego się terminu rozstrzygnięcia konkursów, których budżet stanowi blisko 400 mln zł istotne jest wyjaśnienie wątpliwości, które pojawiły się po przeprowadzeniu przez kontrolującego czynności w ramach kontroli kompleksowej NCBiR. Realizacja programów strategicznych w sposób pozostawiający wątpliwości co do rzetelności przyjętego trybu realizacji programów, mogłaby podważyć wiarygodność Narodowego Centrum Badań i Rozwoju jako instytucji, której zadaniem jest prawidłowa realizacja programów badań naukowych i prac rozwojowych ważnych z punku widzenia interesów państwa.

11 Kontrola Zalecenia Powołania dyrektorów programów strategicznych Określenia procedury wyboru ekspertów do zespołów ds. Uszczegółowienia programów, przewidującej mechanizmy unikania możliwego konfliktu interesów Wdrożenia procedur unikania możliwości powstania konfliktu interesów w projektach konkursowych finansowanych przez Centrum Wdrożenia procedury oceny ryzyka dla programów własnych Zlecania w ramach umów cywilno-prawnych tylko tych działań, których realizacja jest niemożliwa przez pracowników Centrum oraz stosowania powszechnie przyjętych standardów uwzględniających określenie i uzasadnienie potrzeb, protokólarny odbiór przez zlecającego oraz ocenę przydatności opracowań Wdrożenia audytu wewnętrznego jako działalności planowej opartej o analizę ryzyka, mającego na celu usprawnienie systemu zarządzania, Delegowania uprawnień – dokładnego określenia zakresów obowiązków i uprawnień pracowników, Stosowania się do przyjętych i zatwierdzonych procedur rekrutacji

12 Polityka Informacyjna Kogo reprezentuje NCBiR?
BioInfoBank występuje o dostęp do wniosków IniTech w ramach podpisanych umów BioInfoBank przypomina o wniosku NCBiR pisze że będzie konsultować z organem nadzoru kwestie udostępnienia informacji skarga do Sądu Administracyjnego za pośrednictwem NCBiR, które nie przekazuje skargi do sądu skarga do Sądu Administracyjnego na nieprzekazenie skargi z dn NCBiR wysyła formularze do beneficjentów z sugestią zastrzeżenia części informacji NCBiR odmawia udzielenia jakiejkolwiek informacji o treści wniosków NCBiR nie ocenia wpływu projektów na rozwój nauki lub gospodarki NCBiR uniemożliwia ocenę przez podatnika

13 Wizerunek NCBiR na podstawie informacji publicznej
Niektóre programy mają bardzo wysokie koszty obsługi (Era-Net) Strategiczne programy badawcze są realizowane w sposób rodzący podejrzenia co do ich strategicznego znaczenia Brak zastosowania procedur unikania konfliktu interesów Informacje o faktycznych pracach badawczych finansowanych ze środków publicznych są ukrywane* Brak prób oceny wpływu wielomilionowych inwestycji na rozwój nauki lub gospodarki  fatalny wizerunek marnotrawienia pieniędzy publicznych

14 Strategia rozwoju NCBiR
Analiza dotychczasowych efektów prac badawczych w celu wypracowania procedur przewidywania efektów nowych inwestycji Prowadzenie otwartej polityki informacyjnej w celu przedstawiania przewidywanych i faktycznych wyników finansowanych prac badawczych Unikanie konfliktów interesów poprzez przejrzysty proces oceny wniosków Wprowadzenie nowych modeli oceny inwestycji gwarantującą szybką i niezależną rynkową ewaluację

15 1. Analiza dotychczasowych efektów prac badawczych
Analiza efektywności na poziomie jednostki [ankiety jednostek] Analiza efektywności na poziomie laboratorium Budowanie kredytu zaufania poprzez pozytywne rozliczanie rezultatów z dotychczasowych dotacji w celu zwiększenia „linii kredytowej”

16 2. Otwarta polityka informacyjna
Ustanowienie publicznych i poufnych punktów we wnioskach o dofinansowanie Automatyczne publikowanie wszystkich publicznych dokumentów w biuletynie informacji publicznych Regularne sporządzanie i publikowanie analiz i raportów dotyczących efektywności finansowania badań

17 3. Unikanie konfliktów interesów
Obiektywizacja oceny poprzez wskaźniki Zwiększenie ilości recenzentów Niezależna ocena różnych elementów wniosków Publiczna ocena publicznych części wniosków* Upublicznianie informacji o kierownikach, głównych wykonawcach wniosku*

18 Rynkowa ocena inwestycji
Fundusz inwestycji naukowych Inwestowanie w objęcie udziałów w przedsiębiorstwach innowacyjne we wczesnej fazie rozwoju, które w ciągu 2 lat będą notowane na giełdzie Dofinansowanie projektów badawczych w celu komercjalizacja dotychczasowej wartości intelektualnej lub stworzenia nowej Maksymalnie 50% wkładu w gotówce Momentalna wycena wartości inwestycji Prosta wycena wartości po zakończeniu projektu Potencjalny zysk, który może być ponownie wykorzystany