SPECJALNE POTRZEBY EDUKACYJNE UCZNIÓW

Prezentacja na temat: "SPECJALNE POTRZEBY EDUKACYJNE UCZNIÓW"— Zapis prezentacji:

1 SPECJALNE POTRZEBY EDUKACYJNE UCZNIÓW
NA POZIOMIE KSZTAŁCENIA ZINTEGROWANEGO Każdy ma prawo do szczęścia i swego miejsca w społeczeństwie M. Grzegorzewska

2 ZAŁOŻENIA I. W EDUKACJI POWINNA SPEŁNIAĆ SIĘ IDEA JEDNOŚCI W ZRÓŻNICOWANIU OZNACZA TO TWORZENIE TAKICH WARUNKÓW , W KTÓRYCH UZNAJĄC INDYWIDUALNE POTRZEBY I MOŻLIWOŚCI DZIECI ZAPEWNIA SIĘ WSPÓLNE KSZTAŁCENIE WSZYSTKIM UCZNIOM ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM UCZNIÓW ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI II. SYSTEM KSZTAŁCENIA JEST DROŻNY I ELASTYCZNY MOŻLIWE JEST PRZEJŚCIE Z PLACÓWEK OGÓLNODOSTĘPNYCH DO SPECJALNYCH I ODWROTNIE

3 POJĘCIE SPECJALNE POTRZEBY EDUKACYJNE POJAWIŁO SIĘ JUŻ W 1978 ROKU W WIELKIEJ BRYTANII I ZOSTAŁO UPOWSZECHNIONE W DEKLARACJI Z SALAMANKI OPUBLIKOWANEJ PRZEZ UNESCO W 1994 ROKU. POLSKA, JAKO PAŃSTWO CZŁONKOWSKIE, ZOBOWIĄZAŁA SIĘ DO RESPEKTOWANIA ZAWARTYCH W NIEJ POSTANOWIEŃ, A DOWODEM NA TO SĄ NOWELIZOWANE AKTY WYKONAWCZE USTAWY O SYSTEMIE OŚWIATY. GWARANTUJĄ ONE DZIECIOM I MŁODZIEŻY PRAWO DO UZYSKANIA W SZKOLE OPIEKI I POMOCY UWZGLĘDNIAJĄCEJ INDYWIDUALNE MOŻLIWOŚCI ORAZ SPECJALNE POTRZEBY EDUKACYJNE

4 Specjalne potrzeby edukacyjne wg Pani prof. M
Specjalne potrzeby edukacyjne wg Pani prof. M. Bogdanowicz odnoszą się do tej grupy uczniów, która NIE MOŻE PODOŁAĆ WYMAGANIOM POWSZECHNIE OBOWIĄZUJĄCEGO PROGRAMU EDUKACYJNEGO. MAJĄ ONI, BOWIEM ZNACZNIE WIĘKSZE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ NIŻ ICH RÓWIEŚNICY. SĄ W STANIE KONTYNUOWAĆ NAUKĘ, ALE POTRZEBUJĄ POMOCY PEDAGOGICZNEJ W FORMIE SPECJALNEGO PROGRAMU NAUCZANIA I WYCHOWANIA, SPECJALNYCH METOD, DOSTOSOWANYCH DO ICH POTRZEB, MOŻLIWOŚCI I OGRANICZEŃ. POWINNI BYĆ NAUCZANI PRZEZ SPECJALISTYCZNĄ KADRĘ PEDAGOGICZNĄ W ODPOWIEDNICH WARUNKACH BAZOWYCH PRZY UWZGLĘDNIENIU ODMIENNYCH ROZWIĄZAŃ ORGANIZACYJNYCH

5 Kryteria diagnostyczne dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi:
1. Kryterium organiczne: Uczniowie z dysfunkcjami ruchowymi –dzieci młodzież z zaburzeniami w rozwoju motoryki małej (artykulatory, manipulacja) i motoryki dużej (nadmierne bądź niskie napięcie mięśniowe, synkinezje, stereotypie ruchowe, brak koordynacji ruchowej). Uczniowie z dysfunkcjami wzrokowymi –dzieci i młodzież niedowidzące i niewidome. Uczniowie z dysfunkcjami słuchowymi –dzieci i młodzież niedosłyszące i głuche. Uczniowie z dysfunkcjami CUN –dzieci i młodzież z mózgowym porażeniem dziecięcym, epilepsją, afazją dziecięcą. Uczniowie z deficytami rozwojowymi w zakresie poszczególnych funkcji poznawczych –dzieci i młodzież z dysleksją rozwojową. Uczniowie przewlekle chorzy.

6 2. Kryterium psychiczne (psychologiczne):
Uczniowie szczególnie uzdolnieni, Uczniowie upośledzeni umysłowo, Uczniowie z zaburzeniami rozwoju psychicznego –dzieci z zaburzeniami rozwoju mowy i języka, ze specyficznymi zaburzeniami rozwoju umiejętności szkolnych i funkcji motorycznych, Uczniowie z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi –dzieci autystyczne, z zaburzeniami dezintegracyjnymi, hiperkinetycznymi, Uczniowie z zaburzeniami zachowania i emocji dzieci z nadpobudliwością ruchową, z zaburzonym zachowaniem, z zaburzeniami emocjonalnymi, z zaburzeniami funkcjonowania społecznego. (w oparciu oDSM-IV i ICD-10)

7 3. Kryterium środowiskowe
Dzieci z rodzin niewydolnych wychowawczo Dzieci z rodzin emigrantów, repatriantów, innych środowisk kulturowych i wyznawców różnych religii

8 DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ DO SPECJALNYCH POTRZEB EDUKACYJNYCH UCZNIA
ROZPOZNANIE POTENCJAŁU DZIECKA ZGROMADZENIE RZETELNEJ WIEDZY OKREŚLENIE RZECZYWISTYCH POTRZEB I MOŻLIWOŚCI DZIECKA PRZYGOTOWANIE WARUNKÓW ZEWNETRZNYCH TWORZENIE PRAWIDŁOWYCH WARUNKÓW EDUKACYJNYCH Informacje i zalecenia zawarte w opinii/orzeczeniu Informacje przekazane przez rodziców Informacje specjalistów Publikacje i szkolenia Sformułowanie wymagań spójnych z podstawą programową Nie dopuścić do wykluczenia z toku zajęć np miejsce w klasie

9 TWORZENIE PRAWIDŁOWYCH WARUNKÓW EDUKACYJNYCH
DOSTOSOWANIE METOD I FORM PRACY Z DZIECKIEM DO JEGO MOŻLIWOŚCI UWARUNKOWANYCH DYSFUNKCJAMI CZY SYTUACJĄ SPOŁECZNĄ DOSTOSOWANIE SPOSOBU KOMUNIKOWANIA SIĘ Z DZIECKIEM/ NP. MÓWIENIE Z ODPOWIEDNIM NATĘŻENIEM GŁOSU, WYPOWIEDZI, PYTANIA O PROSTEJ KONSTRUKCJI, POWTARZANIE PYTAŃ LUB INSTRUKCJI, UDZIELANIE DODATKOWYCH WYJAŚNIEŃ, NAPROWADZANIE PYTANIAMI POMOCNICZYMI, ZWRACANIE SIĘ WPROST DO UCZNIA ZACHOWANIE WŁAŚCIWEGO DYSTANSU/ NP. DZIECKO NIEWIDOME – BLISKOŚĆ, DZIECKO Z ZESPOŁEM ASPERGERA CZY AUTYZMEM – ODDALENIE WYDŁUŻENIE CZASU PRACY ZMIANA FORM AKTYWNOŚCI/ NAPRZEMIENNE METODY PODAJĄCE I AKTYWIZUJĄCE/ CZĘSTE ODWOŁYWANIE SIĘ DO KONKRETU STOSOWANIE METODY POGLĄDOWOŚCI – UMOŻLIWIANIE POZNAWANIA WIELOZMYSŁOWEGO DOSTOSOWANIE LICZBY BODŹCÓW ZWIĄZANYCH Z PROCESEM UCZENIA SIĘ / NP. DLA DZIECI Z ADHD OGRANICZENIE PRZEDMIOTÓW WOKÓŁ ZASTOSOWANIE DODATKOWYCH ŚRODKÓW DYDAKTYCZNYCH I ŚRODKÓW TECHNICZNYCH/ NP. NAPISY NA FILMACH DYDAKTYCZNYCH DLA DZIECI NIESŁYSZĄCYCH ZAPEWNIENIE UCZNIOWI ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI MOŻLIWOŚCI KOPRZYSTANIA Z NAUKI JĘZYKÓW OBCYCH NA MIARĘ JEGO POTRZEB I MOŻLIWOŚCI STOSOWANIE ZRÓŻNICOWANYCH KART ZADAŃ DO SAMODZIELNEJ PRACY / POWINNY ZAWIERAĆ ZADANIA O RÓŻNYM STOPNIU TRUDNOŚCI/ POWTARZANIE REGUŁ OBOWIĄZUJĄCYCH W KLASIE ORAZ JASNE WYZNACZANIE GRANIC I EGZEKWOWANIE ICH PRZESTRZEGANIA

10 DODATKOWE WSPARCIE ZADANIEM NAUCZYCIELA JEST ROZPOZNANIE ZAKRESU POTRZEB I WŁAŚCIWE ICH ZABEZPIECZENIE I UDZIAŁ W ZAJĘCIACH KOREKCYJNO – KOMPENSACYJNYCH, LOGOPEDYCZNYCH, SOCJOTERAPEUTYCZNYCH, REWALIDACYJNYCH INNYCH II BUDOWANIE MOTYWACJI I WYRABIANIE POZYTYWNEGO STOSUNKU DO WYZWAŃ EDUKACYJNYCH AKTYWIZOWANIE, DOCENIENIE WYSIŁKÓW, ZACHĘCANIE DO KOLEJNYCH PRÓB, CHWALENIE III ŁĄCZENIE W GRUPY JEDNORODNE- MIESZANE O PODOBNEJ SPRAWNOŚCI, ZAINTERESOWANIACH, RÓŻNE ZADANIA W JEDNYM ZESPOLE IV PRZYGOTOWANIE ŚRODOWISKA SPOŁECZNEGO DO PRZYJĘCIA DZIECKA I WSPÓŁDZIAŁANIA Z NIM V WSPÓŁPRACA Z RODZINĄ DZIECKA

11 CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH GRUP DZIECI Z TRUDNOŚCIAMI W UCZENIU SIĘ

12 Wiek 7-8 lat jest punktem krytycznym jeśli chodzi o ujawienie się wad wzroku. Kiedy dziecko rozpoczyna naukę pisania i czytania, następuje gwałtowne przejście z patrzenia głównie w dal, co ma miejsce podczas zabaw, biegania - do patrzenia z bliska , jak to się dzieje, kiedy dziecko zasiada nad książką lub zeszytem Zachowanie się dziecka niedowidzącego z wadą wzroku Częste przecieranie, mrużenie oczu Zapalenia spojówek Nie mieszczenie się w liniach Nadmierne męczenie się przy pracy Zamazywanie się tekstu lub dwojenie liter w trakcie czytania Kłopoty z przepisywaniem z tablicy, pisaniem z pamięci Niechęć do czytania, szczególnie głośnego, gubienie się w tekście, zjadanie wyrazów. Bóle głowy po szkole, czytaniu, odrabianiu lekcji. Czytanie z przekrzywioną głową. Zaczepianie o meble podczas swobodnego chodzenia po klasie Problemy z oceną odległości np. podczas łapania piłki

13 Dziecko niedosłyszące
Może mieć problemy z rozumieniem pytań i poleceń Ma trudności z rozumieniem tekstów / szczególnie wypowiadanych cicho lub szeptem Ma problemy ze śledzeniem toku lekcji Nie zawsze wie co należy zrobić Sprawia wrażenie że ma trudności ze świadomą koncentracją uwagi Ma trudności w analizie i syntezie słuchowej słów co może spowodować problemy w nauce czytania i pisania Popełnia błędy przy pisaniu tekstów ze słuchu Może mieć problemy z formułowaniem poprawnych gramatycznie wypowiedzi Wypowiada się w sposób uproszczony/krótko schematycznie/

14 Dzieci z niższymi możliwościami poznawczymi
Dzieci te mają trudność z kojarzeniem określonych dźwięków (głosek) z odpowiadającymi  im symbolami (literami), ponieważ z opóźnieniem pojmują znaczenie symbolu. Nie mają też na tyle utrwalonego pojęcia liczby, aby móc szybko przejść do bardziej złożonych operacji myślowych na liczbach. Obniżony jest u nich także poziom rozwoju motorycznego, szczególnie w zakresie sprawności manualnej i koordynacji wzrokowo-ruchowej. W związku z czym ich rysunki i prace manualne odpowiadają wcześniejszej fazie rozwoju. W zachowaniu często przejawiają pewną niedojrzałość sfery emocjonalno-motywacyjnej, dlatego lepiej czują się wśród młodszych kolegów.

15 Dzieci uzdolnione kierunkowo lub wszechstronnie
Przejawia zainteresowanie jednym przedmiotem i mogą zaniedbywać inne zajęcia. Ciekawe świata, chce samodzielnie myśleć, szczególnie silne są jego potrzeby poznawcze. Zadaje dużo pytań. Często źle funkcjonuje w roli ucznia ze względu na trudności z dostosowaniem się do tempa pracy rówieśników. Pragnie eksperymentować. Jest aktywny, często uparty, niezależny, nietolerancyjny, broni swojego zdania i nie ulega autorytetowi nauczyciela. Szybko nudzi się. Jest kłopotliwy, zadaje kłopotliwe pytania. Nie boi się wieloznaczności obserwowanych zjawisk. Czasami jest osamotnione.

16 MODELOWY SYSTEM PROFILAKTYKI I POMOCY PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNEJ UCZNIOM Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ
ROZPOZNANIE TRUDNOŚCI DIAGNOZA SPECJALISTYCZNA ORGANIZACJA POMOCY DIAGNOZA PRZESIEWOWA OBSERWACJA WYWIAD Z RODZICAMI / OPIEKUNAMI OBJĘCIE OBSERWACJĄ WSZYSTKICH DZIECI O NIEHARMONIJNYM ROZWOJU PSYCHORUCHOWYM W OKRESIE PRZEDSZKOLNYM A SZCZEGÓLNIE 5 LATKÓW OBJĘCIE BADANIAMI PRZESIEWOWYMI DZIECI Z RYZYKA DYSLEKSJI NA PIERWSZYM ETAPIE EDUKACYJNYM BY WYRÓWNAĆ ICH START SZKOLNY OBJĘCIE DIAGNOZĄ W KIERUNKU DYSLEKSJI WSZYSTKICH UCZNIÓW MAJĄCYCH TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ POMOC W DOMU POD KIERUNKIEM RODZICA ZESPÓŁ KOREKCYJNO – KOMPENSACYJNY W SZKOLE TREAPIA INDYWIDUALNA