Klastry – idea, definicja, praktyka

Prezentacja na temat: "Klastry – idea, definicja, praktyka"— Zapis prezentacji:

1 Klastry – idea, definicja, praktyka
Dorota Zbińkowska, OPI

2 Klastry - definicja „geograficzne skupisko wzajemnie powiązanych firm, wyspecjalizowanych dostawców, jednostek świadczących usługi, firm działających w pokrewnych sektorach i związanych z nimi instytucji (np.: uniwersytetów, stowarzyszeń branżowych, jednostek normalizacyjnych). Podmioty działające w ramach klastra konkurują ze sobą, wchodzą we wzajemne interakcje (formalnie i nieformalnie), ale przede wszystkim znajdują pewne obszary do współpracy. (Porter M. E. (2001) Porter o konkurencji, PWE, Warszawa).

3 Klastry - definicja Klaster jest formą organizacji produkcji o wysokim potencjale innowacyjnym. Tym samym odgrywa kluczową rolę w kreowaniu konkurencyjności i rozwoju społeczno-gospodarczego. Koncepcja klastra stanowi punkt wyjścia dla nowego sposobu myślenia o kreowaniu międzynarodowej konkurencyjności gospodarki narodowej i regionalnej.

4 Od konkurencji... do konkurencji klastrów Kapitalizm konkurentów
sojuszników

5 Czynniki wpływające na rozwój i funkcjonowanie klastra
diament konkurencyjności kapitał społeczny zasoby strategia – ich struktura firm i rywalizacja popyt przemysły powiązane i wspierające

6 W jaki sposób powstają klastry ?

7 Początek klastra Dostępność surowców Specyficzna wiedza
Tradycyjny know-how Specyficzny lub wyrafinowany popyt Firma (y) wprowadzające znaczące innowacje Przypadek

8 Powstawanie wyspecjalizowanych dostawców
Powstawanie nowych dostawców Obniżka kosztów działalności Tworzenie się specjalistycznego rynku pracy

9 Powstawanie organizacji „ułatwiających” współpracę
Poprawa współpracy Przyspieszenie procesu uczenia się Tworzenie się „wiedzy ukrytej”

10 Przyciąganie nowych firm i wykwalifikowanych pracowników
Przyciągnięcie nowych firm Przyciąganie wykwalifikowanych pracowników

11 Tworzenie się pozarynkowych relacji pomiędzy uczestnikami klastra
Przyspieszenie przepływu informacji i wiedzy (ukrytej) Usprawnienie koordynacji działalności biznesowej

12 Konkurencyjny klaster
Instytucje wspierające: B+R, Uczelnie, szkoły, CTT, instytucje regulacyjne itp. Dostawcy Odbiorcy Przedsiębiorstwa z branż powiązanych i wspierających

13 Korzyści z funkcjonowania klastra
Efekty synergii i skali dla wszystkich uczestników klastra. Niższe koszty działalności. Wyższa sprawność działania. Wzrost siły przetargowej na rynku. Ułatwiony „branding”. Promocja regionu. „Zatrzymywanie” kapitału i wzrost inwestycji wokół klastra (szczególnie przy klastrach technologicznych).

14 Korzyści z funkcjonowania klastra
Efekty synergii i skali dla wszystkich uczestników klastra. Niższe koszty działalności. Wyższa sprawność działania. Wzrost siły przetargowej na rynku. Ułatwiony „branding”. Promocja regionu. „Zatrzymywanie” kapitału i wzrost inwestycji wokół klastra (szczególnie przy klastrach technologicznych).

15 Korzyści „twarde” Zasób Korzyść Lokalny łańcuch podażowy
Zwiększenie efektywności – szybszy dostęp, niższy koszt transportu Wyspecjalizowana siła robocza Wyższa produktywność Specjalistyczne usługi Szybszy i łatwiejszy dostęp Możliwość wyboru dostawcy Niższy koszt, wyższa jakość Duża liczba firm Możliwość wspólnych przedsięwzięć, pracy w sieciach

16 Korzyści „miękkie” Zasób Korzyść Stowarzyszenia Zaufanie Uczenia się
Wspólna wizja, planowanie Zaufanie Współpraca między firmami, sieci Uczenia się Transfer, wiedzy, technologii, know-how, Nieformalny rynek pracy Efektywność, możliwości kariery, poczucie bezpieczeństwa

17 Podstawy tworzenia klastrów w Polsce
Bardzo atrakcyjna koncepcja dla polskich przedsiębiorstw (zwłaszcza mikro, małych i średnich) – ułatwi, a w wielu wypadkach w ogóle umożliwi im rozwój i wzrost konkurencyjności – zarówno w kraju, jak i za granicą. Wokół dużych inwestycji zagranicznych tworzyć się będą klastry technologiczne (np. w Kobierzycach k/Wrocławia). Idea typowo „polskich” klastrów obejmować będzie produkty tradycyjne i regionalne (charakterystyczne dla poszczególnych regionów), np. klaster meblarski – okolice Swarzędza, Krupniok na Śląsku, kotły pleszewskie - takich klastrów dotyczy projekt opisany dalej.

18 Przykłady klastrów

19

20 Dolina Krzemowa (Sillicon Valley) – USA
Najsłynniejszy klaster na świecie – ponad firm wysokotechnologicznych ulokowanych na przestrzeni 300 mil kwadratowych między Palo Alto i San José w Kalifornii (ponad milion zatrudnionych). Początki Doliny sięgają 1912 r. – pierwsze firmy w Palo Alto. 1938 r. – początek firmy HP, założonej przez studentów – Wiliama Hewletta i Davida Packarda.

21 1955 r. – startuje Laboratorium Półprzewodników – magnes dla najlepszych amerykańskich inżynierów.
Napływ kadry menedżerskiej i zakładanie szeregu powiązanych firm sprawia, że w latach 50 i 60 rośnie popyt na ich usługi ze strony przemysłu zbrojeniowego i kosmicznego. Dalszy rozwój klastra Doliny Krzemowej związany jest z aktywnością gigantów elektroniki i firm teleinformatycznych.

22 Inne słynne klastry Telecom City (Szwecja) – sieć firm teleinformatycznych w regionie Blekinge, współpracujących ze sobą oraz z lokalnym Uniwersytetem, Klaster medialny w Lipsku (Niemcy) – gęsta sieć firm i instytucji działających w branży medialnej, Klaster tekstylny w regionie Emilia-Romania (Włochy), Irlandzki klaster rzemiosł artystycznych – Roscommon Krafts

23 Projekt „Program szkoleń promujących clustering”
Projekt ma charakter popularyzatorsko-szkoleniowy. Obejmuje nie tylko rozpowszechnianie wiedzy na temat idei clusteringu, przeszkolenie ponad 1300 osób z co najmniej 590 firm w wielu komponentach, zorganizowanie konferencji, ale przede wszystkim stworzenie nowych klastrów lub pomoc w rozwoju klastrów już istniejących.

24 Projekt „Program szkoleń promujących clustering”
Projekt potrwa od października 2005 r. do grudnia 2007 r. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej, realizowany na zlecenie PARP i finansowany z EFS. Konsorcjum realizujące projekt: Doradztwo Gospodarcze DGA S.A., Enterplan Sp. z o.o. Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.

25 Projekt „Program szkoleń promujących clustering”
Projekt skierowany jest do dwóch grup docelowych: mikroprzedsiębiorstw, małych i średnich przedsiębiorstw, które rozpoczęły współdziałanie i są zainteresowane tworzeniem klastra wspólnie z MMŚP lub współpracą z nowo tworzonym klastrem; pracowników jednostek samorządu terytorialnego, odpowiedzialnych za kreowanie regionalnej polityki wobec mikro, małych i średnich przedsiębiorstw w regionach, z których pochodzą wybrane przedsiębiorstwa.

26 Projekt „Program szkoleń promujących clustering”
Projekt ma zasięg ogólnopolski. Wybrane przez Wykonawcę przedsiębiorstwa muszą funkcjonować w ramach co najmniej ośmiu planowanych klastrów w branży tzw. produktów regionalnych, tradycyjnych i lokalnych. Każda z grup zadaniowych powinna funkcjonować w ramach jednego obszaru geograficznego. Z tego samego obszaru powinni pochodzić szkoleni w projekcie przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego. Obszar ten zależny będzie od specyfiki danej branży.

27 Projekt „Program szkoleń promujących clustering”
Projekt obejmuje dwa komponenty szkoleniowe: Komponent I – którego celem jest dostarczenie podstawowej wiedzy w zakresie clusteringu; Komponent II – szkolenia menedżerskie dostosowane do specyfiki przedsiębiorstw funkcjonujących w klastrze oraz szkolenia dotyczące praktycznych aspektów kooperacji w ramach klastra.

28 Zapraszam stronę www: