Systemy zarządzania środowiskowego w instytucjach publicznych

Prezentacja na temat: "Systemy zarządzania środowiskowego w instytucjach publicznych"— Zapis prezentacji:

1 Systemy zarządzania środowiskowego w instytucjach publicznych
Niniejsza prezentacja powstała w ramach projektu „Lokomotywa zrównoważonego rozwoju – partnerstwo na rzecz ekorozwoju w gminie” dofinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

2 Zarządzanie środowiskowe a zarządzanie Śrdowiskiem
Zarządzanie środowiskowe a zarządzanie środowiskiem.

3 Zarządzanie środowiskowe (1)
Zarządzanie środowiskowe można określić jako taki sposób zarządzania działaniami (procesami) organizacji niekorzystnie wpływającymi na stan środowiska, aby ten wpływ maksymalnie minimalizować. ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKOWE ≠ ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM zarządzanie użytkowaniem, ochroną i kształtowaniem środowiska, czyli zarządzanie ochroną środowiska w szerokim tego słowa znaczeniu. zarządzanie środowiskiem zintegrowane z ogólnym systemem zarządzania np. w przedsiębiorstwie lub gminie W instytucjach publicznych, jakimi są jednostki samorządu terytorialnego, szczególne znaczenie ma zarządzanie środowiskowe. Można określić je jako zarządzanie działaniami organizacji wpływającymi na stan środowiska, aby ten wpływ maksymalnie minimalizować. Należy odróżnić zarządzanie środowiskowego od zarządzania środowiskiem. Zarządzanie środowiskiem oznacza zarządzanie użytkowaniem, ochroną i kształtowaniem środowiska, czyli zarządzanie ochroną środowiska w szerokim tego słowa znaczeniu - w sposób bezpośredni i pośredni, w procesach produkcyjnych oraz w czasie pozaprodukcyjnej aktywności społeczeństwa i pojedynczych osób. Zarządzanie środowiskiem zintegrowane z ogólnym systemem zarządzania w przedsiębiorstwie czy jednostce samorządowej nazywa się zarządzaniem środowiskowym.

4 Zarządzanie środowiskowe (2)
Na obecną sytuację w zakresie zarządzania środowiskowego w instytucjach publicznych wpływ mają dwa podstawowe procesy, które możemy obserwować od wielu lat. Po pierwsze jest to upowszechnianie i stosowanie zasad trwałego, zrównoważonego rozwoju. Jednocześnie wiele krajów kładzie nacisk na podnoszenie sprawności działania administracji publicznej. To drugie zjawisko nazywane jest w literaturze najczęściej nowym zarządzaniem publicznym (New Public Management). W ostatnich dziesięcioleciach dla wielu organizacji ocena własnego wpływu na środowisko jest kluczowym parametrem ogólnej oceny sprawności działania.

5 Zarządzanie środowiskowe (3)
Normy ISO 9000 – powszechnie uznawane za podstawę budowania systemów zarządzania jakością we wszystkich organizacjach, bez względu na rodzaj ich działalności. Normy te zawierają terminologie, wymagania i wytyczne dotyczące wprowadzania, doskonalenia i kontrolowania systemu zarządzania jakością. Obok narzędzi wspólnych dla sektora prywatnego i publicznego powstawały narzędzia adresowane i w pełni dostosowane do potrzeb sektora publicznego. W Europie najbardziej znanym przykładem w tej dziedzinie jest : WSPÓLNA METODA OCENY CAF (ang. The Common Assessment Framework). Podniesienie sprawności działania administracji publicznej było możliwe dzięki wykorzystaniu doświadczeń z zarządzania w sektorze prywatnym. Sektor prywatny zdecydowanie lepiej reagował na sytuacje kryzysowe i w ramach tego sektora powstawały narzędzia zarządzania, pozwalająca sprawnie działać w zmieniającym się otoczeniu. Zatem logiczne wydawało się wykorzystanie sprawdzonych w sektorze prywatnym narzędzi i zaadaptowanie ich do potrzeb sektora publicznego. Rozwój takiego podejścia prowadził do powstawania narzędzi przeznaczonych dla organizacji, niezależnie od tego, w jakim sektorze działają. Dobrym przykładem są tu Normy zarządzania jakością ISO Normy te są powszechnie uznawane za podstawę budowania systemów zarządzania jakością we wszystkich organizacjach, bez względu na rodzaj ich działalności. Zawierają one terminologie, wymagania i wytyczne dotyczące wprowadzania, doskonalenia i kontrolowania systemu zarządzania jakością. Obok narzędzi wspólnych dla sektora prywatnego i publicznego powstały narzędzia adresowane i w pełni dostosowane do potrzeb sektora publicznego. W Europie najbardziej znanym przykładem w tej dziedzinie jest Wspólna Metoda Oceny CAF (ang. The Common Assessment Framework).

