Różnicowanie się gimnazjów w dużych miastach

Prezentacja na temat: "Różnicowanie się gimnazjów w dużych miastach"— Zapis prezentacji:

1 Różnicowanie się gimnazjów w dużych miastach
Roman Dolata

2 Edukacja a nierówności społeczne
Wykluczenie: ilu uczniów opuszcza szkoły bez minimalnych kompetencji intelektualnych potrzebnych do współtworzenia wspólnoty społecznej, politycznej i gospodarczej oraz udanego życia prywatnego? Determinacja statusowa: na ile osiągnięcia szkolne są wyznaczane przez pochodzenie społeczne ucznia? Zróżnicowanie systemu szkół: czy system szkolny daje wszystkim uczniom równe szanse na dobre wykształcenie?

3 Zróżnicowanie szkół ze względu na osiągnięcia szkolne
niezróżnicowany system szkół

4 Zróżnicowanie szkół ze względu na osiągnięcia szkolne
niezróżnicowany system szkół zróżnicowany system szkół

5 Potencjalne mechanizmy odpowiedzialne za różnicowanie się szkół ze względu na wyniki nauczania
- Segregacje przestrzenne. Jeżeli dany system szkół funkcjonuje w społeczeństwie o rosnącym poziomie segregacji przestrzennych, to mimo jednolitości systemu oświaty, wskaźnik zróżnicowania międzyszkolnego będzie rósł. - Autoselekcja i selekcja uczniów na progu szkoły. Mechanizmy quasi-rynkowe, wprowadzone często pod hasłem rodzicielskiego prawa do wyboru szkoły, uruchamiają na progach szkolnych procesy autoselekcji i selekcji, które mogą nasilać procesy różnicowania się szkół ze względu na skład społeczny a przez to na osiągnięcia. - Rozwój sektora szkół prywatnych. - Autoselekcja i selekcja nauczycieli i związane z tym różnicowanie się efektywności nauczania.

6 Konsekwencje procesu różnicowania się gimnazjów
Hipoteza 1: zyskują wszyscy uczniowie dzięki sortowaniu uczniów na „wejściu” jest możliwe lepsze dopasowanie nauczania do możliwości i potrzeb uczniów rywalizacja między szkołami zwiększa zaangażowanie wszystkich nauczycieli Hipoteza 2: zyskują najlepsi, wzrasta zróżnicowanie wyników rywalizacja między szkołami zwiększa potencjał zwycięskich szkół, słabsze podupadają, ale nie są likwidowane efekt rówieśników Hipoteza 3: rozkład wyników nie zmienia się - występuje silniejsze sortowanie uczniów „na wejściu”, ale rozkład wyników pozostaje bez zmian

7 Zróżnicowanie międzyszkolne w pespektywie międzynarodowej: PISA 2009, czytanie

8 Wykorzystane dane W analizach wykorzystano dane ogólnokrajowe z części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego (GH) dla lat oraz trzy panele danych sprawdzian -> egzamin gimnazjalny (GH): > 2005, > 2012, > Egzaminy gimnazjalne są standaryzowanymi testami ogólnokrajowymi. Kolejne edycje nie są wyrażane na tej samej skali, a wyniki są przedstawiane w postaci surowej liczby punktów. W związku z tym przed analizami wyniki surowe dla każdego roku znormalizowano (metoda Bloma) i wystandaryzowano (średnia w kraju 100, odchylenie standardowe 15). W zakresie trafności jedynym sposobem zapewniania stałości treściowej testów jest dość szczegółowy plan testów. W 2012 roku ten plan w znaczący sposób uległ zmianie, co może zaburzać wyniki analizy trendu w zakresie zróżnicowania międzyszkolnego. Wartości współczynnika rzetelności alfa Cronbacha dla części humanistycznej testów gimnazjalnych w latach wahały się od 0,78 do 0,89. Jak na testy wysokiej stawki rzetelność jest zbyt niska, ale dla celów naszej analizy wystarczająca. Występują znaczące wahania w rzetelności, ale nie są one skorelowane z trendem w zakresie zróżnicowania międzyszkolnego.

9 Normalizacja i standaryzacja
wyniki standaryzowane

10 Metoda analizy zróżnicowania
Obliczenie wskaźnika międzyszkolnego zróżnicowania wyników nauczania to klasyczny problem dekompozycji wariancji. Najpierw podzielono gimnazja ze względu na lokalizację na 4 grupy: wieś, miasta do 20 tysięcy, miasta od 20 do 100 tysięcy i miasta ponad 100 tysięcy mieszkańców. Następnie oddzielnie dla każdej grupy gimnazjów całkowitą wariancję wyników testu egzaminacyjnego rozłożono na trzy części: wariancję wewnątrzszkolną, wariancję międzyszkolną i wariancję między gminami/dzielnicami. Następnie wariancję międzyszkolną podzielono przez wariancję całkowitą, a wynik wyrażono w procentach. Interesujący nas zatem wskaźnik mówi nam, jaki odsetek wariancji całkowitej to wariancja międzyszkolna. W analizach użyto trzypoziomowych modeli pustych, a składniki wariancji szacowano metodą full maximum likelihood przy użyciu oprogramowania do analiz hierarchicznych HLM 6.0.

11 Zróżnicowanie międzygminne, międzyszkolne i wewnątrzszkolne wyników egzaminu gimnazjalnego (GH) w segmencie szkół zlokalizowanych na wsi

12 Zróżnicowanie międzygminne, międzyszkolne i wewnątrzszkolne wyników egzaminu gimnazjalnego (GH) w segmencie szkół zlokalizowanych w małych miastach (do 20 tysięcy mieszkańców)

13 Zróżnicowanie międzygminne, międzyszkolne i wewnątrzszkolne wyników egzaminu gimnazjalnego (GH) w segmencie szkół zlokalizowanych w średnich miastach (od 20 do 100 tysięcy mieszkańców)

14 Zróżnicowanie międzygminne, międzyszkolne i wewnątrzszkolne wyników egzaminu gimnazjalnego (GH) w segmencie szkół zlokalizowanych w dużych miastach (ponad 100 tysięcy)

15 Mechanizm zjawiska

16 Przypadek 1: Kraków Procesy rekrutacji na progu gimnazjum (sprawdzian) i zróżnicowanie gimnazjów (egzamin gimnazjalny) podstawowa 2002 gimnazjum rekrutacja nauczanie sprawdzian egzamin gim. (GH)

17 Przypadek 1: Kraków Procesy rekrutacji na progu gimnazjum

18 Przypadek 2: Łódź Procesy rekrutacji na progu gimnazjum

19 Przypadek 3: Wrocław Procesy rekrutacji na progu gimnazjum

20 Sektor niepublicznych gimnazjów: odsetek uczniów, różnica między średnim wynikiem szkół publicznych i niepublicznych

21 Konsekwencje zjawiska

22 Przypadek 1: Kraków Parametry rozkładu wyników sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego (GH)

23 Przypadek 2: Łódź Parametry rozkładu wyników sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego (GH)

24 Przypadek 3: Wrocław Parametry rozkładu wyników sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego (GH)