Łódź, 14 grudnia 2009 r. Walidacja efektów uczenia się uzyskanych poza systemem formalnym Witold WOŹNIAK Konferencja pt. Polska KRK w kontekście kształcenia.

Prezentacja na temat: "Łódź, 14 grudnia 2009 r. Walidacja efektów uczenia się uzyskanych poza systemem formalnym Witold WOŹNIAK Konferencja pt. Polska KRK w kontekście kształcenia."— Zapis prezentacji:

1 Łódź, 14 grudnia 2009 r. Walidacja efektów uczenia się uzyskanych poza systemem formalnym Witold WOŹNIAK Konferencja pt. Polska KRK w kontekście kształcenia i szkolenia zawodowego

2 Walidacja – droga do celu Kontekst europejski Walidacja vs potwierdzanie Przedmiot walidacji Piramida walidacji Diagnoza w trzech sektorach: – edukacja ogólna – szkolnictwo wyższe – kształcenia zawodowego i szkoleń Walidacja jako odpowiedź na potrzeby Warunki wstępne Zasady Model(e) Instytucje

3 Kontekst europejski Zaleca się: stosowanie podejścia opartego na efektach uczenia się przy definiowaniu i opisywaniu kwalifikacji należy propagować walidację ocenionych efektów uczenia się pozaformalnego i nieformalnego Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady w z dnia 18 czerwca 2009 r. w sprawie ustanowienia europejskiego systemu transferu osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET)

4 Kontekst europejski II każdy poziom kwalifikacji powinien być zasadniczo osiągalny przez osoby podążające różnymi ścieżkami edukacji i kariery Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (EQF)

5 Walidacja vs potwierdzanie walidacja efektów uczenia się toproces potwierdzania, że określone, poddane ocenie efekty uczenia się uzyskane przez uczącego się odpowiadają konkretnym efektom wymaganym w ramach jednostki lub kwalifikacji Załącznik nr 1. do dokumentu Komisji Wspólnot Europejskich pt.: ZALECENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie ustanowienia Europejskiego systemu transferu i akumulacji punktów w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET) [SEK(2008) 442 SEK(2008) 443] (Bruksela, dnia 9.4.2008)

6 Walidacja vs potwierdzanie II a może jednak potwierdzanie – w potocznym rozumieniu – jednorazowa czynność, akceptacja, kliknięcie – Enter potwierdzenie* – pismo potwierdzające; podpis potwierdzający; potwierdzić – stwierdzić, poświadczyć prawdziwość, wiarygodność, tożsamość, istnienie czegoś; zgodzić się na coś, przytaknąć… natomiast walidacja jest procesem *) Słownik Języka Polskiego, PWN, 1979

7 Przedmiot walidacji K O M P E T E N C J E I N D Y W I D U A L N E Kwalifikacja n Kwalifikacja VII Kwalifikacja I Kwalifikacja VI Kwalifikacja VIII Kwalifikacja IV Kwalifikacja V Kwalifikacja III Kwalifikacja IX Kwalifikacja II Kwalifikacja X

8 piramida walidacji edukacja formalna edukacja pozaformalna edukacja nieformalna egzaminy walidacja efektów uczenia się certyfikacja kwalifikacji - DYPLOMY certyfikacja kwalifikacji - DYPLOMY RYNEK PRACY Walidacja kompetencji

9 Diagnoza w edukacji ogólnej Sprawdzian i egzaminy CKE/OKE Egzaminy eksternistyczne Nostryfikacja i legalizacja świadectw i dyplomów Uznawanie kompetencji zdobytych poza edukacją formalną, np. językowych

10 Diagnoza w sektorze szkolnictwa wyższego Prawo o Szkolnictwie Wyższym BUWiWM Uznawanie kompetencji językowych Kolegia językowe, a studia I stopnia Studia pomostowe

11 Diagnoza w sektorze kształcenia zawodowego i szkoleń egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe egzaminy czeladnicze i mistrzowskie rozwiązania branżowe projekty z walidacją w tle

12 Walidacja jako odpowiedź na potrzeby Doświadczenia wynikające z migracji Mobilność na dynamicznym rynku Rozwój idei i praktyki LLL Brak rozwiązań kompleksowych

13 Warunki wstępne –upowszechnienie stosowania języka kwalifikacji w obszarach edukacji i rynku pracy –inwentaryzacja kwalifikacji i utworzenie ich centralnego rejestru –identyfikacja aktualnie funkcjonujących praktyk walidacyjnych (branżowych, lokalnych i innych) –stworzenie mechanizmów gwarantujących równoważność efektów uczenia się, osiąganych w systemie formalnym, pozaformalnym i nieformalnym –zapewnienie jakości procesu/procedur walidacyjnych –zapewnienie warunków prawnych i instytucjonalnych dla sprawnego funkcjonowania walidacji –utworzenie centralnego rejestru instytucji walidujących oraz mechanizmów akredytowania/licencjonowania tych instytucji –centralna instytucja ds. walidacji o statusie poza(ponad?)resortowym

14 Zasady European guidelines for validating… przedstawia zbiór zasad, na których powinna się opierać walidacja. Są wśród nich: –Zasada dobrowolności –Zasada przestrzegania prywatności osób ubiegających się o walidację –Zasada równego dostępu oraz uczciwego traktowania –Zasada zaangażowania różnych interesariuszy przy ustanawianiu systemu walidacji –Zasada obecności w systemie mechanizmów doradztwa dla indywidualnych osób ubiegających się o walidację –Zasada oparcia systemu walidacji na mechanizmach zapewniania jakości –Zasada uczciwości, przejrzystości i wsparcia procesów, procedur i kryteriów walidacji przez system zapewniania jakości –Zasada uwzględniania uprawnionych interesów interesariuszy oraz zrównoważonego udziału różnych zainteresowanych podmiotów –Zasada obiektywizmu procesu walidacji i unikania konfliktu interesów –Zasada posiadania odpowiednich kompetencji zawodowych przez osoby przeprowadzające ocenę

15 Zasady II Zestaw ten można uzupełnić również o zasady: –Spójności z Krajowym Systemem Kwalifikacji –Rozłączności procesu uczenia się i oceny jego efektów –Wiarygodności procesów, procedur i kryteriów walidacji

16 Model(e) – wersja A Rozszerzenie kompetencji i zadań istniejącego systemu potwierdzania kwalifikacji nabytych w edukacji formalnej –umożliwienie potwierdzania kompetencji uzyskanych w sposób inny niż formalny –na początek tych, które już są przedmiotem egzaminów dla absolwentów systemu formalnego oraz tych, które występują w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego –W przypadku szkolnictwa wyższego – danie uczelniom prawa potwierdzenia kompetencji uzyskanych w sposób nieformalny lub pozaformalny (jeśli założone efekty uczenia się dla danego programu studiów uwzględniają takie kompetencje)

17 Model(e) – wersja B Budowa nowej struktury systemu walidacji, w której mogą się znaleźć zarówno rozwiązania już funkcjonujące, jak i tworzące się –powołanie nowej, centralnej instytucji ds. walidacji –wykorzystanie procedur akredytacji i licencji dla rozwiązań istniejących –opracowanie wspólnych procedur jakościowych

18 Instytucje W obu przypadkach konieczne jest powołanie centralnej instytucji o statusie ponadresortowym, koordynującej procesy egzaminowania/walidacji oraz określenie jej zadań i kompetencji. W gestii centralnej instytucji koordynującej (CIK) byłoby: –odnoszenie poziomów kwalifikacji w ramach krajowego systemu do poziomów w ERK[1][1] –promowanie i stosowanie zasad zapewniania jakości w kształceniu i szkoleniu przy odnoszeniu KSK do ERK –zapewnianie przejrzystości stosowanej metodyki powiązania krajowych poziomów kwalifikacji do ERK –zapewnianie wytycznych zainteresowanym stronom w zakresie tego, w jaki sposób kwalifikacje krajowe odnoszą się do ERK poprzez krajowe systemy kwalifikacji –zapewnianie uczestnictwa wszystkich odpowiednich krajowych zainteresowanych stron, w tym – zgodnie z krajowym ustawodawstwem i praktyką, instytucji szkolnictwa wyższego i kształcenia zawodowego, partnerów społecznych, sektorów i ekspertów w zakresie porównywania i wykorzystania kwalifikacji na poziomie europejskim [1][1] zadania ośrodka, wskazane w Zaleceniach Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie. Bruksela, 7.09.2006

19 Instytucje A ponadto: –prowadzenie i aktualizowanie rejestru występujących na rynku certyfikatów/ dyplomów/ świadectw potwierdzających kwalifikacje. Należałoby określić zasady wprowadzania nowych certyfikatów do rejestru i zasady usuwania ich z rejestru, tj. jakie podmioty mogą je zgłaszać, jakie warunki powinny spełniać te certyfikaty, jakie stosuje się procedury prowadzące do uzyskania certyfikatu; –prowadzenie i aktualizowanie rejestru instytucji/placówek przeprowadzających egzaminy potwierdzające kwalifikacje i/lub walidację kompetencji; –monitorowanie instytucji/placówek przeprowadzających egzaminy potwierdzające kwalifikacje i/lub walidację kompetencji; –udzielanie licencji/akredytacji na przeprowadzanie egzaminów potwierdzających kwalifikacje i/lub walidację kompetencji (należy określić szczegółowe warunki takiej akredytacji, okres na jaki jest udzielana itp.).

20 Jak walidować? RYNEK PRACY I N S T Y T U C J E egzamin portfolio udokumentowane doświadczenie mieszane lub inne WALIDACJA – metody P R O C E D U R Y DYPLOM/CERTYFIKAT potwierdzający kwalifikacje Informacja, poradnictwo, doradztwo edukacyjne i zawodowe KLIENT IDENTYFIKACJA KOMPETENCJI

21 Dziękujemy