6 System samooceny jakości zarządzania „caf”

7 CAF (1) Przed metodą CAF postawiono cztery zasadnicze cele:
Metodę CAF opracowano w następstwie porozumienia zawartego pomiędzy odpowiedzialnymi za administrację ministrami krajów członkowskich UE. Przed metodą CAF postawiono cztery zasadnicze cele: wprowadzenie i utrwalanie zasad kompleksowego zarządzania jakością w administracji publicznej, poprzez stosowanie i objaśnianie metody samooceny ułatwienie samooceny organizacji sektora publicznego, podejmowanej w celu sformułowania diagnozy i podjęcia działań doskonalących stworzenie pomostu łączącego różne modele stosowane w zarządzaniu jakością ułatwienie wzajemnego uczenia się pomiędzy organizacjami sektora publicznego Metoda CAF dostarcza łatwego w użyciu narzędzia, dzięki któremu europejskie organizacje sektora publicznego mogą wykorzystać narzędzia zarządzania jakością w celu doskonalenia wyników działalności. Metodę CAF opracowano w wyniku porozumienia zawartego pomiędzy odpowiedzialnymi za administrację ministrami krajów członkowskich UE. W latach już ok. 900 instytucji administracji publicznej w krajach członkowskich stosowało ją w celu doskonalenia organizacji. Na slajdzie przedstawiono cztery zasadnicze cele metody CAF, zaś w wykładzie głównym bardziej szczegółowe informacje i linki tematyczne.

8 CAF (2) W metodzie CAF uwzględnione zostały kwestie zarządzania środowiskowego. Kryterium 8: Społeczne wyniki działalności zdefiniowane zostało jako: Wyniki osiągane przez organizację w zakresie zaspokajania potrzeb i oczekiwań społeczności lokalnej, całego społeczeństwa, a także społeczności międzynarodowej. Mogą one dotyczyć tego, jak organizacja podchodzi do – i działa na rzecz: - jakości życia - oraz ochrony środowiska i zasobów naturalnych. Kryterium 8 metody CAF ocenia zamierzony i niezamierzony wpływ na społeczeństwo, tzn. całkowite oddziaływanie organizacji wykraczające poza jej główną misję/umocowanie ustawowe czy podstawowe kierunki działania – odnosi się to m.in. do wpływu na środowisko naturalne. W metodzie CAF uwzględnione zostały kwestie zarządzania środowiskowego. Kryterium 8: Społeczne wyniki działalności zdefiniowane zostało jako: wyniki osiągane przez organizację w zakresie zaspokajania potrzeb i oczekiwań społeczności lokalnej, całego społeczeństwa, a także społeczności międzynarodowej. Mogą one dotyczyć tego, jak organizacja podchodzi do – i działa na rzecz – spraw jakości życia oraz ochrony środowiska i zasobów naturalnych, a także wewnętrzne miary skuteczności organizacji w służbie społecznej. Kryterium 8 ocenia zamierzony i niezamierzony wpływ na społeczeństwo, w tym środowisko naturalne. Przedmiotem pomiaru jest m. in.: podejście do spraw ochrony i poszanowania środowiska (np. ochrona przed hałasem lub zanieczyszczeniami powietrznymi), czy społeczne konsekwencje wpływu na środowisko naturalne na poziomie lokalnym, regionalnym, ogólnokrajowym i międzynarodowym, a także wpływ na społeczeństwo z uwzględnieniem zrównoważonego działania. 

9 Zarządzanie środowiskowe wg normy ISO 14000

10 ISO 14001 ZAPLANUJ WYKONAJ ZBADAJ POPRAW
ISO jest jednym ze standardów Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (International Organization for Standardization), stosowanym od 1996 roku. Polska wersja Normy, wydana przez Polski Komitet Normalizacyjny, pochodzi z 2005 r. i ma oznaczenie PN-EN ISO 14001:2005. Norma pozwala zbudować System Zarządzania Środowiskowego w oparciu o tzw. podejście procesowe, uwzględniające ciągłe doskonalenie w działaniach danej organizacji w oparciu o założenia tzw. cyklu Deming’a (PDSA - ang. Plan-Do-Study-Act): Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna działa od 1947 r. ISO jest jednym ze standardów tej Organizacji stosowanym w zarządzaniu środowiskowym od 1996 roku. Norma pozwala zbudować System Zarządzania Środowiskowego w oparciu o tzw. podejście procesowe, którego jednym z najważniejszych elementów jest uwzględnienie ciągłego doskonalenia w działaniach danej organizacji w oparciu o założenia tzw. cyklu Deming’a, opierającego się na schemacie Zaplanuj-Wykonaj-Zbadaj-Popraw. W praktyce polega to na zidentyfikowaniu aspektów środowiskowych prowadzonej przez organizację działalności oraz zaplanowaniu i realizacji działań mających na celu zminimalizowanie tych oddziaływań na środowisko, a także ich pomiar i stałe doskonalenie. W wykładzie głównym podano przykład miasta Racibórz, które jako pierwsze w Polsce wdrożyło system zarządzania środowiskowego według Normy ISO ZAPLANUJ WYKONAJ ZBADAJ POPRAW

11 Zarządzanie środowiskowe wg. systemu emas

12 EMAS (1) Wspólnotowy System Ekozarządzania i Audytu (EMAS) (ang. Eco-Management and Audit Scheme) ustanowiony został rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) NR 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie. Celem EMAS jest wspieranie ciągłej poprawy efektów działalności środowiskowej organizacji przez wdrażanie przez organizacje: systemów zarządzania środowiskowego, systematyczną, obiektywną i okresową ocenę efektywności takich systemów, dostarczanie informacji o efektach działalności środowiskowej, prowadzenie otwartego dialogu ze społeczeństwem i innymi zainteresowanymi stronami aktywne zaangażowanie pracowników organizacji oraz odpowiednie szkolenia. Między normą ISO 14001, a system EMAS występuje wiele zależności. Wdrożenie systemu zarządzania środowiskowego w oparciu o wymagania normy ISO można traktować jako krok w kierunku rejestracji w systemie EMAS, który jest jednak systemem bardziej wymagającym. Wspólnotowy System Ekozarządzania i Audytu (EMAS) (ang. Eco-Management and Audit Scheme) ustanowiony został rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady w 2001 r. i znowelizowany w 2009 r. Celem EMAS jest wspieranie ciągłej poprawy efektów działalności środowiskowej organizacji poprzez wdrażanie przez organizacje: systemów zarządzania środowiskowego; systematyczną, obiektywną i okresową ocenę efektywności takich systemów; dostarczanie informacji o efektach działalności środowiskowej; prowadzenie otwartego dialogu ze społeczeństwem i innymi zainteresowanymi stronami; aktywne zaangażowanie pracowników oraz odpowiednie szkolenia.

