WIELOFUNKCYJNY ROZWÓJ TERENÓW WIEJSKICH OPRACOWAŁA: ANNA BARCZYK.

Prezentacja na temat: "WIELOFUNKCYJNY ROZWÓJ TERENÓW WIEJSKICH OPRACOWAŁA: ANNA BARCZYK."— Zapis prezentacji:

1 WIELOFUNKCYJNY ROZWÓJ TERENÓW WIEJSKICH OPRACOWAŁA: ANNA BARCZYK

2 Wielofunkcyjny rozwój wsi Według Kłodzińskiego to umiejętne wkomponowanie w przestrzeń wiejską dodatkowych funkcji pozarolniczych

3 Wielofunkcyjny rozwój wsi Jest to polityka wspierania procesu tworzenia pozarolniczych miejsc pracy na Jest to polityka wspierania procesu tworzenia pozarolniczych miejsc pracy na obszarach wiejskich i zmniejszania uzależnienia mieszkańców wsi od dochodów rolniczych. Proces ten nazywa się niekiedy „dezagraryzacją wsi". obszarach wiejskich i zmniejszania uzależnienia mieszkańców wsi od dochodów rolniczych. Proces ten nazywa się niekiedy „dezagraryzacją wsi".

4 Dywersyfikacja wsi Dywersyfikacja terenów wiejskich to wprowadzanie na nich nowych, dotychczas nie wytwarzanych wyrobów i nie świadczonych usług realizowanych z wykorzystaniem dotychczasowych lub odmiennych technologii, mających charakter nierolniczy. Dywersyfikacja terenów wiejskich to wprowadzanie na nich nowych, dotychczas nie wytwarzanych wyrobów i nie świadczonych usług realizowanych z wykorzystaniem dotychczasowych lub odmiennych technologii, mających charakter nierolniczy.

5 Podstawowa zasada dywersyfikacji wsi: Odejście od monofunkcyjnego charakteru obszarów wiejskich zdominowanych przez rolnictwo i produkcję rolnicząOdejście od monofunkcyjnego charakteru obszarów wiejskich zdominowanych przez rolnictwo i produkcję rolniczą

6 Warunek konieczny Partycypacja społeczna mieszkańców wsi

7 Cele wielofunkcyjnego rozwoju wsi: Zmniejszenie bezrobocia na wsiZmniejszenie bezrobocia na wsi Stworzenie nowych miejsc pracyStworzenie nowych miejsc pracy Zapobieganie migracjom (szczególnie młodych ludzi) ze wsi do miastZapobieganie migracjom (szczególnie młodych ludzi) ze wsi do miast Poprawa jakości życia ludności wiejskiejPoprawa jakości życia ludności wiejskiej Zwiększenie atrakcyjności wsiZwiększenie atrakcyjności wsi Rozwój przedsiębiorczościRozwój przedsiębiorczości

8 Bariery dla rozwoju wielofunkcyjnego: Brak świadomości mieszkańców wsi w dziedzinach przedsiębiorczości, biznesu, pozyskiwania funduszyBrak świadomości mieszkańców wsi w dziedzinach przedsiębiorczości, biznesu, pozyskiwania funduszy Niewykształcona społeczność lokalnaNiewykształcona społeczność lokalna Przywiązanie do tradycji, obawy związane ze zmianamiPrzywiązanie do tradycji, obawy związane ze zmianami Dominująca ilość ludzi w wieku poprodukcyjnymDominująca ilość ludzi w wieku poprodukcyjnym Utrudnienia ze strony organów administracji publicznejUtrudnienia ze strony organów administracji publicznej Brak środków finansowych na rozwój terenów wiejskichBrak środków finansowych na rozwój terenów wiejskich Niechęć do nowych technologiiNiechęć do nowych technologii

9 Funkcje pozarolnicze umożliwiające rozwój terenów wiejskich: Turystyka wiejskaTurystyka wiejska Ośrodek techniczno-gospodarczyOśrodek techniczno-gospodarczy Funkcja mieszkaniowaFunkcja mieszkaniowa Ośrodek usługowyOśrodek usługowy Ośrodek produkcyjnyOśrodek produkcyjny Tereny sportowo-rekreacyjne i zieloneTereny sportowo-rekreacyjne i zielone

10 Turystyka wiejska Wykorzystanie walorów wsi: PrzyrodaPrzyroda KulturaKultura ZabudowaZabudowa KrajobrazKrajobraz

11 Rodzaje turystyki wiejskiej: AgroturystykaAgroturystyka Turystyka zdrowotnaTurystyka zdrowotna Turystyka krajoznawczaTurystyka krajoznawcza Turystyka kulturowa i etnicznaTurystyka kulturowa i etniczna Turystyka rekreacyjnaTurystyka rekreacyjna

12

13 Funkcja mieszkaniowa Wieś jako sypialnia dla miastaWieś jako sypialnia dla miasta Charakterystyczna dla wsi położonych w sąsiedztwie dużych miastCharakterystyczna dla wsi położonych w sąsiedztwie dużych miast Nowoczesna zabudowa wolnostojąca, bliźniacza, szeregowaNowoczesna zabudowa wolnostojąca, bliźniacza, szeregowa Wieś dobrze skomunikowana z miastemWieś dobrze skomunikowana z miastem

