wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych

Prezentacja na temat: "wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych"— Zapis prezentacji:

1 wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych
KOWAL wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych

2 KOWAL Multimedialna charakterystyka zawodu Nazwa zawodu: KOWAL
Kod zawodu w klasyfikacji szkolnictwa zawodowego: 722[04] Kod zawodu w klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy: Na wesoło

3 NA WESOŁO Przychodzi bezrobotny do kowala szukać pracy. Wita się z kowalem, a ten pyta: – Co może pan robić? – Mogę konie podkuwać – odpowiada bezrobotny. – A co jeszcze może pan robić? – Mogę nie podkuwać... Powrót

4 Syntetyczny opis zawodu i środowisko pracy
Czy wiesz, że KOWAL: Wykonuje prace w zakresie konstrukcji, napraw, remontów elementów metalowych, części maszyn i urządzeń technicznych, a także podstawowe zabiegi obróbki cieplno-chemicznej w procesach naprawy i regeneracji części maszyn. Również wykonuje usługi kowalskie związane z kowalstwem artystycznym: wyrób elementów ozdobnych, naprawa uszkodzonych elementów kutych. Ponadto, wykonuje prace kowalskie związane z podkuwaniem kopyt końskich. Efektem pracy są metalowe elementy budowlane (płaskowniki, kątowniki), elementy części składowych większych urządzeń mechanicznych (np. odkuwki będące częścią łożysk), a także ozdobne przedmioty ze stali (kraty, balustrady, żyrandole, kinkiety). Praca kowala odbywa się w kuźni. Jest to przestronne pomieszczenie, w którym znajdują się urządzenia i narzędzia kowalskie. W zawodzie tym istnieje zwiększone ryzyko zapadania na schorzenia układu kostno-stawowego, pylice, choroby słuchu i zespół wibracyjny. Kowal pracuje indywidualnie. Samodzielnie wybiera metody wykonywania powierzonego zadania. Kowal pracuje od 6 do 10 godzin dziennie, godziny te są na ogół stałe. Praca przebiega w trybie jednozmianowym. Możliwe są wyjazdy do klienta w celu wykonania projektu i późniejszego montażu gotowego dzieła (w wypadku kowalstwa artystycznego).

5 Praca własna… Po zapoznaniu się z powyższym opisem zawodu i środowiska pracy z pewnością znalazłeś sformułowania niezrozumiałe dla Ciebie. Wypisz je, a następnie, korzystając z dostępnych źródeł informacji, postaraj się wyjaśnić ich znaczenie. W tym celu najlepiej porozmawiaj z osobami zatrudnionymi w zawodzie kowala lub poszukaj samodzielnie informacji w Internecie. Efekty pracy udokumentuj poprzez stworzenie własnej rozszerzonej wersji charakterystyki zawodu. Może to być teczka, do której włożysz wszystkie, Twoim zdaniem ważne, informacje dotyczące zawodu. Uwaga: Podobnie postąp, kiedy będziesz zapoznawał się z treścią kolejnych slajdów. Na wesoło

6 NA WESOŁO Robotnik krzyczy do majstra: – Majster, Edek spadł z rusztowania! – To mu wyjmijcie ręce z kieszeni... Będzie wypadek przy pracy. – Tato – spytał Jasiu – czy tę budowę ogrodzili, żeby nikt nie widział, co tam robią? – Nie, synku, żeby nikt nie widział, że tam nic nie robią... Powrót

7 Zadania i umiejętności zawodowe
obsługuje kowalskie urządzenia grzewcze; kontroluje i reguluje temperatury w piecu; interpretuje podstawowe zjawiska i prawa z zakresu sprężystości, plastyczności, termoplastyczności metali i ich stopów, a także technologii mechanicznych i elektrotechniki; nadaje żądany kształt nagrzanym materiałom ze stali przez wyciąganie, rozpłaszczanie, zgrubianie, zginanie, skręcanie itp.; wykonuje kucie, gięcie oraz prostowanie, dokonuje cięcia metali na zimno i gorąco, stali profilowej według żądanych krzywizn, z uwzględnieniem naddatków na obróbkę; wykonuje proste szablony do gięcia ręcznego i zmechanizowanego blach, rur i kształtowników oraz stosuje je podczas wykonywania prac kowalskich; wykonuje podstawowe prace ślusarskie (piłowanie, ciecie, szlifowanie, wiercenie, gwintowanie, nitowanie, lutowanie, zgrzewanie, skręcanie, rozkręcanie, zaginanie, prostowanie, zwijanie i tłoczenie); wyrabia i naprawia narzędzia rolnicze, przedmioty gospodarstwa rolnego i domowego, okuwa i naprawia pojazdy konne oraz podkuwa konie; wykonuje, czyta i wykorzystuje do realizacji zadań zawodowych szkice, rysunki wykonawcze i montażowe, ocenia dokładność wyprostowanego lub okutego wyrobu; cechuje gotowe wyroby.

