dr inż. Arkadiusz Borowiec Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa

Prezentacja na temat: "dr inż. Arkadiusz Borowiec Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa"— Zapis prezentacji:

1 dr inż. Arkadiusz Borowiec Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa
Wskaźnikowa ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa (płynności, rentowności i sprawności) dr inż. Arkadiusz Borowiec Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa

2 Istota analizy wskaźnikowej
Istotą analizy wskaźnikowej jest ocena i charakterystyka różnych aspektów działalności przedsiębiorstwa. W zależności od potrzeb i zainteresowań różne grupy odbiorców ograniczają zakres wskaźników wykorzystywanych w analizie. Najbardziej typowe rozwiązanie pozwala wyróżnić pięć obszarów analizy wskaźnikowej, służących ocenie: płynności finansowej, zadłużenia i zdolności do obsługi długu, sprawności działania, rentowności, rynkowej wartości akcji i kapitału. A. Borowiec, WSB

3 Istota analizy wskaźnikowej
Wszystkie wskaźniki wykorzystywane w analizie finansowej mogą być obliczane: na podstawie danych wyrażających stan zjawiska na początku i końcu okresu sprawozdawczego, na podstawie wielkości średnich. Analiza finansowa jest szybką i efektywną metodą wglądu w operacje gospodarcze i wyniki funkcjonowania przedsiębiorstwa. W analizie wskaźnikowej najistotniejsza jest interpretacja i kryteria oceny poziomu wskaźników oraz ich zmian w czasie. Opiera się jednak na przeszłości przedsiębiorstwa, ale wraz z analizą otoczenia może służyć do kształtowania jego przyszłości. A. Borowiec, WSB

4 Badanie płynności finansowej przedsiębiorstwa
Płynność – zdolność do terminowego regulowania zobowiązań bieżących. Nie należy mylić tego pojęcia z wypłacalnością ani płynnością majątku. Pomiaru można dokonać wieloma sposobami. Najczęściej do tego celu służą: wskaźnik bieżącej płynności finansowej, wskaźnik przyspieszonej płynności finansowej wskaźnik środków pieniężnych wskaźnik natychmiastowej płynności finansowej A. Borowiec, WSB

5 WSKAŹNIK BIEżącej płynności finansowej
Wskaźnik ten ustala się wg formuły: CR = aktywa bieżące/zobowiązania bieżące Wskaźnik informuje o zdolności przedsiębiorstwa do terminowego regulowania zobowiązań krótkoterminowych w oparciu o aktywa bieżące. Stanowią je zasoby majątkowe podlegające konwersji na gotówkę w okresie roku bilansowego (zapasy, należności) oraz posiadane środki pieniężne i ich substytuty Wzrost wskaźnika informuje o poprawie płynności finansowej, zaś spadek o jej pogorszeniu Jego optymalny poziom to przedział 1,2-2,0 A. Borowiec, WSB

6 WSKAźnik płynności przyspieszonej
Przyjęcie do oceny płynności finansowej przedsiębiorstwa łącznych jego aktywów bieżących zaciemnia obraz zdolności tego przedsiębiorstwa do wywiązywania się ze zobowiązań krótkoterminowych. Powstaje więc potrzeba wyłączenia z tych aktywów zapasów, które nie mogą być odpowiednio szybko upłynnione Dodatkowo więc wykorzystuje się: Wskaźnik płynności przyspieszonej= (aktywa bieżące – zapasy – rozliczenia międzyokresowe czynne)/zobowiązania bieżące Wskaźnik pokazuje stopień pokrycia zobowiązań krótkoterminowych aktywami o dużym stopniu płynności. Wartość satysfakcjonująca wynosi 1. A. Borowiec, WSB

7 Wskaźnik środków pieniężnych
Ustala się go według formuły: wskaźnik środków pieniężnych = inwestycje krótkoterminowe/zobowiązania bieżące W liczniku uwzględnia się tylko te aktywa, których zdolność do regulowania zobowiązań jest najszybsza. Określa zatem jaka część zobowiązań może być uregulowana w oparciu o te aktywa, które nie są już związane w procesie operacyjnym, a mają postać gotówki lub inwestycji krótkoterminowych o charakterze jej substytutów Brak środków pieniężnych na koncie nie oznacza jednak utraty płynności finansowej przez przedsiębiorstwo A. Borowiec, WSB

8 Wskaźnik natychmiastowej płynności
W literaturze proponuje się także bardziej rygorystyczne podejście. Jest nim obliczenie wskaźnika natychmiastowej płynności, który jest stosunkiem środków pieniężnych i takich ich substytutów, z których można odzyskać gotówkę do 3 miesięcy, do zobowiązań natychmiast wymagalnych: Wskaźnik natychmiastowej płynności = środki pieniężne i inne aktywa pieniężne /zobowiązania bieżące o okresie zapadalności do 3 miesięcy Nie ma wypracowanego standardu co do poziomu tego wskaźnika. Przedsiębiorstwo musi zatem porównywać go w czasie A. Borowiec, WSB

9 Skutki utraty płynności finansowej
Pogorszenie pozycji rynkowej w porównaniu do konkurentów (dostawcy żądają przedpłat; brak możliwości szerokiego kredytowania odbiorców – utrata części klientów) Utrata elastyczności w podejmowaniu decyzji Pogorszenie wyników finansowych (kupno surowców w małych partiach, często przez pośredników, pojawiają się karne odsetki) Ograniczenie rozwoju przedsiębiorstwa – przedsiębiorstwo zostaje odcięte od dopływu źródeł finansowania, nie może kontynuować inwestycji rozpoczętych i rozpoczynać nowych Utrata płynności finansowej jest pierwszym z symptomów upadłości przedsiębiorstwa A. Borowiec, WSB

10 Analiza rentowności przedsiębiorstwa
Rentowność odzwierciedla w najbardziej syntetycznej formie efektywność gospodarowania w przedsiębiorstwie. Wskaźniki rentowności stanowią relację zysku do kapitału. Analiza rentowności narzuca konieczność porównania wielkości osiągniętych z wielkościami z okresów poprzednich bądź planowanymi Ogólnie można wyróżnić 3 rodzaje rentowności: - rentowność sprzedaży (rentowność handlowa), - rentowność majątku (rentowność ekonomiczna), - rentowność zaangażowanych kapitałów własnych (rentowność finansowa). Do ustalenia wskaźników rentowności sprzedaży wykorzystuje się dane zawarte w rachunku zysków i strat. A. Borowiec, WSB

11 Rentowność sprzedaży A. Borowiec, WSB
Rentowność sprzedaży pokazuje jak przedsiębiorstwo radzi sobie na rynku produktów, które oferuje klientom. Jest więc ona wyrazem: - ilości sprzedanych produktów, - struktury asortymentowej wyrobów o różnej rentowności jednostkowej, - polityki cen, - poziomu jednostkowych kosztów własnych sprzedaży. Rentowność sprzedaży = zysk ze sprzedaży/przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów Rentowność sprzedaży netto (zwrot ze sprzedaży) informuje o udziale zysku netto w wartości sprzedaży. Im niższy jest ten wskaźnik tym większa wartość sprzedaży musi być zrealizowana dla osiągnięcia określonej kwoty zysku Rentowność sprzedaży netto = zysk netto/przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów + pozostałe przychody operacyjne + przychody finansowe + zyski nadzwyczajne A. Borowiec, WSB

12 Rentowność aktywów = (zysk netto/średni stan aktywów ogółem) 100%
Rentowność ta informuje o wielkości zysku netto przypadającego na jednostkę źródeł finansowania zaangażowanych w aktywa przedsiębiorstwa. Najczęściej ustala się ją w procentach: Rentowność aktywów = (zysk netto/średni stan aktywów ogółem) 100% Wskaźnik ROA (stopa zwrotu z aktywów) wyznacza ogólną zdolność aktywów przedsiębiorstwa do generowania zysków, czyli pokazuje jak firma efektywnie zarządza swoimi aktywami Im wyższa wartość wskaźnika tym korzystniejsza sytuacja finansowa firmy W sytuacji kiedy firma ponosi straty do ustalenia rentowności można wykorzystać zysk z działalności operacyjnej: ROAo = (zysk z działalności operacyjnej/średni stan aktywów ogółem)100% Tak ustalony wskaźnik może być wykorzystany do porównań międzyzakładowych A. Borowiec, WSB

13 Rentowność kapitałów własnych
Rentownością finansową interesują się przede wszystkim inwestorzy. Pozwala ona ustalić stopę zysku, jaką przynosi inwestycja w akcje albo udziały danej firmy. Wyraża ją następująca relacja: Rentowność kapitału własnego (ROE) = (zysk netto/średni stan kapitału własnego)100% Im wartość ROE jest wyższa tym korzystniejsza jest sytuacja finansowa przedsiębiorstwa i jego akcjonariuszy A. Borowiec, WSB

14 Ocena sprawności działania przedsiębiorstwa
Wskaźniki sprawności służą do pomiaru aktywności gospodarczej w zakresie wykorzystania posiadanych zasobów materialnych i kapitału intelektualnego. Można je ująć w trzech grupach: - wskaźniki oparte na kosztach firmy, - wskaźniki rotacji, - wskaźniki gospodarowania zasobami A. Borowiec, WSB

15 Wskaźniki aktywności oparte na kosztach
Wskaźnik obciążenia przychodów ze sprzedaży kosztami ich wytwarzania = (koszty wytwarzania/przychody netto ze sprzedaży produktów)100% Wskaźnik ten obrazuje jaką część przychodów ze sprzedaży produktów uzyskanych z podstawowej działalności przeznacza się na pokrycie kosztów wytworzenia tych produktów. Im mniej przychodów pochłania ta grupa kosztów tym większe szanse na wyższy wynik finansowy Wskaźnik kontroli kosztów administracyjnych = koszty ogólnego zarządu i koszty sprzedaży/przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów Wskaźnik ten informuje o udziale kosztów administracyjnych w wartości sprzedaży. Koszty te w przedsiębiorstwach przemysłowych zawierają się w przedziale 5-15%. Wskaźnik obciążenia przychodów kosztami finansowymi = koszty finansowe/przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów Wskaźnik ten obrazuje ile procent przychodów ze sprzedaży trzeba będzie oddać dawcom kapitału obcego A. Borowiec, WSB

16 Wskaźniki rotacji Wskaźnik globalnego obrotu aktywami = przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów/średni stan aktywów ogółem Wskaźnik ten określa ile razy przychód ze sprzedaży jest większy od aktywów posiadanych przez firmę. Jego wielkość zależy od specyfiki branży Wskaźnik rotacji zapasów = przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów/średni stan zapasów Wskaźnik udziela informacji na pytanie ile razy w ciągu badanego okresu nastąpi odnowienie stanu zapasów. Jeśli firma zwiększa go oznacza to zapasy starczają na coraz mniejszą liczbę dni sprzedaży Wskaźnik rotacji należności = przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów/średni stan należności Wskaźnik określa ile razy w ciągu roku firma odtwarza stan swoich należności. Powinien oscylować w przedziale Poniżej 7 może oznaczać że przedsiębiorstwo zbyt długo kredytuje swoich klientów A. Borowiec, WSB

17 Wskaźniki gospodarowania zasobami
Wydajność pracy jednego zatrudnionego = przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów/przeciętna liczba zatrudnionych w przeliczeniu na pełne etaty Wskaźnik pokazuje jaka wartość sprzedaży przypada na jednego zatrudnionego Produktywność środków trwałych = przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów/przeciętny stan środków trwałych brutto Wskaźnik pokazuje ile razy przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów są wyższe od środków zaangażowanych w ich generowanie A. Borowiec, WSB