14

15 Wieś jako ośrodek techniczno - gospodarczy 1.Obsługa techniczna producenta rolnego -sprzedaż/skup środków ochrony roślin, nawozów, pasz, nasion -magazynowanie -skup płodów rolnych 2. Obsługa techniczna i przemysłowo-usługowa ludności gminy: -komunalna -budowlana -drobny przemysł -rzemiosła ciężkie

16 Wieś jako ośrodek usługowy 1.Obsługa bytowa -handel, gastronomia -kultura 2. Administracja publiczna -urząd gminy -posterunek policji

17 Zasada koncentracji !! Skupienie obiektów o różnych funkcjach jest uwarunkowane koniecznością organizowania dla kilku użytkowników obsługi zaopatrzeniowej, wspólnej eksploatacji niektórych urządzeń technicznych, minimalizacja kosztów wybudowania infrastruktury technicznej Skupienie obiektów o różnych funkcjach jest uwarunkowane koniecznością organizowania dla kilku użytkowników obsługi zaopatrzeniowej, wspólnej eksploatacji niektórych urządzeń technicznych, minimalizacja kosztów wybudowania infrastruktury technicznej

18

19 Wieś jako ośrodek produkcyjny: Wielkość gospodarstwaWielkość gospodarstwa Kierunek i poziom produkcji:Kierunek i poziom produkcji: -produkcja roślinna -produkcja roślinna -produkcja zwierzęca -produkcja zwierzęca Technika i technologia produkcjiTechnika i technologia produkcji -sposób magazynowania -sposób magazynowania -organizacja produkcji -organizacja produkcji

20 Wieś jako ośrodek produkcyjny (ośrodek gospodarczy) Jest to zwarty zespół budynków gospodarczo - produkcyjnych stanowiących bazę trwałych środków produkcji w odniesieniu do konkretnego obszaru użytków rolnych. Jest to zwarty zespół budynków gospodarczo - produkcyjnych stanowiących bazę trwałych środków produkcji w odniesieniu do konkretnego obszaru użytków rolnych.

21 Produkcja zdrowej żywności

22 Wpływ państwa na wielofunkcyjny rozwój wsi

23 Instytucje państwowe posiadają wiele instrumentów pomagających stymulować wielofunkcyjny rozwój terenów wiejskich. Mogą wprowadzać w życie różnego rodzaju projekty i programy, zachęcające jednostki samorządu terytorialnego i samych mieszkańców wsi do rozwoju i wykorzystywania nowych możliwości. Instytucje państwowe posiadają wiele instrumentów pomagających stymulować wielofunkcyjny rozwój terenów wiejskich. Mogą wprowadzać w życie różnego rodzaju projekty i programy, zachęcające jednostki samorządu terytorialnego i samych mieszkańców wsi do rozwoju i wykorzystywania nowych możliwości.

24 Programy mające na celu wielofunkcyjny rozwój wsi polskich: Strategia dla Polski (1994)Strategia dla Polski (1994) Założenia polityki społeczno-gospodarczej dla wsi, rolnictwa gospodarki żywnościowej do roku 2000Założenia polityki społeczno-gospodarczej dla wsi, rolnictwa gospodarki żywnościowej do roku 2000

25 Jednostki samorządu terytorialnego wpływają na wielofunkcyjny rozwój wsi poprzez dokumenty takie jak min.: Strategia rozwoju gminyStrategia rozwoju gminy Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennegoStudium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennegoMiejscowe plany zagospodarowania przestrzennego

26 Wpływ Unii Europejskiej na aktywizację społeczności lokalnych i wielofunkcyjny rozwój wsi

27 Program LEADER

28 Program LEADER jest projektem powstałym z inicjatywy Unii Europejskiej adresowanym do małych społeczności lokalnych. Przeznaczono na ten cel ogromne środki z funduszy strukturalnych, które umożliwiają rozwijanie wsi zgodnie z pomysłem jej mieszkańców. Program LEADER wspiera małe projekty, mobilizuje do działania społeczności lokalne, umożliwia nawiązanie współpracy z jednostkami sąsiednimi. Program LEADER jest projektem powstałym z inicjatywy Unii Europejskiej adresowanym do małych społeczności lokalnych. Przeznaczono na ten cel ogromne środki z funduszy strukturalnych, które umożliwiają rozwijanie wsi zgodnie z pomysłem jej mieszkańców. Program LEADER wspiera małe projekty, mobilizuje do działania społeczności lokalne, umożliwia nawiązanie współpracy z jednostkami sąsiednimi.

29 Bibliografia Wielofunkcyjny rozwój terenów wiejskich w Polsce i krajach Unii Europejskiej. Kłodziński M. 1996. SGGW. Warszawa Obszary wiejskie jako przestrzeń wielofunkcyjna. Przegląd geograficzny. Kostrowicki J. 1976. Wielofunkcyjny rozwój terenów wiejskich szansą dla wsi. Szczurkowska M.; Podawca K.; Gworek B. 2005.

30 Dziękuję za uwagę Dziękuję za uwagę