Postępowanie podatkowe

Prezentacja na temat: "Postępowanie podatkowe"— Zapis prezentacji:

1 Postępowanie podatkowe
Prawo podatkowe [P5] Postępowanie podatkowe

2 Schemat klasycznego postępowania podatkowego
CZAS TRWANIA [ TERMINY PROCESOWE]: 1 INST= 1 MC [ gdy skomplikowane sprawy = 2 MC] 2 INST = 2 MC [gdy jest rozprawa = 3 MC] WSZCZĘCIE DECYZJA PODATKOWA ORD 21 / 1 ustalająca zobowiązanie ( np. podatek rolny) ORD 21/3 określająca zobowiązanie ( np. zaległość podatkową) ORD 33 o zabezpieczeniu zobowiązania ORD 67a o ulgach w spłacie zobowiązania podatkowego ORD 108 o odpowiedzialności osoby trzeciej [P5] Postępowanie podatkowe

3 Organy podatkowe – kompetencje (na przykładzie naczelnika urzędu skarbowego)
WIERZYCIEL PODATKOWY ( Skarb Państwa v JST) ORGAN PODATKOWY PODATNIK 1. Ustalenie roszczeń podatkowych Zapłata podatku 2. Wymiar podatku Podporządkowanie się władztwu administracyjnemu 3. Pobór podatku 1 WYMIAR PODATKU ( WYDAWANIE I DORĘCZANIE DECYZJI PODATKOWYCH) 2 POBÓR PODATKU ( W TYM: ZABEZPIECZENIE WYKONANIA ZOBOWIĄZAŃ PODATKOWYCH + PROWADZENIE EGZEKUCJI PODATKOWEJ) 3 EWIDENCJONOWANIE PODATNIKÓW (M.IN. NADAWANIE NIP) 4 WYDAWANIE ZAŚWIADCZEŃ PODATKOWYCH 5 PROWADZENIE KONTROLI PODATKOWEJ I CZYNNOŚCI SPRAWDZAJĄCYCH 6 ROZPOZNAWANIE, WYKRYWANIE, ZWALCZANIE PRZESTĘPSTW KARNO-SKARBOWYCH 7 WSPÓŁPRACA Z ORGANAMI PODATKOWYMI INNYCH PAŃSTW UE [P5] Postępowanie podatkowe

4 Organy podatkowe – struktura
PAŃSTWOWE (RZĄDOWE) ORGANY PODATKOWE SAMORZĄDOWE ORGANY PODATKOWE 2 instancja (ORD: organ wyższego stopnia) Dyrektor Izby Administracji Skarbowej Samorządowe Kolegium Odwoławcze 1 instancja (ORD: organ podatkowy) Naczelnik Urzędu Skarbowego Naczelnik Urzędu Celno- Skarbowego Wójt, burmistrz, prezydent miasta starosta powiatu – marszałek województwa Właściwość rzeczowa Podatki państwowe (PIT, CIT, VAT) Podatki państwowe (Akcyza, od gier) Podatki gminne, z wyjątkiem trzech: Karta podatkowa PCC Podatek od spadków i darowizn (brak podatków powiatowych i wojewódzkich) [P5] Postępowanie podatkowe

5 KAS: Krajowa Administracja Skarbowa (od 1 marca 2017 roku)
Administracja podatkowa, czyli: 16 Izb Skarbowych 400 Urzędów Skarbowych Służba Celna czyli: 16 Izb Celnych 45 Urzędów Celnych 143 Oddziały Celne Kontrola Skarbowa czyli: 16 Urzędów Kontroli Skarbowej 8 Zamiejscowych UKS KAS 16 Izb Administracji Skarbowej 16 Urzędów Celno – Skarbowych 45 Delegatury UCS [P5] Postępowanie podatkowe

6 KAS: organy i jednostki pomocnicze
Art. 11. 1. Organami KAS są: 1) minister właściwy do spraw finansów publicznych; 2) Szef Krajowej Administracji Skarbowej – (nadzór nad KAS) 3) dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej – (interpretacje podatkowe) 4) dyrektor izby administracji skarbowej; 5) naczelnik urzędu skarbowego; 6) naczelnik urzędu celno-skarbowego. Krajowa Informacja Skarbowa Krajowa Szkoła Skarbowości Centrum Informatyki KAS + Centralny Rejestr Danych Podatkowych [P5] Postępowanie podatkowe

7 Izba Administracji Skarbowej / Urząd Celno - Skarbowy
IAS UCS Do zadań dyrektora izby administracji skarbowej należy: 1) nadzór nad działalnością naczelników urzędów skarbowych i naczelników urzędów celno-skarbowych, o ile nie jest on zastrzeżony dla Szefa KAS 2) rozstrzyganie w drugiej instancji w sprawach należących w pierwszej instancji do naczelników urzędów skarbowych lub naczelników urzędów celno-skarbowych, 3) rozstrzyganie w pierwszej instancji w sprawach określonych w odrębnych przepisach; 4) wykonywanie czynności audytowych; 5) wykonywanie audytu 6) ustalanie i udzielanie dotacji przedmiotowych dla przedsiębiorców oraz analizowanie prawidłowości ich wykorzystywania w zakresie określonym przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych; 7) prowadzenie działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie przepisów prawa podatkowego i celnego, w tym zapobiegającej nieprawidłowemu wypełnianiu obowiązków podatkowych i celnych; 8) wykonywanie zadań wynikających z przepisów prawa Unii Europejskiej regulujących INTRASTAT oraz EXTRASTAT, a także prowadzenie postępowań w zakresie INTRASTAT; 9) realizacja polityki kadrowej i szkoleniowej w izbie administracji skarbowej; 10) prowadzenie działalności analitycznej, prognostycznej i badawczej dotyczącej zjawisk występujących we właściwości KAS oraz analizy ryzyka; Do zadań naczelnika urzędu celno-skarbowego należy: 1) wykonywanie kontroli celno-skarbowej, 2) ustalanie i określanie podatków, opłat i niepodatkowych należności budżetowych oraz innych należności na podstawie odrębnych przepisów; 3) rozstrzyganie w drugiej instancji w sprawach kontroli celno – skarbowej związanej z brakiem korekty deklaracji podatkowej 4) prowadzenie urzędowego sprawdzenia; 5) obejmowanie towarów procedurami celnymi oraz wykonywanie innych czynności przewidzianych przepisami prawa celnego; 6) wymiar należności celnych i podatkowych oraz innych opłat, związanych z przywozem i wywozem towarów; 7) prowadzenie w pierwszej instancji postępowań w sprawach celnych przewidzianych przepisami prawa celnego oraz w sprawach podatkowych związanych z przywozem lub wywozem towarów; 8) rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych, zapobieganie tym przestępstwom i wykroczeniom oraz ściganie ich sprawców, w zakresie określonym w Kodeksie karnym skarbowym; 9) rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw określonych w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, zapobieganie tym przestępstwom oraz ściganie ich sprawców ( a także innym przestępstwom) [P5] Postępowanie podatkowe

8 Właściwość organów podatkowych
WŁAŚCIWOŚĆ RZECZOWA Zdolność danego organu podatkowego do rozpoznania sprawy…… WŁAŚCIWOŚĆ MIEJSCOWA … na terenie danej jednostki podziału administracyjnego kraju…. WŁAŚCIWOŚĆ FUNKCJONALNA … w kierunku podjęcia rozstrzygnięcia podatkowego lub jego weryfikacji ORDYNACJA PODATKOWA Art. 18. § 1. Jeżeli w trakcie roku podatkowego lub określonego w odrębnych przepisach innego okresu rozliczeniowego nastąpi zdarzenie powodujące zmianę właściwości miejscowej organu podatkowego, organem podatkowym właściwym miejscowo za ten okres rozliczeniowy pozostaje ten organ podatkowy, który był właściwy w pierwszym dniu roku podatkowego lub okresu rozliczeniowego. Art. 18a. Jeżeli po zakończeniu roku podatkowego lub innego okresu rozliczeniowego nastąpi zdarzenie powodujące zmianę właściwości miejscowej organu podatkowego, organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawach dotyczących poprzednich lat podatkowych lub innych okresów rozliczeniowych jest organ właściwy po zaistnieniu tych zdarzeń, z zastrzeżeniem art. 18b. Art. 18b. Organy podatkowe właściwe w dniu wszczęcia postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej pozostają właściwe w sprawie, której to postępowanie lub kontrola dotyczy, chociażby w trakcie postępowania lub kontroli nastąpiło zdarzenie powodujące zmianę właściwości. [P5] Postępowanie podatkowe

9 Jak ustalić właściwy organ podatkowy?
Właściwość rzeczowa Właściwość miejscowa Określana według przepisów ustaw szczegółowych - np. ustawa o CIT art. 27 Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny. - np. ustawa o podatku leśnym Art. 6 Organem podatkowym właściwym w sprawach podatku leśnego jest wójt (burmistrz, prezydent miasta). Ustalana ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę podatnika, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej - np. ustawa o podatkach i opłatach lokalnych Art. 7. Podatek od nieruchomości (…) ustala w drodze decyzji organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. - np. ustawa o PTU Art. 3. 1. Właściwym dla podatnika organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. - np. ustawa o grach hazardowych Art. 77 Właściwość miejscową organów podatkowych ustala się według (…) siedziby organu właściwego do udzielenia zezwolenia na urządzanie loterii fantowej lub gry bingo fantowe. [P5] Postępowanie podatkowe

10 Nowe przepisy dot. właściwości organów
Art. 17b. § 1. Organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawie praw i obowiązków podatnika (płatnika, inkasenta), przejętych przez następcę prawnego, jest organ podatkowy właściwy dla następcy prawnego. § 2. Organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawach następstwa prawnego spadkobierców oraz zapisobierców jest organ właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy. Art. 18c. § 1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej może, w celu usprawnienia i przyspieszenia kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego w pierwszej instancji, wyznaczyć, w drodze postanowienia, odpowiednio naczelnika urzędu skarbowego albo dyrektora izby administracji skarbowej jako właściwego do przeprowadzenia tych kontroli lub postępowań w sprawach dotyczących podatników pozostających w zakresie właściwości miejscowej różnych organów, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa skarbowego lub konieczność zabezpieczenia dowodów jego popełnienia, z zastrzeżeniem § 2. § 2. Dyrektor izby administracji skarbowej może, w celu usprawnienia i przyspieszenia kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego, wyznaczyć, w drodze postanowienia, nadzorowanego naczelnika urzędu skarbowego jako właściwego do przeprowadzenia tych kontroli lub postępowań w sprawach dotyczących podatników pozostających w zakresie właściwości miejscowej różnych nadzorowanych naczelników, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa skarbowego lub konieczność zabezpieczenia dowodów jego popełnienia. [P5] Postępowanie podatkowe

11 Kompetencje podatkowe Ministra Finansów
Prawotwórstwo Zaniechanie poboru podatków Zwolnienie płatników z obowiązku poboru podatków Przedłużanie terminów prawa podatkowego Ogłaszanie stawki odsetek za zwłokę Ustalanie zryczałtowanego wynagrodzenia płatników i inkasentów Określanie zunifikowanych wzorów e-deklaracji i innych formularzy Sprawowanie ogólnego nadzoru w sprawach podatkowych Wydawanie ogólnych interpretacji przepisów prawa podatkowego, a także ich: zmiana, uchylenie, stwierdzenie wygaśnięcia interpretacji indywidualnej (ORD 14 e) Rozstrzyganie sporów o właściwość między nUS a nUC Kształtowanie właściwości miejscowej organów podatkowych Decyzje w sprawach stosowania cen transakcyjnych Prowadzenie Centralnego Rejestru Zastawów Skarbowych [P5] Postępowanie podatkowe

12 Kto jest stroną w postępowaniu?
ORD 133.  § 1. Stroną w postępowaniu podatkowym jest podatnik, płatnik, inkasent lub ich następca prawny, a także osoby trzecie, które z uwagi na SWÓJ INTERES PRAWNY żądają czynności organu podatkowego, do której czynność organu podatkowego się odnosi lub której interesu prawnego działanie organu podatkowego dotyczy. Art. 133a. § 1. Organizacja społeczna może w sprawie dotyczącej innej osoby, za jej zgodą, występować z żądaniem: 1) wszczęcia postępowania, 2) dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu - jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji i gdy przemawia za tym interes publiczny. § 2. Organ podatkowy, uznając żądanie organizacji społecznej za uzasadnione, postanawia o wszczęciu postępowania z urzędu lub o dopuszczeniu organizacji do udziału w postępowaniu. Na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania lub dopuszczenia do udziału w postępowaniu organizacji społecznej służy zażalenie. § 3. Organizacja społeczna uczestniczy w postępowaniu na prawach strony. [P5] Postępowanie podatkowe

13 Pełnomocnictwo podatkowe
RODZAJ PEŁNOMOCNICTWA ZAKRES USTANOWIENIE OGÓLNE (od 1 lipca 2016 r.) upoważnia do działania we wszystkich sprawach podatkowych oraz w innych sprawach należących do właściwości organów podatkowych Wyłącznie w formie dokumentu elektronicznego do Centralnego Rejestru Pełnomocnictw Ogólnych (KAS) lub za pośrednictwem Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej SZCZEGÓLNE upoważnia do działania we wskazanej sprawie podatkowej lub innej wskazanej sprawie należącej do właściwości organu podatkowego Na piśmie, w formie dokumentu elektronicznego lub ustnie do protokołu. Pełnomocnictwo wywiera skutki od momentu zawiadomienia organu podatkowego! DO DORĘCZEŃ (jeśli strona nie ma pełnomocnika ogólnego ani szczególnego, a zmienia miejsce zamieszkania na adres poza UE lub w ogóle nie ma miejsca zamieszkania w PL) Tak jak przy szczególnym TYMCZASOWE SZCZEGÓLNE (dla osoby nieobecnej tymczasowo, w sprawie nie cierpiącej zwłoki) Wyznacza z urzędu organ podatkowy; w pierwszej kolejności członek rodziny osoby nieobecnej (pod warunkiem jego zgody), w drugiej – adwokat, radca prawny, doradca podatkowy [P5] Postępowanie podatkowe

14 Jak wszcząć postępowanie?
na żądanie strony [zasada skargowości] [ przykłady: o ulgę w spłacie podatku, o stwierdzenie nadpłaty, wszystkie odwoławcze] moment wszczęcia: dzień doręczenia żądania organowi UWAGI: 1. wniosek = żądanie merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy; strona sama nadaje bieg sprawie 2. organ nie może odmówić wszczęcia, ani zaniechać czynności procesowych; powinien od razu przystąpić do procedowania, bez potrzeby wydawania jakiegoś potwierdzającego aktu Minimum formy (ORD 168 par.2): 1.nadawca 2. NIP / PESEL / nr i seria paszportu 3.adres 4. treść 5. podpis ORD 181a.  § 1. Podanie lub deklaracja odwzorowane cyfrowo są równoważne pod względem skutków prawnych podaniu i deklaracji złożonym w formie pisemnej. z urzędu, w formie postanowienia [ zasada oficjalności] [przykłady: nieujawnione dochody do opodatkowania PIT, odpowiedzialność osób trzecich, zabezpieczenie zobowiązań] moment wszczęcia: dzień doręczenia postanowienia stronie ZASADY DORĘCZANIA PISM PODATKOWYCH: PRZEZ: pocztę, pracowników organów podatkowych, upoważnione osoby albo za urzędowym poświadczeniem odbioru ( e-doręczenia) KOMU?: stronie lub jej przedstawicielowi GDZIE?: pod adresem miejsca zamieszkania lub adresem do doręczeń, w siedzibie organu podatkowego, w miejscu zatrudnienia lub prowadzenia DG, ostatecznie – w każdym miejscu, gdzie się adresata zastanie ( ORD 148) DORĘCZENIE ZASTĘPCZE: w przypadku nieobecności adresata w miejscu zamieszkania / pod adresem do doręczeń - pełnoletniemu domownikowi, sąsiadowi, zarządcy domu, dozorcy, gdy ten zobowiąże się oddać i podpisze pokwitowanie, a doręczyciel zostawi informację o doręczeniu (ORD 149) [P5] Postępowanie podatkowe

