System rachunkowości przedsiębiorstwa

Prezentacja na temat: "System rachunkowości przedsiębiorstwa"— Zapis prezentacji:

1 System rachunkowości przedsiębiorstwa
Wykład nr 1 dr Przemysław Kabalski Katedra Rachunkowości Wydział Zarządzania

2 Bailey D.T. (1983), On the Origin of Management Accounting.
Geneza rachunkowości „Pierwszy systematyczny zbiór zapisów księgowych powstał najprawdopodobniej w chwili, gdy uchwycenie, zapamiętanie i przetworzenie danych o transakcjach handlowych do postaci umożliwiającej podjęcie decyzji przez właściciela stało się dla niego niemożliwe. Rachunkowość finansowa, rejestrująca zdarzenia finansowe służyła zatem jako pamięć pomocnicza. Pozwalała jednak określić, w jaki sposób transakcje zawierane przez właściciela z podmiotami występującymi w otoczeniu wpłynęły na rozmiary własności” Bailey D.T. (1983), On the Origin of Management Accounting.

3 Czym jest rachunkowość?
„Rodzaj działalności praktycznej; szereg specyficznych czynności wykonywanych przez ludzi w podmiotach gospodarczych i innych organizacjach” (Szychta A., „Teoria rachunkowości Richarda Mattessicha…”, 1996) Dyscyplina naukowa w ramach nauk społecznych

4 Rachunkowość jako działalność praktyczna
Według Amerykańskiego Instytutu Dyplomowanych Księgowych (AICPA) rachunkowość jest sztuką rejestracji, klasyfikacji i reasumowania w szczególny sposób i w wyrażeniu pieniężnym transakcji i zdarzeń, które, przynajmniej częściowo, mają charakter finansowy, a także interpretowania rezultatów tego postępowania Według Amerykańskiego Stowarzyszenia Księgowych (AAA) rachunkowość jest procesem identyfikowania, pomiaru i komunikowania informacji gospodarczych po to, aby umożliwić użytkownikom tych informacji przeprowadzanie osądu i podejmowanie decyzji

5 Rachunkowość jako działalność praktyczna

6 Rachunkowość jako działalność praktyczna
Rachunkowość jest więc uważana za: historyczną ewidencję gospodarczą, język biznesu, system pomiaru ekonomicznego, system informacyjny, działalność usługową, środek sankcjonowania ładu społeczno-ekonomicznego

7 Rachunkowość jako nauka
Rachunkowość odnosi się do przedsiębiorstw, które na pewno są grupami społecznymi. Dotyczy transakcji i innych zdarzeń gospodarczych, które mają konsekwencje społeczne i wpływają na relacje społeczne. Tworzy wiedzę użyteczną dla ludzi zaangażowanych w działania mające skutki społeczne. Ma przede wszystkim charakter mentalny. Wszystkie przesłanki wskazują, że rachunkowość jest nauką społeczną. Według prof. Jarugowej rachunkowość jest nauką społeczną stosowaną („nauką” ze względu na swoją metodologię, a „stosowaną” ze względu na swój cel)

8 Rachunkowość jako nauka
Nauka rachunkowości obejmuje następujące działy grupa podstawowa: ogólna teoria rachunkowości rachunkowość szczegółowa grupa działów z pogranicza nauki rachunkowości i innych dyscyplin Źródło: Szymański K.G., Problemy metodologiczne nauki rachunkowości, SGPiS, Warszawa 1988.

9 Rachunkowość jako nauka
Teoria rachunkowości, według E.S.Hendriksena, jest „logicznym wnioskowaniem w formie zbioru szerokich zasad dostarczających ogólnej podstawy odniesienia, dzięki której można oceniać praktykę rachunkowości oraz wytyczających rozwój nowych rozwiązań i procedur. Teoria rachunkowości może także służyć do objaśniania istniejących rozwiązań praktycznych w celu lepszego ich zrozumienia. Jednak jej najważniejszych celem powinno być dostarczanie spójnego zbioru logicznych zasad, które kształtują ogólne ramy odniesienia przy ocenie i opracowywaniu właściwych rozwiązań praktycznych”.

10 Rachunkowość finansowa a zarządcza
Zróżnicowane oczekiwania odbiorców informacji doprowadziły do wyodrębnienia w ramach systemu rachunkowości dwóch podsystemów Akcjonariusze, kredytodawcy, instytucje państwowe oczekiwały w stałych (zasadniczo rocznych) odstępach czasu informacji finansowych o zdarzeniach przeszłych, a zarządzający przedsiębiorstwem potrzebowali zróżnicowanych pod względem charakteru (finansowe i niefinansowe) i czasu (przyszłe i przeszłe) informacji w różnych sekwencjach czasu umożliwiających podejmowanie decyzji w warunkach rosnącej niepewności i konkurencji Tak oto w ramach systemu rachunkowości wyodrębniły się podsystemy rachunkowości finansowej i rachunkowości zarządczej Zob. Sobańska I., Jedność systemu rachunkowości, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 66(122), 2012.

11 Rachunkowość finansowa a zarządcza
Tradycyjne rozróżnienie rachunkowości finansowej i zarządczej Cecha Rachunkowość finansowa Rachunkowość zarządcza Użytkownicy Zewnętrzni (dostarczyciele kapitału, kontrahenci, agendy rządowe, społeczeństwo) Wewnętrzni (menedżerowie różnych szczebli, pracownicy podejmujący decyzje w ramach otrzymanych uprawnień) Pomiar (rodzaj informacji) Głównie wartościowy (informacje finansowe) Wartościowy i ilościowy (informacje finansowe i niefinansowe) Zakres (obiekt) informacji Zasadniczo przedsiębiorstwo jako całość (lub grupa kapitałowa) Zarówno całe przedsiębiorstwo, jak i elementy składowe w jego wnętrzu i otoczeniu (produkty, procesy, klienci, kanały dystrybucji, działy, zespoły pracownicze, segmenty działalności itp.) Wymiar czasowy informacji Głównie przeszłe Przeszłe, ale przede wszystkim przyszłe Częstotliwość dostarczania informacji (okres, którego dotyczą informacje) Ściśle określony i ujednolicony okres sprawozdawczy (rok, kwartał przy raportach śródokresowych) Różna, niejednolita, wynikająca ze specyficznych potrzeb; od informacji dostarczanych niemal w czasie rzeczywistym po raporty okresowe (np. kwartalne, roczne, wieloletnie); od informacji dotyczących krótkich odcinków czasu (np. dnia, tygodnia) aż po raporty obejmujące wiele lat (np. cykl życia produktu) Uregulowania zewnętrzne Są Nie ma Obowiązujące zasady Określone zasady nadrzędne, kryteria ujmowania transakcji i zdarzeń, podstawy wyceny Swoboda doboru zasad Forma informacji Wystandaryzowana; sprawozdanie finansowe o określonej zawartości i strukturze publikowane tradycyjnie lub w formie elektronicznej (np. w Internecie) Bardzo różna; raporty standardowe o określonej strukturze obok informacji specjalnych; komunikowane na różne sposoby

12 Rachunkowość finansowa a zarządcza
Obecnie w dużych spółkach publicznych, które sporządzają sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej różnice przedstawione w poprzedniej tabeli zacierają się. Następuje proces konwergencji rachunkowości finansowej i rachunkowości zarządczej (a dokładniej: upodabniania się rachunkowości finansowej do zarządczej)

13 Rachunkowość jako system
Rachunkowość w przedsiębiorstwach jest całościowym systemem złożonym z podsystemów (rachunkowości finansowej, rachunkowości zarządczej, rachunkowości podatkowej) wyróżnionych według jednolitego kryterium odbiorców informacji Dekompozycja systemu rachunkowości na podsystemy nie przeczy jego jedności (nie mylić z jednorodnością) Zgodnie z teorią systemów (według współczesnego podejścia – zwłaszcza koncepcji systemów społecznych N.Luhmanna) taki system rachunkowości zmienia się (różnicują się jego elementy), staje się coraz bardziej złożony i przybiera nowe formy organizacyjne w odpowiedzi na zmiany zachodzące w otoczeniu Lektura obowiązkowa: Sobańska I., Jedność systemu rachunkowości, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 66(122), SKwP, Warszawa 2012, s

14 Modele rachunkowości (finansowej)
Na kształt regulacji gospodarczych (w tym prawa i standardów rachunkowości finansowej) poszczególnych krajów mają wpływ wartości kulturowe kształtowane przez wieki a niekiedy nawet tysiąclecia Do uświadomienia i zrozumienia tego wpływu przyczyniły się przede wszystkim prace G. Hofstede Zidentyfikował on cztery zmienne (wymiary wartości kulturowych) wpływające na system rachunkowości: dystans do władzy, unikanie niepewności, stopień indywidualizmu, cechy męskie kontra cechy żeńskie. Przykładowo kraje anglosaskie charakteryzują się słabą tendencją do unikania niepewności i małym dystansem do władzy, a ich siłą napędową jest rynek

15 Modele rachunkowości (finansowej) Istota wymiaru (skala możliwości)
Wymiary kultury w ujęciu Hofstede Wymiar kultury Istota wymiaru (skala możliwości) Dystans do władzy Stopień akceptacji przez ludzi nierównomiernego rozdziału władzy (od akceptacji hierarchii do dążenia do posiadania uprawnień decyzyjnych) Indywidualizm kontra kolektywizm Koncentracja na rozwoju jednostek czy rozwoju zbiorowości Cechy męskie kontra cechy kobiece Twarda rywalizacja (cechy męskie) czy większa opiekuńczość i solidarność (cechy kobiece) Unikanie niepewności Tolerowanie nieprzewidywalności zdarzeń i skłonność do ryzyka kontra niechęć do ryzyka i przypisywanie dużej wartości poczuciu pewności i bezpieczeństwa

16 Modele rachunkowości (finansowej) Istota wymiaru (skala możliwości)
Wymiary kultury w ujęciu Hampdena-Turnera i Trompenaarsa Wymiar kultury Istota wymiaru (skala możliwości) Uniwersalizm kontra partykularyzm Dominacja jednolitych i powszechnych reguł czy dopuszczanie wyjątków i indywidualne podejście do każdego przypadku Indywidualizm kontra kolektywizm Koncentracja na rozwoju jednostek czy rozwoju zbiorowości Analiza kontra synteza Dominacja myślenia dedukcyjnego (rozkładanie problemu na części) czy łączenie elementów i tworzenie całościowych wizji Wewnątrzsterowność kontra zewnątrzsterowność Kierowanie się własnymi sądami lub uwzględnianie w decyzjach wskazań i sygnałów ze świata zewnętrznego Następstwo kontra synchronizacja Szybkie działanie w jak najkrótszym czasie kontra synchronizacja wysiłków w celu skoordynowanego zakończenia działania Osiąganie stanowiska kontra otrzymywanie stanowiska Czy pozycja pracownika zależy od jego osobistych osiągnięć i wysiłku, czy od statusu społecznego wynikającego z wieku, wykształcenia itp. Równość kontra hierarchia Przekonanie o tym, że wszyscy w organizacji powinni być traktowani równo lub dążenie do hierarchicznego zróżnicowania pozycji

17 Modele rachunkowości (finansowej)
Podstawowe modele rachunkowości (finansowej) Model anglosaski Model kontynentalny Postawa wobec ryzyka Otwarta (akceptacja) Niechętna (unikanie) Główna grupa interesów Inwestorzy (giełda) Kredytodawcy (banki) Cel rachunkowości Informacja dla akcjonariuszy (orientacja na rynek kapitałowy) Bezpieczeństwo obrotu gospodarczego Podstawa ujęcia transakcji w rachunkowości Treść ekonomiczna Forma prawna Dominujące zasady rachunkowości Współmierność, true nad fair view Ostrożność Elastyczność rozwiązań (możliwość wyboru) Duża Mała Charakter regulacji rachunkowości Standardy profesjonalne Prawo (kodeks handlowy) Wspływ prawa podatkowego na prowadzenie rachunkowości Mały Duży

18 Ramy konceptualne rachunkowości finansowej
W krajach anglosaskich wiele dziesięcioleci temu pojawiła się potrzeba opracowania spójnej teoretycznej (intelektualnej) podstawy (struktury) rachunkowości finansowej Taką podstawą są tzw. ramy konceptualne (ang. conceptual framework) rachunkowości finansowej W 1973 r. pracę nad projektem ram konceptualnych (koncepcyjnych) rachunkowości finansowej rozpoczęła amerykańska Rada Standardów Rachunkowości Finansowej (FASB) Efektem tych prac były wydane w latach „Statements of Financial Accounting Concepts” (SFAC 1-6) stanowiących właściwe ramy koncepcyjne i mające charakter „konstytucji rachunkowości” Opracowanie na podstawie: Szychta A., „Teoria rachunkowości Richarda Mattessicha…”, 1996.

19 Ramy konceptualne rachunkowości finansowej
W idei i procesie tworzenia ram konceptualnych rachunkowości finansowej dostrzega się zastosowanie warunkowo-normatywnej metodologii (teorii) rachunkowości Warunkowo-normatywna teoria rachunkowości R.Mattessicha uwzględnia różne aspekty złożonej rzeczywistości związanej z rachunkowością Odrzuca pojęcia wartości absolutnych i celów absolutnych, które powinny być odzwierciedlane przez system rachunkowości Zamiast tego próbuje uwzględnić szeroki zestaw różnych celów, tj. różnych potrzeb informacyjnych różnych użytkowników Opracowanie na podstawie: Szychta A., „Teoria rachunkowości Richarda Mattessicha…”, 1996.

20 Ramy konceptualne rachunkowości finansowej
Własne ramy konceptualne opracował Międzynarodowy Komitet Standardów Rachunkowości (IASC; obecnie Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości - IASB) – opublikował je w 1989 r. Od kilku lat ramy konceptualne IASB są gruntownie udoskonalane; proces ten wciąż trwa i został rozpisany na kilka etapów (części) IASB realizuje ten projekt wraz z amerykańską FASB Celem obydwu instytucji jest stworzenie wspólnych i udoskonalonych ram konceptualnych stanowiących podstawę globalnych standardów sprawozdawczości finansowej

21 Ramy konceptualne rachunkowości finansowej
Zgodnie z pierwotnym planem nowe ramy konceptualne IASB mają obejmować następujące zagadnienia: Cele i cechy jakościowe informacji Definicje oraz uznawanie i usuwanie elementów sprawozdań finansowych Wycena Koncepcja jednostki sprawozdawczej Prezentacja i ujawnianie, granice sprawozdawczości finansowej Cel i status ram konceptualnych Zastosowanie ram konceptualnych do jednostek nie nastawionych na zysk Pozostałe kwestie (o ile będzie taka potrzeba)

22 Ramy konceptualne rachunkowości finansowej
Nowo opracowane rozdziały ram konceptualnych zastępują stopniowo paragrafy ram konceptualnych opublikowanych w 1989 r. Po zakończeniu projektu aktualizacji IASB będzie dysponowała nowym, kompletnym i kompleksowym dokumentem pt. „Ramy konceptualne sprawozdawczości finansowej” Aktualnie ramy konceptualne składają się z dwóch nowych rozdziałów: „Cele sprawozdawczości finansowej ogólnego przeznaczenia” oraz „Cechy jakościowe użytecznych informacji finansowych” Resztę aktualnych ram konceptualnych IASB stanowią następujące części tekstu z 1989 r.: „Założenia podstawowe”, „Składniki sprawozdań finansowych”, „Uznawanie składników sprawozdań finansowych”, „Wycena składników sprawozdań finansowych” oraz „Koncepcje kapitału i zachowania kapitału” Lektura obowiązkowa: Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej 2011, IASB/SKwP, Założenia koncepcyjne - rozdział 1 i rozdział 3.

23 Ramy konceptualne rachunkowości finansowej
Cel sprawozdawczości finansowej jest fundamentem ram konceptualnych MSSF. Pozostałe aspekty logicznie wynikają z tego celu Cel sprawozdawczości finansowej Cechy jakościowe informacji Wycena Prezentacja i ujawnianie informacji Koncepcja jednostki sprawozdawczej Kryteria uznawania Składniki sprawozdań finansowych

24 Ramy konceptualne rachunkowości finansowej
Celem sprawozdawczości finansowej ogólnego przeznaczenia jest dostarczenie informacji finansowych na temat jednostki sprawozdawczej, które są użytecznie dla inwestorów, pożyczkodawców i innych wierzycieli przy podejmowaniu decyzji o dostarczaniu zasobów do jednostki Decyzje te dotyczą kupna, sprzedaży lub utrzymywania instrumentów kapitałowych i dłużnych oraz udzielenia i spłaty pożyczek lub innych form kredytowania Interesariusze (ang. stakeholders) Dostarczyciele kapitału (ang. capital providers) ! Akcjonariusze (ang. stockholders)

25 Ramy konceptualne rachunkowości finansowej
Dostarczyciele kapitału potrzebują informacji przydatnych w ocenie perspektyw przyszłych wpływów środków pieniężnych netto do jednostki Do tej oceny są potrzebne informacje o zasobach jednostki i roszczeniach wobec tych zasobów, a także informacje o tym, na ile skutecznie i efektywnie kierownictwo jednostki wywiązało się z obowiązków związanych z wykorzystaniem tych zasobów

26 Ramy konceptualne rachunkowości finansowej
Sprawozdania finansowe dostarczają następujących informacji na temat sytuacji (pozycji) finansowej jednostki: O zasobach ekonomicznych jednostki i roszczeniach wobec niej O skutkach transakcji i innych zdarzeń, które zmieniają zasoby jednostki i roszczenia wobec niej, czyli o finansowych wynikach działalności W ujęciu memoriałowym W ujęciu pieniężnym

27 Ramy konceptualne rachunkowości finansowej
Cechy jakościowe informacji finansowych Cechy jakościowe są to atrybuty nadające użyteczność informacji finansowej Informacja jest użyteczna, jeśli ma dwie cechy fundamentalne: istotność (w polskim przekładzie: przydatność, ang. relevance) wierność prezentacji (ang. faithful representation)

28 Ramy konceptualne rachunkowości finansowej
Cechy jakościowe informacji finansowych Istotność Wierność prezentacji Informacja jest istotna, wtedy gdy czyni różnicę w decyzjach podejmowanych przez użytkowników sprawozdań finansowych będących dostarczycielami kapitału. Informacja dotycząca jakiegoś zjawiska gospodarczego wpływa na decyzje użytkowników, jeżeli ma wartość predykcyjną lub wartość potwierdzającą (albo i jedną i drugą). Wierną prezentację uzyskuje się wtedy, gdy odzwierciedlenie transakcji i zdarzeń gospodarczych jest kompletne, neutralne (wolne od stronniczości) oraz pozbawione błędów (znaczących). Informacja finansowa wiernie odzwierciedlająca rzeczywistość powinna przedstawiać treść ekonomiczną transakcji, która nie zawsze jest taka sama, jak forma prawna.

29 Ramy konceptualne rachunkowości finansowej
Cechy jakościowe informacji finansowych Uzupełnieniem cech fundamentalnych są cechy wzbogacające (dodatkowe, ang. enhancing). Pozwalają one na odróżnienie informacji bardziej użytecznej od mniej użytecznej. Powodują, że informacja istotna i wiernie odzwierciedlająca rzeczywistość ma większą użyteczność. Zidentyfikowano cztery cechy dodatkowe: porównywalność (ang. comparability), sprawdzalność (ang. verifiability), terminowość (ang. timeliness), zrozumiałość (ang. understability).

30 Ramy konceptualne rachunkowości finansowej
Cechy jakościowe informacji finansowych Fundamentalne Wierność prezentacji Istotność Wzbogacające (dodatkowe) Porównywalność Sprawdzalność Terminowość Zrozumiałość Ograniczenie Koszt informacji Ograniczenie

31 Zasady ogólne w ustawie o rachunkowości
Art. 4. ust. 1. Jednostki są obowiązane stosować określone ustawą zasady (politykę) rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy Określenie „rzetelnie i jasno” jest polskim odpowiednikiem (translacją) brytyjskiego „true and fair view” – koncepcji (doktryny), która stała się fundamentem sprawozdawczości finansowej w wielkiej Brytanii Jak twierdzą niektórzy badacze tej doktryny, „nikt nie wie, co ona oznacza”, nie została bowiem dokładnie zdefiniowana, nie była przedmiotem szerokich badań akademickich ani orzecznictwa prawnego Doktrynę „true and fair view” przyjęto w IV Dyrektywie UE; nie podano jednak jej jasnej definicji Według T.A.Lee „true” oznacza, że informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym zostały skwantyfikowane i podane zgodnie z zjawiskami gospodarczymi, które mają przedstawić; „fair” oznacza, że informacje zostały skwantyfikowane i przedstawione obiektywnie i bez „nagięcia” w jakąkolwiek stronę

32 Zasady ogólne w ustawie o rachunkowości
Art. 4. ust 2. Zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje się w księgach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią ekonomiczną Art. 4. ust. 4. Jednostka może w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na realizację obowiązku określonego w art. 4 ust. 1.

33 Zasady ogólne w ustawie o rachunkowości
Art. 5. ust 1. Przyjęte zasady rachunkowości należy stosować w sposób ciągły, dokonując w kolejnych latach obrotowych jednakowego grupowania operacji gospodarczych, wyceny aktywów i pasywów, w tym także dokonywania odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, ustalania wyniku finansowego i sporządzania sprawozdań finansowych tak, aby za kolejne lata informacje z nich wynikające były porównywalne. Wykazane w księgach rachunkowych na dzień ich zamknięcia stany aktywów i pasywów należy ująć w tej samej wysokości w otwartych na następny rok obrotowy księgach rachunkowych. Art.8 ust 2. W celu rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji jednostka może, ze skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego, bez względu na datę podjęcia decyzji, zmienić dotychczasowe rozwiązania na inne przewidziane ustawą.

34 Zasady ogólne w ustawie o rachunkowości
Art. 5. ust 2. Przy stosowaniu przyjętych zasad rachunkowości przyjmuje się założenie, że jednostka będzie kontynuowała działalność w dającej się przewidzieć przyszłości w nie zmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba że jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym. Ustalając zdolność jednostki do kontynuowania działalności kierownik jednostki uwzględnia wszystkie informacje dostępne na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, dotyczące dającej się przewidzieć przyszłości, obejmującej okres nie krótszy niż jeden rok od dnia bilansowego. Założenie o kontynuacji działania

35 Zasady ogólne w ustawie o rachunkowości
Art.6 ust 1. W księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody oraz wszystkie obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty” Podstawa memoriałowa

36 Zasady ogólne w ustawie o rachunkowości
Art.6 ust 2. Dla zapewnienia współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego zaliczane będą koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdawczy koszty, które jeszcze nie zostały poniesione

37 Zasady ogólne w ustawie o rachunkowości
Art.7 ust 1. Poszczególne składniki aktywów i pasywów wycenia się stosując rzeczywiście poniesione na ich nabycie (wytworzenie) ceny (koszty) z zachowaniem zasady ostrożności. W szczególności należy w tym celu w wyniku finansowym, bez względu na jego wysokość, uwzględnić: zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów, w tym również dokonywane w postaci odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych; 2) (uchylony) 3) wyłącznie niewątpliwe pozostałe przychody operacyjne i zyski nadzwyczajne; 4) wszystkie poniesione pozostałe koszty operacyjne i straty nadzwyczajne; 5) rezerwy na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń.

38 Zasady ogólne w ustawie o rachunkowości
Art.8 ust 1. Określając zasady (politykę) rachunkowości należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, przy zachowaniu zasady ostrożności, o której mowa w art. 7.

39 „Kodeks zawiera wzorce zachowań etycznych, których
Etyka w rachunkowości Stowarzyszenie Księgowych w Polsce opracowało i uchwaliło w 2007 r. „Kodeks Zawodowej Etyki w Rachunkowości” wyrażając nadzieję, że zawarte w nim zasady „staną się pomocnym i użytecznym narzędziem przyczyniającym się do utrzymywania najwyższych  standardów etycznych wszystkich zajmujących się rachunkowością” „Kodeks zawiera wzorce zachowań etycznych, których osoby zajmujące się rachunkowością powinny przestrzegać wykonując swój zawód. Wzorce te dotyczą zarówno wykonywania samego zawodu w dziedzinie rachunkowości, jak i relacji z różnymi osobami, jednostkami i instytucjami związanymi z jego wykonywaniem. Stanowić on może także podstawę do rozwiązywania sporów etycznych, gdy zachodzi wątpliwości, czy postępowanie osoby zajmującej się rachunkowością spełnia wymagania określone w nim lub z niego pośrednio wynikające.” Lektura obowiązkowa: Kodeks Zawodowej Etyki w Rachunkowości, SKwP,

40 Przykłady Przykład 1. Przedsiębiorstwo „Carbon” zajmuje się hurtowym handlem węglem. W styczniu zakupiono w śląskich kopalniach ton węgla po zł za tonę, płacąc gotówką 90% wartości faktur. W tym samym miesiącu sprzedano ton węgla po zł za tonę. Sprzedaż za gotówkę wynosiła 80% wartości sprzedaży (reszta to sprzedaż z terminem zapłaty 60 dni). Przedsiębiorstwo zapłaciło w styczniu czynsz za dzierżawę terenu za kwartał z góry w kwocie zł. Koszty operacyjne przedsiębiorstwa wynosiły zł i zostały pokryte w całości gotówką. Amortyzacja majątku trwałego (maszyny i urządzenia) wynosiła zł. Oblicz wynik finansowy oraz przepływy pieniężne netto. Objaśnij różnice. Pomijamy podatki. Przykład 2. Przedsiębiorstwo "Car International" sp. z o.o. zajmuje się handlem używanymi samochodami. Wspólnicy objęli udziały wnosząc do spółki gotówkę zł, oraz aporty: wyposażenie stacji diagnostycznej zł, lawetę do transportu samochodów osobowych zł, nieruchomość (grunt z budynkiem gospodarczym) zł oraz samochód osobowy zł. Zaciągnięto ponadto na spółkę długoterminowy kredyt gotówkowy w wysokości zł. Sporządź bilans na początek działalności spółki.