13 EMAS (2) W Art. 2 rozporządzenia EMAS zostały zdefiniowane kluczowe pojęcia. Poniżej zestawiono najważniejsze z nich: Polityka środowiskowa – oznacza ogólne zamiary i kierunek działania organizacji w odniesieniu do efektów jej działalności środowiskowej w kształcie wyrażonym formalnie przez najwyższe kierownictwo, w tym zgodność ze wszystkimi mającymi zastosowanie wymaganiami prawnymi dotyczącymi środowiska, a także zobowiązanie do ciągłej poprawy efektów działalności środowiskowej. Stwarza ona ramy dla działania oraz wyznaczenia celów i zadań środowiskowych. System zarządzania środowiskowego – oznacza część ogólnego systemu zarządzania, która obejmuje strukturę organizacyjną, czynności planowania, zakres odpowiedzialności, praktyki, procedury, procesy i zasoby służące rozwijaniu, wdrażaniu, osiąganiu, przeglądowi i utrzymaniu polityki środowiskowej oraz zarządzaniu aspektami środowiskowymi. W Art. 2 rozporządzenia EMAS zostały zdefiniowane kluczowe pojęcia: Polityka środowiskowa – oznacza ogólne zamiary i kierunek działania organizacji w odniesieniu do efektów jej działalności środowiskowej w kształcie wyrażonym formalnie przez najwyższe kierownictwo, w tym zgodność ze wszystkimi mającymi zastosowanie wymaganiami prawnymi dotyczącymi środowiska, a także zobowiązanie do ciągłej poprawy efektów działalności środowiskowej. Stwarza ona ramy dla działania oraz wyznaczenia celów i zadań środowiskowych. System zarządzania środowiskowego – oznacza część ogólnego systemu zarządzania, która obejmuje strukturę organizacyjną, czynności planowania, zakres odpowiedzialności, praktyki, procedury, procesy i zasoby służące rozwijaniu, wdrażaniu, osiąganiu, przeglądowi i utrzymaniu polityki środowiskowej oraz zarządzaniu aspektami środowiskowymi. W wykładzie głównym przytoczono również definicje „audytora”, „organizacji” i „organów egzekwowania prawa”.

14 Krajowy system ekozarządzania i audytu (EMAS) tworzą:
Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu - EMAS (Dz.U. z 2011 nr 178 poz. 1060). Ustawa określa instytucje właściwe do wykonywania zadań wynikających z przepisów prawa UE. Krajowy system ekozarządzania i audytu (EMAS) tworzą: Minister właściwy do spraw środowiska Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska – prowadzi rejestr organizacji zarejestrowanych w systemie, zwany dalej "rejestrem EMAS" Polskie Centrum Akredytacji - prowadzi akredytację weryfikatorów środowiskowych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2010 r. Nr 138, poz. 935 oraz z 2011 r. Nr 102, poz. 586) oraz przepisami rozporządzenia (WE) nr 1221/2009 Na gruncie prawa polskiego kwestie powyższe są określone w ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu - EMAS. Ustawa określa instytucje właściwe do wykonywania zadań wynikających z przepisów prawa Unii Europejskiej dopuszczających dobrowolny udział organizacji w systemie ekozarządzania i audytu (EMAS). Krajowy system ekozarządzania i audytu (EMAS) tworzą: 1) minister właściwy do spraw środowiska; 2) Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska; 3) Polskie Centrum Akredytacji. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska dokonuje wpisu organizacji do rejestru EMAS, na jej wniosek, po spełnieniu okreslonych warunków i po zasięgnięciu pisemnej opinii organów egzekwowania prawa, właściwych ze względu na miejsce korzystania ze środowiska przez organizację, w zakresie spełnienia przez niąwymagań prawnych dotyczących środowiska. Za wpis do rejestru EMAS Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska pobiera opłatę rejestracyjną w wysokości do 3000 zł. Polskie Centrum Akredytacji prowadzi akredytację weryfikatorów środowiskowych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności. W wykładzie głównym opisano przykład gminy Trzebinia, która jako pierwsza gmina w Polsce wdrożyła system EMAS.

15 Zielone zamówienia publiczne

16 Zielone zamówienia publiczne
Zielone zamówienia oznaczają politykę, w ramach której podmioty publiczne włączają kryteria i/lub wymagania środowiskowe do procedur udzielania zamówień publicznych oraz poszukują rozwiązań minimalizujących negatywny wpływ wyrobów i usług na środowisko w całym cyklu życia. Podejmowane działania powinny dotyczyć w szczególności wspierania rozwiązań energo-, wodo-, i materiałooszczędnych, które w dużej mierze są także efektywne kosztowo, tym samym mogą być atrakcyjne dla zamawiających z uwagi na korzyści ekonomiczne w krótko- i w długookresowej perspektywie. 14 czerwca 2010 r. Rada Ministrów przyjęła "Krajowy plan działań w zakresie zrównoważonych zamówień publicznych na lata ” Zielone zamówienia oznaczają politykę, w ramach której podmioty publiczne włączają kryteria i/lub wymagania środowiskowe do procedur udzielania zamówień publicznych oraz poszukują rozwiązań minimalizujących negatywny wpływ wyrobów i usług na środowisko w całym cyklu życia. Realizacja zaleceń Komisji Europejskiej w tym zakresie przyczynia się do upowszechnienia eko-innowacji w gospodarce Ze względu na interes społeczny, w tym potrzebę poprawy jakości życia oraz stanu środowiska przyrodniczego pożądane i celowe jest, aby w zamówieniach publicznych aspekty ochrony środowiska były uwzględniane w jak najszerszym zakresie. Podejmowane działania powinny dotyczyć w szczególności wspierania rozwiązań energo-, wodo-, i materiałooszczędnych, które w dużej mierze są także efektywne kosztowo, tym samym mogą być atrakcyjne dla zamawiających z uwagi na korzyści ekonomiczne w krótko- i w długookresowej perspektywie. W r. Rada Ministrów przyjęła nowy 3-letni dokument planistyczny, którego celem jest dalsza popularyzacja zielonych zamówień publicznych w Polsce. Opracowany przez Urząd Zamówień Publicznych "Krajowy plan działań w zakresie zrównoważonych zamówień publicznych na lata „. Obejmuje on analizę unijnych i krajowych regulacji prawnych zarówno bezpośrednio odnoszących się do kwestii zielonych zamówień publicznych, jak i pośrednio z nimi powiązanych. Zawiera również informacje dotyczące dotychczas zrealizowanych działań, a także harmonogram działań zaplanowanych na kolejne lata.

17 Program „zielone biuro”

18 Program "Zielone biuro" (1)
Program zmian zwany Zielone Biuro to zestaw prostych działań zmierzających do poprawy funkcjonowania biura oraz wprowadzenia proekologicznego podejścia do organizacji miejsca pracy. Podstawowym założeniem jest zmniejszenie kosztów działalności poprzez minimalizację zużycia energii, wody czy też papieru przy jednoczesnym zwiększaniu świadomości ekologicznej pracowników i kontrahentów. Program Zielone Biuro ma na celu doprowadzenie do zmniejszenia oddziaływania biura na środowisko poprzez trzy kluczowe działania: mądre zakupy efektywne wykorzystanie zasobów biurowych odpowiedzialna gospodarkę odpadami Program zmian zwany Zielone Biuro to zestaw prostych działań zmierzających do poprawy funkcjonowania biura oraz wprowadzenia proekologicznego podejścia do organizacji miejsca pracy. Podstawowym założeniem jest zmniejszenie kosztów działalności poprzez minimalizację zużycia energii, wody czy też papieru przy jednoczesnym zwiększaniu świadomości ekologicznej pracowników i kontrahentów. W dłuższej perspektywie przyczynia się to do zmniejszenia negatywnego wpływu tej dziedziny ludzkiej aktywności na środowisko naturalne. Idea programu Zielone Biuro została zapoczątkowana w 1997 roku w Melbourne w Australii. W Polsce program wprowadzany jest w ramach projektu "Czysty Biznes" przez Krakowską Fundację Partnerstwo dla Środowiska. Program Zielone Biuro ma na celu doprowadzenie do zmniejszenia oddziaływania biura na środowisko poprzez trzy kluczowe działania: 1. mądre zakupy; 2. efektywne wykorzystanie zasobów biurowych; 3. odpowiedzialna gospodarka odpadami.