15 Inne zasady doręczenia
Art. 151.  § 1. Osobom prawnym oraz jednostkom organizacyjnym niemającym osobowości prawnej pisma doręcza się w lokalu ich siedziby lub w miejscu prowadzenia działalności - osobie upoważnionej do odbioru korespondencji lub prokurentowi. Art. 151a.  § 1. Jeżeli podany przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej adres jej siedziby nie istnieje, został wykreślony z rejestru lub jest niezgodny z odpowiednim rejestrem i nie można ustalić miejsca prowadzenia działalności, pismo doręcza się osobie fizycznej upoważnionej do reprezentowania adresata, także wtedy gdy reprezentacja ma charakter łączny z innymi osobami. § 2. W razie niemożności ustalenia adresu osoby fizycznej upoważnionej do reprezentowania adresata, pismo pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Art. 153. § 1.  Jeżeli adresat odmawia przyjęcia pisma doręczanego mu w sposób określony w art. 144 § 1 pkt 1, pismo zwraca się nadawcy z adnotacją o odmowie jego przyjęcia i datą odmowy. Pismo wraz z adnotacją pozostawia się w aktach sprawy. § 2. W przypadkach, o których mowa w § 1, uznaje się, że pismo doręczone zostało w dniu odmowy jego przyjęcia przez adresata FIKCJA DORĘCZENIA: (ORD 150) W razie niemożności doręczenia pisma w sposób wskazany w art. 148 § 1 lub art. 149: 1) operator pocztowy przechowuje pismo przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej - w przypadku doręczania pisma przez operatora pocztowego; 2) pismo składa się na okres 14 dni w urzędzie gminy (miasta) - w przypadku doręczania pisma przez pracownika organu podatkowego lub przez inną upoważnioną osobę. § 2.  Zawiadomienie o pozostawaniu pisma w miejscu określonym w § 1, wraz z informacją o możliwości jego odbioru w placówce pocztowej albo w urzędzie gminy w terminie 7 dni od dnia pozostawienia zawiadomienia, umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania adresata, lub miejsca wskazanego jako adres do doręczeń w kraju, na drzwiach jego biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe bądź w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata. § 3.  W przypadku niepodjęcia pisma w terminie, o którym mowa w § 2, pozostawia się powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru pisma w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia pierwszego zawiadomienia o złożeniu pisma w placówce pocztowej albo w urzędzie gminy. § 4.  W przypadku niepodjęcia pisma, doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa w § 1, a pismo pozostawia się w aktach sprawy. [P5] Postępowanie podatkowe

16 [P5] Postępowanie podatkowe
E – doręczenia Art. 144a. § 1. Doręczanie pism następuje za pomocą środków komunikacji elektronicznej, jeżeli strona spełni jeden z następujących warunków: 1) złoży podanie w formie dokumentu elektronicznego przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu podatkowego lub portal podatkowy; 2) wniesie o doręczenie za pomocą środków komunikacji elektronicznej i wskaże organowi podatkowemu adres elektroniczny; 3) wyrazi zgodę na doręczanie pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej i wskaże organowi podatkowemu adres elektroniczny. Art. 152a. § 1. W celu doręczenia pisma w formie dokumentu elektronicznego organ podatkowy przesyła na adres elektroniczny adresata zawiadomienie zawierające: 1) informację, że adresat może odebrać pismo w formie dokumentu elektronicznego; 2) wskazanie adresu elektronicznego, z którego adresat może pobrać pismo (…); 3) pouczenie dotyczące sposobu odbioru pisma, a w szczególności sposobu identyfikacji pod wskazanym adresem elektronicznym w systemie teleinformatycznym organu podatkowego oraz informację o wymogu podpisania urzędowego poświadczenia odbioru (…) § 2. W przypadku nieodebrania pisma w formie dokumentu elektronicznego w sposób określony w § 1 pkt 3, organ podatkowy po upływie 7 dni, licząc od dnia wysłania zawiadomienia, przesyła powtórne zawiadomienie o możliwości odebrania tego pisma. § 3. W przypadku nieodebrania pisma doręczenie uważa się za dokonane po upływie 14 dni, licząc od dnia przesłania pierwszego zawiadomienia. [P5] Postępowanie podatkowe

17 Zasady postępowania podatkowego
LEGALNOŚCI ORD 120. Organy podatkowe działają na podstawie przepisów prawa norma konstytucyjna, skierowana do WSZYSTKICH ORGANÓW administracji publicznej dotyczy przepisów prawa POWSZECHNIE OBOWIĄZUJĄCEGO zarówno materialnego, jak i formalnego ma zastosowanie do WSZYSTKICH CZYNNOŚCI urzędowych (podejmowanie decyzji podatkowych, postępowanie dowodowe, uznanie administracyjne) BUDOWANIA ZAUFANIA DO ORGANÓW PODATKOWYCH – ORD 121, 125, 126 pełna i prawdziwa informacja o przepisach podatkowych (ale : IGNORANTIA IURIS NEMINEM EXCUSAT) IN DUBIO PRO TRIBUTARIO ( ORD 2a: Niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika) Przekonywanie podatnika, zamiast grożenia mu przymusem administracyjnym Kultura + profesjonalizm + życzliwość + cierpliwość urzędników Szybkość postępowania (TERMINY!!!) Wyłączanie pracowników [iudex suspectus, iudex inhabilis] [P5] Postępowanie podatkowe

18 Ochrona praw podatnika = budowanie zaufania do organów podatkowych
USTAWOWE TERMINY ZAŁATWIANIA SPRAW PRZEZ ORGANY PODATKOWE BEZWGLĘDNE: 1 mc ( w I instancji) 2 mc ( w I instancji w skomplikowanej sprawie) 2 mc ( w II instancji) 3 mc ( w II instancji, gdy przeprowadza się rozprawę) WZGLĘDNE: Niezwłocznie (natychmiast) Bez zbędnej zwłoki (bez nieuzasadnionego opóźniania) PRZESŁANKI WYŁĄCZENIA PRACOWNIKÓW ORGANÓW PODATKOWYCH Funkcjonariusz Służby Celno-Skarbowej, pracownik urzędu gminy (miasta), izby administracji skarbowej, Krajowej Informacji Skarbowej, urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz członek SKO, a także naczelnik urzędu skarbowego ( ORD 130 – 132) Iudex suspectus ( sędzia stronniczy) gdy sprawa dotyczy jego samego gdy wcześniej brał udział w tej sprawie osobisty stosunek do strony postępowania Iudex inhabilis ( sędzia niegodny) wszczęcie p-ko niemu postępowania karnego lub dyscyplinarnego [P5] Postępowanie podatkowe

19 Ochrona praw podatnika = urzędowe interpretacje podatkowe (1)
INTERPRETACJA OGÓLNA INTERPRETACJA INDYWIDUALNA Minister Finansów KTO WYDAJE? Od 1 marca 2017 roku (KAS): Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej oraz wójt, burmistrz, prezydent miasta ( w podatkach samorządowych) Zgodnie z prawem nie mogą tego robić organy administracji publicznej. KTO WNIOSKUJE? „zainteresowany” w swej indywidualnej sprawie w której nie toczy się: ◊ postępowanie podatkowe ◊ kontrola podatkowa ◊ kontrola skarbowa ◊ RES IUDICATA kto oszuka – (1) naraża się na odpowiedzialność, jak za składanie fałszywych zeznań, (2) interpretacja wydana w takiej sprawie nie wywołuje skutków prawnych Interpretacja zawiera opis zagadnienia, wyjaśnienie sposobu stosowania interpretacji do tego zagadnienia i uzasadnienie prawne FORMALNOŚCI Wnioskodawca musi przedstawić: ● STAN FAKTYCZNY ● PYTANIE ● WŁASNĄ OCENĘ PRAWNĄ [ bo to nie jest porada prawna] Opłata: 40 złotych ( przy sprawach dot. podatków państwowych), taka sama przy wniosku o interpretację ogólną (istnieje możliwość zwrotu opłaty) Brak przepisów co do wysokości opłaty za interpretację W, B, Pr M. Nieokreślony w przepisach; wydanie może nastąpić z urzędu lub na wniosek TERMIN WYDANIA Bez zbędnej zwłoki, nie później niż 3 miesiące od otrzymania wniosku Zgodnie bowiem z ORD 14 o = „MILCZĄCA INTERPRETACJA” = gdy nastąpi przekroczenie terminu do wydania INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ, uznaje się, że została wydana interpretacja uznająca prawidłowość stanowiska wnioskodawcy W Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów oraz w Biuletynie Informacji Publicznej PUBLIKACJA ● przesyłana organowi podatkowemu v organowi kontroli skarbowej, który uczestniczył w danej sprawie ● publikacja w Biuletynie Informacji Publicznej ( z „wymazaniem” danych osobowych podatnika) [P5] Postępowanie podatkowe

20 Ochrona praw podatnika = urzędowe interpretacje podatkowe (2)
Interpretacja podatkowa nie jest źródłem prawa, ani decyzją administracyjną Interpretacje urzędowe nie są wiążące: … dla podatnika, który może zachować się sprzecznie z ich wskazówkami, … dla organów podatkowych, które mogą wydać decyzję wbrew wskazaniom interpretacji … dla sądów administracyjnych, które rozpatrując wniosek podatnika mogą zmienić urzędową interpretację Niekorzystną interpretację podatkową podatnik może zaskarżyć do WSA. Obowiązuje zasada, że zastosowanie się podatnika do interpretacji (przed jej zmianą, wygaśnięciem lub uchyleniem) nie może mu szkodzić (ORD 14 K) Art. 14l. W przypadku gdy skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce przed opublikowaniem interpretacji ogólnej lub przed doręczeniem interpretacji indywidualnej, zastosowanie się do tej interpretacji NIE ZWALNIA Z OBOWIĄZKU ZAPŁATY PODATKU. Art. 14m. § 1. Zastosowanie się do interpretacji, która następnie została zmieniona lub nie została uwzględniona w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej, POWODUJE ZWOLNIENIE Z OBOWIĄZKU ZAPŁATY PODATKU w zakresie wynikającym ze zdarzenia będącego przedmiotem interpretacji, jeżeli: 1) zobowiązanie nie zostało prawidłowo wykonane w wyniku zastosowania się do interpretacji, która uległa zmianie, lub interpretacji nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej oraz 2) skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce po opublikowaniu interpretacji ogólnej albo po doręczeniu interpretacji indywidualnej. [P5] Postępowanie podatkowe