8 rozpoznaje podstawowe metody, technologie i techniki kucia, walcowania i gięcia oraz prac narzędzia, urządzenia i maszyny stosowane do tych prac; rozpoznaje i ma wiadomości o właściwościach rożnych metali i ich stopów; posługuje się warsztatowymi narzędziami i urządzeniami kontrolno-pomiarowymi; posługuje się urządzeniami i narzędziami mechanicznymi o napędzie elektrycznym, hydraulicznym i pneumatycznym; określa czynniki wpływające na trwałość stopów metali; stosuje metody przedłużania trwałości roślin; dobiera oraz przygotowuje surowiec i środki pomocnicze potrzebne do wykonania określonych artykułów kowalskich ; sporządza i odczytuje projekty techniczne wyrobów z metali i ich stopów ; wykonuje podstawowe prace ślusarskie (piłowanie, ciecie, szlifowanie, gwintowanie, nitowanie; wykonuje podstawową konserwację oraz naprawę narzędzi i urządzeń stosowanych w ręcznych technologiach kucia, gięcia na zimno i na gorąco; ocenia jakość wykonanej pracy; I wiele innych… Na wesoło Praca własna… Uwaga: W tekstach podanych powyżej dotyczących zadań i umiejętności zawodowych z pewnością pojawiły się nowe niezrozumiałe sformułowania, spróbuj je rozszyfrować, korzystając z pomocy rodziców, nauczyciela, doradcy zawodowego, Internetu, literatury.

9 NA WESOŁO Na budowie: – Panie majster, Kowalski spadł z rusztowania! – To powiedzcie mu, żeby już nie wchodził na górę, bo zaraz fajrant. – Ale on chyba wie, bo przelatywał koło zegara. Do żebraka stojącego pod kościołem podchodzi elegancko ubrany mężczyzna i mówi: – Cześć, Stasiu! Chciałem Ci pogratulować i powiedzieć, że wszyscy w biurze nie znajdujemy słów podziwu dla Twojej odwagi. Wspaniale wygarnąłeś szefowi, co o nim myślisz. Powrót

10 Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie
Do pracy w zawodzie kowala niezbędne są: Nazwa narzędzia Opis kowadło to przyrząd, na którym przekuwa się stal i nadaje jej odpowiednie kształty płyta kowalska służy do prostowania, gięcia i innych operacji kowalskich matryca kowalska (dziurownica kowalska) jest to gruba kwadratowa płyta staliwna z otworami o różnych wymiarach i kształtach z wykrojami na krawędziach. Ciężar takiej płyty wynosi około 120 kg. Dziurownica służy do kształtowania odkuwek profilowych (obrabianych przedmiotów), jak również do przebijania otworów. młotki (jednoręczne, dwuręczne) są różnego kształtu i wielkości. Przy kuciu ręcznym stosuje się dwa rodzaje młotków: jednoręczne o ciężarze od 0,5 do 2 kg, do uderzania jedną ręką, przy wykonywaniu drobnych przedmiotów, jak również do wskazywania miejsca, w które należy uderzyć młotem dwuręcznym. Młoty dwuręczne (pobijaki) o ciężarze od 2 do 15 kg stosuje się do cięższych robót. kleszcze służą do chwytania i wyjmowania przedmiotów z ognia oraz trzymania i obracania odkuwek w czasie kucia

11 Cechy psychofizyczne Test samooceny 1/3
Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie kowala, powinniśmy przede wszystkim wziąć pod uwagę swoje możliwości, cechy osobowości, temperamentu, swoje zainteresowania, uzdolnienia i wymagania fizyczne. Przed przystąpieniem do testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy tekst z cechami psychofizycznymi oraz wymaganiami fizycznymi i zdrowotnymi, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu zaznaczać nieprawdy, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Praca własna… Uwaga: W podanych treściach jest prawdopodobnie dużo nowych niezrozumiałych sformułowań, spróbuj je rozszyfrować.

12 Cechy osobowości, wymagania fizyczne
Cechy psychofizyczne – test samooceny 2/3 Lp. Cechy osobowości, wymagania fizyczne Tak Nie 1 Czy możesz powiedzieć o sobie, że jesteś dokładny i cierpliwy? 2 Czy jesteś spostrzegawczy i np. dostrzegasz i interpretujesz różnice szczegółów na rysunku? 3 Czy potrafisz przez dłuższy czas skoncentrować się na wykonywaniu podobnych czynności w trudnych warunkach: temperatura, hałas, wibracje? 4 Czy masz zdolności plastyczne? 5 Czy jesteś wytrzymały na długotrwały wysiłek? 6 Czy Twoją mocną stroną jest zręczność rąk i w związku z tym potrafisz sprawnie i szybko wykonywać różne czynności przy ich użyciu? 7 Czy możesz o sobie powiedzieć, że jesteś bardzo sprawny fizycznie? 8 Czy masz dobrze rozwiniętą wyobraźnię przestrzenną? 9 Czy spostrzegawczość i refleks to Twoje mocne strony? 10 Czy na podstawie obserwacji własnego zachowania w klasie uważasz, że jesteś osobą towarzyską? Dodaj wszystkie punkty i w okienku zsumuj swój łączny wynik. Razem punktów:

13 Cechy psychofizyczne – test samooceny 3/3
Klucz odpowiedzi. Jeśli uzyskałeś: Od 7 do 10 punktów – Twoje odpowiedzi sugerują, że prawdopodobnie jest to zawód, który możesz wziąć pod uwagę w swoich wyborach. Zawsze jednak warto dokładnie przemyśleć decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 4 do 6 punktów – możesz rozważyć ten wybór, ale zastanów się – być może istnieją zawody lepiej dopasowane do Twoich cech osobowości i wymagań fizycznych. Ewentualnie zbierz więcej informacji na temat danego zawodu i ponownie je przeanalizuj. Zawsze warto dokładnie przemyśleć decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 0 do 3 punktów – zastanów się, może warto przyjrzeć się dokładniej innym zawodom, bliższym Twoim predyspozycjom. Zachęcamy także do zbierania kolejnych informacji, które ułatwią Ci podjęcie decyzji. Zawsze warto przemyśleć ją dokładnie i skonsultować się z doradcą zawodowym. Na wesoło

14 NA WESOŁO Facet skarży się lekarzowi: – Panie doktorze, jak tylko zaczynam pracę, to zaraz zasypiam. – A gdzie Pan pracuje? – W punkcie skupu. – A co Pan tam robi? – Liczę barany. Mistrz kowalstwa do swojego pomocnika: – Jasiek, od dawna wiedziałem, że śpisz w pracy, ale przebierać się w piżamę, to już przesada! Powrót

15 Przeciwwskazania zdrowotne
Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie kowala, powinniśmy także wziąć pod uwagę przeciwwskazania zdrowotne. Test samooceny 1/3 Przed przystąpieniem do zrobienia testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy tekst zawierający przeciwwskazania zdrowotne i oceń siebie pod tym kątem. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu wybierać nieprawdziwych odpowiedzi, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Uwaga: Zamieszczone treści zawierają dużo sformułowań medycznych, zanim odpowiesz, postaraj się je wyjaśnić.

16 Przeciwwskazania zdrowotne
Przeciwwskazania zdrowotne – test samooceny 2/3 Lp. Przeciwwskazania zdrowotne Tak Nie 1 Czy możesz długo wytrzymać w pozycji stojącej? 2 Czy odczuwasz ból mięsni po dużym wysiłku fizycznym? 3 Czy odczuwasz czasem zawroty głowy? 4 Czy masz kłopoty z zachowaniem sprawności w rękach lub nogach, czuciem w rękach? 5 Czy leczysz się na choroby kostno-stawowe lub reumatyzm? 6 Czy cierpisz na znaczną wadę słuchu, np. nie słyszysz poleceń osób stojących w pobliżu? 7 Czy nie masz kłopotów z rozróżnianiem barw (kolorów) w otaczającym Cię środowisku? 8 Czy masz jakieś wady, które uniemożliwiają Ci wykonywanie prac fizycznych? 9 Czy cierpisz na choroby oczu (poza dającymi się skorygować szkłami) ograniczające dobre widzenie?

17 Przeciwwskazania zdrowotne – test samooceny 3/3
Klucz odpowiedzi W przypadku, gdy choć raz, odpowiadając na powyższe pytania, wybrałeś wariant „TAK”, musisz się skontaktować z lekarzem medycyny pracy, który będzie w stanie stwierdzić, czy masz przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy w zawodzie kowala. Pamiętaj, że istnieje dużo więcej przeciwwskazań do pracy w zawodzie, zatem warto, abyś dokonując wyborów zawodowych, szczegółowo zapoznał się z tymi przeciwwskazaniami. Zawsze możesz też skonsultować się z doradcą zawodowym. Na wesoło

18 NA WESOŁO Prezes wielkiej korporacji pyta się swoich pracowników, co kupili sobie za trzynastą pensję. Zaczepia dyrektora: – No i jak tam, dyrektorze? Co pan sobie kupił za trzynastkę? – Nowiutkie Audi A8. – A resztę? – Ulokowałem na koncie w banku szwajcarskim. Podchodzi do kierownika: – I jak u pana, kierowniku? Na co pan wydał trzynastkę? – A kupiłem używanego Poloneza... – A resztę? – Wrzuciłem na książeczkę oszczędnościową. Podchodzi wreszcie do pomocnika kowala: – Co pan sobie kupił za trzynastkę? – Kapcie. – A resztę? – Babcia dołożyła z renty. Powrót

19 Kształcenie w zawodzie kowala
1. Aby pracować w zawodzie kowala, możesz: 1.1. Jako absolwent gimnazjum – wybrać dwuletnią zasadniczą szkołę zawodową. 1.2. Jako absolwent trzyletniego liceum ogólnokształcącego, trzyletniego liceum profilowanego, czteroletniego technikum, dwuletniego liceum uzupełniającego lub trzyletniego technikum uzupełniającego – wybrać szkołę policealną. 1.3. Pracując w zawodzie, po 3 latach przygotować się do egzaminu czeladniczego organizowanego przez Związek Rzemiosła Polskiego, następnie zdać egzamin mistrzowski. Co zrobić, aby rozpocząć naukę w zasadniczej szkole zawodowej? Należy złożyć następujące dokumenty: świadectwo potwierdzające ukończenie gimnazjum (lub dawnej ośmioletniej szkoły podstawowej) oraz zaświadczenie lekarskie potwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania zawodu kowala. Zasadnicze szkoły zawodowe przyjmują uczniów, którzy nie ukończyli 18. roku życia.

20 Kształcenie w zawodzie kowala
Czego będziesz się uczył, przygotowując się do wykonywania zawodu kowala? W ramach modułu: 3.1. Technologie prac kowalskich – wykonywania prac ślusarskich, kowalskich, obróbki cieplnej oraz spawalniczych w kowalstwie. 3.2. Usługi kowalskie – naprawiania uszkodzonych części maszyn i urządzeń rolniczych, wykonywania profilowania i usuwania deformacji konstrukcji, prac związanych z podkuwaniem kopyt końskich, rozliczania prac kowalskich. 3.3. Kowalstwo artystyczne – uzupełniając zakres wykonywanych prac kowalskich, wykonywania wyrobów artystycznych, wykonywania prac konserwatorskich, wykonywania galanterii metalowej.

21 Kształcenie w zawodzie kowala
Z jakich podręczników będziesz się uczył, przygotowując się do wykonywania zawodu kowala? Przykładowe: Ares J.A., Kowalstwo. Techniki warsztatowe krok po kroku, Arkady. Ares J.A., Metaloplastyka. Techniki formowania, kucia i spajania, 2005. Dobrzański L., Metaloznawstwo i obróbka cieplna, WSiP, Warszawa. Kopydłowski B., Polskie kowalstwo architektoniczne, Arkady, 2005. Mac S., Obróbka metali z materiałoznawstwem dla ZSZ, WSiP, Warszawa. Wasiunyk P., Jarocki J., Kuźnictwo i prasownictwo, WSiP, Warszawa 1977. .

22 Kształcenie w zawodzie
Praca własna… Poszukaj w najbliższej okolicy adresów szkół, instytucji edukacyjnych, w których możesz podjąć naukę w zawodzie kowala. Zapisz je, a następnie zapoznaj się z ich ofertą edukacyjną. Możesz to zrobić na kilka sposobów: odnaleźć strony szkół zawodowych, organizatorów kształcenia w Internecie, przeglądać poradniki, w których zaprezentowano ofertę szkół ponadgimnazjalnych, rozmawiać ze znajomymi pracującymi w zawodzie lub z kolegami uczącymi się w danym zawodzie i najtrudniejsze – wybierz się do szkoły, by na miejscu zrobić wywiad. Dokumenty potwierdzające Twoją aktywność w poszukiwaniu informacji o zawodzie sukcesywnie wkładaj do teczki. Na wesoło

23 NA WESOŁO W warsztacie kowalskim pomocnik kowala prosi swojego mistrza: – Pożycz mi sto złotych. – Wiesz, że długi niszczą przyjaźń? A jest ona chyba warta więcej niż sto złotych? – Masz rację, pożycz mi więc dwieście. Powrót

24 Rynek pracy Czy wiesz, że:
Kowal, zależnie od poziomu wiedzy i umiejętności, może wykonywać pracę na stanowiskach: kowala operatora młotów do kucia swobodnego, kowala operatora młotów kowalskich mechanicznych, kowala artystycznego. Kowal może pracować na stanowiskach prac kowalskich w zakładach naprawczych maszyn i urządzeń technicznych, rzemieślniczych warsztatach naprawczych, zakładach wykonujących kowalskie wyroby artystyczne, a także prowadzić własną działalność gospodarczą.

25 (ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet)
Na wesoło Rynek pracy Praca własna… Czy są problemy ze znalezieniem pracy w zawodzie kowala? Na to pytanie samodzielnie poszukaj odpowiedzi. W tym celu możesz przeprowadzić wywiady z kilkoma osobami, najlepiej pracującymi w zawodzie. Jeżeli nie masz takiej możliwości, sięgnij po informacje z gazet (np. po ogłoszenia o pracę) lub z Internetu. Wyniki zapisz w tabeli przygotowanej przez siebie według poniższego wzorca. Lp. Źródło informacji (ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Najważniejsze informacje o zawodzie w skrócie (zadania zawodowe, cechy osobowości, wynagrodzenie) 1 2 3 Dodatkowo możesz zapoznać się z opracowaniami statystycznymi zamieszczonymi przez urzędy pracy. Takie zbiorcze opracowanie znajdziesz na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia ( patrz zakładka: „Informacje o rynku pracy”).

26 Źródła informacji I. Interesujące źródła informacji:
Jeżeli chcesz pogłębić wiedzę na temat świata zawodów, możliwości kształcenia, to zachęcamy do przejrzenia informacji zawartych w publikacjach wskazanych w zakładce „Polecane publikacje”. 1. Stowarzyszenie Kowali Polskich – (3 listopada 2009).

27 Źródła informacji III. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji: Doradca 2000 – przewodnik po zawodach ( Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe. Kowal, Centralna Komisja Egzaminacyjna Warszawa, 2004 ( stan na: 2 grudnia 2009). Bancerzewski M., Cłapa R., Kacperczyk A., Tapert T., Modułowy program nauczania. Kowal 722[24] ( 3 grudnia 2009). Lelińska K., Gruza M., Sołtysińska G. (red.), Zawody szkolnictwa zawodowego. Vademecum informacyjne doradcy zawodowego, MEN, Warszawa 2005, s.311–312. Klasyfikacja zawodów i specjalności – opis zawodu: Kowal ( 2 grudnia 2009). Przewodnik po zawodach, wydanie II, tom V, MGPiPS, Warszawa 2003, s. V–13–V–16. Krajowy Standard Kwalifikacji Zawodowych – Kowal , MPiPS, Warszawa 2007. Standard wyposażenia dydaktycznego Pracowni kształcenia zawodowego (

28 Źródła informacji Akty prawne:
Akty prawne: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia  2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (DZ. U Nr 82, poz. 537).  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 czerwca 2007 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. nr 124, poz. 860, z późn. zm.). Na wesoło

29 Ile będę zarabiał? – pyta młody człowiek podejmujący pierwszą
NA WESOŁO Ile będę zarabiał? – pyta młody człowiek podejmujący pierwszą w życiu pracę na stanowisku pomocnika kowala. – Na początek dostanie pan osiemset złotych, ale później będzie pan mógł zarobić dużo więcej. – Doskonale – ucieszył się młodzieniec – to ja przyjdę później. Powrót

30 Dziękujemy za uwagę i zachęcamy do dalszych poszukiwań informacji na temat zawodów, które Cię interesują.