Wspomaganie rozwoju dziecka na początku nauki szkolnej

Prezentacja na temat: "Wspomaganie rozwoju dziecka na początku nauki szkolnej"— Zapis prezentacji:

1 Wspomaganie rozwoju dziecka na początku nauki szkolnej
Opracowanie: Agnieszka Gmaj

2 Rozwój dziecka   0-5 lat Czas dokonywania odkryć, doskonalenia ciała 6 +   ku niezależności, indywidualności, rówieśnikom

3 SZEŚCIOLATEK   egocentryzm nie pozwala jeszcze na głębokie stosunki społeczne   kontakty oparte na współzawodnictwie (różnice w zależności od pozycji dziecka w rodzinie, kolejności urodzenia)   częste przyjaźnie, choć często za najlepszego przyjaciela dzieci uznają osobę, z którą najwięcej przebywają

4 SIEDMIOLATEK   coraz wyższa wrażliwość na innych – coraz mocniejsze relacje społeczne >dziecko coraz lepszym słuchaczem >rozwój empatii - wczuwania się w sytuację drugiej osoby   wyższa świadomość własnych mankamentów: >, „branie do siebie” uwag, krytyki, odrzucenia >częstsze rozpamiętywanie, poczucie wstydu, negatywizm („nikt mnie nie lubi”)

5 OŚMIOLATEK   zaczyna być widoczny podział na dziewczynki i chłopców, nawet do tego stopnia, że płeć przeciwna nie jest w ogóle dopuszczana do grupy, stosunki dziewczęta – chłopcy to na przemian wrogość i atrakcyjność   większość dzieci chętnie współdziała i jest nastawiona przyjaźnie do otoczenia   pojawia się ciekawość w stosunku do innych ludzi, dzieci chętnie przebywają wśród dorosłych obserwując np. rodzinne spotkania   dokonuje się podział na przywódców i dzieci im podporządkowane

6 DZIEWIĘCIOLATEK   ma coraz większe zaufanie do siebie i otoczenia, coraz mocniej angażuje się społecznie, przyjaźni z rówieśnikami   więcej wrogości miedzy dziewczętami i chłopcami   coraz lepiej zorganizowane życie w grupie: zabawy, gry    

7 ROZWÓJ INTELEKTUALNY   Coraz lepsze wykonywanie coraz bardziej skomplikowanych poleceń -większa podzielność uwagi -szerszy zasób słów -lepsza pamięć   Przyswajanie sobie nowych metod zapamiętywania informacji: - łączenie podobnych obiektów w grupy   Dziecko zdaje sobie już sprawę z niedostatków swojej pamięci   Dziecko w wieku szkolnym potrafi wykonywać wiele operacji w pamięci: (np. poprzestawia w wyobraźni klocki)   Pojawia się umiejętność rozważenia 2 aspektów problemu   Gwałtowny rozwój umiejętności porozumiewania się -od opisywania świata przez pryzmat własnych przeżyć do stosowania pojęć ogólnych, zrozumiałych dla słuchacza   Zdumiewające różnice w zdolnościach rozwijających się dzieci  

8 ROZWÓJ INTELEKTUALNY  

9 ROZWÓJ MORALNY  Dziecko dostrzega coraz więcej subtelnych różnic między właściwym a niewłaściwym zachowaniem   >Łamanie zasad jest złe, bo tak mówią dorośli „Nie uderzę Jasia, bo mama nie pozwala.” >Dostrzegam perspektywę innych ludzi. „Nie uderzę Jasia, bo go to zaboli.”

10 Zlałbym brata, ale jeszcze tata zabroni mi oglądania tv...
Pobawię się z nią, to da mi pojeździć na swoim rowerze.

11 Dziecko zaczyna okazywać zrozumienie dla innych,
odczuwa też silną presję, by sprostać oczekiwaniom otoczenia. Dziecko zwraca się do dorosłych o ocenę: „Czy dobrze zrobiłem?” Rodzice: dostarczyciele kryteriów moralnych. Od zasad zewnętrznych do wewnętrznych (autonomia> heteronomia) Co to jest kłamstwo? a)za kłamstwo grozi kara b)kłamstwo jest złe samo w sobie c)kłamstwo jest złe, ponieważ łamie wzajemne zaufanie

12 KONSEKWENCJA I DAWANIE POCZUCIA BEZPIECZEŃSTWA Stawiają więcej wymagań
rodzice   Kształtowanie się tożsamości i systemu wartości KONSEKWENCJA I DAWANIE POCZUCIA BEZPIECZEŃSTWA Stawiają więcej wymagań Konsekwentnie wspierają dziecko przy rozróżnianiu dobra od zła, bezpiecznego od niebezpiecznego, sprawiedliwego od niesprawiedliwego ...

13 ROZWÓJ PSYCHOSPOŁECZNY
Od bycia dzieckiem, wnukiem, bratem do nowych ról w szkole, na podwórku Kontakty z rówieśnikami: wybór towarzyszy zabaw >poszukiwanie akceptacji wśród rówieśników >różnice między dziewczynkami i chłopcami >zasady formalne i nieformalne współżycia w grupie

14 STWARZANIE OKAZJI DO POGŁĘBIANIA KONTAKTÓW Z INNYMI LUDŹMI
STWARZANIE OKAZJI DO POGŁĘBIANIA KONTAKTÓW Z INNYMI LUDŹMI Zachęcanie dziecka do rozmów z rodziną, przyjaciółmi i innymi ludźmi pojawiającymi się w ich życiu Traktowanie dziecka z takim szacunkiem i tak uprzejmie, jak sami byśmy chcieli, aby inni nas traktowali Uwrażliwianie dziecka na to, co czują i myślą inni, a także na własne uczucia Stwarzanie dziecku możliwości włączania się w działania wymagające współpracy Zachęcanie do porozumiewania się w różny sposób: list, telefonowanie itp. Rozmawianie z dzieckiem na temat bieżących jego spraw a także spraw społecznych pojawiających się w np. tv

15 rodzice Rozbudzanie zainteresowań i ciekawości -domowa biblioteka
-spacery, wycieczki Rozmowy Ustalony porządek dnia, GRANICE Pochwały Umożliwienie kontaktów z rówieśnikami Wspólne gry, zabawy

16 TAK NIE Jak najlepiej wykorzystać uprzywilejowaną rolę rodzica?
TAK Jak najlepiej wykorzystać uprzywilejowaną rolę rodzica? NIE Co winno być zakazane w relacjach z dzieckiem? > Postępować tak, jak chcielibyśmy, aby postępowało nasze dziecko; .>Szanować dziecko jako niezależną jednostkę (czyli np. dawać mu również prawo do błędów); >Chwalić; >Akceptować wszystkie uczucia dziecka, ale nie zawsze sposób ich wyrażania; >Wspierać w trudnych sytuacjach. > Obrażanie dziecka i jego uczuć (przyklejanie etykiet: "jesteś głupi", "jesteś niezdarą" itd.); >Krytykowanie dziecka jako osoby (a nie jego konkretnych zachowań); >Dawanie dziecku do zrozumienia, że ma do spłacenia dług wobec rodziców; > Obarczanie dziecka swoimi niespełnionymi ambicjami; > Straszenie dziecka, że je zostawimy, opuścimy (nawet w żartach takie zachowanie jest niedopuszczalne).

17 Nie ulegaj wszystkim prośbom dziecka – wystawia Cię na próbę i bada, czy może przekroczyć granice Twoje zdecydowanie daje mu poczucie bezpieczeństwa.  

18 Od naszej postawy zależy subtelna relacja miedzy poczuciem
Od naszej postawy zależy subtelna relacja miedzy poczuciem wolności naszego dziecka, jego bezpieczeństwem, a naszym spokojem. Nie możemy wybrać jednej z tych rzeczy bez szkody dla pozostałych. W takich to sytuacjach mamy do czynienia z ustalaniem granic.

19 TRUDNOŚĆ W STAWIANIU GRANIC
Gdzie leży granica naszego spokoju? Przekroczona zostaje wtedy, gdy ujawnia sie nasz niepokój i strach. Lęk o dziecko jest czymś naturalnym. Trzeba jednak pamiętać, że jest to nasz lęk. To my, musimy sobie z nim poradzić, by nie obarczać nim dziecka. Nasze poczucie spokoju nie może stać na przeszkodzie zdobywania przez nie doświadczeń. Musimy ustalić równowagę pomiędzy wolnością i bezpieczeństwem naszego dziecka, a swoim własnym poczuciem spokoju.

20 TRUDNOŚĆ W STAWIANIU GRANIC
TRUDNOŚĆ W STAWIANIU GRANIC Z jednej strony oczekujemy, że nasza pociecha będzie miała dobre relacje z ludźmi i będzie przez nich akceptowana, … z drugiej – nie chcielibyśmy tłumić jej odrębności i indywidualności. Ten dylemat rozstrzygnie sie, gdy uczciwie wejrzymy w siebie i swoje motywy. Bowiem, zanim wyznaczymy granice dziecku, wyznaczmy je sobie.

21 TRUDNOŚĆ W STAWIANIU GRANIC
Nic dziwnego, że ciągłe sprawowanie kontroli nad dzieckiem obok poczucia celowości i radości, przynosi często zmęczenie, wątpliwość, powoduje napięcia...