21 Grupowy wniosek o interpretację
Art. 14b. § 1.   Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). § 2a. Przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną nie mogą być przepisy prawa podatkowego regulujące właściwość oraz uprawnienia i obowiązki organów podatkowych. Art. 14r.  § 1. Z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej może wystąpić dwóch lub więcej zainteresowanych uczestniczących w tym samym zaistniałym stanie faktycznym albo mających uczestniczyć w tym samym zdarzeniu przyszłym (wniosek wspólny). § 2. Zainteresowani wskazują we wniosku wspólnym jeden podmiot, który jest stroną postępowania w sprawie interpretacji, oraz składają oświadczenie, o którym mowa w art. 14b § 4. § 3. Interpretację indywidualną lub postanowienie w sprawie doręcza się podmiotowi wskazanemu jako strona. Pozostałym zainteresowanym doręcza się odpis interpretacji lub postanowienia. § 4. Opłata za wniosek wspólny jest ustalana jako iloczyn kwoty określonej zgodnie z art. 14f i liczby zainteresowanych wskazanych we wniosku. [P5] Postępowanie podatkowe

22 Inne zasady postępowania podatkowego
ORD 126: zasada pisemności ( v załatwiania spraw w formie dokumentu elektronicznego, jeśli przepisy szczególne nie stanowią inaczej) ORD 127: zasada dwuinstancyjności ORD 128: zasada trwałości decyzji ostatecznych Co to są decyzje ostateczne? zapadłe w ostatniej instancji, wszystkie od których nie służy odwołanie, jeśli w wyznaczonym terminie nie wniesiono odwołania, a terminu tego nie przywrócono. ORD 129: zasada jawności tylko dla stron ORD 123: zasada ( zapewnienia przez organ podatkowy) czynnego udziału stron w postępowaniu przejawia się m.in. w: obowiązku organu podatkowego zawiadamiania stron o wszczęciu postępowania, prawie do wielokrotnego przeglądania akt sprawy + robienie xero, notatek, prawie żądania przeprowadzania dowodu, prawie obecności w czasie przeprowadzania dowodów, prawie wypowiedzenia się co do materiału dowodowego przed wydaniem decyzji (ORD 200) [P5] Postępowanie podatkowe

23 Zasady postępowania dowodowego
ORD 123: ZASADA PRAWDY OBIEKTYWNEJ nakaz rozpatrzenia wszystkich dowodów, zagwarantowanie stronom prawa przeprowadzania wniosków dowodowych, udokumentowany stan faktyczny powinien stanowić pełną i logicznie spójną całość ……..wszystko po to, by odtworzyć rzeczywisty obraz sprawy i trafnie zastosować przepisy prawa ORD 180: ZASADA OTWARTEGO KATALOGU DOWODÓW ORD 187: ZASADA SWOBODNEJ OCENY DOWODÓW ORD 182: OBOWIĄZEK UCHYLENIA TAJEMNICY BANKOWEJ NA ŻĄDANIE ORGANU PODATKOWEGO ORD 193: ZASADA DOMNIEMANIA RZETELNOŚCI I NIEWADLIWOŚCI KSIĄG PODATKOWYCH ORD 194: ZASADA DOMNIEMANIA PRAWIDŁOWOŚCI FORMALNEJ DOKUMENTÓW URZĘDOWYCH DOMNIEMANIE = zakaz określania w postępowaniu podatkowym elementów mających wpływ na wysokość podatku bez uprzedniego stwierdzenia prowadzenia ksiąg w sposób wadliwy lub nierzetelny lub bez wcześniejszego zakwestionowania prawdziwości dokumentów urzędowych ORD 293: OBOWIĄZEK ZACHOWANIA TAJEMNICY SKARBOWEJ w aktach postępowania podatkowego w indywidualnych dokumentach w wynikach kontroli podatkowej Dane te ujawnia się tylko na żądanie określonym organom Złamanie tajemnicy skarbowej – zob. ORD 306 [P5] Postępowanie podatkowe

24 [P5] Postępowanie podatkowe
Decyzja podatkowa Decyzja = indywidualny akt administracyjny, który kształtuje sytuację materialnoprawną strony postępowania albo kończy postępowanie przez rozstrzygnięcie, które wywołuje skutki procesowe powodujące zakończenie sprawy. Elementy decyzji podatkowej ORD 210. § 1. DECYZJA ZAWIERA: 1] OZNACZENIE ORGANU PODATKOWEGO, (funkcja informacyjna, służy do weryfikacji właściwości miejscowej, rzeczowej i instancyjnej; jeżeli niewłaściwy organ wydał tę decyzję – przesłanka stwierdzenia jej nieważności) 2] DATĘ JEJ WYDANIA, ( funkcja informacyjna, ale jej brak nie jest istotny dla skutków prawnych decyzji) 3] OZNACZENIE STRONY (brak taki może mieć charakter pozorny, gdy z treści decyzji wynika jednoznacznie, do kogo ona się odnosi; chyba że decyzja jest skierowana do osoby niebędącej stroną – wówczas: przesłanka stwierdzenia jej nieważności) 4] POWOŁANIE PODSTAWY PRAWNEJ, (w sposób precyzyjny, z dokładnością do konkretnej jednostki podziału przepisu prawnego – art., ust, §) 5] ROZSTRZYGNIĘCIE, (tzw. osnowa decyzji, kwintesencja decyzji – jasne i precyzyjne, jednoznaczne i pełne; musi być tak sformułowane, aby wyraźnie z niej wynikało jakie obowiązki, za jaki okres i w jakiej kwocie zostały nałożone na adresata decyzji) 6] UZASADNIENIE FAKTYCZNE I PRAWNE (ORD 210 § 4) 7] POUCZENIE O TRYBIE ODWOŁAWCZYM - JEŻELI OD DECYZJI SŁUŻY ODWOŁANIE, 8] PODPIS OSOBY UPOWAŻNIONEJ, Z PODANIEM IMIENIA I NAZWISKA ORAZ STANOWISKA SŁUŻBOWEGO [P5] Postępowanie podatkowe

25 [P5] Postępowanie podatkowe
Odwołania od decyzji TREŚĆ ODWOŁANIA: ZARZUT ŻĄDANIE DOWÓD NA POPARCIE ZARZUTU CECHY ODWOŁANIA: DEWOLUTYWNE (przeniesienie sprawy do organu wyższego stopnia, wyjątek – ORD 221 a) ZAKAZ REFORMATIONIS IN PEIUS, chyba że decyzja RAŻĄCO narusza prawo lub interes publiczny SUSPENSYWNE – zależy od rodzaju decyzji (slajd obok) 3 A. decyzja nieostateczna ( np. gdy nie upłynął jeszcze termin odwołania lub gdy w ciągu 14 dni strona wniosła odwołanie), nakładająca na stronę obowiązek podlegający wykonaniu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji ( a takim są wpłaty danin publicznych), nie podlega wykonaniu, chyba że decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności. [ORD 239 b] 3 B. decyzja ostateczna podlega wykonaniu, chyba że wstrzymano jej wykonanie. [ORD 239 f] [P5] Postępowanie podatkowe

26 Schemat procedury odwoławczej
Max. 14 dni Max. 1 mc. Doręczenie decyzji organu podatkowego Wniesienie odwołania do organu podatkowego Wydanie nowej decyzji ( tryb autokontroli) Organ odwoławczy Max. 2 m-ce Utrzymanie w mocy decyzji organu 1 inst. Uchylenie decyzji organu 1 instancji Umorzenie postępowania odwoławczego + wydanie nowej decyzji + zwrot sprawy do organu 1 inst. + umorzenie całego postępowania [P5] Postępowanie podatkowe

27 Stwierdzenie nieważności decyzji
Niektóre przesłanki (ORD 247) 1. Decyzja wydana z naruszeniem przepisów o właściwości 2. …lub bez podstawy prawnej 3. ….lub z rażącym naruszeniem prawa 4. Decyzja dotyczy sprawy już rozstrzygniętej decyzją ostateczną 5. Decyzja skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie 6. Decyzja niewykonalna trwale Wszczęcie postępowania Z urzędu lub na wniosek strony Przed organem wyższej instancji Nowe decyzje 1. Decyzja o STWIERDZENIU NIEWAŻNOŚCI dotychczasowej decyzji 2. DECYZJA o ODMOWIE STWIERDZENIA NIEWAŻNOŚC DECYZJI dotychczasowej – jeśli nie potwierdzi się istnienie przesłanek, 3. DECYZJA o ODMOWIE STWIERDZENIA NIEWAŻNOŚCI DECYZJI dotychczasowej z powodu upływu terminów przedawnienia [P5] Postępowanie podatkowe

28 Wznowienie postępowania
Niektóre przesłanki (ORD 240) 1. Fałszywe dowody 2. Strona bez swej winy nie brała udziału w postępowaniu 3. Decyzja wydana w wyniku przestępstwa albo bez stanowiska innego organu 4. Decyzję wydano na podstawie innej decyzji / orzeczenia sądu, które następnie zostało zmienione w sposób mogący mieć wpływ na treść wydanej decyzji 5. Decyzja wydana na podstawie przepisu uznanego przez TK za niezgodny z Konstytucją Wszczęcie postępowania Z urzędu lub na wniosek strony Przed organem, który wydał decyzję o ostatniej instancji ( orzekał jako ostatni w tej sprawie) Nowe decyzje 1. Decyzja o UCHYLENIU DECYZJI dotychczasowej i orzeczenie AD REM lub umorzenie postępowania w sprawie 2. DECYZJA o ODMOWIE UCHYLENIA DECYZJI dotychczasowej – jeśli nie potwierdzi się istnienie przesłanek, 3. DECYZJA o ODMOWIE UCHYLENIA DECYZJI dotychczasowej, jeśli w wyniku uchylenia mogłaby zostać wydana tylko taka sama decyzja jak dotychczasowa lub jeśli nie można wydać nowej decyzji z powodu przedawnienia [P5] Postępowanie podatkowe

29 Inne procedury podatkowe (wybór)
Postępowanie w sprawie wydawania zaświadczeń Postępowanie w sprawie wymiany informacji podatkowej z innymi państwami UE Nie rozstrzyga się w nim o prawach i obowiązkach strony, a jedynie w sposób urzędowy potwierdza dany stan faktyczny lub prawny ( np. rejestracja podatnika podatku akcyzowego, certyfikat rezydencji) Nie ma tu żadnych decyzji, a jedynie zaświadczenia stanowiące urzędowy dowód tego, co zostało w nich potwierdzone ( np. zaświadczenie o braku zaległości podatkowych) Zaświadczenie wydaje się w granicach wniosku bez zbędnej zwłoki, max. w ciągu 7 dni od dnia jego złożenia Obowiązek wymiany informacji wynika z DYREKTYW UE oraz z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania Warunkiem wydania takich informacji jest to, że ich wykorzystanie nastąpi na zasadach określonych w w/w umowach ( wzajemność, poufność, terminy) Właściwym organem jest Szef KAS Informacje przekazywane : wszelkie istotne dla prawidłowego określenia podstaw opodatkowania i wysokości zobowiązania podatkowego w zakresie: opodatkowania dochodu, majątku lub kapitału, a także składek ubezpieczeniowych [P5] Postępowanie podatkowe

30 [P5] Postępowanie podatkowe
Kontrola podatkowa (podstawa prawna: art. 281 – 292 Ordynacji podatkowej) CEL KONTROLI Sprawdzenie wywiązywania się z obowiązków podatkowych, a także uprawnień podatkowych, jeśli były one warunkowe ( np. niektóre preferencje podatkowe) KTO PODLEGA KONTROLI? Podatnicy, płatnicy, inkasenci, następcy prawni podatnika. Zgoda podmiotu kontrolowanego nie jest w żadnym przypadku potrzebna. On lub osoba przez niego wskazana ma prawo asystowania przy czynnościach kontrolnych ( ORD 285) KTO WYKONUJE KONTROLĘ? pracownicy urzędów skarbowych – za upoważnieniem Naczelnika US pracownicy urzędów gminy, miasta, starostwa, urzędu marszałkowskiego – za upoważnieniem wójta, burmistrza, starosty, marszałka województwa Minister Finansów – gdy chodzi o sprawdzenie stosowania metody ustalania cen transakcyjnych PRZEBIEG KONTROLI Zawiadomienie o kontroli ( zbędne przy tzw. „nagłej kontroli” – ORD 282 C - np. gdy chodzi o zatajenie dochodów przed fiskusem lub podmiot kontrolowany był już uprzednio karany) Wszczęcie kontroli : doręczenie upoważnienia do przeprowadzenia kontroli + legitymacji służbowej (niekiedy – tylko sama legitymacja, ORD 284 A) Właściwa kontrola podatkowa (wstęp do budynków, żądanie okazania dokumentów, za zgodą prokuratora dokonanie oględzin miejsca; można korzystać z asysty służb mundurowych); kontrola powinna być zakończona bez zbędnej zwłoki, najpóźniej z upływem przewidywanego terminu, zawartego w upoważnieniu Protokół pokontrolny, doręczany kontrolowanemu 14 dni dla kontrolowanego na złożenie wyjaśnień/ zastrzeżeń 14 dni dla kontrolującego na ustosunkowanie się do wyjaśnień / zastrzeżeń [P5] Postępowanie podatkowe

31 KAS: kontrola celno – skarbowa (1)
Zakres kontroli Prawo podatkowe Prawo celne Prawo dewizowe Prawo hazardowe Oświadczenia majątkowe funkcjonariuszy KAS Niektóre przepisy sanitarne Niektóre przepisy drogowe Miejsce kontroli Urząd celno - skarbowy Siedziba / miejsce zamieszkania kontrolowanego Miejsce przechowywania ksiąg / dokumentów Miejsce prowadzenia działalności przez kontrolowanego [P5] Postępowanie podatkowe

32 KAS: kontrola celno – skarbowa (2)
Protokół czynności kontrolnych Wynik kontroli 14 dni dla kontrolowanego na korektę deklaracji podatkowej W braku korekty lub dalszego jej kwestionowania przez UCS – postępowanie podatkowe Zakończenie kontroli Przesłuchanie Przeszukanie osób Rewizja towarów Oględziny Wgląd do dokumentów Kontrola paliwa Otwarcie przesyłek Zamknięcie urzędowe Konwój towarów Strzeżenie towarów Użycie broni palnej i środków bezpośredniego przymusu Kontrola operacyjna (art. 118 ustawy o KAS) Uprawnienia funkcjonariuszy: Powinna zostać zakończona bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu 3 miesięcy od wszczęcia (art. 63 ustawy o KAS) Czas trwania kontroli Następuje z urzędu Dokument: upoważnienie do kontroli (doraźne albo stałe) i / lub legitymacja służbowa funkcjonariusza (tzw. „nagła kontrola”) Wszczęcie kontroli [P5] Postępowanie podatkowe

33 [P5] Postępowanie podatkowe
KAS: audyt A. gospodarowania środkami europejskimi B. gospodarowania innymi środkami publicznymi, z wyłączeniem badania celowości wykorzystania dochodów własnych i subwencji ogólnej JST C. wykorzystania i rozporządzania mieniem państwowym D. prawidłowości prywatyzacji mienia Skarbu Państwa; E. wypełniania zobowiązań wynikających z udzielonych przez Skarb Państwa poręczeń i gwarancji Zakres audytu : ocena 1. JSFP oraz wszystkie inne podmioty przekazujące, otrzymujące i wydatkujące środki europejskie 2. Spółki z udziałem SP 3. Beneficjenci gwarancji i poręczeń udzielonych przez Skarb Państwa Zakończenie audytu 1. Sprawozdanie 2. Opinia 3. Zalecenie + 3 m-ce dla kontrolowanego na sporządzenie protokołu, jak wykorzystał te uwagi ze strony UCS Audytowani [P5] Postępowanie podatkowe