19 Program "Zielone biuro" (2)
Cele "zielonego biura": ograniczanie negatywnego wpływu biur na środowisko przy równoczesnym obniżaniu kosztów ich funkcjonowania: poprzez gospodarowanie papierem, wodą, energią, minimalizacja odpadów; tworzenie możliwości angażowania się w długofalowe projekty na rzecz ochrony środowiska i społeczności lokalnych, w partnerskiej współpracy pomiędzy biznesem, samorządem, szkołami i organizacjami pozarządowymi; podejmowanie wspólnych przedsięwzięć służących ochronie środowiska np. współpraca w zakresie zakupów odpowiednich materiałów lub organizacji odbioru odpadów; promocja nowych, pro-środowiskowych rozwiązań technicznych i organizacyjnych służących obniżeniu kosztów funkcjonowania biur. W programie „Zielone Biuro” zakłada się ograniczenie zużycia: energii, papieru, wody oraz zwiększenie recyklingu. Program przewiduje współpracę z dostawcami i inicjowanie zielonych akcji w środowisku biznesowym. Zakłada ciągłe doskonalenie pracowników i szukanie nowych sposobów zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko. Cele "zielonego biura" to: - ograniczanie negatywnego wpływu biur na środowisko przy równoczesnym obniżaniu kosztów ich funkcjonowania: poprzez gospodarowanie papierem, wodą, energią, minimalizacja odpadów; - tworzenie możliwości angażowania się w długofalowe projekty na rzecz ochrony środowiska i społeczności lokalnych, w partnerskiej współpracy pomiędzy biznesem, samorządem, szkołami i organizacjami pozarządowymi; - podejmowanie wspólnych przedsięwzięć służących ochronie środowiska np. współpraca w zakresie zakupów odpowiednich materiałów lub organizacji odbioru odpadów; - promocja nowych, pro-środowiskowych rozwiązań technicznych i organizacyjnych służących obniżeniu kosztów funkcjonowania biur.

20 Program "Zielone biuro" (3)
Korzyści z uczestniczenia w programie "zielone biuro" : obniżenie kosztów funkcjonowania dzięki bardziej racjonalnej gospodarce materiałami, energią, wodą i odpadami; ograniczenie zanieczyszczenia środowiska; bardziej świadome i praktyczne przestrzeganie obowiązujących przepisów ochrony środowiska, bezpieczeństwa i higieny pracy; wprowadzanie nowych rozwiązań technicznych i technologicznych; wykorzystywanie ochrony środowiska do usprawnienia zarządzania biurem; wizerunek biura przyjaznego dla środowiska - pomocny w zdobyciu nowych, wrażliwych ekologicznie klientów; udział w ogólnopolskiej inicjatywie - platforma wymiany doświadczeń, reprezentacja na różnych szczeblach, możliwości współpracy, wspólna Promocja. Korzyści z uczestniczenia w programie "zielone biuro" są następujące: - obniżenie kosztów funkcjonowania dzięki bardziej racjonalnej gospodarce materiałami, energią, wodą i odpadami, ograniczenie zanieczyszczenia środowiska; - bardziej świadome i praktyczne przestrzeganie obowiązujących przepisów ochrony środowiska, bezpieczeństwa i higieny pracy, wprowadzanie nowych rozwiązań technicznych i technologicznych; - wykorzystywanie ochrony środowiska do usprawnienia zarządzania biurem; - wizerunek biura przyjaznego dla środowiska - pomocny w zdobyciu nowych, wrażliwych ekologicznie klientów; - udział w ogólnopolskiej inicjatywie - platforma wymiany doświadczeń, reprezentacja na różnych szczeblach, możliwości współpracy, wspólna Promocja.

21 Program "Zielone biuro" (4)
Proces osiągania celów „Zielonego Biura” składa sie z 10 kroków: Krok pierwszy – Zrozum cele i założenia programu. Krok drugi – Wylicz ewentualne korzyści wynikające z wdrożenia programu. Krok trzeci – Uzyskaj wsparcie personelu zarządzającego i pracowników. Krok czwarty – Wykonaj audyt ekologiczny. Krok piaty – Poinformuj podmioty współpracujące o zamiarze realizacji programu. Krok szósty – Opracuj program naprawczy i politykę środowiskową. Krok siódmy – Rozwijaj i wdrażaj opracowany program. Krok ósmy – Monitoruj postępy. Krok dziewiąty – Stale analizuj uzyskiwane dane i rezultaty. Krok dziesiąty – Certyfikuj uzyskane efekty. Jednostkom najbardziej zaangażowanym, które osiągną dobry poziom zielonego zarządzania przyznawany jest przez niezależną Kapitułę Certyfikat "Zielonego Biura". Dochodzenie do celu, jakim jest Zielone Biuro składa się z 10 kroków: Krok pierwszy – Zrozum cele i założenia programu. Krok drugi – Wylicz ewentualne korzyści wynikające z wdrożenia programu. Krok trzeci – Uzyskaj wsparcie personelu zarządzającego i pracowników. Krok czwarty – Wykonaj audyt ekologiczny. Krok piaty – Poinformuj podmioty współpracujące o zamiarze realizacji programu. Krok szósty – Opracuj program naprawczy i politykę środowiskową. Krok siódmy – Rozwijaj i wdrażaj opracowany program. Krok ósmy – Monitoruj postępy. Krok dziewiąty – Stale analizuj uzyskiwane dane i rezultaty. Krok dziesiąty – Certyfikuj uzyskane efekty.  Jednostkom najbardziej zaangażowanym, które osiągną dobry poziom zielonego zarządzania przyznawany jest przez niezależną Kapitułę Certyfikat "Zielonego Biura".

22 Norma bS 8901 Norma BS 8901

23 Koncepcja i zasady normy BS 8901 (1)
Jednostki organizujące spotkania, imprezy, szkolenia, wydarzenia (tzw. eventy), mogą również uwzględniać aspekty ekologiczne w procesie ich przygotowania i realizacji. Pomocne w tym są wskazania normy BS 8901 (Specification for a sustainable event management system with guidance for use), opracowane w 2007 r. przez Brytyjski Instytut Standardów. Jest to obecnie najbardziej wymagająca norma w dziedzinie "odpowiedzialnego" i "zrównoważonego" zarządzania spotkaniami i imprezami (Meetings & Events). Norma BS 8901 opiera się na trzech priorytetach: 1. zmniejszenia negatywnego wspływu na środowisko naturalne, 2. pozytywnego oddziaływania na lokalną społeczność, 3. redukcji kosztów produkcji i eksploatacji. Jednostki organizujące spotkania, imprezy, szkolenia, wydarzenia (tzw. eventy), mogą również uwzględniać aspekty ekologiczne w procesie ich przygotowania i realizacji. Pomocne w tym są wskazania normy BS 8901 (Specification for a sustainable event management system with guidance for use), opracowane w 2007 r. przez Brytyjski Instytut Standardów. Jest to obecnie najbardziej wymagająca norma w dziedzinie "odpowiedzialnego" i "zrównoważonego" zarządzania spotkaniami i imprezami. Opiera się ona na trzech priorytetach: 1. zmniejszenia negatywnego wspływu na środowisko naturalne; 2. pozytywnego oddziaływania na lokalną społeczność; 3. redukcji kosztów produkcji i eksploatacji.

24 Koncepcja i zasady normy BS 8901 (2)
Certyfikat BS mogą otrzymać organizatorzy spotkań i imprez, którzy opracują i wdrożą system "odpowiedzialnego" i "zrównoważonego" zarządzania. Jednostki samorządowe organizując np. imprezy publiczne powinny brać pod uwagę kwestie związane z: dostawą zamawianych produktów i usług i ich logistyką (np. minimalizując potrzeby transportowe dostawców i uczestników), zamawianiem proekologicznych produktów na catering, selektywnym zbieraniem odpadków po żywności i napojach, oszczędzaniem energii elektrycznej stosując proekologiczne oświetlenie itp. Certyfikat BS mogą otrzymać organizatorzy spotkań i imprez, którzy opracują i wdrożą system "odpowiedzialnego" i "zrównoważonego" zarządzania. Jednostki samorządowe organizując np. imprezy publiczne powinny brać pod uwagę kwest związane z dostawą zamawianych produktów i usług i logistyką (np. minimalizując potrzeby transportowe dostawców i uczestników), zamawiając proekologiczne produkty na catering, selektywnie zbierając odpadki po żywności i napojach, oszczędzając energię elektryczną stosując proekologiczne oświetlenie itp. Przykładem mogą być zasady wypracowane w ramach polskie zielonej prezydencji.

25 Zasady organizacji zielonych spotkań (1)
Żywność i catering Niedopuszczalne są: plastikowa zastawa np. plastikowe kubki do picia wody, plastikowe mieszadełka, jednorazowe opakowania (śmietanka powinna być w dzbanuszku). używaj napoje (typu sok, woda) w dużych opakowaniach, nie jednorazowe butelki soku zapewnij wodę mineralna z lokalnych źródeł. zamawiaj posiłki z lokalnych i sezonowych produktów (unikaj gatunków zagrożonych wyginięciem np. łosoś bałtycki, sola, tuńczyk błękitno płetwy zamawiaj posiłki przygotowywane z regionalnych produktów zapewnij dania wegetariańskie w menu Ministerstwo Środowiska wydało cykl publikacji z praktycznymi wskazówkami odnośnie "zielonych" spotkań, m.in. kilka prostych zasad organizacji zielonych spotkań:   W obszarze żywności i cateringu: zapewnij dania wegetariańskie w menu, zamawiaj posiłki z lokalnych i sezonowych produktów (unikaj gatunków zagrożonych wyginięciem np. łosoś bałtycki, sola, tuńczyk błękitno płetwy), upewnij się, że jeżeli w menu są ryby, raki, to pochodzą ze zrównoważonych hodowli, zamawiaj posiłki przygotowywane z regionalnych produktów, zamawiaj świeże owoce: nie ananasy, mango, papaje, jabłka tylko: truskawki, maliny, jagody, jabłka, śliwki, porzeczki, agrest, orzechy włoskie, laskowe, żurawina etc), używaj napoje (typu sok, woda) w dużych opakowaniach, a nie jednorazowe butelki soku – jednorazowe, tylko sok zakupiony w 2 L opakowaniu i przelany do dzbanków, zapewnij wodę mineralna z lokalnych źródeł , zadbaj o pojemniki do segregacji odpadów - upewnij się, że są dobrze oznakowane i łatwo widoczne. Zwróć również uwagę w jaki sposób są dostarczane produkty i półprodukty, np. jabłka nie pakowane oddzielnie każde w woreczek foliowy, tylko drewniana skrzynka, a w niej jabłka luzem. Zwróć uwagę na określony procent żywności wyprodukowany metodami ekologicznym. Niedopuszczalne są: plastikowa zastawa - np. plastikowe kubki do picia wody, plastikowe mieszadełka, jednorazowe opakowania. zadbaj o pojemniki do segregacji odpadów - upewnij się, że są dobrze oznakowane i łatwo widoczne. zwróć uwagę w jaki sposób są dostarczane produkty i półprodukty Cel: minimalizacja odpadów zwróć uwagę na określony procent żywności wyprodukowany metodami ekologicznym

26 Zasady organizacji zielonych spotkań (2)
Sekretariat spotkania i obsługa logistyczna spotkania: drukuj materiały konferencyjne na papierze ekologicznym, poinformuj o tym że broszura została wyprodukowana na papierze ekologicznym, drukuj dwustronnie, zapewnij sprzęt audio-video energooszczędny, ogranicz oświetlenie, ogrzewanie, klimatyzację do minimum Lokalizacja spotkania: wybierz miejsce do którego łatwo jest dojechać komunikacją publiczną, poinformuj uczestników spotkania jak dojechać na miejsce spotkania - prześlij mailem rozkład jazdy np. autobusów czy pociągów. Opracowany został poradnik dotyczący organizacji spotkań w zielonym standardzie.  W obszarze organizacji sekretariatu spotkania i jego obsługi logistycznej obowiązują zasady: drukuj materiały konferencyjne na papierze ekologicznymi; poinformuj o tym że broszura została wyprodukowana na papierze ekologicznym; drukuj dwustronnie; zapewnij sprzęt audio-video energooszczędny; ogranicz oświetlenie, ogrzewanie, klimatyzację do minimum. W obszarze lokalizacji spotkań: wybierz miejsce do którego łatwo jest dojechać komunikacją publiczną; poinformuj uczestników spotkania jak dojechać na miejsce spotkania; prześlij mailem rozkład jazdy np. autobusów czy pociągów. Opracowany został także poradnik pt. „Organizacja wydarzeń w zielonym standardzie” do którego link znajduje się w wykładzie głównym.

27 Zapraszamy do zadawania pytań autorowi wykładu!
Systemy zarządzania środowiskowego w instytucjach publicznych. Niniejsza prezentacja powstała w ramach projektu „Lokomotywa zrównoważonego rozwoju – partnerstwo na rzecz ekorozwoju w gminie” dofinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.