Przedsiębiorczość \ współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Prezentacja na temat: "Przedsiębiorczość \ współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego."— Zapis prezentacji:

1 Przedsiębiorczość \ współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2 Co to jest gospodarka rynkowa?
Co to jest przedsiębiorczość ?

3 Gospodarka rynkowa: - system gospodarczy, w którym decydującą rolę odgrywają prawo własności i wolny rynek, gdzie dokonuje się swobodna wymiana dóbr i usług. Współcześnie nie traktuje się jednak rynku jako jedynego mechanizmu regulującego działalność gospodarczą, dlatego też w mniejszym lub większym zakresie państwo wpływa | na gospodarkę. Najważniejsze podmioty działające na rynku to: gospodarstwa domowe, | przedsiębiorstwa i państwo.

4 Pojęcie przedsiębiorczości
gotowość i zdolność podejmowania i rozwiązywania, w sposób twórczy i nowatorski nowych problemów, umiejętność wykorzystywania pojawiających się szans i okazji, oraz elastyczne przystosowanie się do zmieniających się warunków funkcjonowania. W ujęciu przedmiotowym to aktywne działanie w sferze gospodarczej , np. prowadzenie własnej firmy.

5 Cechy charakterystyczne przedsiębiorczości:
Ekspansywność - dążenie do dorównania najsilniejszym i najlepszym. Wyznaczanie sobie ambitnych celów dla osiągnięcia większych efektów. Innowacyjność - wprowadzanie i ciągłe poszukiwanie wszelkich twórczych ulepszeń.

6 Cechy osobowości człowieka przedsiębiorczego
Przedsiębiorczym człowiekiem jest ta osoba, która osiąga na rynku sukces. Można powiedzieć, że przedsiębiorczość jest w pewnej mierze wrodzoną dyspozycyjnością psychiczną, jak też nabytą w wyniku nauki umiejętnością. Tak jak w innych dziedzinach życia ludzkiego największe sukcesy odnosi ta jednostka, która jest uzdolniona naturalnie, a jednocześnie posiadła określone umiejętności zdobyte poprzez naukę oraz towarzyszącą nauce praktykę. Tą ostatnią rozumiemy jako zbieranie kolejnych doświadczeń w trakcie działalności rynkowej.

7 Osoba posiadająca znamię przedsiębiorczości musi posiąść niezbędną wiedzę o terenie swojego przyszłego działanie, a zarazem wiedzę o rynku. Następnie musi poznać realia materiałowe, finansowe oraz psychospołeczne obejmujące ten wycinek rodzajowy rynku, który ma się stać terenem jej działania.

8 Drugą niezbędną cechą składową przedsiębiorczości jest dynamizm działaniowy. Ludzie dzielą się, co łatwo zauważyć, na osoby aktywne, inicjatywne, poszukujące nowych rozwiązań w sposobach uprawiania czegoś, wykonywania lub posługiwania się czymś. Jednakże obok osób o takiej cesze - zauważamy ludzi biernych, obawiających się ryzyka płynącego z inicjatywy w dążeniu do zmian w poszukiwaniu bardziej optymalnych rozwiązań. Ludzie bierni mogą być dobrymi wykonawcami poleceń innych osób, jeśli osoby te wezmą ryzyko powodzenia danego przedsięwzięcia na własny rachunek. Osoby zaliczane do biernych pragną wysoce ustabilizowanego trybu życia, określonego schematu powtarzających się zachowań. Boją się nowości, a w warunkach niepewności co do przyszłości - popadają w popłoch. W skrajnych przypadkach osoby bierne nie mogą być wykonawcami prac i działań, które wciągają ich do współudziału nawet w niewielkim ryzyku.

9 Podstawowe definicje Przedsiębiorca - ekonomista przygotowany do kalkulacji ryzyka działalności gospodarczej, rozpoznawania i oceny szans i zagrożeń rynkowych, zakładania i prowadzenia własnej małej lub średniej firmy. Menedżer - ekonomista dobrze rozumiejący zasady funkcjonowania i rozwoju małego i średniego przedsiębiorstwa, zdolny do kierowania firmą dla uzyskania satysfakcji własnej i właściciela. Doradca - ekonomista dobrze znający zasady i warunki funkcjonowania małego i średniego przedsiębiorstwa, posiadający wyspecjalizowaną wiedzę i umiejętności jej wykorzystania w doradztwie handlowym, podatkowym, inwestycyjnym i giełdowym. Innowator - ekonomista szybko rozpoznający zmiany zachodzące w otoczeniu przedsiębiorstwa, a także źródła tych zmian. Inicjator zmian wspomagającym kierownictwo firmy we wdrażaniu innowacji oraz propagowaniu intraprzedsiębiorczości.

10 Przedsiębiorstwo - zespół osobowych, rzeczowych oraz finansowych czynników wytwórczych zorganizowanych i skoordynowanych w celu prowadzenia działalności gospodarczej związanej z wytwarzaniem dóbr oraz świadczeniem usług - a zatem podejmowanym przedsięwzięciem gospodarczym - i wytwarzania w ten sposób nowych wartości, tworzących w sumie dochód narodowy. Ten ostatni element odróżnia przedsiębiorstwo od gospodarstwa domowego, będącego drugim podmiotem sfery realnej gospodarki, które jest tylko beneficjentem wytwarzanych przez przedsiębiorstwo dóbr i usług. Cechami charakteryzującymi przedsiębiorstwa są odrębności: ekonomiczna, organizacyjna, prawna oraz techniczno-produkcyjna, jak również racjonalność ekonomiczna oraz przedsiębiorczość.

11 Przedsiębiorca – pojecie pozaprawne
Przedsiębiorca - człowiek organizujący lub prowadzący działalność gospodarczą, podejmujący związane z nią ryzyko, oraz potrafiący pozyskać właściwych ludzi i zapewnić środki materialne potrzebne do rozwoju firmy.

12 Rola przedsiębiorcy w gospodarce:
Odkrywanie nowych rynków i produktów Poszukiwanie nowych technologii Reorganizowanie przedsiębiorstw Odkrywanie nowych zasobów

13 Dążenie do sukcesu i samorealizacji
Cechy dobrego przedsiębiorcy: Dążenie do sukcesu i samorealizacji Umiejętność rozwiązywania problemów i podejmowania ryzyka Konsekwencja, wytrwałość, determinacja Umiejętność wyciągania konstruktywnych wniosków z porażek Zaufanie do własnych zdolności Zdolności przywódcze Optymizm życiowy, entuzjazm, i poświęcenie w pracy

14 Własna działalność gospodarcza czy
Dylemat Własna działalność gospodarcza czy Umowa o prace

15 Jesteś osobą bezrobotną, której pracownik Powiatowego Urzędu Pracy zaproponował ofertę pracy w Biurze Promocji Urzędu Miasta lub dofnansowanie w kwocie ,00 zł, jeżeli założysz działalność gospodarczą i będziesz ją prowadzić przez rok.

16

17 Zewnętrzny wyraz przedsiębiorczości
Rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej

18 Liczne przepisy wykonawcze
Podstawa prawna Konstytucja RP: art. 20 i 22 Ustawa z 2 lipca 2004, o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z2007 r. Nr 155, poz z późn. Zm.) Liczne przepisy wykonawcze Prawo działalności gospodarczej - przepisy dotyczące wpisu do ewidencji działalności gospodarczej Ustawa z dnia r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U nr 121 poz. 769) Przepisy odrębnych ustaw regulujących daną dziedzinę działalności: np. ustawa o transporcie drogowym, ustawa o usługach turystycznych Przepisy ustawowe i wykonawcze regulujące powszechne warunki prowadzenia działalności gospodarczej ( Ustawa o ubezpieczeniu społecznym, o ochronie sanitarnej, przeciwpożarowej, itp.)

19 Geneza prawa działalności gospodarczej
Rozporządzenie Prezydenta RP z 1927: Prawo Przemysłowe Ustawa z 23 grudnia 1988 o działalności gospodarczej Ustawa z 19 listopada 1999 r., Prawo działalności gospodarczej

20 Pojęcie działalności gospodarczej
Definicja uniwersalna zawarta w USDG: Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły Inne definicje (zasada lex specialis): Ustawa o VAT: W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami tego podatku są osoby fizyczne i prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ustępie 2. bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Należy pamiętać, iż dla celów VAT nie można posługiwać się definicją działalności gospodarczej zawartą w Ordynacji podatkowej czy ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, gdyż ustawa o VAT zawiera własną (legalną), wskazaną wyżej definicję działalności gospodarczej. Mimo że jest ona w pełni autonomiczna, to nie jest jednak wspólna dla całego systemu VAT we wszystkich krajach Wspólnoty.

21 Należy pamiętać, iż dla celów VAT nie można posługiwać się definicją działalności gospodarczej zawartą w Ordynacji podatkowej czy ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, gdyż ustawa o VAT zawiera własną (legalną), wskazaną wyżej definicję działalności gospodarczej. Mimo że jest ona w pełni autonomiczna, to nie jest jednak wspólna dla całego systemu VAT we wszystkich krajach Wspólnoty.