22 Nakazy, zakazy, umowy... Co począć z córka/synem, gdy nie pamięta, co było zadane do domu? Gdy ma w piórniku rzecz, której my mu nie kupiliśmy? Gdy nie wywiązuje sie ze swoich zobowiązań? Gdy manipuluje nami, kłamie? Gdy wraca z dyskoteki szkolnej później niż byliśmy umówieni, itd.?

23 Kary ranią. Wychowują konsekwencje.

24 Konsekwencje są naturalnym wynikiem zachowania dziecka.
Konsekwencje są naturalnym wynikiem zachowania dziecka. Bywają pozytywne i negatywne. Pokazują dziecku jak należy postępować i czego więcej nie robić. Aby taka sytuacja mogła zaistnieć, dziecko musi znać reguły panujące w domu. Jest to dla niego bardzo ważne, gdyż wiedza o tym, jakie zachowania akceptujemy, a jakie nam się nie podobają, buduje jego poczucie bezpieczeństwa. Gdy dajemy dziecku odczuć konsekwencje jego zachowania, dajemy mu szansę na zastanowienie się, jak to zachowanie zmienić, jak np. naprawić wyrządzoną komuś krzywdę.

25 Jeśli wskazujemy na konsekwencje, powinniśmy je odnosić do konkretnego czynu, zachowania, a nie do dziecka, jako takiego zamiast: „jesteś niedorajdą„ mówimy „jestem zła, że stłukłeś mój kubek",

26 Warto pamiętać, aby konsekwencje były dostosowane do wieku i możliwości dziecka oraz aby doświadczenie konsekwencji było możliwe.

27 „Jak się zaraz nie ubierzesz, to zostaniesz sam w domu"
Stwierdzenie „Jak się zaraz nie ubierzesz, to zostaniesz sam w domu" byłoby straszeniem, a nie wyciąganiem konsekwencji z zachowania dziecka

28 Dzieci najskuteczniej uczą się przyjmowania odpowiedzialności za swoje działania na podstawie konsekwencji własnych zachowań: • „Jeśli tylko bawisz się jedzeniem, to najwyraźniej już się najadłeś i możesz odejść od stołu", • „Jeżeli dokuczasz młodszemu bratu, on nie będzie się z tobą bawił", • „Jeśli wydasz całe kieszonkowe w jeden dzień, to przez resztę tygodnia nie będziesz miał ani grosza".

29 2. Określ swoje oczekiwania. „Oczekuję, że zabawki będą posprzątane.„
Racjonalne konsekwencje łamania reguł pomagają dzieciom w coraz lepszym ich rozumieniu i przestrzeganiu. Oto kilka pomocnych sposobów, które warto zastosować zamiast karania: Wyraź swoje uczucia, nie atakując charakteru dziecka. „Złoszczę się, kiedy widzę porozrzucane zabawki w twoim pokoju ". 2. Określ swoje oczekiwania. „Oczekuję, że zabawki będą posprzątane.„ 3. Wskaż dziecku, jak może naprawić zło. „Misie poukładaj na półce a samochodziki i klocki do pudełek".

30 4. Zaproponuj wybór. „Możesz bawić się wszystkimi zabawkami, ale musisz je sprzątać zanim pójdziesz oglądać bajkę. Jeśli nie posprzątasz zabawek, nie będziesz mógł oglądać bajki. Decyduj sam". 5. Przejmij inicjatywę. DZIECKO: Dlaczego telewizor jest wyłączony i nie mogę oglądać bajki? OJCIEC: Ty mi powiedz dlaczego? Pozwól dziecku samodzielnie znaleźć odpowiedź na dręczące je pytanie, dzięki temu dostrzeże konsekwencje swojego postępowania. 6. Wspólnie rozwiąż problem. „Możemy ustalić, że jeśli będziesz potrzebował pomocy przy sprzątaniu poprosisz mnie o pomoc, a potem wspólnie pooglądamy bajkę."

31 Sztuka oddzielenia siebie od dziecka, to jedna z najtrudniejszych rzeczy, z jaka zmagają sie rodzice. Wymaga ona nieustannej czujności, ale przede wszystkim ogromnej uczciwości wobec siebie samego. Jeśli proces wychowania będziemy postrzegać jako działający w obydwie strony - my wychowujemy dzieci, one nas - wtedy z pewnością staniemy sie artystami, czego Państwu serdecznie życzę  !

32 Na podstawie: „Zamiast klapsów, jak z szacunkiem i miłoscią wyznaczać dziecku granice”. Marlena Trąbińska-Haduch „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły”, A. Faber, E. Mazlish DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ !