Metodyka nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych

Prezentacja na temat: "Metodyka nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych"— Zapis prezentacji:

1 Metodyka nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych
Opracowała: Grażyna Lindner-Cegieła

2 1. Przedmiot i zadania metodyki nauczania przedmiotów zawodowych

3 Podstawowe pojęcia stosowane w kształceniu zawodowym.
zawód - należy utożsamiać ze zbiorem zadań zawodowych, wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wymagających od pracownika odpowiednich kwalifikacji, zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. zawód wyuczony - to zespół wiadomości i umiejętności nabytych w toku przygotowania zawodowego, warunkujących wykonywanie zawodu. Jeśli przygotowanie zawodowe odbywa się w systemie szkolnictwa zawodowego (w szkole zawodowej), to taki zawód nazywa się zawodem szkolnym. Zawód wyuczony potwierdzony jest świadectwem, dyplomem lub innym dokumentem. zawód wykonywany - definiuje się jako zespół czynności lub prac, których wykonywanie stanowi główne źródło utrzymania danej jednostki. Zawód wykonywany jest często utożsamiany z tzw. zawodem gospodarczym, czyli zawodem realnie występującym na rynku pracy.

4 Podstawowe pojęcia stosowane w kształceniu zawodowym – c.d.
kwalifikacje zawodowe - to układ: - umiejętności, - wiadomości, - cech osobowościowych, pozwalający rozwiązywać zadania na stanowiskach pracy wyszczególnionych w opisie zawodu lub kwalifikacje zawodowe - to potwierdzony zasób wiadomości i zakres umiejętności tak wyodrębniony, aby pozwalał na samodzielne wykonywanie konkretnego zestawu zadań zawodowych i umożliwiał podjęcie zatrudnienia. kwalifikacje w zawodzie - określane są dla potrzeb egzaminu – stanowią podzbiór (pewien wycinek) kwalifikacji zawodowych (uprawniających do wykonywania zawodu) i obejmują wiadomości i umiejętności sprawdzane na egzaminie, wynikające z przyjętych, głównych (typowych) zadań zawodowych. Cechy osobowościowe (kwalifikacje psychofizyczne) nie są przedmiotem egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe.

5 Podstawowe pojęcia stosowane w kształceniu zawodowym – c.d.
Wiadomości - to zestaw informacji niezbędnych do ukształtowania określonych umiejętności [4] Umiejętności - są rozumiane jako gotowość do świadomego działania, opartego na wiedzy oraz konkretnym ruchowym opanowaniu (wyćwiczeniu) określonych czynności z możliwością dostosowania ich do zmiennych warunków. Wyróżniamy: - umiejętności intelektualne (które polegają na określaniu różnic i podobieństw, tworzeniu pojęć, formułowaniu sądów na podstawie abstrahowania, dowodzeniu i sprawdzaniu) oraz - umiejętności motoryczne, stanowiące możliwość sprawnego i celowego wykonywania określonej czynności . Umiejętności zawodowe - to takie, które gwarantują skuteczne wykonywanie zawodu. Określają zdolność człowieka do wykonywania czynności zawodowych, prowadzących do uzyskania zaplanowanego wyniku(realizacji zadania zawodowego). Ich poziom opanowania stanowi o kwalifikacjach zawodowych człowieka

6 Podstawowe pojęcia stosowane w kształceniu zawodowym – c.d.
Czynności zawodowe - oznaczają każde działanie pracownika (we współpracy z wyposażeniem, materiałami, ludźmi, informacjami, ideami, danymi, wydarzeniami i warunkami), dające określony efekt użyteczny. Czynności, podobnie jak zadania zawodowe, mogą mieć charakter technologiczny (wykonawczy), organizacyjny i współpracy . Kwalifikacje zawodowe można uzyskać w formach szkolnych – możliwe jest kształcenie w szkołach zawodowych (ponadgimnazjalnych, policealnych i wyższych) oraz w formach pozaszkolnych (np. kursowych).

7 Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego
Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego - to spis zawodów, uporządkowany i podzielony na grupy według określonych kryteriów. Jest dokumentem regulującym kształcenie zawodowe w Polsce. Aktualnie obowiązująca klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego zawarta jest w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 czerwca 2007 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. z 2007 r. Nr 124, poz. 860 ze zm.).

8 Podstawa programowa kształcenia w zawodzie
Podstawa programowa kształcenia w zawodzie - zawiera obowiązkowe dla danego zawodu zestawy umiejętności i treści nauczania. Zawarte są w niej tzw. treści stałe zawodu, nie podlegające szybkim zmianom, wynikające z podstawowych funkcji pełnionych przez pracownika zatrudnionego na różnych stanowiskach pracy.

9 Standardy kwalifikacji zawodowych a standardy wymagań egzaminacyjnych.
kwalifikacje zawodowe - to potwierdzony zasób wiadomości i zakres umiejętności tak wyodrębniony, aby pozwalał na samodzielne wykonywanie konkretnego zestawu zadań zawodowych i umożliwiał podjęcie zatrudnienia.  standardy wymagań egzaminacyjnych a dokładnie – standardy będące podstawą przeprowadzania egzaminów to podstawowe dokumenty, w oparciu o które przeprowadzane są sprawdzian i egzaminy. Zawierają one zwięzłe opisy wymagań na poszczególnych etapach kształcenia, będące uszczegółowieniem zawartych w podstawach programowych osiągnięć wymaganych od uczniów na końcu danego etapu kształcenia. W oparciu o standardy przygotowywane są zadania egzaminacyjne, co oznacza, że w przypadku egzaminu zawodowego zadania egzaminacyjne będą sprawdzały tylko te wiadomości i umiejętności, które zapisane są w standardzie wymagań egzaminacyjnych dla danego zawodu. Standardy ogłaszane są przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania mocą rozporządzenia

10 Program nauczania dla zawodu
Program nauczania dla zawodu - to podstawowy dokument, w oparciu o który realizowane są zadania edukacyjne określone w podstawie programowej dla danego zawodu. Stanowi on zbiór usystematyzowanych, celowych układów umiejętności i treści nauczania wraz ze wskazówkami dotyczącymi realizacji procesu kształcenia i oceniania osiągnięć edukacyjnych ucznia.

11 Treści kształcenia w zawodzie
Treści kształcenia w szkołach zawodowych – obejmują treści nauczania przedmiotów ogólnych oraz treści nauczania w zawodzie. W szkołach zawodowych obowiązuje informacyjna i czynnościowa koncepcja treści. Treści kształcenia w zawodzie to układ treści: - przedmiotów zawodowych teoretycznych, - zajęć praktycznych, - praktyk zawodowych.

12 Przygotowanie merytoryczne i metodyczne nauczyciela do prowadzenia teoretycznych i praktycznych zajęć edukacyjnych. Przygotowanie merytoryczne do prowadzenia teoretycznych i praktycznych zajęć edukacyjnych – potwierdzone jest dokumentem kwalifikacyjnym, wymaganym od nauczyciela. Przygotowanie metodyczne – umiejętność przekazania wiedzy merytorycznej przy pomocy różnych metod nauczania i środków dydaktycznych.

13 Planowanie pracy dydaktycznej
Planowanie pracy dydaktycznej obejmuje: -  plan pracy na semestr, rok, cykl kształcenia, -  projektowane elementów procesu dydaktycznego (scenariusze zajęć), -  organizowanie jednostki dydaktycznej,

14 Ocenianie efektów kształcenia
Ocenianie efektów kształcenia obejmuje: -  przedmiotowy system oceniania, -  budowanie zadań sprawdzających i kryteriów oceniania, -  sprawdzanie, recenzowanie i ocenianie uczniów. ocenianie wewnątrzszkolne ocenianie wewnątrzszkolne osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych, wynikających z programów nauczania oraz formułowania oceny. Szczegółowe zasady oceniania wewnątrzszkolnego określa statut szkoły z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia o ocenianiu wydanego przez ministra edukacji narodowej.

15 Ocenianie efektów kształcenia – c.d.
Ocenianie wewnątrzszkolne ma na celu: 1. informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz o postępach w tym zakresie; 2. udzielanie uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju; 3. motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce i zachowaniu; 4. dostarczenie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w nauce, zachowaniu oraz specjalnych uzdolnieniach ucznia; 5. umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej.

16 Dokumentowanie przebiegu nauczania
- dziennik lekcyjny, - dzienniczek zajęć praktycznych, - arkusze ocen, - protokoły przebiegu egzaminów ( klasyfikacyjnych, poprawkowych)…

17 Ocenianie zewnętrzne Ocenianie zewnętrzne – egzaminy potwierdzające kwalifikacje w zawodzie egzamin zewnętrzny o egzamin przeprowadzony przez instytucję zewnętrzną względem szkoły, z wykorzystaniem opracowanych przez nią jednolitych wymagań (zadań egzaminacyjnych), kryteriów oceniania i zasad przeprowadzania egzaminu. egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe to egzamin zewnętrzny, nieobowiązkowy, przeprowadzany przez okręgową komisję egzaminacyjną (OKE). Egzamin ten jest formą oceny poziomu opanowania wiadomości i umiejętności z zakresu danego zawodu, określonych w standardach wymagań. Wszyscy zdający w całej Polsce przystępują do egzaminu pisemnego w tym samym terminie ustalonym przez dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i rozwiązują te same zadania (dla określonego zawodu), które ustala Centralna Komisja Egzaminacyjna. Egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe zwany jest też egzaminem zawodowym. Literatura: - Słowniczek –podstawowe pojęcia dla uczniów techników i szkół policealnych – E. Goźlińska

18 Dokumenty, w oparciu o które realizuje się kształcenie w zawodzie:
Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego Podstawa programowa Ramowy plan nauczania Program nauczania Standardy wymagań egzaminacyjnych Standardy wyposażenia dydaktycznego pracowni kształcenia zawodowego