22 Cd. Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców – w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo, w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

23 Cechy działalności gospodarczej
Cel wprowadzenia cech: odróżnienie zwykłej aktywności społecznej (np. świadczenie sąsiedzkiej pomocy, czy tzw. banki czasu) od aktywności zawodowej jednostek i wreszcie od aktywności gospodarczej jednostek Ujednolicenie pojęcia w różnych obszarach aktywności gospodarczej Objęcie jak najszerszego kręgu zachowań definicją (uniwersalizm definicji)

24 Cechy działalności cd. Definicje PKD: Kryteria zawarte w USDG:
powiązanie różnych procesów i czynników w celu wytworzenia określonego produktu lub wykonania usługi. Wyodrębnienie działalności przeważającej i drugorzędnej oraz wspierających procesów pomocniczych. Kryteria zawarte w USDG: Kryterium ekonomicznej klasyfikacji działalności Kryterium zarobkowości Kryterium ciągłości Kryterium zorganizowania Efekt zastosowania kryteriów: szerokie ujęcie pojęcia działalności gospodarczej

25 cd Kryteria zawarte w orzecznictwie:
Działalność gospodarcza to nie tylko procesy technologiczne i ekonomiczne w związku z działalnością gospodarczą (wytwórczą, handlową itd.), ale także czynności faktyczne i prawne z tym związane, np. pozyskiwanie środków produkcji, o ile nie są zabronione przez prawo (NSA z 24 maja 1991 r., SA/Wr 294/91) Działalność gospodarcza jest kategorią obiektywną , niezależnie od subiektywnego przekonania podejmującej aktywność jednostki (NSA z 30 marca 1994, SA/Ł 224/93) Szerokie rozumienie pojęcia Kazuistyka: nie jest dz. g. np. wymiana kaset (obecnie DVD lub innych nośników – przyp. własny) na własne potrzeby (nie mylić z P2P  !!!!) Lokowanie na rachunkach bankowych własnych środków finansowych Najem okazjonalny Budownictwo komunalne samorządu terytorialnego Działalność komornika

26 Kryterium ekonomicznej klasyfikacji
Opiera się na przynależności do poszczególnych kategorii rodzajów działalności. Jako pomoc w zaliczeniu do jednej z kategorii wskazanych w ustawie - Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (opublikowane w Dz. U. Nr 251, poz w dniu 31 grudnia 2007 r.). Działalność wytwórcza (brak w PKD takiego określenia, zamiast tego używa się pojęcia przetwórstwo przemysłowe i w ramach tego pojęcia rozumie się każdą czynność składającą się na produkcję i przetwarzanie (pojemne mocno pojęcie) Działalność budowlana : definicja zawarta jest w ustawie z 7 lipca 2004 prawo budowlane i obejmuje: Zgodnie z nią działalność budowlana obejmuje: Projektowanie, ale (Projektowanie można również zaliczyć do usług) - budowę - utrzymanie i rozbiórkę obiektów budowlanych.. Pomocą słuzyć może także PKOB z 1999 r Handel: szerokie pojęcie. Brak ustawowej definicji. Polega na sprzedaży towaru lub usługi. Rodzaje: Handel może mieć zasięg krajowy, zagraniczny bądź międzynarodowy. Może być wykonywany hurtowo lub detalicznie. Handel zagraniczny może polegać na zakupie – imporcie, lub sprzedaży – eksporcie. Może również dotyczyć pośrednictwa w tych czynnościach, np. komis czy agencja. Niektóre usługi mają na celu wspieranie handlu i jest to np. wynajem lokalu dla celów handlowych czy reklama. Mogą go też wspierać organizacje handlu i są to np. giełdy towarowe, targi, wystawy. Niektóre usługi mogą ułatwiać wykonywanie handlu, np. targowiska, kantory.

27 c.D ekonomiczna klasyfikacja:
Usługi: pomocniczo ustaleniu definicji służy od 1 stycznia 2009 r. nowe rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r., w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 207, poz z późn. zm. Usługą jest każda czynność świadczona na rzecz przedsiębiorcy produkcyjnego, nie tworząca nowego dobra materialnego (usługi dla celów produkcji) Wszelkie inne czynności, nie stanowiące produkcji, świadczone na rzecz jednostek organizacyjnych, państwowych i samorządowych oraz dla ludności dla celów konsumpcyjnych (indywidualnych, zbiorowych czy ogólnospołecznych). Np.: Czynności z zakresu łączności, budownictwa, transportu itp. Poszukiwanie i rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych (zasobami są strategiczne zasoby oraz wszelkie inne grunty orne i leśne, dziko żyjące zwierzęta, niezależnie od ich własności czy przeznaczenia. Poszukiwanie , rozpoznawanie oraz eksploatację zasobów definiuje ustawa prawo geologiczne

28 Cd ekonomiczna klasyfikacja
Działalność zawodowa Należy ją odnosić także do cechy profesjonalizmu – jako cechy każdego przedsiębiorcy, ale w znaczeniu użytym w art,. 2 oznacza działalność wykonywaną w oparciu o specjalne umiejętności wykorzystywane do świadczenia usług w tzw. wolnych zawodach (adwokat, radca, notariusz, położna, pielęgniarka, lekarz, komornik, biegły rewident itp.

29 Zarobkowy charakter działalności
Wiąże się go z odpłatnością za poszczególne czynności gospodarcze (handel, usługę itp_). Kreuje działania nastawione na zaspokojenie cudzych potrzeb (nie jest zarobkową działalność wyłącznie dla własnych potrzeb – jak np. amatorki połów ryb, produkcja przetworów na własne potrzeby Nie należy tego utożsamiać z osiągniętym dochodem lub jego brakiem . Oznacza to dążenie do osiągnięcia w wyniku prowadzonej działalności określonego przysporzenia majątkowego (zysku). Przeciwieństwem tego jest prowadzenie działalności „w celu niezarobkowym”, co ma miejsce na przykład w działalności altruistycznej, dobroczynnej czy też w przypadku działalności „grzecznościowej” (np. świadczenie pomocy sąsiedzkiej). Kryterium „zarobkowego charakteru” działalności ma charakter subiektywny. Jeżeli zostanie ustalone, że określony podmiot podjął działalność w celu osiągnięcia zysku, daną działalność będzie można określić jako działalność „w celu zarobkowym” nawet wtedy, gdy cel ten nie zostanie zrealizowany, to znaczy przychody z działalności pozwolą jedynie na pokrycie kosztów albo nie wystarczą nawet na to, wskutek czego działalność zakończy się stratą. Stanowisko takie wyraził także Sąd Najwyższy, stwierdzając w jednej z uchwał, że:

30 Cd zarobkowości Przykład nr 1
Prowadzenie punktu żywienia może być przedmiotem działalności niezarobkowej (np. działalność instytucji charytatywnej prowadzącej stołówkę dla ubogich), jak i działalności zarobkowej (np. prowadzenie restauracji). Wobec tego kwalifikacja danej działalności jako „zarobkowej” jest możliwa dopiero po ustaleniu zamiaru podmiotu prowadzącego taką działalność.

31 Zorganizowanie Pozwala na odróżnienie działalności przypadkowej. Zorganizowanie oznacza różne elementy, poczynając od wykonania podstawowych obowiązków dotyczących rejestracji działalności, zgłoszenia statystycznego, podatkowego i w zakresie ubezpieczeń społecznych, założenia rachunku bankowego, zastosowania przez przedsiębiorcę lub nakazanej przez prawo formy organizacyjno-prawnej wykonywania tej działalności oraz wystąpienie i uzyskanie wymaganego zezwolenia bądź koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej, a także organizację kontraktów handlowych z innymi przedsiębiorcami lub odbiorcami towarów i usług (konsumentami). Każda z tych czynności świadczy o organizacji działalności gospodarczej, chociaż jednocześnie każda z nich jest wymagana z innych powodów. Ustawodawca nie chce traktować jako działalności gospodarczej takiej działalności, która ma charakter przypadkowy i nie jest zorganizowana, chociaż przynosi wykonującemu ją podmiotowi zarobek. Przykładem może być wykonywanie, chociażby odpłatne, czynności w ramach pomocy sąsiedzkiej lub koleżeńskiej bądź w ramach tzw. usługi grzecznościowej (C. Kosikowski, Komentarz). Uwaga – nie ma już pojęcia ubocznego zajęcia zarobkowego – obecnie jest to działalność gospodarcza

32 Ciągłość działalności
Oznacza względnie stały zamiar prowadzenia działalności. Zakłada cykliczność określonych czynności prawnych i faktycznych związanych z danym rodzajem działalności gospodarczej. Nie wyklucza sezonowości. W działalności handlowej cyklem takim będzie zakupienie towaru u hurtownika, a następnie sprzedanie go nabywcy (w szczególności konsumentowi); w działalności deweloperskiej - ciąg działań: począwszy od zaplanowania i przygotowania inwestycji (budowy budynku), poprzez jej realizację, a zakończywszy na wyodrębnieniu i sprzedaży lokali; w działalności usługowej polegającej na naprawie sprzętu AGD cykl taki biegnie od przyjęcia rzeczy do naprawy, poprzez jej wykonanie, a następnie dokonanie odpowiednich rozliczeń z usługobiorcą. Obecnie dopuszczalne jest także zawieszenie działalności gospodarczej

33 Cd ciągłości istotną funkcją ciągłości, obok powtarzalności, jest także element czasowy Należy do tego kryterium podchodzić bardzo ostrożnie (wyrok SN 21 luty I CSK 450/06 Czasowa, nawet wielomiesięczna przerwa w produkcji młyna na skutek pożaru i dokonywanie w tym czasie remontu budynku młyna nie stanowi zaprzestania działalności gospodarczej. Okresowe przerwy w ruchu przedsiębiorstwa produkcyjnego mogą występować nie tylko z powodu pożaru czy różnego rodzaju awarii, ale także z innych przyczyn, np. ze względu na trudności ze zbytem wyprodukowanego towaru) Nie musi on występować jeżeli zostaną spełnione pozostałe elementy definicji (wyrok SN IPUS z 4 stycznia 2008 I UK 208/07 Działalności gospodarcza zgodnie z art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z założenia pozostaje działalnością wykonywaną w sposób zorganizowany i nastawioną na nieokreślony z góry okres czasu, zatem bez znaczenia dla charakteru takiej działalności są ewentualne przerwy w faktycznym wykonywaniu tej działalności, już po jej uruchomieniu. Wspomniane przerwy mogłyby jedynie uzasadniać zwolnienie przedsiębiorcy z obowiązku opłacenia składek, oczywiście o ile zostałyby należycie usprawiedliwione i udokumentowane.

34 Wyłączeni definicyjne – art. 3 ustawy
Przepisów ustawy nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa rybactwa śródlądowego (produkcja roślinna i zwierzęca) a także wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów

35 Powody Różne są powody wyłączenia
W pierwszym przypadku charakter działalności (np. silne uzależnienie od zjawisk naturalnych) W drugim: chęć rozwoju tej dziedziny gospodarki W istocie aktywności tam wskazane są rodzajem aktywności gospodarczej, ale wyłącza się wobec nich stosowanie przepisów USDG Wyłączenie agroturystki obejmuje jedynie tę działalność połączoną z działalnością rolniczą Wyłączenie produkcji roślinnej nie obejmuje przetwórstwa roślinnego i zwierzęcego. Obejmuje natomiast osobistą sprzedaż wytworzonych płodów rolnych.

36 Przedsiębiorca Podmiot prowadzący działalność gospodarczą w Polsce
Definicja przedsiębiorcy zawarta w USDG jest jedynie na użytek ustawy Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest: osoba fizyczna, osoba prawna Jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną Wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. O ile wykonują we własnym imieniu działalność gospodarczą.

37 Formy organizacyjne przedsiębiorców:
Jednoosobowa działalność osoby fizycznej Pełna zdolność do czynności prawnych w rozumieniu KC (art. 11) Osoby prawne: podmiot, który nabył osobowość prawną albo z mocy ustawy, albo przez wpis do KRS Kategorie osób prawnych jako przedsiębiorców: Prowadzące wyłącznie dz. G. (np. spółka z o.o., przedsiębiorstwo państwowe, spółka europejska, EZIG) Mogące prowadzić także inną działalność, ale dz. g. jest podstawowa (np. spółka akcyjna, spółdzielnia, TUW, jednostka badawczo rozwojowa)

38 Prowadzące działalność gospodarczą jako uboczną (stowarzyszenia, fundacje, KOP, związki zawodowe szkoły wyższe, SSA, organizacje samorządu gospodarczego) Jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, ale które mają zdolność prawną: Osobowe spółki prawa handlowego (spółka jawna, komandytowa, komandytowo akcyjna, partnerska) Spółka kapitałowa w organizacji

39 Sp.cywilna Wspólnicy spółki cywilnej: każdy ze wspólników powinien uzyskać osobny status przedsiębiorcy jeśli chce wykonywać działalność gospodarczą (także przy tzw. spółce między małżonkami). Spółkę cywilną można wykorzystać jako najmniej sformalizowany i zorganizowany sposób rozliczeń między wspólnikami – przedsiębiorcami – zwłaszcza nadaje się na czasy kryzysu. Spółka cywilna oparta jest o osobiste zaufanie wspólników Zakładanie sp. cywilnej sprowadza się właściwie do jednego kroku: sporządzenie i podpisanie umowy przez wspólników (co najmniej 2). Umowę spółki regulują przepisy art kodeksu cywilnego

40 Definicja spółki cywilnej: Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Umowa może być sporządzona w dowolnej formie (także ustnej), ale zaleca się formę pisemną dla celów dowodowych (w razie ew. sporu sądowego wspólników – konieczne będzie korzystanie z innych środków dowodowych, np. z przesłuchania świadków) Umowa nie tworzy nowego podmiotu prawnego, a tylko stosunek zobowiązaniowy między stronami. Spółka cywilna nie posiada organów, każdy ze wspólników jest uprawniony do reprezentowania sprawa spółki. Spółka jest odrębnym podmiotem dla celów podatku VAT

41 Zalety i wady spółki cywilnej
Każdy ze wspólników ma wpływ na podejmowanie decyzji, prowadzenie i reprezentowanie spółki Swoboda w formułowaniu treści umowy spółki Możliwe wszystkie formy opodatkowania Nie ma wymagań co do minimalnej wysokości kapitału Działalność raczej małych rozmiarów Każdy ze wspólników musi rejestrować się osobno !Wspólnicy odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki nie każdy rodzaj działalności może być prowadzony w ten sposób

42 Elementy umowy spółki cywilnej
określenie celu gospodarczego spółki (Cel gospodarczy jest przy tym pojęciem abstrakcyjnym i niedookreślonym, można jednak przyjąć, że jest to pojęcie oznaczające uzyskanie korzyści materialnej, jednak niekoniecznie w postaci czystego zysku.) określenie wkładu wspólników elementy dodatkowe

43 Nagłówek nazwa umowy: określenie stron umowy, możliwie dokładne
spółka cywilna + jej nazwa data zawarcia umowy miejsce zawarcia umowy określenie stron umowy, możliwie dokładne Przykład: Umowa spółki cywilnej NAZWA zawarta w Lublinie w dniu 20 lipca 2009r. pomiędzy: Janem Kowalskim, zam Lublina, Al.Racławickie 14, legitymującym się dowodem osobistym AER , NIP , oraz Stefanem Kotem, zam Lublin, ul.Rakowiecka 37, legitymującym się dowodem osobistym AER , NIP

44 Cel, firma spółki powinien być celem zarobkowym, jeśli spólka ma być wykorzystana w dz. g. np. Art.1 Celem działania spółki jest prowadzenie zarobkowej działalności gospodarczej. nazwa spółki może być dowolna, byleby nie obejmowała nazwy zastrzeżonej, musi też mieć zdolność odróżniającą

45 Art.2 Firma spółki brzmi "NAZWA Spółka cywilna". Spółka może posługiwać się nazwą skróconą "NAZWA s.c." oraz znakiem graficznym w postaci wyrazu koloru czerwonego. Wzór znaku graficznego stanowi załącznik do niniejszej umowy i jest jej integralną częścią.

46 Siedziba Siedziba spółki to miejscowość (miasto, wieś), ale dla ułatwienia można określić adres siedziby (jeżeli w mieście jest więcej niż jeden urząd skarbowy, urzędnicy mogą nie być pewni, czy spółka posiada siedzibę w obszarze ich właściwości). W umowie warto podać obszar działania spółki. Art.3 Siedzibą spółki jest Lublin (al. Racławickie 17). Spółka może prowadzić działalność na terenie Rzeczypospolitej Polskiej oraz poza jej granicami.

47 Umowa spółki została zawarta na czas nie oznaczony.
Okres trwania umowy Umowa spółki może być zawarta na czas nieoznaczony, albo na czas oznaczony. W przypadku umowy na czas oznaczony ulegnie ona automatycznej likwidacji, chyba że wspólnicy zmienią umowę spółki. Likwidacja może wywołać negatywne skutki podatkowe (szczególnie VAT), zatem warto zawierać umowy na czas nieoznaczony (nieokreślony). Art.4 Umowa spółki została zawarta na czas nie oznaczony.

48 Przedmiot działalności gospodarczej
Przedmiot działalności gospodarczej spółki warto określić - dla jasności - według PKD. Poza tym symbole PKD trzeba i tak podać w ewidencji działalności gospodarczej czy w celu uzyskania REGONu. Art.5 Przedmiot działalności gospodarczej spółki obejmuje: 74.14.A - Doradztwo w zakresie działalności gospodarczej i zarządzania 74.40.Z - Reklama.

49 Wkłady Dla osiągnięcia zysku - celu spółki - wspólnicy mogą wnieść wkłady. W zasadzie mogą nie wnosić żadnego wkładu, bowiem nie wymaga tego Kodeks cywilny (w takim przypadku podatek od czynności cywilnoprawnych nie wystąpiłby). Mogą wnieść wkład w pieniądzu (w dowolnej walucie), w rzeczach lub prawach (aport niepieniężny), mogą też wnieść rzeczy jedynie do używania. W przypadku wystąpienia ze spółki nie zwraca się wkładów w naturze (jedynie udział w majątku spółki w pieniądzu), chyba że wspólnicy postanowią inaczej. Rzeczy wniesione spółce do używania (czyli nie na własność) zwraca się wspólnikom je wnoszącym zawsze w naturze. Wartość wkładów nie musi odpowiadać wartości udziałów w zysku. Art.6 Wspólnicy wnoszą do spółki następujące wkłady: Jan Kowalski: wkład pieniężny w kwocie 20'000 zł (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych); wkład niepieniężny w postaci samochodu osobowego Ford Mondeo LUA o wartości 75'000 zł (słownie siedemdziesiąt tysięcy złotych); Stefan Kot: wkład pieniężny w kwocie 50'000 zł (słownie: pięćdziesiąt tysięcy złotych); przekazuje do używania dwa laptopy Lenovo IdeaPad Y550.

50 Zyski i straty Zyski i straty
Każdy wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczy w stratach, bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki można inaczej ustalić stosunek udziału wspólników w zyskach i stratach (nie po równo). Nie można wyłączyć wspólnika z udziału w zyskach, choć można go zwolnić z udziału w stratach. Ustalony w umowie stosunek udziału wspólnika w zyskach odnosi się w razie wątpliwości także do udziału w stratach, szczególnie gdy na ten temat nic w umowie nie podano. Mniejszy udział wspólnika w stratach będzie czasem zachętą do inwestowania w spółkę cywilną (można osiągnąć zyski, a udział w stracie będzie mniejszy, więc i ryzyko mniejsze). Wspólnik może żądać podziału i wypłaty zysków dopiero po rozwiązaniu spółki. Gdy spółka została zawarta na czas dłuższy (ponad rok), wspólnicy mogą żądać podziału i wypłaty zysków z końcem każdego roku obrachunkowego. Warto przewidzieć możliwość zaliczkowego udziału w zyskach, na wypadek, gdyby wspólnicy nie mogli dojść w tym zakresie do porozumienia, a nie posiadaliby wolnych środków na zaspokojenie bieżących potrzeb osobistych.

51 Wspólnicy uczestniczą w zyskach w następujący sposób:
Art.7 Wspólnicy uczestniczą w zyskach w następujący sposób: Jan Kowalski 70%; Stefan Kot 30%. 1. Wspólnicy uczestniczą w stratach w następujący sposób: 2. Wspólnicy mogą domagać się wypłaty zysków z końcem każdego roku kalendarzowego. Wspólnicy mogą domagać się wypłaty zaliczki na poczet zysków z końcem każdego miesiąca kalendarzowego w wysokości 80% zysku za ten miesiąc.

52 Reprezentacja i prowadzenie spraw spółki
Art.8 1. Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek reprezentować spółkę samodzielnie w sprawach z zakresu zwykłego zarządu. W tych też sprawach wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia samodzielnie spraw spółki. 2. W następujących sprawach wymagana będzie uchwała wszystkich wspólników dla prowadzenia spraw spółki oraz dla jej reprezentacji: czynności prawne przekraczające zakres zwykłego zarządu, tzn.: dokonanie czynności prawnej o wartości przekraczającej 30'000zł, przy czym waluty obce przeliczać należy według kursu średniego NBP z dnia dokonania czynności prawnej; dokonanie czynności prawnej zobowiązującej spółkę - bez względu na pozostałe postanowienia umowy - do jakiegokolwiek świadczenia w terminie ponad 1 roku od dnia dokonania czynności prawnej; zwolnienie z długu dłużnika spółki; dokonanie nieodpłatnie przysporzenia kosztem majątku spółki; zaciągnięcie kredytu lub innego podobnego zobowiązania w bankach i instytucjach finansowych. czynności prawne, których dokonaniu sprzeciwił się którykolwiek ze wspólników.

53 Wystąpienie ze spółki Warto w umowie spółki określić odrębnie okres wypowiedzenia, bowiem według zasad ogólnych wypowiedzieć umowę spółki można do 30 września ze skutkiem na koniec roku. Postanowienie ust.2 może zostać usunięte z umowy spółki, jednak nadal będzie obowiązywać zgodnie z Kodeksem cywilnym. Art.9 1. Każdy ze wspólników może wystąpić ze spółki za trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia. 2. Każdy ze wspólników może wystąpić ze spółki z ważnych powodów bez zachowania terminów wypowiedzenia.

54 Rozwiązanie spółki Wspólnicy mogą określić szczególne warunki - oprócz obowiązujących ustawowo, w których umowa spółki ulegnie rozwiązaniu, mogą to być ww szczególności warunki związane z nie osiągnięciem odpowiedniej stopy zysku. W takich jednak sytuacjach wspólnik zawsze może wystąpić ze spółki, albo też wspólnicy mogą jednogłośnie spółkę rozwiązać, zatem dodatkowe uregulowania powinny znaleźć się w umowie spółki wtedy, gdy będzie ku temu jakiś szczególny cel. Art.10 1. Spółka ulega rozwiązaniu w razie: gdy pozostanie w niej jeden wspólnik z powodu wystąpienia lub śmierci pozostałych wspólników, z zastrzeżeniem postanowień art.11; podjęcia jednomyślnej uchwały wspólników o rozwiązaniu spółki; rozwiązania spółki przez sąd; ogłoszenia upadłości wspólnika.

55 Postanowienia na wypadek śmierci
To rozwiązanie chroniące interesy spółki i spadkobierców. W razie śmierci spadkobiercy nie uzyskają jedynie wypłatę zysków i równowartości udziałów. Po dodaniu do umowy takiego postanowienia uzyskają prawo do kontynuacji działalności. Takie postanowienie uniemożliwi również rozwiązanie spółki (i uratuje przed wysokim podatkiem VAT z tytułu likwidacji) na skutek śmierci wspólnika, co może łatwo zdarzyć się w spółce dwuosobowej, albo też w spółce wieloosobowej, gdy większość wspólników podróżuje wspólnie, np. samochodem, i są wspólnie narażeni na niebezpieczeństwo. Spadkobiercy mogą zostać określeni na podstawie przepisów ustawy, albo też w testamencie - decyduje o tym każdy wspólnik odnośnie swoich spadkobierców. Art.11 Spadkobiercy wspólnika wejdą do spółki na jego miejsce. W wypadku takim powinni oni wskazać spółce jedną osobę, która będzie wykonywała ich prawa. Dopóki to nie nastąpi, pozostali wspólnicy mogą sami podejmować wszelkie czynności w zakresie prowadzenia spraw spółki.

56 Aporty po wypowiedzeniu / rozwiązaniu
W razie braku przeciwnych postanowień w umowie spółki albo zgody wszystkich wspólników na inne rozwiązanie, w przypadku wypowiedzenia udziału wspólnik otrzymuje wartość wkładu niepieniężnego określoną w umowie, a przedmiot wkładu pozostaje w spółce. W przypadku zaś rozwiązania spółki przedmioty wkładu są spieniężane, a wspólnicy uzyskują tylko kwoty w gotówce. Po dodaniu odpowiedniego postanowienia wspólnicy będą mogli żądać wydania przedmiotu wkładu niepieniężnego w naturze.

57 Art.12 W przypadku wypowiedzenia udziału przez wspólnika oraz w przypadku rozwiązania spółki, przedmiot wkładu niepieniężnego zwraca się w naturze - jeżeli spółka dysponuje nadal przedmiotem tego wkładu niepieniężnego. Jeżeli spółka nie dysponuje przedmiotem tego wkładu (został zbyty, zużyty, zniszczony itp), zastosowanie znajdą przepisy ogólne kodeksu cywilnego

58 Zakaz konkrencji (opcjonalnie)
Art.13 Wspólnik może prowadzić działalność konkurencyjną (w ramach odrębnego przedsiębiorstwa, jako zatrudniony czy też w jakiejkolwiek innej formie) jedynie za zgodą wszystkich pozostałych wspólników.

59 Elementy końcowe umowy
Art.14 1. W sprawach nieuregulowanych zastosowanie mają przepisy kodeksu cywilnego. 2. Wszelkie zmiany niniejszej umowy, wypowiedzenie udziału oraz rozwiązanie spółki wymagają dla swej ważności formy pisemnej. 3. Strony dokonują wyboru prawa polskiego jako prawa właściwego dla zobowiązań wynikających z niniejszej umowy. 4. Spory mogące wyniknąć z niniejszej umowy rozpozna sąd właściwy dla siedziby spółki. 5. Koszty zawarcia umowy pokrywa spółka. 6. Umowę sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.

60 Cechy przedsiębiorcy Wykonywanie działalności gospodarczej we własnym imieniu. Oznacza to, że przedsiębiorca odpowiada osobiście za wszelkie zobowiązania wynikające z tej działalności oraz za wyniki finansowe Prowadzenie działalności we własnym imieniu nie może odbywać się na cudzy rachunek (np., działalność agencyjna czy komisowa) Prowadzenie działalności w imieniu innego podmiotu, lub na jego rzecz (pracownik) pozbawia przymiotu przedsiębiorcy

61 Uzyskanie statusu przedsiębiorcy
zarejestrowanie działalności w odpowiednim rejestrze faktyczne podjęcie działalności gospodarczej wyjątek stanowi spółka kapitałowa w organizacji, która może podjąć działalność prze uzyskaniem wpisu do KRS

62 http://pracownik.kul.pl/rafal.biskup/dydakty ka

63 Działalność gospodarcza – podstawy prawne koniec wykładu I
Projekt „Turystyka szansą na pracę w obliczu EURO 2012 ” współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego